REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy wzrost cen artykułów medycznych w związku z koronawirusem oznacza wyzysk w myśl art. 304 k.k.?

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych
Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych w związku z pandemią koronawirusa nosi znamiona wyzysku z art. 304 k.k.?/Fot. Shutterstock
Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych w związku z pandemią koronawirusa nosi znamiona wyzysku z art. 304 k.k.?/Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sytuacje kryzysowe sprzyjają niestety nadużyciom ze strony podmiotów gospodarczych, które oferujących towary pierwszej potrzeby. Nie inaczej jest w aktualnie obowiązującym stanie zagrożenia epidemiologicznego w związku z pandemią koronawirusa. Do góry poszybowały zwłaszcza ceny maseczek, żelów antybakteryjnych oraz środków do dezynfekcji. Z tego m.in. powodu premier wprowadził zakaz sprzedaży tych towarów za pośrednictwem serwisów OLX i Allegro. Co więcej jednak, w Prokuraturze Krajowej powołany został dodatkowo zespołu prokuratorów do spraw koordynacji walki z przestępczością gospodarczą w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego, a jego uwaga ma być skupiona na kwestii zawyżania cen towarów. W kontekście tym nasuwa się rzecz jasna przestępstwo wyzysku z art. 304 k.k. Czy rzeczywiście można tutaj mówić o czynie zabronionym?

Kiedy mamy do czynienia z wyzyskiem?

Nie powinno budzić wątpliwości, iż w warunkach gospodarki wolnorynkowej na cenę danego towaru istotny wpływ ma to, za konsument jest go w stanie kupić. Jeżeli po określonej cenie towar się nie sprzedaje, przedsiębiorca skłonny będzie obniżyć cenę. Jeśli towar znajduje jednak swych nabywców, co więcej – nabywców tych przybywa, to po stronie przedsiębiorcy pojawia się oczywiście pokusa, aby podnieść oferowaną ceny. Pokusa ta jest tym większa, gdy dany towar staje się deficytowy.

REKLAMA

Polecamy: Kodeks kierowcy

Zadać należy sobie w tym miejscu pytanie, czy w sytuacji, gdy druga strona akceptuje warunki umowy i godzi się na ustaloną cenę, to czy można mówić o jakimkolwiek zachowaniu bezprawnym? Volenti non fit iniuria. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy przedsiębiorca wyzyskuje przymusowe położenie kontrahenta, przy jednoczesnej niewspółmierności świadczenia. Jak wynika mianowicie z art. 304 k.k., zachowaniem karalnym jest wyzyskanie przymusowego położenie innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej i zawarcie z nią umowy, która nakłada na nią obowiązek świadczenia niewspółmiernego ze świadczeniem wzajemnym.

Znamię przymusowego położenia

Kiedy można mówić o „przymusowym położeniu” drugiej osoby? Zgodnie z poglądami orzecznictwa, nie w każdej sytuacji, gdy dochodziłoby do pogorszenia warunków pokrzywdzonego. Przymusowym położeniem jest dopiero skrajnie niekorzystna sytuacja, gdy pokrzywdzonemu groziłaby bezpośrednio wielka dolegliwość. Istotna jest tu również niezbędność uzyskania świadczenia, które ma to położenie poprawić oraz brak możliwości odwrócenia niekorzystnej sytuacji w inny sposób, niż poprzez zawarcie umowy nakładającej świadczenie niewspółmierne (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 28 sierpnia 2014 r., II AKa 240/14).

Znamię niewspółmiernego świadczenia

Podobnie jak znamię przymusowego położenia, znamię niewspółmiernego świadczenia również budzić może wątpliwości interpretacyjne. Na co zwraca się przy tym uwagę w doktrynie, ocena niewspółmierności świadczenia musi być zrelatywizowana do chwili zawarcia umowy. Oceny tej należy dokonać z uwzględnieniem obiektywnych okoliczności, z czego kluczowa jest cena rynkowa obowiązująca na danym obszarze w momencie zawarcia umowy. Patrząc z tej perspektywy, cena odpowiadająca aktualnym cenom rynkowym produktu – choćby wyższa niż w okresie paru miesięcy wstecz – nie będzie mogła być uznana za świadczenie niewspółmierne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wzrost cen artykułów medycznych w związku z koronawirusem a wyzysk

REKLAMA

Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych w związku z pandemią koronawirusa nosi znamiona wyzysku z art. 304 k.k.? Wydaje się, że w stosunku do aktualnych nabywców tych towarów można mówić o przymusowym położeniu. Z uwagi na łatwy sposób rozprzestrzeniania się koronawirusa oraz zwiększającą się liczbę zarażeń, towary te są niezbędne do ochrony zdrowia zarówno osobom fizycznym zabezpieczającym się przed zarażeniem, jak i podmiotom medycznym bezpośrednio zmagającym się z pandemią koronawirusa. W zakresie, w jakim maseczek ochronnych i środków dezynfekujących wzrosły na terenie całego kraju, konkretnemu przedsiębiorcy nie sposób czynić zarzutu, że sam podniósł cenę. Stwierdzić należy zgodnie z wcześniejszymi uwagami, iż taka jest aktualna cena rynkowa tych towarów. Pamiętać jednocześnie trzeba, że dystrybutorzy artykułów medycznych i środków dezynfekcyjnych kupują towary od producentów również po odpowiednio wyższych cenach. Nie sposób tymczasem wymagać, aby przedsiębiorca sprzedawał towar poniżej własnych kosztów. Notabene, jak wynika z art. 15 ust. 1 pkt 1 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, odprzedaż towarów poniżej kosztów ich zakupu może być w określonej sytuacji uznana za czyn nieuczciwej konkurencji, polegający na utrudnianiu innym przedsiębiorcom dostępu do rynku.

Czy wzrost cen artykułów medycznych i środków dezynfekujących w związku z koronawirusem oznacza wyzysk w myśl art. 304 k.k.? W mojej ocenie nie. Najbliższy czas pokaże, jak do tego problemu podejdą organy ścigania.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
arychlewskahotel@chmielniak.com.pl
T: 509123683

Polecamy serwis: Prawo karne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sejm: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko zaświadczenie. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

REKLAMA

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

REKLAMA

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA