REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Anna Stasiak - Apelska
radca prawny
Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?/Fot. Shutterstock
Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?/Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy ma swoje wyobrażenie czym jest wizerunek albo co potocznie uznawane jest za wizerunek.

Jednak, co ciekawe, ani w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: „pr.aut.”) ani w kodeksie cywilnym (dalej: „k.c.”) nie ma wprost definicji wizerunku. Dlatego warto posiłkować się definicją słownikową stanowiącą, że to „czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp.”[1].

REKLAMA

Pojęcie wizerunku

REKLAMA

Pojęcie wizerunku jest każdorazowo definiowane przez sąd na potrzeby rozpoznawanej sprawy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 15.10.2009 r.(I CSK 72/2009, LexPolonica nr 2128958), stwierdził, że „wprawdzie nie ma w doktrynie jednolitego rozumienia pojęcia wizerunku, ale przeważa stanowisko, w którym na czoło wybijają się dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka, tworzące jego wygląd i pozwalające na identyfikację osoby wśród ludzi jako obraz fizyczny, portret, rozpoznawalną podobiznę”.

Z prawnego punktu widzenia - wizerunek jest dobrem osobistym człowieka wymienionym w art. 23 k.c., a stanowiącym, obok imienia i nazwiska, jeden z atrybutów tożsamości osoby fizycznej. Ochrona wizerunku została ogólnie uregulowana w art. 23 i 24 k.c. oraz w art. 81 pr.aut., który dotyczy najczęstszego przejawu naruszenia wizerunku w postaci jego rozpowszechniania. Sąd Apelacyjny w Katowicach przyjął, że „przez pojęcie wizerunku należy rozumieć każdą podobiznę bez względu na technikę wykonania, a więc fotografię, rysunek, wycinankę sylwetki, film, przekaz telewizyjny bądź przekaz wideo” (wyrok SA w Katowicach I ACa 158/15 z dn. 28 maja 2015 r., LEX nr 1747243).

Zrozumienie istoty wizerunku jako dobra osobistego wymaga odróżnienia od siebie pojęć obrazu fizycznego, wizerunku, portretu, materialnego egzemplarza i persony[2].

REKLAMA

Wskazać należy, że obraz fizyczny to wygląd człowieka pozostający w świadomości innych. Jest to konkretyzacja obrazu fizycznego, np. na konkretnej fotografii. Z kolei portret to utwór w rozumieniu art. 1 pr. aut. o tematyce portretowej, który nie zawsze jest ucieleśnieniem wizerunku/obrazu fizycznego, gdyż może być portretem fikcyjnej postaci.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W orzecznictwie za wizerunek uznaje się obraz fizyczny zaprezentowany choćby w formie ulotnej, np. emisji nadawanego na żywo programu telewizyjnego albo w postaci podobizny utrwalonej na odpowiednim nośniku, np. zdjęciu, obrazie, nagraniu filmowym (wyrok SO we Wrocławiu z dn. 13.05.2014 r., I C 1777/12, LEX nr 1541210) albo wytworu materialnego, który za pomocą środków plastycznych przedstawia podobiznę osoby fizycznej (wyrok SA w Warszawie z 21.04.2005 r., I ACa 566/04, LEX nr 1680186).

Zgodnie z tym, co wskazano powyżej oraz z obowiązującym orzecznictwem, pojęcie wizerunku odnosi się do cech fizycznych immanentnie związanych z konkretną osobą fizyczną, dla niej znamiennych i pozwalających na jej rozpoznawalność, czyli umożliwiających jej identyfikację jako tej osoby, która dochodzi ochrony swego wizerunku (wyrok SA w Warszawie z 10.01.2014 r., I ACa 1279/13, LEX nr 2096404). Spełnienie kryterium rozpoznawalności zachodzi już w razie takiej formy przedstawienia osoby, która pozwala na ustalenie indywidualizujących ją, osobistych cech w chwili sporządzania fotografii (wyrok SA we Wrocławiu z 30.01.2014 r., I ACa 1452/13, LEX nr 1425612). Samo zaprezentowanie jedynie pewnych elementów zewnętrznego wyglądu (np. sylwetki) nie może oznaczać rozpowszechniania wizerunku w rozumieniu art. 81 pr. aut. Rozpoznawalność musi mieć w tym przypadku charakter uniwersalny.

Warto tez podkreślić, iż wizerunkiem jest także "tzw. maska artystyczna (służąca prezentowaniu innej postaci), jeśli równocześnie – co jest regułą – umożliwia odbiorcom identyfikację osoby kreującej tę postać"[3].

