REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Małżeństwo w świetle kościelnego procesu o orzeczenie nieważności małżeństwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Małżeństwo w świetle kościelnego procesu o orzeczenie nieważności małżeństwa. / Fot. Fotolia
Małżeństwo w świetle kościelnego procesu o orzeczenie nieważności małżeństwa. / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Z treść kan. 1055 KPK na temat małżeństwa wynika, że małżeństwo to przymierze, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia. Z tej racji między ochrzczonymi nie może istnieć ważna umowa małżeńska, która tym samym nie byłaby sakramentem. Ile jest jednak przeszkód w istnieniu małżeństwa?

Małżeńskie przymierze, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swoje natury do dobra małżonków oraz do zrodzenia i wychowania potomstwa, zostało między ochrzczonymi podniesione przez Chrystusa Pana do godności sakramentu (§1); Z tej racji między ochrzczonymi nie może istnieć ważna umowa małżeńska, która tym samym nie byłaby sakramentem (§2). Zobaczymy na podstawie treści tego pierwszego kanonu, gdy chodzi o kościelne prawo małżeńskie, ile jest w nim odniesień do pozostałych przepisów tego prawa, pominiemy natomiast w swoich rozważaniach płaszczyznę teologiczną.

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

REKLAMA

W pierwszym paragrafie prawodawca wyraźnie mówi o małżeństwie pomiędzy (jednym) mężczyzną a (jedną) kobietą. Treść ta stanowi bazę pod przeszkodę węzła małżeńskiego z kan. 1085 KPK, a idąc nawet dalej to podstawa pod wykluczenie rozumienia w prawie kanonicznym małżeństwa między osobami tej samej płci czy wielożeństwa. Nieumiejętność zatem stworzenia związku heteroseksualnego oraz z jedną tylko osobą przywołuje nam na uwagę możność orzeczenia nieważności jego na podstawie kan. 1095 nr 3 KPK, czyli na podstawie niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, pod który to defekt podchodzą m. in. różnego rodzaju zaburzenia psychoseksualne. Takie samo podejście do małżeństwa jako związku pomiędzy jedną kobietą a jednym mężczyzną widać też w kan. dotyczącym błędu, co do małżeństwa (kan. 1096 §1 KPK). W kanonie tym czytamy o małżeństwie jako związku pomiędzy mężczyzną i kobietą. Zasadnicza jednak różnica pomiędzy oboma kanonami polega na tym, iż przy niezdolności strona dysponuje wiedzą w tym przedmiocie, zaś w przypadku błędu – nie.

W analizowanym kan. 1055 §1 czytamy nadto o wspólnocie całego życia. Można na tej podstawie wnioskować, iż nie ma takiej rzeczywistości w związku małżeńskim, która przynależąc do jego istoty mogłaby zostać wykluczona (kan. 1101 §2 KPK). Tym sposobem przechodzimy do możliwości orzeczenia nieważności związku na podstawie symulacji (inaczej: wykluczenia) m. in. przymiotów, bądź elementów małżeństwa, ale nie tylko. Innymi słowy małżeństwo będzie nieważne, gdy wykluczy się z niego m. in. nierozerwalność, jedność, wierność czy potomstwo, trudno bowiem mówić o całym życiu, gdy strona nie będzie chciała pozostać w związku „na dobre i na złe”, do końca życia drugiej strony. Trudno mówić jednak o całym życiu, gdy strona będzie dzieliła się swoją intymną sferą z inną osobą, gdy też z nią będzie chciała tworzyć jakiś związek. W końcu trudno mówić o całym życiu, gdy strona nie będzie otwarta na przyjęcie potomstwa, gdy taka możliwość istnieje (o zrodzeniu i wychowaniu mowa jest też w dalszej części tegoż kanonu). Tak samo trudno mówić o całym życiu, gdy strona co prawda, jak to nazywam, nie w sposób wyrachowany, ale niezależny od siebie nie jest zdolna do podjęcia tegoż życia przez dochowanie wierności przez stworzenie nierozerwalnego związku, przez otwartość na potomstwo (kan.1095 nr 3 KPK).

