REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedź na pozew o zachowek. Jak napisać po zmianach?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Jan napisać odpowiedź na pozew o zachowek?
Jan napisać odpowiedź na pozew o zachowek?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest odpowiedź na pozew o zachowek i jakie ma znaczenie procesowe? Co powinno zawierać takie pismo? Prezentujemy najważniejsze informacje i aktualne przepisy.

Dlaczego odpowiedź na pozew o zachowek ma takie znaczenie?

Odpowiedź na pozew jest bardzo ważnym pismem w sprawach o zachowek. Przed jego sporządzeniem warto dokładnie zapoznać się z treścią pozwu i pouczeń sądu, które zawierają szereg istotnych informacji. Odpowiedź na pozew o zachowek sporządza się w wyznaczonym terminie nie krótszym niż dwa tygodnie. To dość krótki czas, biorąc pod uwagę fakt, iż sprawy o zachowek często są dość skomplikowane. W wielu przypadkach w przygotowaniu takiej odpowiedzi niezbędna może okazać się pomoc profesjonalnego pełnomocnika: adwokata, radcy prawnego.

REKLAMA

REKLAMA

Ważne

Niezłożenie odpowiedzi na pozew w wymaganym terminie będzie skutkowało uznaniem za przyznane twierdzeń powoda i możliwością wydania przez sąd wyroku zaocznego na posiedzeniu niejawnym.

Jak wygląda odpowiedź na pozew o zachowek?

Pamiętajmy, iż jest to pismo procesowe, dlatego powinno zawierać:

REKLAMA

• oznaczenie sądu, do którego jest skierowane;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• sygnaturę akt;

• wartość przedmiotu sporu;

• imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;

• oznaczenie rodzaju pisma;

• osnowę wniosku lub oświadczenia;

• w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;

• podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;

• wymienienie załączników.

W odpowiedzi pozwany odnosi się do twierdzeń i dowodów zgłoszonych przez powoda.

Pismo składa się do sądu, który prowadzi sprawę w kilku egzemplarzach, najczęściej dwóch (jeden dla sądu, a drugi dla powoda).

Co może zawierać odpowiedź na pozew o zachowek? [Przykłady]

Trzeba podkreślić, iż każde pismo będzie tu inne, ponieważ odpowiada konkretnej sytuacji. To pozwany musi ocenić jakie argumenty w jego spawie są zasadne i jak je skutecznie udowodnić.

Ważnym zarzutem, jaki może podnieść strona pozwana jest przedawnienie roszczenia. Zgodnie z art. 1007 k.c. roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Z kolei roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku.

Kwestią, którą można podnosić w piśmie jest inny niż dochodzony udział w majątku spadkowym. Przykładowo, powód domaga się 2/3 wartości udziału spadkowego chociaż nie jest osobą małoletnią ani trwale niezdolną do pracy. Warto pamiętać, iż na wysokość zachowku i zasadność roszczenia wpływają też otrzymane przez powoda od spadkodawcy określone darowizny.

Niektórzy powołują się na zasady współżycia społecznego. W orzecznictwie sądów panuje pogląd, iż rzeczywiście w wyjątkowych sytuacjach sąd może obniżyć wysokość zachowku w oparciu o art. 5 Kodeksu cywilnego. O tym czy takie obniżenie zachowku jest możliwe decyduje sąd.

Przykład

„W orzecznictwie i doktrynie dopuszcza się możliwość obniżenia wysokości należnego zachowku na podstawie art. 5 k.c., zwłaszcza przy uwzględnieniu klauzuli zasad współżycia społecznego. Zastosowanie art. 5 k.c. w sprawach o zachowek powinno mieć miejsce wyjątkowo, gdyż prawa osoby uprawnionej do zachowku służą urzeczywistnieniu obowiązków moralnych, jakie spadkodawca miał wobec najbliższych. Zastosowanie art. 5 k.c. nie jest wykluczone także do spadkowych praw podmiotowych. Ocena, czy żądanie sumy zachowku stanowi nadużycie prawa nie powinna pomijać, że prawa osoby uprawnionej do zachowku służą urzeczywistnieniu obowiązków moralnych jakie spadkodawca miał wobec najbliższych. Za Sądem Okręgowym wskazać należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy zachodziły wyjątkowe okoliczności uzasadniające obniżenie zachowku należącego powodowi. Postępowanie dowodowe wykazało, iż powód mieszkający na tej samej nieruchomości co spadkodawczyni przez okres kilku lat przed śmiercią zaniechał jakiegokolwiek kontaktu z matką” – uzasadniał przykładowo Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 29 grudnia 2023 r. (I ACa 90/22).