Jednak wizerunek to nie tylko obraz fizyczny osoby, ukazujący jej podobiznę. Status ludzkiego głosu nie jest jednoznaczny w doktrynie. We wcześniejszym orzecznictwie głos był uznawany za dobro osobiste odrębne od wizerunku (zob. wyrok SA w Gdańsku z 21.06.1991 r., I ACr 127/91, OSA 1992/1, poz. 8). Jednak już w 2007 r. Sąd Najwyższy przyjął, że głos nie powinien być traktowany jako odrębne dobro osobiste, lecz chroniony w ramach prawa do wizerunku, stanowi bowiem jego element nie jako obraz fizyczny (wizualny) danej osoby, lecz jako jej obraz odbierany za pomocą słuchu (wyrok SN z dn. 03.10.2007 r., II CSK 207/07, Palestra 2009/9–10, s. 261). Prawo osobiste do ludzkiego głosu można traktować więc jako „dźwięczny wizerunek”. Jest jednak warunek, by głos został uznany za „dźwięczny wizerunek”. Głos powinien być na tyle charakterystyczny i wyróżniający się, by można było wskazać konkretną osobę, od której pochodzi.

Wizerunek należy rozumieć szeroko

Jak wskazano powyżej wizerunek interpretowany jest na wiele sposobów, nie tylko jako uwiecznienie obrazu fizycznego konkretnej osoby. Wizerunek należy rozumieć szeroko, obejmując nim całą postać, a nie tylko to, co dla wyglądu człowieka najbardziej charakterystyczne, czyli twarz. Przez pojęcie wizerunku należy rozumieć każdą podobiznę bez względu na technikę wykonania, a więc fotografię, rysunek, film, przekaz telewizyjny bądź przekaz wideo, a zatem jest nim niewątpliwie także zdjęcie, ale nie jako jedyne. Dodatkowo podkreśla się, że obraz fizyczny człowieka to tylko jego portret czy podobizna. Pełna indywidualizacja osoby fizycznej wymaga jednak sięgnięcia do sfery psychicznej, która dopiero w pełni pozwala na konkretyzację wizerunku określonej osoby, czy nawet sposobu gestykulacji, poruszania się.

Kwestie wizerunku i jego ochrony prawnej należą we współczesnym świecie do szczególnie ważnych. Wcześniej nie było takiej dostępności i łatwości sporządzania wizerunków. Aparat fotograficzny stał się przedmiotem niemalże osobistym, a już na pewno powszechnego użytku, szczególnie ten we wszechobecnych smartfonach.

Zagadnienia związane z ochroną wizerunku oraz rozpowszechnianie (utrwalonego) wizerunku należą do niezwykle istotnych. Kwestie te zostały uregulowane m.in. w art. 81 pr.aut., czy art. 13 prawa prasowego i autor jedynie je sygnalizuje, gdyż nie są przedmiotem niniejszego artykułu.

[1] Słownik języka polskiego PWN, def. wizerunek, https://sjp.pwn.pl/ dostęp: 22.07.2021.

[2] Tak T. Grzeszak [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, s. 783–784, Warszawa 2021.

[3]Tak J. Barta, R. Markiewicz, w: Barta, Markiewicz, Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Warszawa 2001, s. 533

„Prawo bez Strachu”
Kampania społeczna
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renta wdowia – obietnice kontra rzeczywistość. Gdzie się podziały obiecane 300 zł?

Choć rząd obiecywał wdowom i wdowcom podwyżki świadczeń sięgające średnio 300 zł, rzeczywistość wielu z nich okazuje się zupełnie inna. Po żmudnej procedurze urzędowej, część seniorów otrzymała realnie zaledwie 38 zł więcej – bo pozostałą kwotę odjęto z innych świadczeń. Czy renta wdowia to faktyczna pomoc, czy jedynie iluzja?

Groźna bakteria w lodach: zakażenie może doprowadzić do sepsy. Ważny komunikat Ministerstwa Zdrowia

Niewinnie wyglądające lody mogą skrywać śmiertelne niebezpieczeństwo. Wysokie temperatury, brak higieny i niewłaściwe przechowywanie sprzyjają rozwojowi wyjątkowo groźnej bakterii – gronkowca złocistego. Zakażenie nim może prowadzić do poważnych chorób, a w skrajnych przypadkach nawet do sepsy. Szczególnie narażone są dzieci i kobiety w ciąży. Ministerstwo Zdrowia apeluje o ostrożność i wybieranie tylko sprawdzonych, czystych punktów sprzedaży lodów.

Ważny komunikat RCB w sprawie zagrożenia powodziowego w Polsce w dniach 7-13 lipca 2025 r. Czy grozi nam powtórka sytuacji z września 2024 r.?

