REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Anna Stasiak - Apelska
radca prawny
Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?/Fot. Shutterstock
Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?/Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy ma swoje wyobrażenie czym jest wizerunek albo co potocznie uznawane jest za wizerunek.

Jednak, co ciekawe, ani w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: „pr.aut.”) ani w kodeksie cywilnym (dalej: „k.c.”) nie ma wprost definicji wizerunku. Dlatego warto posiłkować się definicją słownikową stanowiącą, że to „czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp.”[1].

REKLAMA

Pojęcie wizerunku

REKLAMA

Pojęcie wizerunku jest każdorazowo definiowane przez sąd na potrzeby rozpoznawanej sprawy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 15.10.2009 r.(I CSK 72/2009, LexPolonica nr 2128958), stwierdził, że „wprawdzie nie ma w doktrynie jednolitego rozumienia pojęcia wizerunku, ale przeważa stanowisko, w którym na czoło wybijają się dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka, tworzące jego wygląd i pozwalające na identyfikację osoby wśród ludzi jako obraz fizyczny, portret, rozpoznawalną podobiznę”.

Z prawnego punktu widzenia - wizerunek jest dobrem osobistym człowieka wymienionym w art. 23 k.c., a stanowiącym, obok imienia i nazwiska, jeden z atrybutów tożsamości osoby fizycznej. Ochrona wizerunku została ogólnie uregulowana w art. 23 i 24 k.c. oraz w art. 81 pr.aut., który dotyczy najczęstszego przejawu naruszenia wizerunku w postaci jego rozpowszechniania. Sąd Apelacyjny w Katowicach przyjął, że „przez pojęcie wizerunku należy rozumieć każdą podobiznę bez względu na technikę wykonania, a więc fotografię, rysunek, wycinankę sylwetki, film, przekaz telewizyjny bądź przekaz wideo” (wyrok SA w Katowicach I ACa 158/15 z dn. 28 maja 2015 r., LEX nr 1747243).

Zrozumienie istoty wizerunku jako dobra osobistego wymaga odróżnienia od siebie pojęć obrazu fizycznego, wizerunku, portretu, materialnego egzemplarza i persony[2].

REKLAMA

Wskazać należy, że obraz fizyczny to wygląd człowieka pozostający w świadomości innych. Jest to konkretyzacja obrazu fizycznego, np. na konkretnej fotografii. Z kolei portret to utwór w rozumieniu art. 1 pr. aut. o tematyce portretowej, który nie zawsze jest ucieleśnieniem wizerunku/obrazu fizycznego, gdyż może być portretem fikcyjnej postaci.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W orzecznictwie za wizerunek uznaje się obraz fizyczny zaprezentowany choćby w formie ulotnej, np. emisji nadawanego na żywo programu telewizyjnego albo w postaci podobizny utrwalonej na odpowiednim nośniku, np. zdjęciu, obrazie, nagraniu filmowym (wyrok SO we Wrocławiu z dn. 13.05.2014 r., I C 1777/12, LEX nr 1541210) albo wytworu materialnego, który za pomocą środków plastycznych przedstawia podobiznę osoby fizycznej (wyrok SA w Warszawie z 21.04.2005 r., I ACa 566/04, LEX nr 1680186).

Zgodnie z tym, co wskazano powyżej oraz z obowiązującym orzecznictwem, pojęcie wizerunku odnosi się do cech fizycznych immanentnie związanych z konkretną osobą fizyczną, dla niej znamiennych i pozwalających na jej rozpoznawalność, czyli umożliwiających jej identyfikację jako tej osoby, która dochodzi ochrony swego wizerunku (wyrok SA w Warszawie z 10.01.2014 r., I ACa 1279/13, LEX nr 2096404). Spełnienie kryterium rozpoznawalności zachodzi już w razie takiej formy przedstawienia osoby, która pozwala na ustalenie indywidualizujących ją, osobistych cech w chwili sporządzania fotografii (wyrok SA we Wrocławiu z 30.01.2014 r., I ACa 1452/13, LEX nr 1425612). Samo zaprezentowanie jedynie pewnych elementów zewnętrznego wyglądu (np. sylwetki) nie może oznaczać rozpowszechniania wizerunku w rozumieniu art. 81 pr. aut. Rozpoznawalność musi mieć w tym przypadku charakter uniwersalny.

