REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich w procesie kościelnym [WYWIAD]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Niezdolność natury psychicznej to jedna z wad zgody małżeńskiej./Fot. Shutterstock
Niezdolność natury psychicznej to jedna z wad zgody małżeńskiej./Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W sądach kościelnych gros procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa toczy się z tytułu niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich. O tym czym jest owa niezdolność i jak rzutuje na przebieg sprawy mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Wioleta Matela-Marszałek; Infor.pl: Jak w najprostszych słowach można zdefiniować niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich?

REKLAMA

Dr Arletta Bolesta, adwokat kościelny: Czasami najlepszym rozwiązaniem jest to najprostsze, czyli podejście literalne. Jak sama nazwa wskazuje niezdolność to brak zdolności do tego, aby podjąć to, co składa się na istotę małżeństwa, na istotę rodziny. Natomiast, posiłkując się już fachową wiedzą, to warto dodać do tego pewną garść kolejnych informacji.

Jakich?

Przede wszystkim niezdolność natury psychicznej to jedna z wad zgody małżeńskiej.

REKLAMA

W prawdziwej postaci niezdolność musi spełnić pewne wymogi. Powinna istnieć przed zawarciem małżeństwa, mieć charakter ciężki oraz absolutny. To ostatnie oznacza, iż nie chodzi o niezdolność do życia z konkretną osobą. Bez względu na to, z kim niezdolna strona związałaby się, małżeństwo będzie nieważne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Mówiąc ogólnie o istotnych obowiązkach małżeńskich powinno się wymienić takie jak: dobro współmałżonka, dobro potomstwa, wzajemna pomoc, dobro wierności, jedność, nierozerwalności.

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Z jakimi przykładowymi rodzajami spraw z tytułu niezdolności natury psychicznej obecnie spotyka się Pani najczęściej w swojej praktyce?

REKLAMA

To jest bardzo ciekawe pytanie, wymaga jednak sięgnięcia do psychiatrii czy psychologii. Nauki te badają różnego rodzaju choroby, zaburzenia, nieprawidłowości, które z kolei można zakwalifikować do niezdolności, ale niekoniecznie. Inaczej mówiąc, to co może uchodzić za nieprawidłowość w tych dyscyplinach, wcale nie musi być już niezdolnością w prawie kanonicznym.

Natomiast, wracając do postawionego pytania odnośnie do rodzajów niezdolności, to warto wymienić hiperseksualizm, różnego rodzaju inne uzależnienia jak alkoholizm, narkomanię, uzależnienie od Internetu, hazardu, od jedzenia, przeróżne choroby psychiczne takie jak przykładowo schizofrenia. Są to również psychiczne zaburzenia takie jak na przykład niedojrzałość, osobowość aspołeczna, zależna. Jak widać, niektóre rodzaje wydają się jakby nowe, inne już bardziej znane. Przykładów jest faktycznie sporo, gdyż zarówno medycyna, jak i psychologia są przebogate, jeśli chodzi o wypracowane przez nie wnioski w tej materii.

Można odnieść wrażenie, iż niezdolność jest pojęciem o bardzo szerokim zakresie. Czy w praktyce oznacza to, iż można tu zaliczyć niemal każde nieprawidłowe zachowanie małżonka?

Faktycznie, tak można to rozumieć, ale może okazać się to jednak błędne.

Weźmy prosty przykład: brak dochowania wierności małżeńskiej, czyli popularna zdrada. Z jednej strony, gdy dochodzi do zdrad, to owo zachowanie może faktycznie wynikać z niezdolności. Jedną z jej form jestprzykładowo - uzależnienie od seksu, czyli wspomniany wcześniej hiperseksualizm, a w ramach tego uzależnienia satyryzm i nimfomania. Ale uzależnienie to może również wynikać z symulacji, czyli z wykluczenia wierności. To z kolei oznacza, iż strona jest zdolna do podjęcia wierności, jednak wyklucza ten element, nie chce go dochować.

Sytuacja może być też trudniejsza, a mianowicie, gdy strona nie chce potomstwa. Na pierwszy rzut oka owo niechcenie to nic innego jak symulacja, czyli wykluczenie. Czasami jednak może to być spowodowane niezdolnością tak jak w przypadku jadłowstrętu psychicznego.

