KE wzywa do stosowania mediacji w transgranicznych sporach prawnych

Rozwiązywanie sporów i nieporozumień na drodze sądowej jest nie tylko kosztowne i zabiera dużo czasu, ale może także doprowadzić do zerwania cennych kontaktów biznesowych. Spory transgraniczne są bardziej skomplikowane, ponieważ w ich przypadku stosuje się przepisy prawne, w tym jurysdykcyjne, różnych krajów, a ponadto dochodzą do tego kwestie natury praktycznej takie jak koszty czy bariera językowa. Alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR) przez bezstronnych mediatorów mogą pomóc w konstruktywnym rozwiązaniu tych problemów. Jednak do tego potrzebni są wyszkoleni mediatorzy oraz jasne zasady, które zostaną zaakceptowane przez obydwie strony.

Mediacja o charakterze transgranicznym nie jest prosta, ponieważ obejmuje różne kultury biznesowe. Ponadto przy prowadzeniu takiego postępowania niezbędne jest ustalenie wspólnych reguł, których będą się trzymały obydwie strony. Dlatego też w maju 2008 roku weszły w życie przepisy unijne regulujące różne aspekty dotyczące mediacji, a państwa członkowskie powinny je wdrożyć do maja 2011 r. 

Kiedy może dojść do mediacji?

Przepisy te stanowią gwarancję prawną dla procesu mediacji, a dzięki zastosowaniu odpowiedniego kodeksu postępowania oraz dzięki szkoleniom dla mediatorów zapewniona zostanie wysoka jakość mediacji. Dotychczas cztery państwa (Estonia, Francja, Włochy i Portugalia) poinformowały Komisję o wdrożeniu przepisów UE dotyczących mediacji do prawodawstwa krajowego.

Dyrektywa UE w sprawie mediacji ma zastosowanie wtedy, gdy obydwie strony sporu o charakterze transgranicznym dobrowolnie wyrażą zgodę na rozwiązanie sporu przy pomocy bezstronnego mediatora. Państwa członkowskie muszą zapewnić wykonalność ugody zawartej w drodze mediacji.

Na podstawie ostatniego badania sfinansowanego przez UE szacuje się, że ilość czasu straconego w wyniku niezastosowania mediacji w sporach wynosi w całej UE między 331 i 446 dni, a związane z tym dodatkowe koszty prawne przypadające na jedną sprawę wynoszą od 12 471 € do 13 738 €.

Dzięki mediacji można konstruktywnie rozwiązać spory między przedsiębiorstwami, pracodawcą i pracownikiem, wynajmującym i najemcą lub między członkami rodziny, w taki sposób, że relacja między stronami sporu może nawet ulec wzmocnieniu. Takiego rezultatu zwykle nie da się osiągnąć w drodze postępowania sądowego.

Rozwiązywanie sporów poza sądem zmniejsza obciążenie systemu wymiaru sprawiedliwości, jak również może potencjalnie obniżyć koszty prawne przypadające na daną sprawę. Możliwość rozwiązywania sporów za pomocą internetu coraz częściej pozwala na prowadzenie mediacji na odległość. Brakuje jedynie przepisów transgranicznych, zapewniających stronom sporu, że proces mediacyjny odbędzie się według określonych zasad oraz że ugoda będzie wykonalna.

Wybierając mediację lub arbitraż - porada