REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jaka jest szansa na unieważnienie kredytu z WIBOR-em? Czy WIBOR może być uznany za nieuczciwe postanowienie umowne?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
WIBOR, kredyt, umowa kredytowa
Unieważnienie kredytu z WIBOR-em. Jak podważyć umowę kredytu w złotówkach? Czy WIBOR może być uznany za nieuczciwe postanowienie umowne?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W ostatnich latach w polskich sądach obserwujemy bezprecedensową falę pozwów dotyczących umów kredytowych. Do niedawna dominowały sprawy tzw. kredytów frankowych, dziś coraz częściej na wokandach pojawiają się sprawy kredytobiorców złotowych, którzy domagają się unieważnienia umowy kredytowej z powodu wadliwego mechanizmu opartego na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Czy to realna droga do ochrony konsumenta, czy tylko chwilowy trend? Jako adwokat prowadzący kilkaset spraw przeciwko bankom, w tym coraz więcej spraw dotyczących WIBOR-u, przedstawiam aktualny stan prawny, argumenty oraz ryzyka.

rozwiń >

Czym jest WIBOR i dlaczego budzi kontrowersje?

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to referencyjna stopa procentowa, według której banki w Polsce deklarują chęć pożyczania sobie nawzajem środków. Teoretycznie odzwierciedla ona koszt pieniądza na rynku międzybankowym, a w praktyce jest kluczowym elementem wpływającym na oprocentowanie kredytów udzielanych konsumentom.

Problem polega na tym, że WIBOR nie jest stawką rynkową ustalaną na podstawie rzeczywistych transakcji – lecz deklaratywną, opartą na ankietach składanych przez wybrane banki. Tym samym, dla wielu prawników i ekonomistów powstaje pytanie: czy mechanizm tak nieprzejrzysty i podatny na manipulację może być uczciwą podstawą do ustalania oprocentowania kredytu konsumenckiego?

REKLAMA

REKLAMA

Czy WIBOR może być uznany za nieuczciwe postanowienie umowy?

Na gruncie prawa konsumenckiego – tak. Unijna dyrektywa 93/13/EWG oraz polska ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym stanowią, że postanowienia umowy, które nie były indywidualnie negocjowane, a które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszający jego interesy – są niewiążące.

W wielu przypadkach, banki nie wyjaśniały kredytobiorcom:
- czym dokładnie jest WIBOR,
- w jaki sposób jest ustalany,
- że może zmieniać się nieprzewidywalnie, bez wpływu klienta,
- że WIBOR nie opiera się na transakcjach, ale na deklaracjach banków,
- ani że istnieje realne ryzyko jego manipulacji.

Co więcej, konsumentom przedstawiano kredyty „o stałej marży i zmiennym oprocentowaniu” jako bezpieczne, bez wnikliwego informowania o tym, że główny składnik oprocentowania – WIBOR – nie podlega ich żadnej kontroli ani możliwości przewidzenia jego wahań.

Czy są już wyroki unieważniające umowy z WIBOR?

Tak – choć jest ich niewiele, linia orzecznicza dopiero się kształtuje. W ostatnich miesiącach pojawiły się pierwsze orzeczenia sądów, które pokazują, że droga do kwestionowania WIBOR-u jako elementu umowy kredytowej jest otwarta – choć wymaga jeszcze ugruntowania w orzecznictwie apelacyjnym i Sądu Najwyższego.

Co może zyskać kredytobiorca?

W zależności od stanowiska sądu, kredytobiorca może:
- uzyskać unieważnienie całej umowy, co prowadzi do rozliczenia z bankiem na zasadzie zwrotu świadczeń (tzw. teoria dwóch kondykcji);
- usunąć z umowy WIBOR – co może oznaczać znaczące obniżenie rat kredytowych w przyszłości oraz zwrot nadpłaty z przeszłości;
- uzyskać dodatkowe roszczenia (np. o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie, zwrot prowizji i innych opłat związanych z kredytem).

REKLAMA

Jakie są ryzyka?

Podważenie umowy kredytowej opartej na WIBOR to proces bardziej złożony niż sprawy frankowe. Przede wszystkim:
- sądy nie wypracowały jeszcze jednolitego stanowiska,
- część sędziów może być bardziej zachowawcza – traktując WIBOR jako „element rynku finansowego” objęty ochroną systemową,
- banki bronią się, twierdząc, że WIBOR jest zgodny z rozporządzeniem BMR (Benchmark Regulation) i że jego stosowanie jest legalne.

Dlatego w sprawach WIBOR kluczowe jest precyzyjne zbudowanie argumentacji prawnej, analiza materiałów z procesu udzielania kredytu oraz zrozumienie specyfiki konkretnej umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wnioski

Kredyty oparte na WIBOR mogą – podobnie jak kredyty frankowe – podlegać skutecznemu zakwestionowaniu przed sądem. Kluczowa jest jednak indywidualna analiza umowy i materiałów kredytowych, a także doświadczenie pełnomocnika procesowego, który potrafi połączyć argumentację prawną z wiedzą ekonomiczną.

Jako adwokat, który prowadzi kilkaset postępowań dotyczących kredytów konsumenckich – zarówno frankowych, jak i złotowych – mogę powiedzieć jedno: walka o swoje prawa ma sens. Coraz więcej wyroków potwierdza, że banki mają obowiązek transparentności, rzetelności i lojalności wobec klienta. A jeżeli tego obowiązku nie dopełniły – umowy mogą zostać podważone.

