Bezpieczeństwo żywności

Czy woda, soki, napoje w butelkach PET zawierają szkodliwe związki chemiczne? W interpelacji do ministra zdrowia posłowie wskazali na niepokojące badania naukowe. Minister zdrowia przyznał pod koniec stycznia 2024 r., że z butelek plastikowych mogą uwalniać się (zwłaszcza pod wpływem światła i wysokiej temperatury) m.in. kwas tereftalowy, glikol etylenowy, glikol dietylenowy, aldehyd octowy, antymon, a także bisfenol A. Jednak przepisy określają bezpieczne limity tych substancji, które muszą być kontrolowane w procesie produkcji i dystrybucji. Państwowa Inspekcja Sanitarna rutynowo kontroluje producentów i dystrybutorów żywności w opakowaniach plastikowych pod kątem przestrzeganiach tych przepisów. Zdaniem ministra nie ma potrzeby wprowadzania ograniczeń stosowania tworzyw sztucznych w opakowaniach przeznaczonych do sprzedaży napojów oraz wód butelkowanych. 

Główny Inspektor Sanitarny przekazał 8 sierpnia 2022 r. w ramach ostrzeżenia publicznego o wycofaniu kolejnych kilku partii lodów firmy Häagen-Dazs. Powodem jest zastosowanie ekstraktu waniliowego zanieczyszczonego 2-chloroetanolem (który jest pochodną szkodliwego tlenku etylenu).

Szwedzcy naukowcy opracowali prosty w użyciu sensor, który w kilka minut wykrywa pozostałości pestycydów na produktach spożywczych . Takie substancje pozostają na owocach dosyć często, a dotąd wykrywać można je było tylko profesjonalnymi metodami.

Paszportyzacja polskiej żywności - pilotażu projektu realizowany pomiędzy Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa, a Naukową i Akademicką Siecią Komputerową – Państwowym Instytutem Badawczym.

Data minimalnej trwałości żywności. Wielu konsumentów nie rozróżnia umieszczonych na opakowaniach produktów żywnościowych daty minimalnej trwałości żywności i terminu przydatności do spożycia. To jeden z powodów marnowania (wyrzucania) żywności, która jest nadal zdatna do spożycia. Zgodnie z unijnym prawem od końca marca 2021 roku w obrocie niekomercyjnym mogą się znaleźć produkty po upływie daty minimalnej trwałości podanej na opakowaniu. Kolejne planowane kroki w tej walce dotyczą również rozszerzenia listy produktów zwolnionych z obowiązku podawania daty minimalnej trwałości lub nawet zupełnej rezygnacji z jej podawania i pozostania tylko przy terminie przydatności do spożycia, czyli przy sformułowaniu „należy spożyć do”.

Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli zbyt długi czas badania obecności pestycydów – zarówno w płodach rolnych, jak i w żywności trafiającej do sklepów – to główny problem systemu bezpieczeństwa obrotu środkami ochrony roślin. Na informację, czy w owocach lub warzywach nie pozostało zbyt dużo szkodliwej chemii czeka się średnio 36 dni. Przekroczenia norm na szczęście nie zdarzają się nagminnie. Jednak długie oczekiwanie na wyniki badań niesie za sobą ryzyko, że produkty takie dawno zostaną sprzedane, a nawet zjedzone. Problemem są też długotrwałe badania samych pestycydów. Stwarza to ryzyko sprzedaży środków ochrony roślin niespełniających norm jakościowych, co może wpływać na jakość upraw, a nawet ich zniszczenie. Ponieważ pestycydy są groźne dla zdrowia konsumentów, NIK sygnalizuje: próbki bada się zbyt wolno, żeby w przypadku ewentualnego zagrożenia, móc zareagować wystarczająco szybko.