I w tym miejscu warto podkreślić, iż gdy proces przebiega z niewłaściwego tytułu prawnego, to chociaż sprawa jak najbardziej rokuje na pozytywny wyrok, to może zakończyć się jednak nieuznaniem nieważności małżeństwa.

Jak zatem przygotować się do procesu z tytułu niezdolności? Czy jest on trudniejszy dla małżonków niż w przypadku innych przyczyn?

Czy jest trudniejszy? Dużo zależy od formy niezdolności. Przykładowo, gdy chodzi o wspomnianą już osobowość aspołeczną, to przywykło się mówić, iż osoba z tego typu osobowością może urządzić z życia drugiego człowieka prawdziwe piekło. Faktycznie zatem strona – nazwijmy ją – zdolna na nowo będzie musiała przedstawić to, co było dla niej nieraz dramatem, co chciała wymazać już ze swojej pamięci, o czym chciała jak najszybciej zapomnieć. Poza tym przy tytule tym zaleca się skorzystanie z opinii biegłego. Czasami biegły wzywa „stronę zdolną”, co oznacza, iż kolejny już raz stawi się ona w sądzie, co narazi ją na przykre przeżycia. W ten sposób - według mnie - można odpowiedzieć na to pytanie. Natomiast, jeśli już weźmie się pod uwagę etapy w procesie, to bez względu na to, z jakiego tytułu on przebiega, to procesy są pod tym względem do siebie podobne.

Z kolei odnośnie do przygotowania do procesu z tej przyczyny, to warto podejść do takiego przygotowania dwutorowo. Z jednej strony chodzi o zaakcentowanie tego, co jest treścią innej dyscypliny aniżeli prawo na przykład medycyny czy psychologii, z drugiej zaś - zaakcentowanie czy dana forma niezdolności spełnia prawne wymogi, o których wspomniałam na początku rozmowy.

Często niezdolność daje o sobie znać już po ślubie. Co wtedy można zrobić?

Aby mówić o prawdziwej postaci niezdolności, to winna ona istnieć przed ślubem. Zatem, gdy nieprawidłowość pojawia się w ścisłym słowa tego znaczeniu po ślubie, to nie jest to niezdolność. Nie powinno się zatem starać o przeprowadzenie procesu z tytułu niezdolności w formie tej nieprawidłowości, która zapoczątkowana została przecież po ślubie. Jednym z przykładów jest powstanie jakiejś nieprawidłowości, ale dopiero na skutek tego, co było nieprawidłowe w małżeństwie. Może mieć miejsce jednak i inna sytuacja, a mianowicie, gdy niezdolność nie tyle zaistniała, pojawiła się dopiero po ślubie, co – kolokwialnie mówiąc – dała o sobie znać po ślubie, została jakby zauważona po ślubie. Nie wyklucza to więc istnienia tej niezdolności przed zawiązaniem węzła małżeńskiego jednakże w formie tzw. ukrytej. W takiej sytuacji bardzo ważną rolę odgrywa biegły, który pomoże ocenić czy dana niezdolność miała swój początek przed ślubem.

Czy orzeczenie niezdolności natury psychicznej po stronie jednego z małżonków uniemożliwi mu ponowne zawarcie ślubu kościelnego?

Pytanie kolejny raz bardzo ważne. Przy niektórych tytułach rzeczywiście może, co nie oznacza, iż musi pojawić się zakaz zawarcia nowego małżeństwa i że nie ma możliwości cofnięcia tego zakazu. Niezdolność bowiem ma to do siebie, iż nie musi mieć charakteru trwałego . Przykładem może tu być wspomniana już niedojrzałość. Co więcej, można postawić sobie pytanie: co w sytuacji zawarcia małżeństwa wbrew zakazowi? W takiej okoliczności małżeństwo jest ważnie zawarte - to takie domniemanie - ale na sposób niegodziwy. Cały czas daje to furtkę do starania się o uznanie tego małżeństwa za nieważne.

Warto przy tym dodać, iż zakaz nie ma na celu postawienia przeszkody, tamy do zawarcia kolejnego małżeństwa, co przede wszystkim ochronę przyszłego współmałżonka, ewentualnie dzieci, czyli ochronę nowej rodziny.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd naprawia emerytury czerwcowe! Koniec z niesprawiedliwością z lat 2009–2019 – znamy szczegóły projektu ustawy

Rząd szykuje rewolucję dla tysięcy emerytów i rencistów! Nowy projekt ustawy ma zlikwidować wieloletnią niesprawiedliwość wobec osób, którym przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009–2019. Zmiany mają wyrównać ich sytuację ze świadczeniobiorcami z późniejszych lat i położyć kres tzw. „sezonowości emerytalnej”. Decyzja już we wtorek.

