REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do obrony obwinionego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Prawo do obrony ma dwa aspekty: formalny i materilany.
Prawo do obrony ma dwa aspekty: formalny i materilany.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Obwinionym jest osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Wraz z wniesieniem tego wniosku do sądu i wstąpieniem danej osoby w rolę obwinionego uruchamia się (uaktywnia) jego prawo do obrony, które jest jednym z naczelnych i konstytucyjnie zagwarantowanych uprawnień.

Trzeba pamiętać o tym, iż w tym postępowaniu obowiązuje zasada domniemania niewinności, tj. daną osobę uważa się za winną zarzucanego jej wykroczenia dopiero z chwilą uprawomocnienia się skazującego wyroku sądu.

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do obrony (tak samo jak w postępowaniu karnym) ma dwa aspekty: formalny i materialny. Z formalnego punktu widzenia prawo do obrony w postępowaniu w sprawach o wykroczenia polega na prawie do posiadania obrońcy (jednego), którym może być adwokat lub radca prawny. Obrońca ten może być z wyboru lub z urzędu.

Prawo do obrony w jego materialnym ujęciu oznacza prawo do podjęcia aktywnych działań zmierzających do wykazania konieczności uniewinnienia obwinionego lub wykazania konieczności umorzenia danego postępowania. Należy stanowczo podkreślić, iż prowadzenie aktywnej obrony jest prawem (uprawnieniem) obwinionego, a nie jego obowiązkiem. Może on zatem przyjąć w procesie bierną postawę polegającą na wyczekiwaniu, czy oskarżyciel udowodni swoją tezę o sprawstwie oskarżonego.

Zobacz również: Jakie prawa ma obywatel przed sądem?

REKLAMA

Jan. K może prowadzić swoją aktywną obronę na dowód tego, iż to nie z jego winy został spowodowany wypadek powołując świadków i wnioskując o powołanie biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych. Może również ograniczyć się do stwierdzenia, iż jechał prawidłowo i przyjąć wyczekującą postawę, czekając na to, czy jego tezę obali oskarżyciel publiczny.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W odniesieniu do sposobów realizacji prawa do obrony (w jej materialnym aktywnym wydaniu) należy wskazać, że obwinionemu przysługuje szereg uprawnień:

1. Obwiniony ma dostęp do akt sprawy, a zatem jeżeli skorzysta z tego uprawnienia to będzie posiadał pełną wiedzę o ustalonym w sprawie stanie faktycznym i potencjalnym materiale dowodowym.

2. Obwiniony może składać wnioski dowodowe w sprawie (w tym wniosek o przesłuchanie świadków, przeprowadzenie dowodu z treści danego dokumentu, a nawet o powołanie biegłego) w celu wykazania okoliczności przeczącym tezom oskarżyciela albo okoliczności korzystnych dla obwinionego, potwierdzających jego wyjaśnienia.

Obwiniony może powołać świadków na okoliczność, iż nie było go w miejscu popełnienia wykroczenia, które mu się zarzuca z uwagi na to, że przebywał w tym czasie gdzie indziej.

Jest on nawet obligatoryjnie pouczany o tym, iż może na rozprawę sprowadzić świadków lub inne dowody na swoją obronę (art. 67 § 2 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia).

3. Obwiniony uczestnicząc w procesie ma prawo zadawać pytania świadkom oraz zgłaszać wnioski do protokołu.

4. Obwiniony może w sprawie składać wyjaśnienia, w tym nie tylko ustnie, ale również w formie pisemnej, co jest formą wygodną pozwalającą na uporządkowane przedstawienie danego zdarzenia i lepszego sformułowania myśli.

Należy podkreślić szczególne znaczenie tych wyjaśnień z uwagi na fakt, iż ich treść nie podlega ocenie z punktu widzenia art. 233 kodeksu karnego (czyli ocenie z punktu widzenia odpowiedzialności za fałszywe zeznania). Oznacza to, że obwiniony może przyjmować daną linię obrony niezależnie od zaistniałego stanu faktycznego.

Dana osoba może zaprzeczać sprawstwa wykroczenia, wypierając się go całkowicie i jeżeli nawet zostanie skazany za to wykroczenie nie ponosi odpowiedzialności za to, że zaprzeczał swojemu sprawstwu. Jest to bardzo ważny element z punktu widzenia prawa do obrony, w ramach którego można przyjmować różne warianty zdarzeń (linie obrony).