Jeśli posiadasz kredyt oparty na WIBOR i nie wiesz, czy Twoja umowa jest bezpieczna – warto ją przeanalizować z profesjonalistą. Czas działa na Twoją korzyść tylko wtedy, gdy podejmiesz odpowiednie kroki.

Sprawa „częstochowska” przed TSUE – czy WIBOR zostanie zakwestionowany przez Trybunał?

W perspektywie najbliższych miesięcy kluczowe znaczenie dla kredytobiorców może mieć odpowiedź Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Rejonowy w Częstochowie (sygn. akt: I C 1103/23). To pierwsza sprawa dotycząca kredytów złotowych z WIBOR, która trafiła do TSUE.

Sąd krajowy zapytał m.in.:

1. Czy mechanizm ustalania oprocentowania kredytu w oparciu o WIBOR, bez uprzedniego wyjaśnienia konsumentowi zasad jego działania i ryzyk, może być uznany za klauzulę abuzywną w rozumieniu dyrektywy 93/13?

2. Czy sąd krajowy może usunąć z umowy postanowienie dotyczące WIBOR i utrzymać umowę w mocy w pozostałym zakresie – np. z oprocentowaniem jedynie na poziomie marży banku?

3. Czy fakt, że WIBOR nie opiera się na rzeczywistych transakcjach, lecz na deklaracjach banków, może wpływać na ocenę jego przejrzystości i zgodności z prawem konsumenckim?

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w tej sprawie spodziewana jest w najbliższych tygodniach, a wyrok Trybunału może zostać ogłoszony jeszcze w 2025 roku. Jego znaczenie może być przełomowe – zarówno dla sądów krajowych, jak i dla konsumentów, którzy wciąż wahają się, czy rozpocząć spór z bankiem.

Co może oznaczać wyrok TSUE?

- Pozytywna odpowiedź TSUE (tj. stwierdzenie abuzywności WIBOR bez wystarczającego poinformowania klienta) otworzy szeroką drogę do masowego kwestionowania umów kredytowych z WIBOR-em. Sądowe unieważnienia lub eliminacja WIBOR z umowy mogą stać się regułą.

- Negatywna odpowiedź TSUE nie zamknie jednak całkowicie drogi sądowej – ale z pewnością utrudni uzyskanie korzystnych wyroków i osłabi pozycję konsumenta w sporze z bankiem.

Co robić do czasu wyroku?

Z uwagi na wciąż niejednolitą linię orzeczniczą w sprawach dotyczących WIBOR oraz brak jednoznacznego stanowiska TSUE, rekomenduję rozważne, ale aktywne działanie.

Najlepszym rozwiązaniem na tym etapie jest:
- zlecenie kancelarii przygotowania reklamacji oraz wezwania banku do zapłaty lub zmiany warunków umowy,
- zebranie dokumentów związanych z umową kredytową i procesem jej zawarcia,
- oczekiwanie na opinię Rzecznika i wyrok TSUE, który może przesądzić o strategii procesowej.

Działając już teraz, można zabezpieczyć swoje roszczenia (przerywając bieg przedawnienia) i przygotować się do ewentualnego pozwu, który – w przypadku korzystnego dla konsumentów wyroku TSUE – może przynieść realne korzyści finansowe.

Robert Piskor, adwokat, Partner Zarządzający Hantke&Piskor Kancelaria Adwokacka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niższy wiek emerytalny już od 2026 roku. Dla kobiet i mężczyzn. Senat już przegłosował, ale nie dla wszystkich grup zawodowych

Czy kolejna grupa zawodowa uzyska szczególne uprawnienia emerytalne? Toczą się prace na przepisami, które miałyby umożliwić niektórym osobom wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej. Nie każdego będzie obowiązywała granica 60 i 65 lat.

Pieniądze z subkonta ZUS i OFE po zmarłym mogą trafić do rodziny. ZUS wyjaśnia na jakich zasadach i co muszą zrobić spadkobiercy

W razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa lub śmierci osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto, zgromadzone środki mogą zostać podzielone i wypłacone uprawnionym. Jeśli zmarły ukończył 65 lat i miał już przyznaną tzw. emeryturę docelową, pieniądze co do zasady nie podlegają dziedziczeniu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy od wypłaty pierwszej emerytury docelowej minęło mniej niż trzy lata. Wtedy możliwa jest tzw. wypłata gwarantowana.

Nareszcie koniec tej opłaty - rząd podaje konkrety

Wreszcie został ogłoszony projekt ustawy, która definitywnie zniesie obowiązek tej przykrej opłaty obciążającej budżet niemal każdego gospodarstwa domowego, ale także przedsiębiorców korzystających z radia lub telewizora. Chodzi bowiem o zniesienie opłaty za abonament radiowotelewizyjny. Rząd, a konkretnie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wreszcie ogłosiła konkrety.

Skomplikowane. Najpierw otrzymuje się świadczenie pielęgnacyjne. Potem oddaje. Można uprościć, ale traci się do 847 zł miesięcznie

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

REKLAMA

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

MOPS: Można dostać 6 zasiłków w 3 miesiące. Czytelnik: Nie można [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

REKLAMA

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Należy do nich wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy przysługuje każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA