Tematy - Dobra osobiste, Zniesławienie

Odwołanie dyrektora placówki bez wypowiedzenia w trakcie roku szkolnego możliwe jest tylko w sytuacjach wyjątkowych i nagłych, które mogą zdestabilizować jej funkcjonowanie. W takim przypadku reakcja organu prowadzącego szkołę musi być natychmiastowa.

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Zjawiska przemocy i mowy nienawiści stanowią jedne z najbardziej palących wyzwań współczesnych społeczeństw. Przybierają one różnorodne formy – od agresji fizycznej i psychicznej po mowę nienawiści w przestrzeni publicznej i wirtualnej. Jako takie godzą one w fundamenty demokratycznego państwa prawa, godność jednostki oraz spójność społeczną.

Pomimo niekwestionowanej ochrony dóbr osobistych każdego z nas, istnieje też wolność słowa a wręcz prawo do wyrażenia obraźliwej opinii na temat innej osoby. W aktualnej sprawie przed Sądem Najwyższym chodziło o nazwanie mężczyzny: "alfonsem". Ale... w artykule przykłady też innych dozwolonych wypowiedzi pod czyimś adresem.

Pomawianie innej osoby o naganne czyny jest czymś moralnie złym. Może ono polegać na przykład na przekazywaniu nieprawdziwych informacji na nasz temat. Prawdopodobnie nikt nie chciałby zostać zniesławionym, ponieważ może to być poniżające albo narazić na utratę zaufania. Dlatego dopuszczenie się takiego zachowania może wywołać określone konsekwencje prawne.

Obraźliwe słowa wypowiedziane z pełną premedytacją, ale i te rzucone w skrajnych emocjach czy pomówienia szeptane za plecami lub publikowane w komentarzach w sieci – to wszystko może nieść za sobą poważne konsekwencje prawne. Zniewaga i zniesławienie dotykają obecnie coraz więcej osób, zarówno w codziennych relacjach, jak i w wirtualnym świecie. Internet dodatkowo podsyca te zjawiska, zamieniając wymianę poglądów w lawinę hejtu, a pozorna anonimowość użytkowników dodatkowo wzmacnia poczucie bezkarności. Zniewaga i zniesławienie, choć przez wielu używane zamienienie, to w rzeczywistość dwa różne zjawiska. Czym się różnią i jakie kary grożą za obraźliwe słowa? Wyjaśnia to adwokat Dawid Jakubiec z Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej, który tłumaczy także, gdzie kończy się wolność słowa, a zaczyna odpowiedzialność karna.

7 listopada 2024 r. w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu tzw. ustawy antyhejterskiej. Ustawa ma umożliwić osobie dotkniętej hejtem złożenie do sądu tzw. ślepego pozwu. Sąd będzie mógł zażądać od administratora strony internetowej ujawnienia danych umożliwiających identyfikację sprawcy. Projekt ustawy trafił do prac sejmowej komisji nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.

Na przestrzeni lat można co jakiś czas usłyszeć zarzuty kierowane wobec osób, które nie popełniły nigdy żadnego czynu zabronionego, ale mają odpowiadać za swoich bliskich, którzy tego mieli dokonać. Tymczasem odpowiedzialność jakiejś osoby wcale nie musi przesądzać o tym, jacy są jej najbliżsi. Ponadto, należy także zaznaczyć, że przypisanie komuś odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa/wykroczenia należy najpierw udowodnić w drodze stosownego postępowania.

Zniesławienie to pomówienie osoby, instytucji bądź organizacji, które stawia ją w opinii publicznej w złym świetle, podważa zaufanie i wiarygodność do niej, a tym samym powoduje szkody reputacyjne i wizerunkowe. Przestępstwo zniesławienia zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności, a na gruncie przepisów cywilnych skutkuje roszczeniem o naprawienie szkody. Na odpowiedzialność z tego tytułu narażeni są przede wszystkim twórcy treści, m.in. dziennikarze, biografowie, copywriterzy i inne osoby opiniotwórcze.

Czy osoba prawna może domagać się od osoby, która naruszyła jej dobra osobiste, zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę? Rozstrzygnięcia tego zagadnienia dokona Sąd Najwyższy. Swoje stanowisko w tej sprawie przedstawił Rzecznik Praw Obywatelskich.

Sąd Najwyższy utrzymał 23 maja 2023 r. wyrok warszawskiego sądu apelacyjnego, w którym umorzono sprawę pisarza Jakuba Żulczyka oskarżonego o znieważenie prezydenta Andrzeja Dudy na Twitterze. To ostatecznie kończy sprawę wpisu, w którym - w kontekście wyborów prezydenckich w USA - Żulczyk nazwał prezydenta "debilem".

Czy firma może domagać się finansowego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od osoby prywatnej, która zamieściła opinię w Internecie – takie pytanie trafiło do Sądu Najwyższego. Zagadnienie przesłał sąd z Gdańska, który ocenił, że firma „nie odczuwa krzywdy, tak jak osoba fizyczna”.

Wielu zastanawia się czy pracodawca może ujawnić wynagrodzenie pracownika? Czy informacja o zarobkach jest informacją poufną i czy dane o wynagrodzeniu mieszczą się w kategorii danych osobowych? Czy wynagrodzenie pracownika jest jego dobrem osobistym?

Jakie są przykładowe dobra osobiste? Na czym polega ochrona tych niematerialnych wartości? Oto najważniejsze informacje.

Jarosław Kaczyński wpłacił 50 000 zł na konto armii Ukrainy.

Sąd Najwyższy uwzględnił skargę nadzwyczajną Rzecznika Finansowego w sprawie oddalonego powództwa klienta dotyczącego naruszenia jego dóbr osobistych poprzez bezpodstawne wpisanie danych osobowych kredytobiorcy w Centralnej Bazie Danych – Bankowego Rejestru tzw. rejestru niesolidnych dłużników i doprowadzenie tym samym do rozpowszechniania nieprawdziwych informacji na jego temat

Kiedy możemy mówić o zniesławieniu w Internecie? Gdzie można zgłosić takie przestępstwo i jak dochodzić swoich praw?

Na czym polega ochrona prawna wizerunku? Jak powinna być wyrażona zgoda na rozpowszechnianie wizerunku? Czym grozi rozpowszechnianie wizerunku bez zgody osoby uprawnionej? Jakie roszczenia przysługują osobie uprawnionej? Wyjaśnia Bartłomiej Niezabitowski, radca prawny z Kancelarii Chmura i Partnerzy.

Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, iż Polacy coraz częściej zniesławiają i znieważają. Wzrost skazanych jest nawet o 90%.

Osoby niepalące nierzadko źle znoszą przebywanie w miejscu, w którym bardzo odczuwalny jest dym tytoniowy. Ponadto notoryczne przebywanie w takim środowisku może skutkować pogorszeniem stanu zdrowia biernego palacza. Zwykle gdy ktoś pali w naszym otoczeniu, na przykład na ulicy, mamy możliwość przemieszczenia się, tak by znaleźć się poza zasięgiem dymu tytoniowego. Czasami jednak zdarza się, że problemem jest sąsiad z mieszkania obok, który pali papierosy na balkonie, przez co dym papierosowy przedostaje się do naszego mieszkania. Jeżeli sąsiad pali bardzo dużo, może to być dla nas uciążliwe. Czasem wystarczy porozmawiać z taką osobą i poprosić o zmianę zachowania, jednak jeśli nie przyniesie to skutku, możemy poszukać prawnych możliwości rozwiązania problemu.

Sąd Najwyższy rozstrzygnie czy dokonanie przez pomyłkę banku wpisu osoby trzeciej na listę dłużników narusza jej dobra osobiste.

Każdy ma swoje wyobrażenie czym jest wizerunek albo co potocznie uznawane jest za wizerunek.

Monitoring poczty elektronicznej pracownika - jakie są przepisy prawne? Czy to nie narusza dóbr osobistych pracownika?

Zniesławienie to przestępstwo, a jego ofiara może dochodzić odpowiedzialności sprawcy w postępowaniu karnym. W jaki sposób?

„Hejtowanie w Internecie ma negatywne i poważne konsekwencje dla obydwu stron” – przekonuje dr Anna Stasiak-Apelska – radca prawny.

Prawo do oddychania czystym powietrzem nie jest dobrem osobistym. Nie zamyka to jednak drogi sądowej. Tak wynika z uchwały Sądu Najwyższego.

Zwolnienie pracownika - pracodawco, uważaj, aby nie naruszyć jego dóbr osobistych! Sprawdź, czego należy unikać przy zwolnieniu.

Tajemnica telekomunikacyjna w postępowaniu cywilnym nie jest już twierdzą nie do zdobycia. Czy jesteśmy świadkami początku końca jej nienaruszalności?

Użytkownicy przestrzeni wirtualnej często czują się w niej bardzo swobodnie. Internet – przynajmniej pozornie – zapewnia anonimowość, w związku z czym wiele osób pozwala sobie w sieci na więcej, niż w rzeczywistym świecie. Powszechnym zjawiskiem jest umieszczanie w sieci treści o charakterze zniesławiającym czy znieważającym inne osoby – na przykład obraźliwych czy mijających się z prawdą komentarzy. Takie zachowanie określa się często mianem hejtu. Niektórzy użytkownicy internetu mają poczucie, że mogą dopuszczać się takich działań bezkarnie. Czy jednak rzeczywiście? Co może zrobić osoba, która padła ofiarą znieważenia lub zniesławienia w internecie?

Sąd może żądać od dostawcy internetu danych abonenta na potrzeby procesu o ochronę dóbr osobistych. Tak wynika z uchwały trojga sędziów SN. Uchwała może ułatwić osobom pomówionym w internecie dochodzenie naruszonych praw.

Wiadomości z informacjami, które nie zostały przez nas zamówione, zapełniają nasze skrzynki e-mailowe każdego dnia. Czy jednak spam może być uznany za naruszenie dób osobistych?

Kwestia tego czy prawo do życia w czystym środowisku jest dobrem osobistym budzi spory w doktrynie. Z tego powodu Sąd Okręgowy w Gliwicach zwróci się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie tego zagadnienia prawnego.

Kult pamięci po osobie zmarłej jest jednym z dóbr osobistych. Prawo chroni zatem niemajątkowy charakter prawa do grobu, polegający na pielęgnowaniu wspomnień, dbałości o nagrobek czy odbywaniu ceremonii religijnych.

Czy nagrywanie prywatnych rozmów podlega przepisom RODO? Kiedy należy poinformować drugą stronę o nagrywaniu rozmowy?

Rośnie liczba skazanych za przestępstwa zniesławienia i znieważenia. Dane ministerstwa sprawiedliwości wskazują, że w ub. roku sądy rejonowe wydały łącznie 729 takich wyroków, a w I połowie 2018 r. było ich już 387. Najczęściej zasądzaną karą za popełnienie tgo typu czynu zabronionego była grzywna - w wielu przypadkach warunkowo umarzano postępowanie, rzadziej zasądzano prace społeczne.

Nie tylko osoba publikująca nienawistne treści będzie ponosiła za nie odpowiedzialność. Odpowiedzialność poniesienie bowiem również podmiot, który przyczynia się do naruszenia dóbr osobistych poszkodowanego. Może nim zaś być firma świadcząca tzw. usługi hostingowe, a mówiąc prościej – administrator portalu internetowego.

Pojęcie "pozew o zniesławienie" występuje w języku potocznym, natomiast w języku prawniczym określany jest jako pozew o ochronę dóbr osobistych. Jak napisać taki pozew? Czy konieczne jest uiszczenie opłaty?

Przepisy Kodeksu cywilnego dają prawo do domagania się zadośćuczynienia pieniężnego temu, czyje dobra osobiste zostały naruszone. Jakkolwiek pojęć zadośćuczynienia i odszkodowania w języku potocznym używa się zamiennie, nie należy ich mylić.

Czy w razie poważnego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia osobom najbliższym poszkodowanego może przysługiwać roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne z tytułu naruszenia ich własnego dobra osobistego?

Czy rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy, które zostało uznane przez sąd pracy za naruszające przepisy o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, może naruszać dobra osobiste pracownika?

Problematyka dóbr osobistych stanowi istotną część zagadnień, którymi zajmuje się polskie prawo cywilne. Pod pojęciem dobra osobistego rozumiemy pewien zbiór wartości o charakterze niematerialnym, podlegający, ze względu na swą istotę, ochronie prawnej.

Dobra osobiste co do zasady przysługują osobie fizycznej i jako takie zostały uregulowane w art. 23 kodeksu cywilnego: „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”. Mając na uwadze katalog dóbr ciężko stwierdzić, iż regulacja ta odnosi się również bezpośrednio do osoby prawnej, która wszak nie posiada takich przymiotów jak zdrowie, wolność czy swoboda sumienia.

Zniesławienie, zgodnie z art. 212 kodeksu karnego, jest pomówieniem, które poniża w oczach opinii publicznej lub naraża na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Przepis chroni wizerunek, tj. cześć zewnętrzną.

Dobro osobiste w postaci wizerunku jest traktowane w sposób oddzielny i autonomiczny w stosunku do innych dóbr. Czy rozpowszechnianie wizerunku osób publicznych wymaga ich zgody?