Może się zdarzyć, iż powód domaga się zachowku, chociaż został skutecznie wydziedziczony przez spadkodawcę.

Warto podkreślić, iż są to tylko przykładowe sytuacje, na które powinien zwrócić uwagę pozwany, formułując swoje pismo.

Zachowek po zmianach. Ważne uprawnienie pozwanego

22 maja 2023 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu cywilnego, która wprowadziła art. 997 [1] . Przepis ten przypieczętowuje niejako dotychczasowe orzecznictwo sądów.

Ważne

Po zmianach obowiązany do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku może żądać odroczenia terminu jego płatności, rozłożenia go na raty, a w wyjątkowych przypadkach - jego obniżenia, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku.

Pozwany może takie wnioski formułować w odpowiedzi na pozew. Jednak o tym czy możliwe jest obniżenie wysokości zachowku lub rozłożenie na raty zdecyduje sąd, biorąc pod uwagę sytuację obu stron.

Przepisy nie określają tu o jaką konkretnie sytuację majątkową i osobistą chodzi. Dlatego każdy przypadek oceniany jest indywidualnie. Jako przykładowe sytuacje można tu wskazać:

  • brak środków pieniężnych na jednorazową zapłatę zachowku;
  • dysproporcję majątków powoda i pozwanego;
  • zły stan zdrowia, niepełnosprawność, niezdolność do pracy itp.

W przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. Trzeba pamiętać, iż w razie ustania okoliczności uzasadniających obniżenie zachowku obowiązany z tytułu zachowku na wniosek osoby uprawnionej do zachowku zwraca uprawnionemu do zachowku sumę pieniężną, o którą obniżono zachowek. Zwrotu sumy pieniężnej nie można żądać po upływie pięciu lat od dnia obniżenia zachowku.

Podsumowanie

W interesie pozwanego jest, aby odnieść się do wniosków powoda i jak najlepiej uzasadnić oraz udowodnić swoje twierdzenia. Z tego powodu odpowiedź na pozew o zachowek warto sporządzić starannie i w zakreślonym przez sąd terminie.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Sąd Najwyższy w składzie połączonych Izb: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych odstąpił od zasady prawnej sformułowanej w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 24 września 2025 r., sygn. akt III PZP 1/25 - co to oznacza? Orzecznictwo TSUE do kosza?

Sąd Najwyższy w składzie połączonych Izb podjął przełomową uchwałę, która może zmienić bieg sporu o polski wymiar sprawiedliwości. Według najnowszego orzeczenia żaden sąd ani organ władzy publicznej nie może uznać wyroku Sądu Najwyższego za nieistniejący – nawet powołując się na prawo Unii Europejskiej. SN stwierdził jednocześnie, że Polska nie przekazała Brukseli kompetencji w zakresie organizacji sądownictwa.

Nawet 1646, 2469, 3292 czy 4115 zł dla rodziny. Komu MOPS wypłaca specjalny zasiłek?

W wyjątkowych sytuacjach ośrodki pomocy społecznej mogą wypłacić zasiłek nawet pomimo przekroczonego kryterium dochodowego. Wysokość takiego świadczenia zależy m.in. od wielkości rodziny. Co warto wiedzieć o specjalnym zasiłku celowym? Ile wynosi zasiłek w 2025 i 2026 r.? Co bierze pod uwagę MOPS?

Patologia systemu wsparcia! Osoby niepełnosprawne symulują w teście sprawności! Np. niewidoma udaje, że nie umie otworzyć drzwi. Inaczej nie dostanie świadczenia

Np. niewidoma udaje przed komisją, że nie umie otworzyć drzwi. Do redakcji Infor.pl stale trafiają listy osób niepełnosprawnych podnoszących problem patologii związanych z coraz większym znaczeniem niesamodzielności w systemie pomocy dla nich. Powoduje to uznawanie za samodzielne (np. dlatego, że mają dwie sprawne ręce i mogą sobie zrobić herbatę) osób niepełnosprawnych ze stopniem znacznym. Samo orzeczenie o niepełnosprawności (w tym powołany stopień znaczny) nic nie znaczy (w praktyce) przy świadczeniu wspierającym czy dodatku dopełniającym (i przyszłym dodatku do renty z tytułu niezdolności do pracy, o ile politycy dotrzymają obietnic i go uchwalą). System wspierania niepełnosprawności przesunął się w kierunku testów samodzielności. W efekcie niewidoma, która otworzy samodzielnie drzwi w swoim mieszkaniu jest traktowana jako osoba niepełnosprawna z poważną dysfunkcją ciała (wzrok), ale całkiem samodzielnie sobie radząca w życiu. Na tyle samodzielnie, aby nie dostać 70 punktów dla świadczenia wspierającego albo dodatku dopełniającego. Osoby niepełnosprawne martwią się, że ich wsparciem będzie tylko renta, a ci bardziej pesymistyczni myślą "Jak poradzić sobie na zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł i zasiłkach z MOPS".

Wybierz na 2026 r. kwartalne rozliczenie VAT. Uchronisz się przed obowiązkiem prowadzenia ksiąg elektronicznie i wysyłką JPK

Obowiązek elektronicznego prowadzenia ksiąg to zmiana, która jest zapowiadana od 2021 roku, a termin jej wprowadzenia wciąż jest odraczany. I gdy wydawało się, że nic już nie uratuje podatników i od 1 stycznia 2026 r. zmiany staną się faktem, pojawił się temat kwartalnego rozliczania VAT. O co chodzi?

REKLAMA

W PFRON punkty (1-10) a dopłaty do samochodów. W innych programach dla stopnia znacznego więcej (do 10 pkt). Mniej dla umiarkowanego (od 1 pkt w górę)

System punktów w PFRON zwiększa szanse na przyznanie świadczeń, które są najbardziej atrakcyjne. Przykładem są dopłaty do samochodów dla osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym (często 100 000 zł do samochodu). Dzięki systemowi punktów można otrzymać dodatkowe punkty do wniosku o taką dopłatę. Maksymalna korzyść to 10 punktów.

Nie masz odpowiedniego dostępu do drogi publicznej? Możesz żądać od sąsiadów tzw. drogi koniecznej. Sąd Najwyższy wyjaśnił na czym polega ta służebność

Zgodnie z przepisem art. 145 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Ustawodawca nie zdefiniował jednakże pojęcia „odpowiedniego dostępu”, w związku z czym bywa to przedmiotem różnorakich interpretacji. Ostatnio tj. w dniu 25 listopada 2025 r. Sąd Najwyższy w postanowieniu wydanym w sprawie I CSK 1612/25 wskazał, że nieruchomość ma odpowiedni dostęp do drogi publicznej w rozumieniu art. 145 § 1 k.c., jeżeli z siecią dróg publicznych w rozumieniu ustawy o drogach publicznych łączy ją szlak drożny wydzielony geodezyjnie jako droga, która chociaż nie jest zaliczona do sieci dróg publicznych, to pozwala na powszechny i nieskrępowany dostęp do nieruchomości ogółowi osób.

Studnie bez pozwolenia – do kiedy można zgłosić? Nowe przepisy

Nielegalne studnie w Polsce. Rząd rozważa wprowadzenie czasowej abolicji, która pozwoli właścicielom niezgłoszonych ujęć wody uniknąć wysokich kar, o ile w odpowiednim terminie zgłoszą je do legalizacji. Po tym okresie sankcje mogą być surowe – nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Czy rolnicy zdążą skorzystać z tej szansy?

Abonament RTV: czy po 100 latach zostanie zlikwidowany?

Początki abonamentu RTV sięgają lat 20. dwudziestego wieku. Negatywnie odnosił się do niego m.in. premier Donald Tusk. Czy abonament RTV po 100 latach zostanie zlikwidowany?

REKLAMA

Turnus rehabilitacyjny z dofinansowaniem PFRON. Jakie kryteria w 2026 r.?

Turnus rehabilitacyjny jest ważną formą wsparcia osób z niepełnosprawnościami. To nie tylko ćwiczenia, ale też wypoczynek i forma nabywania umiejętności społecznych. Przepisy przewidują możliwość dofinansowania takiego pobytu. Ile ono wynosi? Jakie kryteria będą obowiązywały na początku 2026 roku?

10,3 mld złotych mniej na ochronę zdrowia Polaków w 2026 r. – dłuższe kolejki do lekarzy specjalistów, ograniczenia leków refundowanych, dostępności do operacji zaćmy i diagnostyki obrazowej. Wyciekł tajny dokument Ministerstwa Zdrowia

Z pisma minister zdrowia Jolanty Sobierańskiej-Grendy do ministra finansów i gospodarki Andrzeja Domańskiego z dnia 29 października 2025 r., które „ujrzało światło dzienne” wynika lista propozycji rozwiązań systemowych w zakresie ochrony zdrowia, które mają doprowadzić do obniżenia kosztów NFZ w 2026 r. o ponad 10,36 miliarda złotych. Ograniczenia obejmą pacjentów ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, pacjentów szpitali, jak i wszystkie grupy wiekowe – od dzieci, po seniorów.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA