REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dziedziczenie spadku przez małoletnich – nowelizacja przepisów i nowe uprawnienia sądu spadku

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat Alicja Kociemba
Adwokat wpisany na listę Wielkopolskiej Izby Adwokackiej w Poznaniu oraz mediator sądowy wpisany na listę stałych mediatorów Sądu Okręgowego w Poznaniu. Prowadzi kancelarię adwokacką w Poznaniu – Kociemba Kancelaria Adwokacka.
spadek
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 14 sierpnia 2023 roku w Dzienniku Ustaw została ogłoszona ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1615). Ustawa wejdzie w życie z dniem 15 listopada 2023 roku. Zmianami objęte są m.in. przepisy regulujące dziedziczenie spadku przez małoletnich, a także dotyczące kompetencji sądu spadku. 

Spadek - stan dotychczasowy

Sprawowanie z należytą starannością zarządu majątkiem dziecka jest jednym z obowiązków rodzica. Codzienne działania związane z zarządem majątkiem dziecka rodzice mogą podejmować samodzielnie. W przypadku czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu konieczne jest uzyskanie (co do zasady) zgody sądu opiekuńczego. Taką czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu jest składanie w jego imieniu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. 

REKLAMA

Dotychczas, zarówno w przypadku przyjęcia spadku, jak i jego odrzucenia, rodzice musieli uzyskać uprzednio zgodę sądu opiekuńczego, a dopiero następnie składać stosowne oświadczenie przed notariuszem lub w sądzie. 

Jakie zmiany po nowelizacji przepisów

REKLAMA

Zgodnie z nowym przepisem art. 101 § 4 k.r.o. jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego albo, w przypadkach wskazanych w art. 6401 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, sądu spadku - jeżeli spadek odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka. W braku porozumienia rodziców stosuje się przepis § 3. 

Odrzucenie spadku następuje zazwyczaj wówczas, gdy spadkobiercy wiedzą lub podejrzewają, że masa spadkowa składa się przede wszystkim z długów lub że wartość długów przewyższa wartość aktywów. W miejsce osoby odrzucającej spadek może dziedziczyć jego zstępny, w szczególności jeśli dziedziczenie odbywa się na zasadzie ustawy. Ustawodawca założył więc, że odrzucenie spadku w imieniu małoletniego w miejsce rodzica jest poprzedzone analizą stanu spadku. Z tego powodu odrzucenie spadku w imieniu dziecka nie musi być poddawane ocenie sądu, bowiem nie godzi w jego dobro i interes. 

REKLAMA

W każdej innej sytuacji, aniżeli wskazana w powołanym powyżej przepisie, nadal konieczne będzie uzyskanie zgody sądu. Będzie tak np. w przypadku dziedziczenia małoletniego obok jego rodzica. W takiej sytuacji przyjęto, że pomiędzy rodzicem a dzieckiem może występować konflikt interesów, zagrażający prawidłowemu zarządowi majątkiem dziecka i kontrola sądu jest niezbędna. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dotychczas wydanie zezwolenia na czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka należało zawsze do właściwości sądu opiekuńczego. Na skutek wprowadzonych zmian, zgodnie z art. 640 1 § 1 k.p.c., zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub osoby pozostającej pod opieką w postaci prostego przyjęcia lub odrzucenia spadku, w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, wydaje sąd spadku. Natomiast zgodnie z § 2 tegoż przepisu, z chwilą wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności, o której mowa w § 1, złożony do sądu opiekuńczego, przekazuje się do dalszego rozpoznania sądowi spadku.

Przypomnieć jedynie należy, że sądem spadku jest sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część, a w braku tych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy. W praktyce sprawy spadkowe (stwierdzenie nabycia spadku) rozpoznawane są przez wydziały cywilne. 

Natomiast sądem opiekuńczym jest sąd rodzinny, właściwy według miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania - sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak tej podstawy, właściwy jest sąd opiekuńczy ostatniego miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania - sąd opiekuńczy ostatniego miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy właściwy jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy. W praktyce jest to wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego.  

Przepisy przejściowe 

Zgodnie z przepisami przejściowymi, do spadków otwartych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej stosuje się przepis art. 101 § 4 k.r.o., jeżeli termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie upłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. 

Oznacza to, że w przypadku spadków otwartych przed 15 listopada 2023 roku, co do których nie upłynął termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed dniem 15 listopada 2023 roku, zastosowanie znajdą przepisy w nowym brzmieniu. 

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kolejny dodatek do renty. Debata w Sejmie i prawdopodobnie dezyderat do MRPiPS i MF

25 czerwca 2025 (środa) Komisja do Spraw Petycji (PET) rozpatrzy petycję w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie osób niesamodzielnych uprawnionych do otrzymania dodatku dopełniającego z innych tytułów niż renta socjalna (BKSP-155-X-380/25). Dodatek ten obiecano rencistom (z tytułu niezdolności do pracy). Dla renty socjalnej wynosi obecnie 2610,72 zł. Rozszerzenie dodatku na osoby niepełnosprawne z rentą chorobową, to koszt dla budżetu. Dlatego prawdopodobne jest, że komisja skieruje dezyderat do Ministrów: 1) Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i 2) Finansów w tej sprawie. Los dodatku jest zależny po prostu od znalezienia na niego środków w budżecie.