To może być pierwsza taka sytuacja w historii Polski: Prezes NBP Adam Glapiński już ostrzega!

Historyczny moment dla polskiej gospodarki? Prezes NBP Adam Glapiński ostrzega, że już w 2026 roku dług publiczny może po raz pierwszy przekroczyć unijny próg 60 proc. PKB. Choć inflacja zbliża się do celu NBP, to fiskalna polityka rządu – najluźniejsza w całej UE poza Rumunią – może zachwiać stabilnością makroekonomiczną kraju.

Aby mieć od stycznia więcej urlopu i wyższe wypłaty, już teraz zadbaj o dokumenty. Dotyczy wszystkich pracowników

Przed nami duża zmiana dla wszystkich pracowników. Będzie dotyczyła zarówno pracowników budżetówki, jak i sektora prywatnego. Chodzi o większe pieniądze i wyższy wymiar urlopu. Żeby skorzystać, trzeba będzie mieć dowody.

Za nowy trawnik z rolki zapłaci… dostawca prądu. Przełomowy wyrok NSA, na podstawie którego tysiące właścicieli nieruchomości będzie mogło bezkosztowo odtworzyć swoje ogrody

Niejeden właściciel nieruchomości zmagał się już na pewno z usuwaniem drzew (lub krzewów) z jego nieruchomości na wniosek właściciela urządzeń przesyłowych służących do doprowadzania energii elektrycznej, z tego względu, że drzewa te (lub krzewy) – z tymi urządzeniami kolidowały (a konkretniej – zagrażały funkcjonowaniu tych urządzeń). Okazuje się, że zgodnie z najnowszym wyrokiem NSA – w takim przypadku – odszkodowanie należne od przedsiębiorstwa energetycznego, obejmuje nie tylko wartość usuniętych drzew (lub krzewów), koszty ich wycinki, ponownego zalesienia i pielęgnacji, ale również koszty odtworzenia trawnika, który – na skutek powyższych działań – uległ zniszczeniu.

REKLAMA

Kupując tę nieruchomość, wpadniesz w finansową pułapkę i poniesiesz dodatkowy koszt sięgający nawet 50 tys. zł. To skutek nowych wymogów Unii Europejskiej

Dla wielu z nas zakup nieruchomości to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. W związku z nowymi klimatycznymi celami Unii Europejskiej, nieruchomości ogrzewane węglem lub gazem będą musiały przejść kosztowną modernizację. W przeciwnym razie ich utrzymanie stanie się bardzo drogie.

Nowe uprawnienia PIP i wyższe kary dla firm od 2026 r. Czy dojdzie do masowej zamiany śmieciówek w umowy o pracę? Szef PIP: uszczęśliwianie etatami na siłę się nie sprawdza

Nie będziemy masowo zmieniać umów cywilnoprawnych na etaty, a jedynie działać w przypadkach niebudzących wątpliwości – powiedział PAP szef Państwowej Inspekcji Pracy, główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że w planowanych zmianach nie chodzi o „uszczęśliwianie etatami na siłę”, tylko o reagowanie na skargi.

Zmiana cen gazu. Chodzi o kwoty od 1 tysiąca, nawet do kilkunastu tysięcy złotych. Kto odczuje nową taryfę?

Choć większość z nas od miesięcy żyje tematem cen energii, to dla wielu osób równie istotne są ceny gazu. A te właśnie się zmieniły. Różnica obejmie rocznie kwoty od tysiąca, nawet do kilkunastu tysięcy.

Renta wdowia 2025. ZUS wypłaca świadczenia w zbiegu [Ważne terminy]

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca już wdowie renty. Jak informuje ZUS, dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 359,82 zł. Dlaczego ważne jest szybkie złożenie wniosku?

REKLAMA

Milion wniosków o rentę wdowią. ZUS: tym osobom świadczenia nie przyznamy
Dodatek pielęgnacyjny przed ukończeniem 75 lat. Ważny warunek i przykład z sądu

Po ukończeniu 75 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyzna emerytowi dodatek z urzędu. Inaczej jest jednak w przypadku młodszych osób, które muszą spełnić dodatkowe warunki.

REKLAMA