REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spadek po rodzicach – zasady dziedziczenia, formalności, podatek

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Prawo, spadki 2018/ Fot. Fotolia
Prawo, spadki 2018/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Dzieci oraz małżonek w pierwszej kolejności dziedziczą z ustawy spadek po rodzicach. W jakich częściach? Jakich formalności powinni dopełnić? Co z dziedziczeniem na podstawie testamentu i podatkiem od spadku?

Na podstawie testamentu

Jeżeli rodzic sporządził ważny testament, wówczas spadek po nim odziedziczy osoba wskazana jako spadkobierca.Co w sytuacji, gdy rodzic pominie któreś ze swoich dzieci?

REKLAMA

Zgodnie z testamentem notarialnym do całego spadku po panu Romanie został powołany jeden z jego trzech synów. Każdy z pozostałych synów jest zatem uprawniony do zachowku.

Stanowi o tym art. 991 Kodeksu cywilnego:

„Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).”

Zobacz również: Zachowek - ile komu się należy i jak go uzyskać?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli rodzic powołał do spadku lub do oznaczonej części spadku kilku spadkobierców, nie określając ich udziałów spadkowych, dziedziczą oni w częściach równych.

Polecamy : Poradnik Gazety Prawnej 9/18 Firma w spadku – zarząd sukcesyjny

Spadek po rodzicu z ustawy

Do dziedziczenia ustawowego dochodzi wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu albo żadna z osób wskazanych w testamencie nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Zobacz również: Odrzucenie spadku przez jednego ze spadkobierców testamentowych

Co do zasady nie może być spadkobiercą osoba, która nie żyje w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Wyjątkiem jest tu dziecko już poczęte, które zostanie spadkobiercą, jeśli urodzi się żywe.

Za osobę, która nie dożyła otwarcia spadku uznaje się także spadkobiercę niegodnego.

Zobacz również: Niegodność dziedziczenia

Dzieci oraz małżonek spadkodawcy dziedziczą w częściach równych. Część przypadająca małżonkowi nie może być jednak mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

REKLAMA

Pan Józef nie zostawił testamentu. Do dziedziczenia ustawowego uprawniona jest jego żona oraz czworo dzieci. Zgodnie z Kodeksem cywilnym żona powinna odziedziczyć jedną czwartą całości spadku. Pozostała część (trzy czwarte) przypadnie do podziału pomiędzy czworo dzieci. Każde z nich odziedziczy zatem trzy szesnaste całości spadku.

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

W chwili śmierci Pani Renaty żyją jej dzieci: dwie córki. Mąż zmarł, gdy dzieci były w wieku szkolnym. Pani Renata miała jeszcze syna, który zmarł dwa lata przed jej śmiercią, pozostawiając dwóch synów. Pani Renata nie sporządziła testamentu. Do spadku po niej będą zatem uprawnione córki oraz wnuki (synowie syna). Każda z córek odziedziczy po jednej trzeciej spadku, natomiast każdy z wnuków po jednej szóstej.

Wspólnota majątkowa rodziców

Wspólność majątkowa powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa (art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Co do zasady małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Po śmierci jednego z nich wspólny majątek podlega przepisom o współwłasności w częściach ułamkowych.

Pani Jadwiga i pan Igor w czasie trwania małżeństwa wspólnie kupili mieszkanie. Po śmierci pana Igora osobami uprawnionymi z ustawy do dziedziczenia po nim są jego żona oraz dwoje dzieci. W związku z tym, iż mieszkanie wchodziło w skład majątku wspólnego małżonków, dziedziczeniu będzie podlegał udział w nim, wynoszący ½. Pani Jadwidze będzie zatem przysługiwał udział wynoszący 2/3, każdej z córek zaś po 1/6.

Stwierdzenie nabycia spadku po rodzicu

REKLAMA

Po śmierci rodzica warto uregulować sprawy spadkowe. Można to zrobić w sądzie lub u notariusza. O ile formalności w sądzie można dokonać w każdym przypadku, to instytucja notarialnego poświadczenia dziedziczenia przewiduje kilka wyjątków.

Przede wszystkim notariusz nie poświadczy dziedziczenia, jeżeli spadkobierca zmarł przed dniem 1 lipca 1984 r. Ponadto, nie jest możliwe uzyskanie poświadczenia od notariusza, jeżeli ma ono nastąpić na podstawie testamentu szczególnego. Kolejnym wyjątkiem jest sytuacja, gdy spadkodawca w chwili śmierci był cudzoziemcem lub, nie posiadając żadnego obywatelstwa, nie zamieszkiwał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położonej za granicą, to również będziemy musieli udać się do sądu.

Sąd może również stwierdzić nabycie spadku w toku postępowania o dział spadku.

Zwolnienie podatkowe

Spadek po rodzicach może być zwolniony z podatku od spadków i darowizn. Warunkiem jest tu jednak zgłoszenie nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Zobacz również: Podatek od spadków i darowizn - jakie są grupy podatkowe?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA