Kary porządkowe za niestawiennictwo świadka

Kodeks postępowania karnego w art. 285 i następnych przewiduje katalog kar, jakie można nałożyć na świadka, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie sądu. Celem tych kar porządkowych jest zdyscyplinowanie świadka, który uchyla się od stawiennictwa i tym samym wymuszenie jego stawiennictwa na kolejne wezwanie.

Postanowienie o ukaraniu świadka (art. 290 Kodeksu postępowania karnego) w postępowaniu sądowym wydaje sąd i sąd też może anulować wymierzoną karę.

Prezentację kar nałożonych na świadka należy przedstawić dwutorowo: w odniesieniu do świadka będącego zwykłą osobą fizyczną – cywilem (czyli nie-żołnierza) oraz wobec żołnierza.

Kary dla świadka niebędącego żołnierzem

Wskazany świadek, za niestawiennictwo na rozprawie może ponieść następujące konsekwencje:

1. Sąd może nałożyć na niego karę pieniężną (art. 285 § 1 Kodeksu postępowania karnego), która jest wymierzana w wysokości do 3 000 zł;
2. Sąd może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie świadka (art. 285 § 2 Kodeksu postępowania karnego). W tym przypadku wykonuje czynność tą policja;
3. Sąd może zarządzić karę aresztu dla świadka (na czas do 30 dni);
4. Sąd może obciążyć świadka dodatkowymi kosztami postępowania (art. 289 § 1 Kodeksu postępowania karnego), jeśli niestawiennictwo świadka takie koszty wywołało.

Zobacz: Świadek

Kary dla świadka będącego żołnierzem

Świadek, będący żołnierzem, za niestawiennictwo może ponieść wskazane wyżej konsekwencje a także za swoje zachowanie ponieść odpowiedzialność dyscyplinarną. Wyjątkiem od wskazanej reguły jest to, iż sąd nie może obciążyć żołnierza odbywającego zasadniczą służbę wojskową oraz pełniącego służbę w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego dodatkowymi kosztami postępowania, wywołane ich niestawiennictwem.

Należy pamiętać, że od postanowienia o nałożeniu na świadka kary porządkowej przysługuje temu świadkowi prawo złożenia zażalenia w terminie 7 dni od odbioru tego postanowienia.

Należy również wskazać, iż sąd uchyla karę pieniężną jeżeli ukarana osoba dostatecznie usprawiedliwi swe niestawiennictwo na rozprawie. Usprawiedliwienie może nastąpić w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia wymierzającego karę pieniężną.

Uchylenie kary porządkowej powoduje automatyczne uchylenie obciążenia dodatkowymi kosztami postępowania.

Należy pamiętać również, iż także samowolne oddalenie się świadka z rozprawy niesie te same konsekwencje, co jego nieobecność w ogóle na rozprawie. Wynika to bowiem z zapisu art. 285 § 1 Kodeksu postępowania karnego, który stanowi, że wskazane dolegliwości odnoszą się również do świadka, który bez zezwolenia sądu wydalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem.

Zobacz serwis: Prawo karne