W dniu 4 lipca 2025 r. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) wydało komunikat, w którym odnosi się do pojawiających się w przestrzeni publicznej doniesień o możliwych intensywnych opadach deszczu i ryzyku powodzi w Polsce w przyszłym tygodniu (tj. w dniach 7-13 lipca 2025 r.). Czy grozi nam wytworzenie się nad Polską „niżu genueńskiego” i powtórka sytuacji z września 2024 r.?

Sondaż partyjny: Prawo i Sprawiedliwość przejmie władzę po wyborach parlamentarnych w 2027 r.? Najbardziej wierzą w to młodzi

Ponad połowa młodych Polaków do 24. roku życia (52,7 proc.) uważa, że Prawo i Sprawiedliwość wróci do władzy po wyborach parlamentarnych w 2027 roku. Wśród wszystkich badanych przekonanie to podziela 49 proc. respondentów, przy czym mężczyźni wyrażają je częściej niż kobiety — wynika z sondażu SW Research dla Onetu.

REKLAMA

Rząd naprawia emerytury czerwcowe! Koniec z niesprawiedliwością z lat 2009–2019 – znamy szczegóły projektu ustawy

Rząd szykuje rewolucję dla tysięcy emerytów i rencistów! Nowy projekt ustawy ma zlikwidować wieloletnią niesprawiedliwość wobec osób, którym przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009–2019. Zmiany mają wyrównać ich sytuację ze świadczeniobiorcami z późniejszych lat i położyć kres tzw. „sezonowości emerytalnej”. Decyzja już we wtorek.

To może być pierwsza taka sytuacja w historii Polski: Prezes NBP Adam Glapiński już ostrzega!

Historyczny moment dla polskiej gospodarki? Prezes NBP Adam Glapiński ostrzega, że już w 2026 roku dług publiczny może po raz pierwszy przekroczyć unijny próg 60 proc. PKB. Choć inflacja zbliża się do celu NBP, to fiskalna polityka rządu – najluźniejsza w całej UE poza Rumunią – może zachwiać stabilnością makroekonomiczną kraju.

Aby mieć od stycznia więcej urlopu i wyższe wypłaty, już teraz zadbaj o dokumenty. Dotyczy wszystkich pracowników

Przed nami duża zmiana dla wszystkich pracowników. Będzie dotyczyła zarówno pracowników budżetówki, jak i sektora prywatnego. Chodzi o większe pieniądze i wyższy wymiar urlopu. Żeby skorzystać, trzeba będzie mieć dowody.

Za nowy trawnik z rolki zapłaci… dostawca prądu. Przełomowy wyrok NSA, na podstawie którego tysiące właścicieli nieruchomości będzie mogło bezkosztowo odtworzyć swoje ogrody

Niejeden właściciel nieruchomości zmagał się już na pewno z usuwaniem drzew (lub krzewów) z jego nieruchomości na wniosek właściciela urządzeń przesyłowych służących do doprowadzania energii elektrycznej, z tego względu, że drzewa te (lub krzewy) – z tymi urządzeniami kolidowały (a konkretniej – zagrażały funkcjonowaniu tych urządzeń). Okazuje się, że zgodnie z najnowszym wyrokiem NSA – w takim przypadku – odszkodowanie należne od przedsiębiorstwa energetycznego, obejmuje nie tylko wartość usuniętych drzew (lub krzewów), koszty ich wycinki, ponownego zalesienia i pielęgnacji, ale również koszty odtworzenia trawnika, który – na skutek powyższych działań – uległ zniszczeniu.

REKLAMA

Planujesz zakup nieruchomości? Uważaj na finansową pułapkę – możesz ponieść dodatkowy koszt sięgający nawet 50 tys. zł

Dla wielu z nas zakup nieruchomości to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. W związku z nowymi klimatycznymi celami Unii Europejskiej, nieruchomości ogrzewane węglem lub gazem będą musiały przejść kosztowną modernizację. W przeciwnym razie ich utrzymanie stanie się bardzo drogie.

Nowe uprawnienia PIP i wyższe kary dla firm od 2026 r. Czy dojdzie do masowej zamiany śmieciówek w umowy o pracę? Szef PIP: uszczęśliwianie etatami na siłę się nie sprawdza

Nie będziemy masowo zmieniać umów cywilnoprawnych na etaty, a jedynie działać w przypadkach niebudzących wątpliwości – powiedział PAP szef Państwowej Inspekcji Pracy, główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że w planowanych zmianach nie chodzi o „uszczęśliwianie etatami na siłę”, tylko o reagowanie na skargi.

REKLAMA