Likwidacja IWSW. Kto będzie ścigał przestępstwa osadzonych, funkcjonariuszy i pracowników? W dniu 17 czerwca br. Prezydent podpisał ustawę

W dniu 17 czerwca 2025 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę, która wiele zmienia w więziennictwie. Chodzi o likwidację IWSW. Kto zatem będzie ścigał przestępstwa osadzonych, funkcjonariuszy i pracowników? SW podkreśla: likwidacja Inspektoratu Wewnętrznego nie oznacza osłabienia nadzoru i kontroli w Służbie Więziennej. Wręcz przeciwnie – działania te mają na celu zwiększenie efektywności i transparentności wewnętrznych mechanizmów kontrolnych, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów etycznych oraz odpowiedzialności funkcjonariuszy.

Uwaga: pracownicy, pracodawcy, kandydaci - zmiany w Kodeksie Pracy. Prezydent podpisał ustawę 18 czerwca 2025 r.

Uwaga: pracownicy, pracodawcy, kandydaci - wreszcie możemy to ogłosić. Zaszła zmiana w Kodeksie Pracy, na którą tak wielu czekało i to tak długo. Prezydent w dniu 18 czerwca 2025 r. podpisał ustawę z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy. Czego dotyczy i jakie skutki za sobą niesie?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt – to czeka na kierowców korzystających z kamer samochodowych w długi weekend Bożego Ciała. Nowe przepisy są bezlitosne, bo nie uratuje nawet „nieumyślność”

W związku z długim weekendem, spowodowanym przypadającym na czwartek 19 czerwca 2025 r. ustawowym dniem wolnym od pracy (Bożym Ciałem) – oczywiście o ile ktoś „zafunduje” sobie również wolny piątek – wiele osób wsiądzie dziś „za kółko” i przed odpaleniem silnika uruchomi kamerę samochodową. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów.

REKLAMA

Nauczanie języka ukraińskiego w polskich szkołach jako drugiego obcego języka? MEN prostuje i wyjaśnia

W ostatnim czasie w mediach społecznościowych pojawiły się doniesienia, że ministra edukacji narodowej Barbara Nowacka zadeklarowała wsparcie dla inicjatywy wprowadzenia języka ukraińskiego jako drugiego języka obcego w polskich szkołach. W odpowiedzi na pytania naszej redakcji Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprzeczyło i udzieliło obszernych wyjaśnień odnośnie obecnego statusu prawnego nauczania języka ukraińskiego w szkołach w Polsce.

Pracownik ZUS może odwiedzić Cię bez zapowiedzi w domu tylko w jednym przypadku. Uwaga na oszustów!

Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których oszuści próbują podszywać się pod pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, którzy przychodzą ze sprawą urzędową do ubezpieczonego. W trosce o bezpieczeństwo klientów ZUS przypomina, że wizyty urzędników tej instytucji w domach są możliwe wyłącznie w ściśle określonych przypadkach. A bez wcześniejszej zapowiedzi tylko w jednym przypadku.

Kiedy dziecko może jeździć po ścieżce rowerowej?

Nie każde dziecko może legalnie poruszać się po ścieżce rowerowej. Przepisy określają minimalny wiek i wymagane dokumenty. Sprawdź, kiedy Twoje dziecko może samodzielnie jeździć rowerem po drogach publicznych.

Umowa o dożywocie z sąsiadem? Sprawdź, co stanie się po jego śmierci

W Polsce aż 99% umów o dożywocie zawieranych jest między osobami prywatnymi. Co jednak dzieje się, gdy taki prywatny świadczeniodawca umrze? Czy senior zostaje bez wsparcia? Czy dzieci, gmina lub Skarb Państwa przejmują zobowiązania? Sprawdzamy, co dokładnie dzieje się z mieszkaniem, rentą i opieką nad seniorem.

REKLAMA

4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?

Wiele osób nie ma świadomości, że oprócz tak powszechnych świadczeń jak 800 plus, 300 plus czy wiele innych dodatków, zasiłków i rzeczowych form pomocy na rzecz dzieci - można uzyskać jeszcze jednorazowo na rzecz dziecka 4000 zł. Co istotne świadczenie jest przyznawane bez kryterium dochodowego, ale nie każdy posiadający dziecko spełnia kryteria, aby otrzymać to wsparcie finansowe. Zatem kiedy i dla kogo 4000 zł na dziecko, jednorazowo?

Działki letniskowe ceny w 2025 roku. Wystarczy 200 tys. zł na atrakcyjną lokalizację i domek? Aktualne oferty i opcje finansowania

Na rynku działek letniskowych trwa gorący sezon – rośnie liczba transakcji, ale i oczekiwania kupujących. Czy za 200 tys. zł można kupić działkę w atrakcyjnej lokalizacji, najlepiej z domkiem i czy bank pomoże sfinansować taki zakup kredytem? Eksperci Metrohouse i Credipass odpowiadają, na co realnie można liczyć.

REKLAMA