Warto tez podkreślić, iż wizerunkiem jest także "tzw. maska artystyczna (służąca prezentowaniu innej postaci), jeśli równocześnie – co jest regułą – umożliwia odbiorcom identyfikację osoby kreującej tę postać"[3].

Jednak wizerunek to nie tylko obraz fizyczny osoby, ukazujący jej podobiznę. Status ludzkiego głosu nie jest jednoznaczny w doktrynie. We wcześniejszym orzecznictwie głos był uznawany za dobro osobiste odrębne od wizerunku (zob. wyrok SA w Gdańsku z 21.06.1991 r., I ACr 127/91, OSA 1992/1, poz. 8). Jednak już w 2007 r. Sąd Najwyższy przyjął, że głos nie powinien być traktowany jako odrębne dobro osobiste, lecz chroniony w ramach prawa do wizerunku, stanowi bowiem jego element nie jako obraz fizyczny (wizualny) danej osoby, lecz jako jej obraz odbierany za pomocą słuchu (wyrok SN z dn. 03.10.2007 r., II CSK 207/07, Palestra 2009/9–10, s. 261). Prawo osobiste do ludzkiego głosu można traktować więc jako „dźwięczny wizerunek”. Jest jednak warunek, by głos został uznany za „dźwięczny wizerunek”. Głos powinien być na tyle charakterystyczny i wyróżniający się, by można było wskazać konkretną osobę, od której pochodzi.

Wizerunek należy rozumieć szeroko

Jak wskazano powyżej wizerunek interpretowany jest na wiele sposobów, nie tylko jako uwiecznienie obrazu fizycznego konkretnej osoby. Wizerunek należy rozumieć szeroko, obejmując nim całą postać, a nie tylko to, co dla wyglądu człowieka najbardziej charakterystyczne, czyli twarz. Przez pojęcie wizerunku należy rozumieć każdą podobiznę bez względu na technikę wykonania, a więc fotografię, rysunek, film, przekaz telewizyjny bądź przekaz wideo, a zatem jest nim niewątpliwie także zdjęcie, ale nie jako jedyne. Dodatkowo podkreśla się, że obraz fizyczny człowieka to tylko jego portret czy podobizna. Pełna indywidualizacja osoby fizycznej wymaga jednak sięgnięcia do sfery psychicznej, która dopiero w pełni pozwala na konkretyzację wizerunku określonej osoby, czy nawet sposobu gestykulacji, poruszania się.

Kwestie wizerunku i jego ochrony prawnej należą we współczesnym świecie do szczególnie ważnych. Wcześniej nie było takiej dostępności i łatwości sporządzania wizerunków. Aparat fotograficzny stał się przedmiotem niemalże osobistym, a już na pewno powszechnego użytku, szczególnie ten we wszechobecnych smartfonach.

Zagadnienia związane z ochroną wizerunku oraz rozpowszechnianie (utrwalonego) wizerunku należą do niezwykle istotnych. Kwestie te zostały uregulowane m.in. w art. 81 pr.aut., czy art. 13 prawa prasowego i autor jedynie je sygnalizuje, gdyż nie są przedmiotem niniejszego artykułu.

[1] Słownik języka polskiego PWN, def. wizerunek, https://sjp.pwn.pl/ dostęp: 22.07.2021.

[2] Tak T. Grzeszak [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, s. 783–784, Warszawa 2021.

[3]Tak J. Barta, R. Markiewicz, w: Barta, Markiewicz, Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Warszawa 2001, s. 533

„Prawo bez Strachu”
Kampania społeczna
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

REKLAMA

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

REKLAMA

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

REKLAMA