REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy wzrost cen artykułów medycznych w związku z koronawirusem oznacza wyzysk w myśl art. 304 k.k.?

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych
Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych w związku z pandemią koronawirusa nosi znamiona wyzysku z art. 304 k.k.?/Fot. Shutterstock
Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych w związku z pandemią koronawirusa nosi znamiona wyzysku z art. 304 k.k.?/Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sytuacje kryzysowe sprzyjają niestety nadużyciom ze strony podmiotów gospodarczych, które oferujących towary pierwszej potrzeby. Nie inaczej jest w aktualnie obowiązującym stanie zagrożenia epidemiologicznego w związku z pandemią koronawirusa. Do góry poszybowały zwłaszcza ceny maseczek, żelów antybakteryjnych oraz środków do dezynfekcji. Z tego m.in. powodu premier wprowadził zakaz sprzedaży tych towarów za pośrednictwem serwisów OLX i Allegro. Co więcej jednak, w Prokuraturze Krajowej powołany został dodatkowo zespołu prokuratorów do spraw koordynacji walki z przestępczością gospodarczą w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego, a jego uwaga ma być skupiona na kwestii zawyżania cen towarów. W kontekście tym nasuwa się rzecz jasna przestępstwo wyzysku z art. 304 k.k. Czy rzeczywiście można tutaj mówić o czynie zabronionym?

Kiedy mamy do czynienia z wyzyskiem?

Nie powinno budzić wątpliwości, iż w warunkach gospodarki wolnorynkowej na cenę danego towaru istotny wpływ ma to, za konsument jest go w stanie kupić. Jeżeli po określonej cenie towar się nie sprzedaje, przedsiębiorca skłonny będzie obniżyć cenę. Jeśli towar znajduje jednak swych nabywców, co więcej – nabywców tych przybywa, to po stronie przedsiębiorcy pojawia się oczywiście pokusa, aby podnieść oferowaną ceny. Pokusa ta jest tym większa, gdy dany towar staje się deficytowy.

REKLAMA

Polecamy: Kodeks kierowcy

Zadać należy sobie w tym miejscu pytanie, czy w sytuacji, gdy druga strona akceptuje warunki umowy i godzi się na ustaloną cenę, to czy można mówić o jakimkolwiek zachowaniu bezprawnym? Volenti non fit iniuria. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy przedsiębiorca wyzyskuje przymusowe położenie kontrahenta, przy jednoczesnej niewspółmierności świadczenia. Jak wynika mianowicie z art. 304 k.k., zachowaniem karalnym jest wyzyskanie przymusowego położenie innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej i zawarcie z nią umowy, która nakłada na nią obowiązek świadczenia niewspółmiernego ze świadczeniem wzajemnym.

Znamię przymusowego położenia

Kiedy można mówić o „przymusowym położeniu” drugiej osoby? Zgodnie z poglądami orzecznictwa, nie w każdej sytuacji, gdy dochodziłoby do pogorszenia warunków pokrzywdzonego. Przymusowym położeniem jest dopiero skrajnie niekorzystna sytuacja, gdy pokrzywdzonemu groziłaby bezpośrednio wielka dolegliwość. Istotna jest tu również niezbędność uzyskania świadczenia, które ma to położenie poprawić oraz brak możliwości odwrócenia niekorzystnej sytuacji w inny sposób, niż poprzez zawarcie umowy nakładającej świadczenie niewspółmierne (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 28 sierpnia 2014 r., II AKa 240/14).

Znamię niewspółmiernego świadczenia

Podobnie jak znamię przymusowego położenia, znamię niewspółmiernego świadczenia również budzić może wątpliwości interpretacyjne. Na co zwraca się przy tym uwagę w doktrynie, ocena niewspółmierności świadczenia musi być zrelatywizowana do chwili zawarcia umowy. Oceny tej należy dokonać z uwzględnieniem obiektywnych okoliczności, z czego kluczowa jest cena rynkowa obowiązująca na danym obszarze w momencie zawarcia umowy. Patrząc z tej perspektywy, cena odpowiadająca aktualnym cenom rynkowym produktu – choćby wyższa niż w okresie paru miesięcy wstecz – nie będzie mogła być uznana za świadczenie niewspółmierne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wzrost cen artykułów medycznych w związku z koronawirusem a wyzysk

REKLAMA

Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych w związku z pandemią koronawirusa nosi znamiona wyzysku z art. 304 k.k.? Wydaje się, że w stosunku do aktualnych nabywców tych towarów można mówić o przymusowym położeniu. Z uwagi na łatwy sposób rozprzestrzeniania się koronawirusa oraz zwiększającą się liczbę zarażeń, towary te są niezbędne do ochrony zdrowia zarówno osobom fizycznym zabezpieczającym się przed zarażeniem, jak i podmiotom medycznym bezpośrednio zmagającym się z pandemią koronawirusa. W zakresie, w jakim maseczek ochronnych i środków dezynfekujących wzrosły na terenie całego kraju, konkretnemu przedsiębiorcy nie sposób czynić zarzutu, że sam podniósł cenę. Stwierdzić należy zgodnie z wcześniejszymi uwagami, iż taka jest aktualna cena rynkowa tych towarów. Pamiętać jednocześnie trzeba, że dystrybutorzy artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych kupują towary od producentów również po odpowiednio wyższych cenach. Nie sposób tymczasem wymagać, aby przedsiębiorca sprzedawał towar poniżej własnych kosztów. Notabene, jak wynika z art. 15 ust. 1 pkt 1 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, odprzedaż towarów poniżej kosztów ich zakupu może być w określonej sytuacji uznana za czyn nieuczciwej konkurencji, polegający na utrudnianiu innym przedsiębiorcom dostępu do rynku.

Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekujących w związku z koronawirusem oznacza wyzysk w myśl art. 304 k.k.? W mojej ocenie nie. Najbliższy czas pokaże, jak do tego problemu podejdą organy ścigania.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
arychlewskahotel@chmielniak.com.pl
T: 509123683

Polecamy serwis: Prawo karne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WSA: w sądach spory o odmowę przyznania „starego” świadczenia pielęgnacyjnego 2988 zł. Rodzice nie chcą "nowego" świadczenia

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje "nowe" świadczenie pielęgnacyjne. Ale wciąż można otrzymać "stare". W praktyce nie jest to proste

Co w sytuacji gdy renta wdowia przekroczy limit?

Renta wdowia jest ograniczona limitem ustawowym. Wysokość tego nowego świadczenia dla wdów i wdowców nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Co będzie się działo w sytuacji gdy renta wdowia przekroczy ten limit? Co wówczas zrobi ZUS?

Nie tylko bon energetyczny. ZUS wypłaca także ryczałt energetyczny. Jak go uzyskać?

Do 30 września 2024 r. można składać wnioski o bon energetyczny. Nie jest to jedyne świadczenie, które ma łagodzić wysokie koszty energii. Co miesiąc ZUS wypłaca uprawnionym niemal 300 zł ryczałtu energetycznego.

MRPiPS pracuje nad przepisami, które usprawnią proces orzekania o niepełnosprawności

Resort rodziny, pracy i polityki społecznej pracuje nad projektem zmian w ustawie o rehabilitacji, które mają przyczynić się do usprawnienia pracy zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. Regulacja zakłada też m.in. rozszerzenie miejsc wstępu z psem asystującym.

REKLAMA

Od 1 października rusza program Aktywny Rodzic. Wnioski o świadczenia można składać do ZUS

Od 1 października 2024 roku ruszy program Aktywny Rodzic, który wprowadza nowe świadczenia pieniężne dla rodzin. Program ma ułatwić rodzicom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwem i aktywizacją zawodową. Wnioski o świadczenia można składać do ZUS od 1 października 2024 r.

Rusza operacja „Feniks”. Szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz wyjaśnia

Szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz przekazał, że rozpoczęta w poniedziałek 23 września operacja „Feniks” dotyczy zaangażowania wojska w odbudowę zalanych terenów, zabezpieczenia przesiąkniętych wałów po przejściu fali. Wydzielono 25 706 żołnierzy.

Wyrok za szabrownictwo: Sąd w Głubczycach skazał na 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 4 i 6 tysięcy złotych

Szabrownictwo po powodzi. Na kary ośmiu miesięcy pozbawienia wolności skazał Sąd Rejonowy w Prudniku dwóch mężczyzn, którzy podczas powodzi w Głuchołazach ukradli garaż powodzianina. Wyrok jest nieprawomocny.

Duże zmiany dla niepełnosprawnych w 2025 roku. Zmiana zasad orzekania, weryfikacja ważności orzeczenia, maksymalne terminy rozpatrywania wniosków, przedłużenie ważności kart parkingowych

Doprecyzowane będą przepisy dotyczące procedury rozpatrywania wniosków o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności. Wniosek taki będzie musiał być rozpatrzony nie dłużej niż w 3 miesiące w I instancji i nie dłużej niż 2 miesiące w przypadku odwołania do II instancji. Na rok 2025 będzie rozszerzona możliwość ustalania poziomu potrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku. Ponadto nowe przepisy określą możliwość wydłużenia ważności kart parkingowych w związku z wydłużonym zachowaniem ważności dotychczasowych orzeczeń o niepełnosprawności. Nowością będą też przepisy pozwalające na weryfikację ważności orzeczenia o niepełnosprawności. To nie wszystkie zmiany jakie wynikają z opublikowanych 23 września 2024 r. założeń nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowe przepisy wejdą w życie najprawdopodobniej w 2025 roku.

REKLAMA

Zmiany w terminach wypłaty emerytur w październiku 2024 r. Sprawdź, kiedy będą przelewy, a kiedy przekazy i kto dostanie dwa świadczenia

Zmiany w terminach wypłaty emerytur. W październiku 2024 r. Sprawdź, kiedy będą przelewy, a kiedy przekazy pocztowe i kto dostanie dwa świadczenia w jednym miesiącu. Sprawę determinuje nie tylko kalendarz, ale i powódź.

Pobrane RKO a babciowe, aktywnie w żłobku i aktywnie w domu [Przykład]

Czy rodzice, którzy mają już pobrane RKO w pełnej kwocie mogą wnioskować o babciowe, aktywnie w żłobku lub aktywnie w domu? Czy pobranie 12 tys. zł wyklucza możliwość pobierania świadczeń z nowego programu "Aktywny rodzic"?

REKLAMA