W odniesieniu do wyjaśnień obwinionego należy wskazać, iż ma on również prawo ich odmówić w ogóle, lub odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania. Uprawnienia te sprzyjać mogą taktyce obrony polegającej na zaprzeczeniu sprawstwa i biernej postawie wyczekującej na to, że oskarżyciel udowodni winę obwinionego.

5. Należy wskazać na to, że obwiniony ma prawo do zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji za pomocą apelacji, zaskarżania innych niekorzystnych dla niego postanowień (np. o przeszukaniu), a także prawo do zabiegania o to by podmiot uprawniony wniósł w sprawie kasację.

W odniesieniu do prawa obrony wskazać należy zagadnienie dotyczące tzw. obrony obligatoryjnej, czyli sytuacji kiedy dana osoba musi mieć w procesie karnym obrońcę. Zagadnienie to, jak i problematyka wyznaczenia obrońcy z urzędu omówione zostają w odrębnych opracowaniach (por. obrona obligatoryjna, ustanowienie obrońcy z urzędu).

Zobacz serwis: Postępowanie wykroczeniowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasiłek rodzinny 2026 – wysokość świadczenia, dodatki i wymagane dokumenty

Zasiłek rodzinny w 2026 roku pozostanie jednym z kluczowych instrumentów wsparcia finansowego dla rodzin z dziećmi w Polsce. Jest to świadczenie o charakterze socjalnym, które ma na celu pomoc w pokryciu podstawowych potrzeb dzieci oraz wsparcie rodzin znajdujących się w trudniejszej sytuacji materialnej.

L4 zwolnienie lekarskie z datą wsteczną – kiedy lekarz może je wystawić i na ile dni? L4 po fakcie? [PORADA]

Zwolnienie lekarskie z datą wsteczną, czyli L4 wystawione z datą wcześniejszą niż dzień badania, jest dopuszczalne zgodnie z obowiązującymi przepisami. Lekarz może wystawić takie zaświadczenie maksymalnie na 3 dni wstecz od daty wizyty lub konsultacji. Zasada ta obowiązuje również w przypadku teleporad oraz elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA) – w takich sytuacjach L4 także może obejmować okres do trzech dni przed przeprowadzonym badaniem.

Wreszcie korzystna zmiana w podatkach - Prezydent podpisał, a zmiany wejdą w życie jeszcze w listopadzie 2025, to już pewne

Uprawnienia organów kontroli skarbowej mają trend wyraźnie wzrostowy. Na każdym kroku można przeczytać o zmianach w przepisach, które poszerzają uprawnienia skarbówki. Tym bardziej cieszy informacja o podpisaniu przez Prezydenta nowelizacji Ordynacji podatkowej, która będzie działała na korzyść podatników.

Rewolucja w urlopach i wynagrodzeniach została ogłoszona. Jednak na korzyści większość pracowników poczeka aż do maja 2026 roku

W prawie pracy już niedługo zajdą rewolucyjne zmiany. Jednak choć wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku, to większość pracowników odczuje płynące z nich korzyści dopiero w maju. Nie należy spodziewać się ani urlopu, ani pieniędzy już w styczniu,

REKLAMA

Prawo jazdy po nowemu. UE przegłosowała rewolucyjne zmiany dla kierowców

To już pewne: 21 października 2025 r. Parlament Europejski przegłosował rewolucyjne zmiany w przepisach o prawie jazdy. Dokument trafi do telefonu, okres ważności zostanie wydłużony, a zakazy prowadzenia będą obowiązywać w całej Unii. Kierowcy zyskają wygodę ale też stracą możliwość ucieczki przed karą.

Na jakie choroby będzie można dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 roku

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

Nowe przepisy, które weszły w życie 10 października 2025 r. wprowadzają zasadę zdalnego wydawania orzeczeń lekarskich w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dopiero gdy dokumentacja medyczna będzie niewystarczająca, lekarz skieruje rolnika na badanie osobiste.

5 tys. zł grzywny (a nawet kara pozbawienia wolności!) za wyrzucenie znicza do kontenera na śmieci na cmentarzu. Nowe pojemniki na odpady załatwiają sprawę, ale wciąż większość musi zabrać znicze ze sobą

Choć przepisy w tym zakresie obowiązują już od 2016 r. – wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wyrzucenie znicza do znajdującego się na cmentarzu pojemnika na odpady zmieszane, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla portfela sprawcy takiego wykroczenia (które niekiedy może nawet zostać uznane za przestępstwo). Mowa o coraz popularniejszych na polskich cmentarzach zniczach elektronicznych (w tym zniczach led) oraz zniczach solarnych.

REKLAMA

Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

REKLAMA