REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Adwokat Tomasz Kaszuba
Specjalizuję się w procesie cywilnym prowadząc w szczególności liczne sprawy z zakresu odszkodowań, prawa upadłościowego, prawa pracy oraz sprawy gospodarcze. Jestem też autorem bloga o upadłości konsumenckiej. Z powodzeniem prowadzę również sprawy karne – zarówno w charakterze obrońcy jak i pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych, reprezentując interesy klientów w sprawach o dużym ciężarze gatunkowym, m. in w sprawach o zabójstwo.
Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?/ fot. Fotolia
Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Co oznacza skazanie bez rozprawy i kiedy można złożyć wniosek o takie zakończenie postępowania karnego?

Skazanie bez rozprawy to rozwiązanie określone w przepisie art. 335 k.p.k., dające podejrzanemu możliwość uzgodnienia z prokuratorem przyszłej kary. Po wyrażeniu zgody przez podejrzanego na określoną karę prokurator wnosi do sądu stosowny wniosek bądź załącza taki wniosek do aktu oskarżenia. Jeśli sąd przychyli się do wniosku prokuratora, następuje skazanie bez przeprowadzenia rozprawy – na posiedzeniu, o którym strony (prokurator, oskarżony, pokrzywdzony) są jedynie zawiadamiane, lecz ich obecność nie jest obowiązkowa. Przed sądem w takim przypadku nie jest prowadzone postępowanie dowodowe.

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązujące przepisy nakładają na organy prowadzące postępowanie przygotowawcze obowiązek pouczenia podejrzanego o możliwości skorzystania z instytucji skazania bez przeprowadzenia rozprawy oraz o możliwości złożenia takiego wniosku przez prokuratora. Zazwyczaj to prokurator czy Policja występują z taką inicjatywą, co nie oznacza, że sam podejrzany może wyjść ze stosowną propozycją, na którą zgodzi się prokurator. Ustalenia powinny być przeprowadzone w trakcie trwania postępowania przygotowawczego, przed skierowaniem do sądu aktu oskarżenia.

Obecnie brak jest w kodeksie postępowania karnego przepisu, który umożliwiały by sądowi premiowanie osób, co do których złożono wniosek o skazanie bez rozprawy, nadzwyczajnym złagodzeniem kary, warunkowym zawieszeniem jej wykonania bądź orzeczeniem wyłącznie środka karnego. Sąd może jedynie uzależnić uwzględnienie wniosku o skazanie bez rozprawy od dokonania w nim przez prokuratora wskazanej przez siebie zmiany, zaakceptowanej przez oskarżonego. Wynika z tego, że obecnie w ramach skazania bez rozprawy oskarżony zostanie skazany na taką karę, jaką wynegocjował wcześniej z prokuratorem. Warto więc w przypadku negocjacji zastanowić się nad skorzystaniem z pomocy obrońcy.

Korzyści z dobrowolnego poddania się karze w ramach skazania bez przeprowadzenia rozprawy dla prokuratury, oskarżonego i pokrzywdzonego

Efektem wprowadzenia możliwości dobrowolnego poddania się karze są korzyści dla wszystkich uczestników postępowania, tak prokuratora jak oskarżonego i w końcu pokrzywdzonego przestępstwem. Przede wszystkim prowadzi to do usprawnienia i szybszego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Dla podejrzanego możliwość skorzystania ze skazania bez rozprawy oznacza oszczędność czasu, uniknięcie stresu, jaki wiąże się niewątpliwie z postępowaniem prowadzonym przed sądem, uniknięcie stygmatyzacji związanej z publicznym charakterem rozprawy sądowej oraz szybsze wyjaśnienie jego sytuacji prawnej. Dodatkowo zastosowanie skazania bez rozprawy pozwala niekiedy na uniknięcie zastosowania środków zapobiegawczych (np. tymczasowego aresztowania, dozoru) jak i daje potencjalną możliwość wymierzenia niższej kary – choć nie jest to regułą – i zależy od zdolności negocjacyjnych podejrzanego. Dla pokrzywdzonego korzyścią będzie z pewnością uniknięcie konieczności stawiania się – nieraz wielokrotnego w sądzie i spotykania się z oskarżonym, szybsze – jak w przypadku oskarżonego – wyjaśnienie jego sytuacji prawnej oraz szybsze uzyskanie zadośćuczynienia.

W jakich przypadkach można uzyskać skazanie bez rozprawy?

REKLAMA

Możliwość skorzystania ze skazania bez rozprawy ogranicza się do występków, a więc czynów zagrożonych karą pozbawienia wolności, której dolna granica zagrożenia karą nie przekracza 3 lat pozbawienia wolności. Ma to zastosowanie do większości najczęściej popełnianych przestępstw, włączając np. prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, kradzież, posiadanie narkotyków, spowodowanie wypadku drogowego, pobicie. Wyłączona jest możliwość zastosowania skazania bez przeprowadzenia rozpraw w wypadku cięższych kategorii przestępstw – zbrodni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przestępstwo rozboju (art. 280 § 1 k.k.) jest zagrożone karą pozbawienia wolności wynoszącą od 2 do 12 lat. Dolna granica zagrożenia karą wynosi 2 lata, więc w przypadku oskarżenia o rozbój prokurator będzie miał możliwość wnioskowania o skazanie bez rozprawy w przypadku uzgodnienia kary z podejrzanym. Jeżeli zaś sprawca rozboju będzie posługiwał się bronią palną, nożem lub innym niebezpiecznym przedmiotem (art. 280 § 2 k.k.) zagrożenie karą wynosi od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. W tym przypadku mamy do czynienia ze zbrodnią (dolna granica kary wynosi minimum 3 lata pozbawienia wolności), a zatem sprawca nie będzie mógł skorzystać z dobrodziejstw skazania bez rozprawy.

Kolejnym wymogiem jest, aby okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budziły wątpliwości, zaś oświadczenia złożone przez oskarżonego nie były sprzeczne z zebranym w sprawie materiale dowodowym. Nie jest wymagane przyznanie się oskarżonego do winy, aczkolwiek brak przyznania się do winy może wpłynąć na wymiar kary oraz procedurę składania wniosku. W przypadku przyznania się do winy prokurator może złożyć do sądu wyłącznie wniosek o skazanie bez rozprawy oraz przeprowadzić postępowanie przygotowawcze jedynie w niezbędnym zakresie. W przypadku zaś gdy oskarżony z jakiegokolwiek powodu nie przyznał się do winy, konieczne jest złożenie aktu oskarżenia, do którego jedynie załącza się wniosek o skazanie bez rozprawy. Wiąże się to też z koniecznością przeprowadzenia postępowania przygotowawczego w szerszym zakresie, aniżeli w przypadku przyznania się podejrzanego do winy.


Oczywistym jest również, że złożenie wniosku może nastąpić wyłącznie za zgodą oskarżonego, po ustaleniu z prokuratorem wymiaru kary. Zgoda może być wyrażona jedynie przez podejrzanego osobiście – nie jest zatem wystarczające oświadczenie obrońcy w tym zakresie. Może ona jednak być wyrażona na piśmie.

Jakie są wady w przypadku skazania bez rozprawy?

Istotną z punktu widzenia oskarżonego wadą omawianego rozwiązania jest ograniczenie dotyczące zaskarżenia wyroku wydanego w tym trybie. Artykuł 447 § 5 k.p.k. nie pozwala bowiem oprzeć apelacji od wyroku wydanego na skutek wniosku o skazanie bez rozprawy na zarzucie błędu w ustaleniach faktycznych lub rażącej niewspółmierności kary. Innymi słowy oskarżony nie będzie miał po wydaniu wyroku możliwości twierdzenia w apelacji, że sąd błędnie ustalił okoliczności faktyczne, bądź że wymierzona kara jest niewspółmiernie surowa do czynu.

Należy również wspomnieć, że pokrzywdzony ma możliwość sprzeciwienia się wnioskowi o skazanie bez rozprawy. Częstokroć zdarza się, że pokrzywdzeni warunkują wycofanie sprzeciwu od kwestii naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w terminach wypłaty emerytur w październiku 2024 r. Sprawdź, kiedy będą przelewy, a kiedy przekazy i kto dostanie dwa świadczenia

Zmiany w terminach wypłaty emerytur. W październiku 2024 r. Sprawdź, kiedy będą przelewy, a kiedy przekazy pocztowe i kto dostanie dwa świadczenia w jednym miesiącu. Sprawę determinuje nie tylko kalendarz, ale i powódź.

Pobrane RKO a babciowe, aktywnie w żłobku i aktywnie w domu [Przykład]

Czy rodzice, którzy mają już pobrane RKO w pełnej kwocie mogą wnioskować o babciowe, aktywnie w żłobku lub aktywnie w domu? Czy pobranie 12 tys. zł wyklucza możliwość pobierania świadczeń z nowego programu "Aktywny rodzic"?

Obowiązkowe badania lekarskie dla myśliwych – kontrowersje wokół propozycji Ministerstwa Klimatu i Środowiska

Wiceminister klimatu i środowiska zasugerował, że myśliwi powinni przechodzić obowiązkowe badania lekarskie co 4-5 lat, podobnie jak kierowcy, żołnierze czy policjanci. Argumentował to bezpieczeństwem publicznym, przywołując niedawne tragiczne wypadki z udziałem myśliwych. Propozycję popiera również minister klimatu Paulina Hennig-Kloska. Pomysł jednak spotkał się ze sprzeciwem myśliwych.

Kto zapłaci za towar zniszczony w sklepie podczas zakupów? Nie zawsze będzie to klient. Czy znasz swoje prawa?

Kto zapłaci za towar zniszczony w sklepie podczas zakupów? Nie zawsze będzie to klient. Ale, czy znasz swoje prawa? Kluczowa jest wina i warunki techniczno-organizacyjne panujące w sklepie. Zawsze trzeba zwrócić uwagę na kontekst.

REKLAMA

Wraca ustawa wiatrakowa. Jaka będzie odległość wiatraków od gospodarstw domowych?

Ministerstwo Klimatu i Środowiska wydało komunikat na temat projektu nowelizacji ustawy dotyczącej OZE. Resort wskazał, że odległość wiatraków od zabudowy będzie wynosić nie 300, a 500 m. i będzie ona określona w projekcie nowelizacji ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe.

500 zł miesięcznie przez 2 lata od 12. miesiąca do 35. miesiąca życia dziecka [Aktywnie w domu a RKO]

Świadczenie "Aktywnie w domu" działa jak RKO (Rodzinny Kapitał Opiekuńczy). Rodzice otrzymują 500 zł miesięcznie przez 2 lata, licząc od 12 miesiąca do 35 miesiąca życia dziecka. W sumie na dziecko przysługuje 12 tys. zł. Czym "Aktywnie w domu" różni się od RKO?

7 ważnych świadczeń z podwyżką w 2025 r. Które nie wzrosną?

Wybraliśmy kilka najważniejszych świadczeń, których kwoty wzrosną w 2025 r. Nie są to wszystkie świadczenia. Warto przykładowo pamiętać o waloryzacji, która co roku podnosi wysokość emerytur, rent, a także dodatków. W ten sposób od 1 marca 2025 r. podwyżce ulegnie m.in. renta rodzina czy dodatek pielęgnacyjny. Co jeszcze?

Planujesz wyjazd do sanatorium? Będzie taniej. Od października 2024 roku kuracjusze zapłacą od 27,30 zł do 174,30 zł mniej za pobyt

Planujesz wyjazd do sanatorium? Masz szczęście, bo będzie taniej. Od października 2024 roku kuracjusze zapłacą od 27,30 zł do 174,30 zł mniej za pobyt. Wysokość opłat zależy od standardu pokoju i terminu pobytu.

REKLAMA

Od 300 do 1200 zł jednorazowego świadczenia. Wnioski można składać tylko do 30 września

Od 300 do 1200 zł jednorazowego świadczenia. Wnioski można składać tylko do 30 września. Sprawdź, komu przysługuje. Kto może liczyć na 1200 zł jednorazowej wypłaty świadczenia. Gdzie złożyć wniosek? Kiedy wypłata świadczenia?

Mało kto wie, że istnieje ten dodatek. A można zyskać nawet 620 zł co miesiąc. I to bez względu na wiek

Nie każdy o tym wie, ale sieroty zupełne mogą liczyć na dodatkowe wsparcie od ZUS. Dodatek dla sieroty zupełnej, który wynosi obecnie ponad 620 zł miesięcznie, przysługuje bez względu na wiek. Jak go otrzymać? Oto szczegóły. 

REKLAMA