Różnice w wybranych regulacjach w kodeksie prawa kanonicznego i kodeksie rodzinnym i opiekuńczym

Pierwszym, wybranym przykładem na podstawie którego ocenić można stopień sprzeczności pomiędzy niektórymi regulacjami zawartymi w kodeksie prawa kanonicznego i kodeksie rodzinnym i opiekuńczym jest kwestia wieku umożliwiająca zawarcie związku małżeńskiego. Wg kan. 1083 §1 KPK kobieta po ukończeniu czternastego roku życia, zaś mężczyzna po ukończeniu szesnastu lat są uprawnieni do ważnego zawarcia związku. Z kolei wg KRiO wiekiem uprawniającym do zawarcia związku jest osiemnasty rok dla obu płci, z pewnym wyjątkiem w postaci umożliwienia wstąpienia w związek przez sąd wcześniej, tj. po ukończeniu już szesnastego roku życia dla kobiety (art. 10² §1). Abstrahując od niuansów prawnych, to już po tej regulacji prawnej wyraźnie widać jakby „luźniejsze” podejście przez prawodawcę kościelnego aniżeli cywilnego. Wynika to z tego, iż KPK, jeden i ten sam, jest wspólny dla katolików na całym świecie, tymczasem każde państwo, kraj ma swoje odrębne od innych regulacje, dlatego też zadaniem Konferencji Episkopatu jest dostosowanie pewnych regulacji, jak i ich uszczegółowienie już do danego kraju, stąd przykładowo w Polsce wiekiem uprawniającym do godziwego zawarcia związku jest wspomniany przez prawodawcę cywilnego osiemnasty rok życia zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn, gdy zaś związek chcą zawrzeć osoby małoletnie, jednak po ukończeniu przepisanego do ważności wieku, wymaga się zezwolenia ordynariusza miejsca, gdy rodzice, czy to są przeciwni temu związkowi, czy też nie mają o nim wiedzy (kan. 1071 §1 pkt. 6).

Zobacz także: Jak interpretować akta sprawy w kościelnym procesie małżeńskim?

Przy tym od razu można poruszyć inną kwestię, a mianowicie daje się z łatwością wyszczególnić sytuacje, w których prawodawca cywilny ustanawia jakby „ostrzejsze” przepisy w porównaniu z kościelnym, w tym sensie, iż strony chcące zawrzeć związek cywilny napotykają na większe ograniczenia, przeszkody aniżeli te ustanowione w KPK, tymczasem wynika to przede wszystkim z tego, że gdy prawodawca cywilny zakazuje czasami unieważnienia związku, to jednak uzyskanie rozwodu jest jak najbardziej już możliwe, gdy danego małżeństwa nie można unieważnić, z kolei w prawodawstwie kościelnym instytucja rozwodu nie istnieje. Za przykład może służyć chociażby powyżej zaprezentowany, a mianowicie: istnieje regulacja o braku unieważnienie z tegoż powodu (wiek), gdy, albo wiek został osiągnięty, albo gdy kobieta zaszła w ciążę (art 10² §3 i §4 KRiO), jest to obce dla prawodawstwa kanonicznego, ale jak zostało powiedziane, gdy nie ma możliwości unieważnienia, to wciąż otwarta jest możność wzięcia rozwodu.