REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa franczyzowa - najważniejsze elementy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Maik
Przedsiębiorca, trener biznesu, prawnik
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Bardzo trudne jest jednak opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie którego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy. Jakie zatem elementy powinna zawierać umowa franczyzowa?

Sposób na rozkręcenie własnego biznesu przy wsparciu doświadczonego partnera

Umowa franczyzowa to typ umowy nienazwanej, która reguluje współpracę pomiędzy dawcą franczyzy (franczyzodawcą), a jej biorcą (franczyzobiorcą). Umowa ma charakter komercyjny i jest wypełnieniem jednego z celów strategicznych franczyzodawcy, a precyzując - skalowania swojego biznesu.

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Nie sposób przejść ulicą miejscowości gminnej, małego miasteczka, albo dużej aglomeracji nie mijając marki franczyzowej. Popularność tego rozwiązania szacowana jest na liczbę systemów franczyzowych w Polsce, które przekracza 1300.

Wiele osób uważa, że własny biznes tworzony w ramach systemu franczyzowej, poprzez wykupienie pakietu franczyzy jest jedną z najlepszych dróg do osiągnięcia zysku. Co przeważa za ich opinią? Często podawany fakt, że ryzyko niepowodzenia we własnej działalności gospodarczej we franczyzie jest mniejsze. Kolejnym faktem mogą być, a przynajmniej w pierwszej fazie zainteresowania - oszacowania finansowe ze strony franczyzodawcy (np. gwarantowany przychód miesięczny).

Umowa franczyzowa często jest jak małżeństwo. Bez dialogu, a niekiedy rzeczowego i merytorycznego kompromisu może być niezwykle trudno o przejrzystą i dobrą współpracę biznesową.

Uczestnicząc w co najmniej kilku grupach na temat franczyzy i skalowania biznesu bardzo często zdarza mi się czytać negatywne komentarze osób które zawarły związek biznesowy jak wyżej. Będąc w pełni świadom naszych tradycyjnych przywar można prawie od razu stwierdzić, że tam gdzie jest wyśmienicie finansowo czy też biznesowo nie potrzeba się chwalić, a tam gdzie emocje negatywne biorą górę i przesłaniają horyzont, zaczynają się nieracjonalne inwektywy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota umowy

Od czego zależy wszystko to co napisane wyżej? Od prawidłowo skonstruowanej, zaakceptowanej przez dwie strony i co najważniejsze zrozumianej umowy franczyzowe. Temu też poświęcę ten artykuł.

Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej. To również i przede wszystkim dokument prawny, w którym kompleksowo ujęta jest dokonywana transakcja. Przedmiotem tej transakcji jest udostępnienie know-how franczyzobiorcy danej marki przez franczyzodawcę. Kompleksowość tego dokumentu nie powinna skupiać się na szczegółowym opisaniu modelu biznesowego, ale przede wszystkim na sprawiedliwym i zrozumianym modelu współpracy dwóch stron z uwzględnieniem określonych mechanizmów kontrolnych, które pozwalają na zachowanie spójności autorskiego systemu. Umowa stanowi podstawę w stosunku do współpracy między franczyzodawcą a franczyzobiorcą.

REKLAMA

W przypadku umowy franczyzy nie sposób bazować na rozwiązaniu uniwersalnym, dostępnym w internecie. Bardzo trudne jest opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie czego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy.

Pierwszym i stosunkowo często występującym elementem umowy jest wstęp do umowy franczyzy, czyli określenie stanu faktycznego i samego celu działania konkretnej współpracy. Niekiedy preferuje się również dodanie właśnie w tym momencie słowniczka pojęć występujących w dalszej części umowy. Nie wszyscy franczyzobiorcy są praktykami, dla niektórych z nich jest to pierwsza sytuacja w której rejestrują działalność gospodarczą, więc takie terminy jak przychód, dochód, czy inflacja powinny być dla nich jasne i zrozumiałe.

W dalszej części umowy franczyzowej nie może zabraknąć takich etapów jak:

  • postanowienia związane z zawiązaniem umowy;
  • postanowienia w zakresie praw i obowiązków franczyzodawcy i franczyzobiorcy podczas trwania umowy;
  • postanowienia zawierające przesłanki oraz sposoby rozwiązania niniejszej umowy.

Logiczna kolejność elementów ma znaczenie. Powyższy szkielet to podstawa, ale nie sposób nie domagać się od franczyzodawcy takich elementów i wyszczególnień w umowie franczyzowej, jak:

  • wysokość opłat licencyjnych oraz marketingowych (od obrotu, stałe, dodatkowe?);
  • zasady przystąpienia do umowy, a tym samym systemu franczyzowego;
  • wyraźnie wskazany obszar, który dedykowany jest tej konkretnej współpracy franczyzowej (warto negocjować wyłączność regionalną);
  • czas trwania umowy (na czas określony? na jakiej podstawie możliwe przedłużenie umowy? co z warunkami przy przedłużeniu?);
  • prawa i obowiązki stron (określenie ich dokładnego zakresu, częstotliwości?);
  • zabezpieczenie księgi znaków towarowych oraz wszelkich oznaczeń;
  • precyzyjne określenie działalności konkurencyjnej (jakie działania wchodzą w zakres takiej działalności?);
  • zabezpieczenia tajemnicy przedsiębiorstwa (rozwiązania, mechanizmy?);
  • szkolenia (zakres, częstotliwość, odpłatność, lokalizacja szkoleń?);
  • kwestie dotyczące promocji i reklamy (punktu, ogólnopolska, zakres?);
  • uprawnienia kontrolne franczyzodawcy (księgowość, prawo, marketing?);
  • rozwiązanie umowy (przed terminem na jaki jest zawiązana umowa franczyzowa, warunki?);
  • kary umowne (działanie, zakres, wymiar?).

Na samym końcu tradycyjnie umieszczone zostają akty prawne, na które można się powołać w sytuacjach nieuregulowanych taką umową.

Żeby podkreślić znaczenie umowy franczyzowej, która przecież reguluje współpracę pomiędzy stronami na dobrych kilka lat warto również oprócz sprawdzenia czy umowa zawiera elementy jak wyżej dokonać kilka dodatkowych kroków, a między innymi:

1. W przypadku franczyzobiorców poprosić o wzór umowy franczyzowej przed spotkaniem wieńczącym współpracę. Warto mieć czas, aby ten dokument prawny przeanalizować, oddać do konsultacji specjaliście, czy też po prostu stworzyć listę pytań do poszczególnych jej elementów.

Może się zdarzyć, że franczyzodawca:

  1. nie wyrazi zgody na przekazanie briefu umowy. Wówczas polecam przemyśleć współpracę, albo szukać alternatywy.
  2. poprosi o podpisanie klauzuli poufności. Jeśli jej brzmienie jest zrozumiałe śmiało można to zrobić. Umowa ma zapewne wiele szczegółów, którymi franczyzodawca nie chce się dzielić chociażby z konkurencją.

2. Sprawdź umowę w kontekście wzajemnych ustaleń z franczyzodawcą, czy aby na pewno znajdują się tam indywidualne zapisy, które wynikają z negocjacji i waszych rozmów. Jeżeli ich nie ma, albo masz jakieś wątpliwości - skonsultuj to z doradcą, prawnikiem, specjalistą od franczyzy i poinformuj franczyzodawcę.

3. Zgłaszaj konstruktywne uwagi do umowy i zapisów współpracy. Sprawdź dokładnie załączniki do umowy. Jeśli zajdzie taka potrzeba nie obawiaj się negocjacji, w końcu „łączysz” się z kimś na długi okres. Biznes na licencji będzie również Twoim biznesem.

Podstawy prawne umowy franczyzowej

Tak jak już było o tym wspomniane wcześniej umowa franczyzy nie jest uregulowana w żadnym akcie prawnym, jednak w przypadku określonych niejasności można szukać rozwiązań w:

Nie sposób nie zgodzić się z faktem, że stroną „mocniejszą” jest w tym przypadku franczyzodawca, ale pamiętajmy, że zarówno jego korzyścią, jak i Waszą w roli franczyzobiorcy jest prowadzenie biznesu zgodnie ze standardami, a przede wszystkim opłacalnego ekonomicznie. Jeżeli franczyzobiorca będzie dokładnie rozumiał zapisy umowy oraz umocowania prawne swoich działań to skupi się na realizacji celów biznesowych. Natomiast jeżeli cele biznesowe będą osiągane to dawca franczyzy będzie z tego tytułu otrzymywał opłaty i będzie realizował obowiązki doradcze w kontekście biznesowym.

Artur Maik

MAIK GROUP Doradztwo Biznesowe i Prawne, Szkolenia

www.maikgroup.pl

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

Przelew darowizny ze środków firmowych spółki: Czy zwolnienie z podatku od darowizn nadal obowiązuje? Skarbówka wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

REKLAMA

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce kością niezgody. Ale coś się zmienia po 10 latach

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA

Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

Rząd ujawnia plan waloryzacji emerytur 2026 – tylko minimum! Co to oznacza dla milionów seniorów?

Rząd przygotował projekt rozporządzenia ws. waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku [RD216]. Zgodnie z propozycją, świadczenia wzrosną jedynie o ustawowe minimum – 20% realnego wzrostu płac. Brak porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego sprawił, że decyzję podjęła sama Rada Ministrów.

REKLAMA