Opieka medyczna dla pracowników

Opieka medyczna

Systematycznie zwiększa się jednak zakres świadczeń, z jakich mogą korzystać pracownicy, a także ich najbliżsi. Zaoferowanie pracownikowi świadczenia w postaci abonamentu medycznego (w tym również obejmującego np. członków jego rodziny) może powodować dla niego określone skutki dotyczące podatku i składek ZUS. Należy zauważyć, że umożliwienie korzystania z pakietu medycznego członkom rodziny pracownika powoduje, że przychód powstaje nie po stronie osoby, której udzielono świadczenia medycznego (członka rodziny), lecz pracownika. Potwierdził to NSA w wyroku z 21 grudnia 2011 r. (sygn. akt FSK 2659/11), w którym stwierdził, że:

NSA

(...) Abonament medyczny dla członków rodziny jest nieodpłatnym świadczeniem otrzymywanym przez pracownika. Gdyby bowiem nie łączący pracownika z pracodawcą stosunek pracy członek rodziny nie otrzymałby tego świadczenia. Nie ma zatem uzasadnienia, aby przychód przypisywać osobie trzeciej. Otrzymany pakiet medyczny ma wartość majątkową, gdyż uzyskanie go wymaga zapłaty ceny na rzecz sprzedawcy pakietu.

Obojętna w zakresie przychodu i jednocześnie obciążeń publicznoprawnych z tym związanych jest wartość świadczeń z zakresu profilaktycznej opieki medycznej (medycyny pracy), do których ponoszenia pracodawca zobowiązany jest ze względu na obowiązek wynikający z przepisów prawa (art. 229 § 6 Kodeksu pracy). Wartość tego rodzaju badań nie stanowi w ogóle przychodu dla pracownika.

Polecamy: Wynagrodzenia po 1 sierpnia 2019 r. Rozliczanie płac w praktyce

W interpretacji indywidualnej z 7 grudnia 2018 r. (sygn. 0115-KDIT2-2.4011.399. 2018.1.MM) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że:

KIS

(...) wartość tego rodzaju świadczeń (tj. wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich oraz innych kosztów profilaktycznej opieki zdrowotnej pracowników, niezbędnej z uwagi na warunki pracy) otrzymanych przez pracownika od pracodawcy nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek ich poniesienia przez pracodawcę wynika bowiem wprost z przepisów prawa. Zatem w sytuacji, gdy w ramach pakietu medycznego Wnioskodawca rzeczywiście pokrywa tylko tę część wydatków, która ma zapewnić pracownikowi świadczenia z zakresu medycyny pracy, do ponoszenia których jest zobowiązany odrębnymi przepisami, u pracowników - w związku z zapewnieniem tych świadczeń - nie powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji - jak słusznie wskazał Wnioskodawca - w odniesieniu do ww. wartości świadczeń - nie ciąży na nim obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zasadniczo poza badaniami z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników (dodatkowo udzielanymi świadczeniami z zakresu opieki medycznej) wartość pakietów medycznych stanowi dla ich beneficjentów przychód, od którego należny jest podatek i składki ZUS.

O ile podatek jest należny zawsze, o tyle istnieje możliwość zwolnienia tego świadczenia ze składek ubezpieczeniowych.

Przepisem, który pozwala na zastosowanie zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartości abonamentów (pakietów) medycznych obejmujących inne świadczenia zdrowotne niż obowiązkowe, jest § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego.

§ 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: (...) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Aby wskazane świadczenie mogło skorzystać z tego zwolnienia, muszą zostać spełnione jednocześnie następujące warunki:

• prawo do skorzystania z abonamentu medycznego musi wynikać z przepisów wewnątrzzakładowych (układów zbiorowych, regulaminów wynagradzania, innych niż wskazane przepisów o wynagradzaniu),
• abonament musi mieć postać niepieniężną (zakup po cenie niższej niż detaliczna lub jako usługa, nie może to być zwrot wydatków),
• osoba zatrudniona musi uczestniczyć w finansowaniu świadczenia (ponosząc choćby symboliczną częściową odpłatność - przez potrącenie z wynagrodzenia albo wpłatę własną bezpośrednio na rachunek pracodawcy).

Należy podkreślić, że istotny jest tytuł (regulacja wewnątrzzakładowa), na podstawie którego pracownik otrzymuje możliwość skorzystania z abonamentu, a także forma udostępniania tego świadczenia. W tym zakresie ZUS wydał wiele interpretacji. Płatnik składek powinien je przeanalizować, aby nie narazić się na ewentualne nieprawidłowości dotyczące zwolnienia tego rodzaju przychodów ze składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Niniejszy artykuł stanowi fragment publikacji: Świadczenia pozapłacowe. Bony, talony, karty prepaid.