REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Za jakie działania ratownikom przysługuje ekwiwalent? Określił to ustawodawca i gmina nie może tego zmienić. Sprawdź.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
straż pożarna OSP gmina ekwiwalent strażak ratownik ochotnicza straż pożarna uchwała rady gminy
Za jakie działania ratownikom przysługuje ekwiwalent? Określił to ustawodawca i gmina nie może tego zmienić. Sprawdź.
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Krąg podmiotów, którym na podstawie przepisów ustawy o OSP przysługuje ekwiwalent zmienił się w ostatnich latach dwukrotnie. Najpierw został znacząco ograniczony, a następnie ponownie poszerzony. Podejmując w 2024 roku uchwały ekwiwalentowe, rady gmin muszą zwrócić uwagę na te zmiany, by nie popełnić tak wielu błędów, jak w 2022 roku.

W 2024 r. ekwiwalent przysługuje większej grupie strażaków, ale tylko w teorii

Od 8 września 2023 r. z art. 15 ustawy z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 194 ze zm.) wynika, że strażak ratownik OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, otrzymuje, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia, ekwiwalent pieniężny. Ekwiwalent ten otrzymuje również:
1) kandydat na strażaka ratownika OSP, 
2) strażak ratownik OSP, który brał udział w zabezpieczaniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym,
– stosownie do posiadanych przez gminę środków finansowych.
Ponadto rada gminy może, w drodze uchwały, przyznać ekwiwalent pieniężny strażakom ratownikom OSP za wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15 ustawy o OSP. W takim wypadku w uchwale wskazuje te zadania oraz wysokość i sposób ustalenia ekwiwalentu pieniężnego.
 

REKLAMA

REKLAMA

Strażak ratownik to strażak OSP, który:
1) ukończył 18 lat, a nie ukończył 65 lat,
2) posiada aktualne ubezpieczenie strażaków ratowników OSP,
3) posiada aktualne orzeczenie lekarskie, stwierdzające brak przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych,
4) odbył szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenie podstawowe przygotowujące do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.

To od rady gminy zależy to, który strażak w 2024 r. dostanie pieniądze

Mimo że krąg uprawnionych został poszerzony o kandydatów na strażaka ratownika OSP oraz strażaków ratowników OSP, którzy brali udział w zabezpieczaniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym, to jednak tylko wówczas, gdy gmina tak postanowi. Nie jest to więc prawo zagwarantowane ustawowo, a jedynie furtka umożliwiająca gminom ewentualne podjęcie decyzji o rozszerzeniu uprawnień do ekwiwalentu. Jak wynika z uchwał podjętych przez rady gmin na przełomie 2023 i 2024 r., nie korzystają one z tej furtki zbyt chętnie.

Za co strażakom ratownikom przysługuje ekwiwalent?

Ekwiwalent jest wypłacany tylko w ściśle określonych przez ustawodawcę przypadkach (art. 15 ust. 1 ustawy o OSP), czyli za uczestnictwo w:
- działaniu ratowniczym,
- akcji ratowniczej,
- szkoleniu lub ćwiczeniu.
Katalog ten jest katalogiem zamkniętym i rady gmin nie mogą wprowadzać w nim zmian. Akcja ratownicza to działania organizowane i kierowane przez Państwową Straż Pożarną (art. 7 pkt 1 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 1969 ze zm.). Natomiast działania ratownicze to każda czynność podjęta w celu ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska, a także likwidacja przyczyn powstania pożaru, wystąpienia klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia (art. 2 pkt 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej). Gmina może również przyznać ekwiwalent za udział w zabezpieczaniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym, a także za wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15 ustawy o OSP, jednak zależy to jedynie od jej decyzji, która powinna być uwarunkowana możliwościami finansowymi.

Czy strażak OSP może zrzec się prawa do ekwiwalentu?

Strażacy ratownicy OSP często podkreślają, że ich działalność w OSP nie ma charakteru zarobkowego, a środki, które z tego tytułu otrzymują od gmin, są przeznaczane na finansowanie bieżących potrzeb jednostek. Jak to możliwe, skoro ustawodawca zapewnił im wypłatę ekwiwalentu?
Pytanie, czy strażak ratownik może zrzec się prawa do przysługującego mu ekwiwalentu wywoływało kontrowersje przed 1 stycznia 2022 r. i wywołuje je nadal po tym dniu. Choć przepisy wprost przyznają ekwiwalent strażakom, a nie jednostkom OSP, to można spotkać się z sytuacjami, w których oczekuje się od strażaków ratowników podpisywania oświadczeń o tym, że przekazują przysługujące im świadczenia na rzecz macierzystej jednostki OSP. Takie postępowanie nie jest ocenianie jednoznacznie. Niektórzy twierdzą, że skoro ekwiwalent nie ma charakteru świadczenia ze stosunku pracy, to można się go zrzec. Inni jednak twierdzą, że ekwiwalent ma charakter publicznego prawa podmiotowego, a więc jest niezbywalny. Podpisywanie oświadczeń o zrzeczeniu się prawa do niego nie powinno mieć miejsca i jest prawnie nieskuteczne. Jeśli strażak ratownik chciałby przekazać go jednostce, powinien go pobrać i przekazać macierzystej jednostce w drodze darowizny. Każdorazowo jednak to na jego rzecz powinna zostać dokonana wypłata świadczenia.


