REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do obrony obwinionego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Prawo do obrony ma dwa aspekty: formalny i materilany.
Prawo do obrony ma dwa aspekty: formalny i materilany.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Obwinionym jest osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Wraz z wniesieniem tego wniosku do sądu i wstąpieniem danej osoby w rolę obwinionego uruchamia się (uaktywnia) jego prawo do obrony, które jest jednym z naczelnych i konstytucyjnie zagwarantowanych uprawnień.

Trzeba pamiętać o tym, iż w tym postępowaniu obowiązuje zasada domniemania niewinności, tj. daną osobę uważa się za winną zarzucanego jej wykroczenia dopiero z chwilą uprawomocnienia się skazującego wyroku sądu.

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do obrony (tak samo jak w postępowaniu karnym) ma dwa aspekty: formalny i materialny. Z formalnego punktu widzenia prawo do obrony w postępowaniu w sprawach o wykroczenia polega na prawie do posiadania obrońcy (jednego), którym może być adwokat lub radca prawny. Obrońca ten może być z wyboru lub z urzędu.

Prawo do obrony w jego materialnym ujęciu oznacza prawo do podjęcia aktywnych działań zmierzających do wykazania konieczności uniewinnienia obwinionego lub wykazania konieczności umorzenia danego postępowania. Należy stanowczo podkreślić, iż prowadzenie aktywnej obrony jest prawem (uprawnieniem) obwinionego, a nie jego obowiązkiem. Może on zatem przyjąć w procesie bierną postawę polegającą na wyczekiwaniu, czy oskarżyciel udowodni swoją tezę o sprawstwie oskarżonego.

Zobacz również: Jakie prawa ma obywatel przed sądem?

Jan. K może prowadzić swoją aktywną obronę na dowód tego, iż to nie z jego winy został spowodowany wypadek powołując świadków i wnioskując o powołanie biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych. Może również ograniczyć się do stwierdzenia, iż jechał prawidłowo i przyjąć wyczekującą postawę, czekając na to, czy jego tezę obali oskarżyciel publiczny.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W odniesieniu do sposobów realizacji prawa do obrony (w jej materialnym aktywnym wydaniu) należy wskazać, że obwinionemu przysługuje szereg uprawnień:

1. Obwiniony ma dostęp do akt sprawy, a zatem jeżeli skorzysta z tego uprawnienia to będzie posiadał pełną wiedzę o ustalonym w sprawie stanie faktycznym i potencjalnym materiale dowodowym.

2. Obwiniony może składać wnioski dowodowe w sprawie (w tym wniosek o przesłuchanie świadków, przeprowadzenie dowodu z treści danego dokumentu, a nawet o powołanie biegłego) w celu wykazania okoliczności przeczącym tezom oskarżyciela albo okoliczności korzystnych dla obwinionego, potwierdzających jego wyjaśnienia.

Obwiniony może powołać świadków na okoliczność, iż nie było go w miejscu popełnienia wykroczenia, które mu się zarzuca z uwagi na to, że przebywał w tym czasie gdzie indziej.

Jest on nawet obligatoryjnie pouczany o tym, iż może na rozprawę sprowadzić świadków lub inne dowody na swoją obronę (art. 67 § 2 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia).

3. Obwiniony uczestnicząc w procesie ma prawo zadawać pytania świadkom oraz zgłaszać wnioski do protokołu.

4. Obwiniony może w sprawie składać wyjaśnienia, w tym nie tylko ustnie, ale również w formie pisemnej, co jest formą wygodną pozwalającą na uporządkowane przedstawienie danego zdarzenia i lepszego sformułowania myśli.

REKLAMA

Należy podkreślić szczególne znaczenie tych wyjaśnień z uwagi na fakt, iż ich treść nie podlega ocenie z punktu widzenia art. 233 kodeksu karnego (czyli ocenie z punktu widzenia odpowiedzialności za fałszywe zeznania). Oznacza to, że obwiniony może przyjmować daną linię obrony niezależnie od zaistniałego stanu faktycznego.

Dana osoba może zaprzeczać sprawstwa wykroczenia, wypierając się go całkowicie i jeżeli nawet zostanie skazany za to wykroczenie nie ponosi odpowiedzialności za to, że zaprzeczał swojemu sprawstwu. Jest to bardzo ważny element z punktu widzenia prawa do obrony, w ramach którego można przyjmować różne warianty zdarzeń (linie obrony).

W odniesieniu do wyjaśnień obwinionego należy wskazać, iż ma on również prawo ich odmówić w ogóle, lub odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania. Uprawnienia te sprzyjać mogą taktyce obrony polegającej na zaprzeczeniu sprawstwa i biernej postawie wyczekującej na to, że oskarżyciel udowodni winę obwinionego.

5. Należy wskazać na to, że obwiniony ma prawo do zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji za pomocą apelacji, zaskarżania innych niekorzystnych dla niego postanowień (np. o przeszukaniu), a także prawo do zabiegania o to by podmiot uprawniony wniósł w sprawie kasację.

W odniesieniu do prawa obrony wskazać należy zagadnienie dotyczące tzw. obrony obligatoryjnej, czyli sytuacji kiedy dana osoba musi mieć w procesie karnym obrońcę. Zagadnienie to, jak i problematyka wyznaczenia obrońcy z urzędu omówione zostają w odrębnych opracowaniach (por. obrona obligatoryjna, ustanowienie obrońcy z urzędu).

Zobacz serwis: Postępowanie wykroczeniowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zniecierpliwienie o nowy dodatek do renty. Petycje i interpelacje nic nie dają. Rząd wciąż konsultuje

Osoby niesamodzielne (renciści) są zniecierpliwione postawą rządu co do obiecanego drugiego dodatku dla rencistów. Obecnie taki dodatek jest przypisany do renty socjalnej. Rząd obiecał go także dodać do renty z tytułu niezdolności do pracy. Niestety od miesięcy rząd jednolicie komunikuje - "trwają konsultacje".

Kiedy kwota wolna od podatku 60 000 zł? Prezydent elekt wyprzedzi rząd?

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki nie czeka z działaniem. Już w kampanii zapowiadał, że jednym z jego priorytetów będzie podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł rocznie. Teraz potwierdza: jeśli rząd nie przedstawi odpowiedniego projektu ustawy, sam podejmie inicjatywę.

Potrącenie – przepisy i orzecznictwo

W polskim prawie są przewidziane różne sposoby na wygaśnięcie zobowiązania. Oczywiście, jednym z nich jest między innymi zapłata zobowiązania pieniężnego. Oprócz tego są także inne sposoby. Przykładem kolejnego jest potrącenie.

Sejm: Matka w kajdankach zespolonych na pogrzebie i śmierć w rodzinie zastępczej. Projekt ustawy zmieniającej przepisy

W Sejmie posłowie PIS złożyli projekt nowelizacji przepisów, który ma wykluczyć takie sytuacje jak śmierć 4-miesięcznego Oskara w rodzinie zastępczej. Informacja o odebraniu przez policję niemowlęcia matce, a następnie śmierci dziecka w rodzinie zastępczej wstrząsnęła Polską. Posłowie PIS proponują wprowadzenie generalnej zasady (nie tylko dotyczącej bieżących interwencji policji), aby pierwszeństwo w przekazywaniu dzieci odbieranym rodzicom mieli krewni dzieci. I dopiero w ich braku dzieci trafiały do rodziny zastępczej.

REKLAMA

Karta Dużej Rodziny: nowe stawki już obowiązują, jakie ulgi na wakacje 2025 r.

Od 1 marca 2025 r. zaczęły obowiązywać nowe rozporządzenie dotyczące kosztów związanych z Kartą Dużej Rodziny. Wzrosły m.in. opłaty za wydanie duplikatu karty oraz koszty obsługi zadania przez gminy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało szczegóły w Monitorze Polskim – zmiany dotyczą zarówno beneficjentów, jak i samorządów.

Wiek emerytalny znów na celowniku? Dłuższa praca to wyższe emerytury i zdrowsze finanse publiczne

Reforma emerytalna konieczna? Ludwik Kotecki z RPP wskazuje, że wydłużenie wieku emerytalnego lub zwiększenie efektywnego czasu pracy może pomóc w zrównoważeniu finansów publicznych. Polska ma niski wiek emerytalny i niską stopę zastąpienia, a rosnące wydatki pogłębiają deficyt budżetowy.

1000 zł za ślub, 1200 zł za narodziny dziecka, 1500 zł w zw. ze zgonem w rodzinie: okolicznościowe świadczenia pieniężne od pracodawcy nie tylko okolicznościowe urlopy

Przepisami ius cogens (zatem bezwzględnie obowiązującymi) w prawie pracy są przepisy dot. udzielania tzw. urlopu okolicznościowych w określonej rozporządzeniem ilości dni. Jednak niektórzy pracodawcy idą dalej i w związku z udzielaniem urlopu okolicznościowego udzielają także okolicznościowe świadczenia - nagrody. Takie okolicznościowe nagrody, tak jak przy urlopie, przysługują w zw. ze ślubem, śmiercią bliskiej osoby z rodziny czy też w zw. z narodzinami dziecka. Mając na względzie zasadę uprzywilejowania pracownika, społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa, zasady współżycia społecznego i funkcję ochronną prawa pracy - jak najbardziej takie praktyki są dozwolone. Ba, wręcz pożądane przez wielu pracowników, którzy cenią sobie różnego rodzaju przywileje i dodatkowe uprawnienia.

Mieszkańcy bliźniaków i szeregowców nareszcie uzyskają ochronę. Od 20 września 2026 r. koniec z patodeweloperką i dobiegającymi zza ściany odgłosami spłuczki z toalety sąsiada

Łazienki i kuchnie to zazwyczaj najsłabsze punkty mieszkań, jeżeli chodzi o izolację akustyczną. Nierzadko zdarza się tak, że przez kratki wentylacyjne można wręcz porozmawiać z sąsiadem, a na porządku dziennym jest dobieganie zza ściany odgłosów spłuczki toaletowej czy napełniania wanny w przylegającym lokalu. W zakresie ochrony przed nadmiernym hałasem dobiegającym z sąsiednich lokali – w jeszcze gorszym położeniu niż mieszkańcy bloków – znajdowały się dotychczas osoby, które zdecydowały się na zakup nieruchomości w zabudowie szeregowej lub bliźniaczej. Ten stan, już niebawem, ma się jednak zmienić, w związku z projektem nowego rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii.

REKLAMA

Co dostanie z MOPS osoba z niepełnosprawnością w 2025 roku? [Przykład]

Gminy przyznają kilka rodzajów świadczeń pieniężnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami. W zależności od posiadanego stopnia niepełnosprawności pomoc może się różnić. W 2025 r. wzrosły kryteria dochodowe w pomocy społecznej, co ma wpływ na możliwości otrzymania oraz wysokość zasiłku stałego i okresowego. Nie zmieniła się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego.

Wsparcie dla osób do 30. roku życia. Już jest ustawa, obowiązuje od czerwca 2025 r.

Wciąż piszemy o uprawnieniach dla seniorów czy dla 50. latków - teraz przyszedł czas zająć się młodymi osobami. Zasadniczo to one pracują na aktualne świadczenia emerytów czy rencistów, ale przecież na tym polega solidarność społeczna, solidarność pokoleniowa. Warto zwrócić uwagę na najnowsze przepisy, które weszły w życie w czerwcu 2025 r., a dokładnie na rozdział 10. ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. z 2025 r. poz. 620, dalej jako: ustawa). Rozdział 10. nazywa się dokładnie tak: "Wsparcie dla osób do 30. roku życia". Na jakie zatem wsparcie i pomoc z budżetu państwa czy samorządów mogą liczyć młode osoby?

REKLAMA