Czy nałożenie kary porządkowej narusza dobra osobiste pracownika? Sam fakt udzielenia kary porządkowej, która chociażby została uchylona przez Sąd pracy, nie uzasadnia roszczeń związanych z naruszeniem dóbr osobistych wynikających z Kodeksu cywilnego.

Pracodawca, który stosuje monitoring w miejscu pracy, powinien pamiętać o ochronie dóbr osobistych, nie tylko swoich i swojego zakładu, ale także pracownika. Jak wyznaczyć granice monitorowania w miejscu pracy, jeśli przepisy jasno nie wskazują, jak daleko może pójść pracodawca?

Zniesławienie jest przestępstwem, którego przedmiotem jest naruszenie czci i godności człowieka. Ustawodawca mając na uwadze znaczenie tych wartości uregulował kwestię pomówienia nie tylko w kodeksie cywilnym jako naruszenie dobra osobistego, ale również w kodeksie karnym.

Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło praw i wolności człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych, również pracodawcy.

Dobra osobiste, Zniesławienie

Szczególne przypadki odwołania dyrektora szkoły w trakcie roku szkolnego

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych

Środki reakcji prawnej na przemoc i nienawiść

SN: dopuszczalne jest nazwanie kogoś: alfonsem, idiotą, żulem, neofaszystą, nazistą, świnią, prymitywem. Szokujące orzeczenie!

Przestępstwo zniesławienia – przepisy, orzecznictwo, przykłady

Zniesławienie i zniewaga. Gdzie kończy się krytyka, a zaczyna przestępstwo?

Czy ustawa antyhejterska jest próbą wprowadzenia cenzury w internecie?

Czy zawsze można/należy odpowiadać za zło wyrządzone przez najbliższych?

Jak chronić dziennikarzy i innych twórców treści przed zarzutem zniesławienia?

RPO: Zadośćuczynienie za krzywdę przy naruszeniu dóbr osobistych - nie dla osoby prawnej

Czy nazwanie prezydenta "debilem" jest przestępstwem? Sąd Najwyższy: "w tej konkretnej sprawie społeczna szkodliwość tego zachowania jest znikoma"

Czy firma może żądać zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych

Czy można ujawnić wysokość wynagrodzenia pracownika?

Dobra osobiste – ochrona, przykłady

Jarosław Kaczyński wpłacił 50 000 zł na konto armii Ukrainy

Bank wpisał dane do tzw. rejestru niesolidnych dłużników i naruszył dobra osobiste

Zniesławienie w Internecie - jak dochodzić swoich praw?

Wizerunek jako dobro osobiste – ochrona prawna, zgoda na rozpowszechnianie, roszczenia osoby uprawnionej

Rośnie liczba osób skazanych za zniesławienie i znieważenie

Czy palenie papierosów na balkonie narusza dobra osobiste sąsiadów?

Nieuzasadniony wpis na listę dłużników a dobra osobiste

Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?

Monitoring poczty elektronicznej pracownika a przepisy

Zniesławienie – jak można dochodzić odpowiedzialności sprawcy?

Dr Anna Stasiak-Apelska: Hejt jest wszechobecny

SN o prawie do oddychania czystym powietrzem

Zwolnienie pracownika a naruszenie dóbr osobistych

Tajemnica telekomunikacyjna w postępowaniu cywilnym

Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie

Dane osobowe abonenta w procesie cywilnym - ważna uchwała SN

Spam a naruszenie dóbr osobistych - teroria i praktyka

Sąd Najwyższy rozstrzygnie czy prawo do życia w czystym środowisku jest dobrem osobistym

Kult pamięci po osobie zmarłej a prawo

Nagrywanie prywatnych rozmów a RODO

Rośnie liczba skazań za zniesławienia i znieważenia

Odpowiedzialność administratora strony za nienawistne wpisy

Jak napisać pozew o zniesławienie?

Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych

Zadośćuczynienie za naruszenie dobra osobistego rodziny poszkodowanego

Zwolnienie dyscyplinarne a naruszenie dóbr osobistych pracownika

Ochrona dóbr osobistych - art. 23 Kodeksu cywilnego

Naruszenie dóbr osobistych osoby prawnej

Zniesławienie w Kodeksie karnym

Wizerunek jako dobro osobiste podlegające ochronie

Kara porządkowa a naruszenie dóbr osobistych pracownika

Monitoring w miejscu pracy

Przestępstwo zniesławienia na podstawie art. 212 kodeksu karnego

Poszanowanie dóbr osobistych pracownika