Jak interpretować akta sprawy w kościelnym procesie małżeńskim?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Małżeństwo jak określa prawodawca w tym kanonie to nie tylko wspólnota skierowana na zrodzenie, wychowanie potomstwa, ale też, o ile nie na sposób uprzedni, do dobra małżonków. Także i to dobro można rozważać na płaszczyźnie symulacji jak i niezdolności natury psychicznej, wykluczenie którego bądź niezdolność do jego podjęcia uprawnia do stwierdzenia nieważności zawartego związku.

Na końcu zarówno paragrafu pierwszego jak i drugiego małżeństwo ujęte zostało jako sakrament. Z tym pozostają w związku także przepisy nie tylko materialnego prawa (kwestia symulacji), ale i procesowego. Nie do rzadkości należy zapytanie, jak i proces: co w sytuacji, gdy obecny partner miał zawarty wcześniej związek cywilny, następnie dokonał rozwodu, a co najważniejsze, nie jest katolikiem, ale jest ochrzczony? Skoro małżeństwo pomiędzy ochrzczonymi jest  sakramentem, co oznacza o jego nierozerwalności? Wówczas także i ta osoba, o której powyżej, gdy chce zawarcia związku z katolikiem, winna starać się o orzeczenie nieważności swojego małżeństwa. Podobna sytuacja zachodzi, ale tylko podobna, w przypadku możliwości rozwiązania związku, w którym przynajmniej jedna ze stron była nieochrzczona. Taki związek mógłby być nawet i ważny, ale nie nierozerwalny, a to z racji braku chrztu świętego, stąd dochodzimy w swoich rozważaniach do możliwości rozwiązania małżeństwa na mocy przywileju Pawłowego i Piotrowego (nt. rozwiązania m. in. w kan.: od kan. 1141 do kan. 1150 KPK).

Jak zatem widzimy, jedno określenie małżeństwa, a stanowiące podstawę też w sensie prawnym dla innych regulacji. Tu pojawia się kolejna uwaga: przy lekturze chociażby tego przepisu prawnego wydawać by się mogło, iż jest w nim więcej teologii, teorii aniżeli prawa, praktyki, ale jak niniejsza analiza pokazała, taki wniosek jest daleko mylący. Zresztą jest to też specyfika prawa kanonicznego, iż „nie do końca” może regulować daną sferę, ale, jak to zostało już powiedziane, taka konkluzja jest myląca, bowiem każde zdanie, nawet i takie, które wydawać by się mogło nie ma prawnego brzmienia, to tak naprawdę ma reperkusje prawne i co najważniejsze posiada również prawny walor.

Zawieszenie kościelnego procesu małżeńskiego

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Hołownia chce badać posłów alkomatem. Projekt ustawy po incydentach w Sejmie

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia przygotował projekt ustawy, który umożliwi marszałkowi zlecenie badania alkomatem posła podejrzewanego o nietrzeźwość w czasie obrad. "Kończymy tolerowanie pijanych posłów" – zapowiedział. Projekt ma być odpowiedzią na incydenty, do których dochodziło już kilkukrotnie.

Jak wspierać naukę i zaangażowanie pracowników?

Dla 70 proc. pracowników z pokolenia Z cotygodniowe zdobywanie nowych umiejętności jest jednym z podstawowych oczekiwań wobec pracodawcy. Młode pokolenie coraz częściej poszukuje w pracy sensu, wyzwań i realnych możliwości rozwoju. Dlatego firmy oferują coraz więcej różnorodnych inicjatyw wspierających naukę i zaangażowanie.

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwód pozasądowy. Opinia RPO do projektu

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwody pozasądowe. Być może tak - jest projekt, a RPO właśnie wydał o nim opinię. Główne założenie jest takie, że ma dojść do stworzenia alternatywnej, szybszej i mniej sformalizowanej ścieżki do rozwiązania małżeństwa, omijającej sale sądowe. Ma to być odpowiedź na potrzeby tych par, które rozstają się w pełnej zgodzie i nie chcą przechodzić przez często długotrwały i stresujący proces sądowy. A wszystko to za sprawą projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (nr UDER24, wersja z 17 czerwca 2025 r.).