Podstawa prawna 
art. 15, art. 15a ustawy z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 194 ze zm.)
art. 7 pkt 1 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 1969 ze zm.)

REKLAMA

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy będzie dodatek dla rencistów niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nadal prowadzi prace nad wprowadzeniem dodatku dla osób z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy oraz orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, pobierających inne świadczenia niż renta socjalna. Tak wynika z odpowiedzi udzielonej portalowi Infor.pl. Aktualnie nie można jednak wskazać terminu wejścia w życie planowanych zmian.

Rewolucja w księgach wieczystych? Nowe przepisy zmienią dostęp do danych właścicieli nieruchomości i uderzą w nielegalne portale

Nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece ma całkowicie zmienić sposób, w jaki Polacy uzyskują dostęp do danych o nieruchomościach. Koniec z anonimowym podglądaniem rejestrów – rząd chce wprowadzić obowiązkowe logowanie i pełną identyfikację użytkowników, by powstrzymać kradzież danych, handel informacjami i działalność nielegalnych portali.

Zasiłek opiekuńczy 2025: także na opiekę nad chorym rodzicem lub innym członkiem rodziny. Warunki, zasady, kwota i okres przysługiwania

ZUS informuje, że zasiłek opiekuńczy przysługuje nie tylko na chore dziecko, ale można z niego skorzystać także w sytuacji, gdy naszego wsparcia i pomocy w chorobie potrzebuje rodzic. W ciągu roku kalendarzowego przysługuje 14 dni zasiłku z tytułu sprawowania opieki nad chorym rodzicem.

Zużyte chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe nie trafią już do odpadów zmieszanych. Do 31 grudnia 2025 r. każdy właściciel nieruchomości musi, na własny koszt, wyposażyć się w nowy pojemnik na odpady, spełniający szczególne wymagania

Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych (a konkretnie podział bioodpadów na dwie odrębne frakcje) i wprowadzenie od 1 stycznia 2026 r. nowego pojemnika na śmieci, celem gromadzenia w nim odpadów kuchennych (do których zaliczone zostały m.in. chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe) – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2026 został ustalony na poziomie co najmniej 56% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla właścicieli nieruchomości, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może skutkować podwyżką opłat za śmieci o nawet 400%.

REKLAMA

ZUS: W 2026 r. nowe zaświadczenia dla pracodawcy. A w nich potwierdzenia okresów potrzebnych do przeliczenia stażu pracy. Wnioski tylko przez PUE ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

Kredyty hipoteczne oparte na WIBOR: Kontrowersje, stanowisko TSUE i analiza potencjalnego powództwa o usunięcie „wadliwego” wskaźnika

W 2025 roku kredyty hipoteczne w Polsce pozostają silnie uzależnione od wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), który determinuje oprocentowanie zmiennych rat kredytu lub pożyczki. Według danych z lipca 2025 r., WIBOR 3M wynosi 4,96%, a WIBOR 6M – 4,79%, co po serii obniżek stóp procentowych NBP (ostatnia we wrześniu o 0,25 pp.) przyniosło ulgę kredytobiorcom. Prognozy wskazują na potencjalny dalszy spadek do ok. 4,18% w ciągu najbliższych miesięcy, co mogłoby obniżyć raty o 60-70 zł przy umowie kredytu opiewającej na 400 tys. zł.

Ustawa o zawodzie psychoterapeuty: szansa na zmianę czy kolejny chaos?

Czy ustawa o zawodzie psychoterapeuty uporządkuje rynek i zwiększy bezpieczeństwo pacjentów, czy raczej wprowadzi dodatkowy chaos? O tym, jakie szanse i zagrożenia wiążą się z projektowanymi zmianami, opowiada dr hab. Łukasz Gawęda, prof. IP PAN, psycholog i badacz mechanizmów zaburzeń psychicznych.

Widmo bankructwa wisi nad polskimi firmami. Co trzeci przedsiębiorca obawia się zamknięcia biznesu

Dużo firm w Polsce boi się dziś, że ich klienci nie zapłacą na czas – wynika z najnowszego raportu. Zatory płatnicze pochłaniają tygodniowo nawet kilkanaście godzin pracy i kosztują firmy utratę płynności, reputacji i szans rozwojowych. Aż 30% przedsiębiorstw z sektora MŚP przyznaje, że w perspektywie dwóch lat ryzykuje upadłość.

REKLAMA

Przeprowadzka dla niższych podatków? Możesz nieświadomie zmienić prawo spadkowe i narazić rodzinę na kłopoty

Coraz więcej Polaków wybiera Cypr, Maltę czy Dubaj, by obniżyć podatki. Ale mało kto zdaje sobie sprawę, że taka decyzja może diametralnie zmienić zasady dziedziczenia majątku. Różnica między rezydencją podatkową a miejscem zwykłego pobytu w prawie spadkowym sprawia, że nieprzemyślana zmiana może kosztować rodzinę lata sporów i ogromne pieniądze.

Senat: Licytacja elektroniczna mieszkania przez komornika. To standard jeszcze w tym roku

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

REKLAMA