Od 1 września przedszkola będą otwarte do 20:00. Pierwsze takie rozwiązanie w Polsce

To dobra wiadomość dla rodziców pracujących na zmiany albo wracających późno z pracy. Od 1 września miejskie przedszkola w Sosnowcu będą czynne aż do godziny 20:00 – zapowiada Damian Żurawski, przewodniczący Komisji Oświaty w Urzędzie Miejskim w Sosnowcu.

REKLAMA

NFZ zmienia zasady w profilaktyce: Nowoczesne badanie dostępne za darmo dla milionów

Od lipca program profilaktyki raka szyjki macicy finansowany przez NFZ rozszerzono o test molekularny HPV HR i cytologię płynną – badania wcześniej dostępne jedynie prywatnie. Eksperci nazywają to przełomem – testy pozwalają nawet dwukrotnie skuteczniej wykrywać zmiany przedrakowe. Minister zdrowia Izabela Leszczyna zachęca kobiety do korzystania z bezpłatnej diagnostyki w 2,7 tys. poradni w całej Polsce.

System kaucyjny tuż przed startem. Czego Polska może nauczyć się od Rumunii, Węgier i Irlandii?

Większość Polaków popiera wprowadzenie systemu kaucyjnego – wynika z raportu PIE. To mocny kapitał na początek, ale doświadczenia innych krajów pokazują, że poparcie społeczne to za mało. Polska ma szansę uniknąć ich błędów – pod warunkiem, że wyciągnie wnioski z ich lekcji: centralizacja jak w Rumunii, komunikacja jak na Węgrzech i dane jak w Irlandii.

Karetka dla zwierząt. Będzie nowy pojazd uprzywilejowany na polskich drogach?

Pytań dotyczących pojazdów uprzywilejowany jest wiele, w szczególności: co to jest pojazd uprzywilejowany? Jak się zachować, gdy jedzie pojazd uprzywilejowany? Jakie służby są uprzywilejowane i jakie są pojazdy uprzywilejowane? Będzie nowy pojazd uprzywilejowany na polskich drogach? W zakresie tego ostatniego pytania poruszamy ciekawy postulat, który może dotyczyć wielu osób!

Sejm na żywo. Komisja śledcza ds. Pegasusa [22 lipca 2025r.]

Posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. Pegasusa rozpocznie się o godz. 10:30.. Na dziś zaplanowano przesłuchanie byłych funkcjonariuszy służb: Krystiana Dobrzyńskiego, Anety Mierzwińskiej i Urszuli Nalaskowskiej. O godz. 12:30 odbędzie się posiedzenie w trybie niejawnym.

REKLAMA

Sejm na żywo: 22 lipca 2025 [Transmisja online]

22 lipca 2025 r. Sejm rozpocznie czterodniowe posiedzenie. W planach prac sejmowych znalazł się m.in. rządowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy dotyczący stażu pracy.

Zamiast 100 proc. wynagrodzenia, na konto wpłynie tylko 80 proc. – to skutek zmiany wprowadzanej przez MRPiPS, o którym „głośno” się nie mówi. Ulga dla pracodawców, ale strata dla pracowników

MRPiPS zapowiada gruntowną reformę ubezpieczenia chorobowego – zasiłek chorobowy miałby być wypłacany od pierwszego dnia niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby przez ZUS, w miejsce dotychczasowego wynagrodzenia chorobowego, wypłacanego przez pracodawcę za pierwszych 33 dni (lub odpowiednio – 14 dni) zwolnienia. Na takim rozwiązaniu – nie wszyscy pracownicy jednak zyskają, a wręcz – dla niektórych, będzie się to wiązać z wymierną stratą w postaci niższego wynagrodzenia. Chyba, że rząd wywiąże się również z obietnicy zwiększenia kwoty zasiłku chorobowego do 100%.

REKLAMA