REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Anna Stasiak - Apelska
radca prawny
Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?/Fot. Shutterstock
Mój wizerunek - czy to tylko zdjęcie?/Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy ma swoje wyobrażenie czym jest wizerunek albo co potocznie uznawane jest za wizerunek.

Jednak, co ciekawe, ani w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: „pr.aut.”) ani w kodeksie cywilnym (dalej: „k.c.”) nie ma wprost definicji wizerunku. Dlatego warto posiłkować się definicją słownikową stanowiącą, że to „czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp.”[1].

REKLAMA

Pojęcie wizerunku

REKLAMA

Pojęcie wizerunku jest każdorazowo definiowane przez sąd na potrzeby rozpoznawanej sprawy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 15.10.2009 r.(I CSK 72/2009, LexPolonica nr 2128958), stwierdził, że „wprawdzie nie ma w doktrynie jednolitego rozumienia pojęcia wizerunku, ale przeważa stanowisko, w którym na czoło wybijają się dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka, tworzące jego wygląd i pozwalające na identyfikację osoby wśród ludzi jako obraz fizyczny, portret, rozpoznawalną podobiznę”.

Z prawnego punktu widzenia - wizerunek jest dobrem osobistym człowieka wymienionym w art. 23 k.c., a stanowiącym, obok imienia i nazwiska, jeden z atrybutów tożsamości osoby fizycznej. Ochrona wizerunku została ogólnie uregulowana w art. 23 i 24 k.c. oraz w art. 81 pr.aut., który dotyczy najczęstszego przejawu naruszenia wizerunku w postaci jego rozpowszechniania. Sąd Apelacyjny w Katowicach przyjął, że „przez pojęcie wizerunku należy rozumieć każdą podobiznę bez względu na technikę wykonania, a więc fotografię, rysunek, wycinankę sylwetki, film, przekaz telewizyjny bądź przekaz wideo” (wyrok SA w Katowicach I ACa 158/15 z dn. 28 maja 2015 r., LEX nr 1747243).

Zrozumienie istoty wizerunku jako dobra osobistego wymaga odróżnienia od siebie pojęć obrazu fizycznego, wizerunku, portretu, materialnego egzemplarza i persony[2].

REKLAMA

Wskazać należy, że obraz fizyczny to wygląd człowieka pozostający w świadomości innych. Jest to konkretyzacja obrazu fizycznego, np. na konkretnej fotografii. Z kolei portret to utwór w rozumieniu art. 1 pr. aut. o tematyce portretowej, który nie zawsze jest ucieleśnieniem wizerunku/obrazu fizycznego, gdyż może być portretem fikcyjnej postaci.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W orzecznictwie za wizerunek uznaje się obraz fizyczny zaprezentowany choćby w formie ulotnej, np. emisji nadawanego na żywo programu telewizyjnego albo w postaci podobizny utrwalonej na odpowiednim nośniku, np. zdjęciu, obrazie, nagraniu filmowym (wyrok SO we Wrocławiu z dn. 13.05.2014 r., I C 1777/12, LEX nr 1541210) albo wytworu materialnego, który za pomocą środków plastycznych przedstawia podobiznę osoby fizycznej (wyrok SA w Warszawie z 21.04.2005 r., I ACa 566/04, LEX nr 1680186).

Zgodnie z tym, co wskazano powyżej oraz z obowiązującym orzecznictwem, pojęcie wizerunku odnosi się do cech fizycznych immanentnie związanych z konkretną osobą fizyczną, dla niej znamiennych i pozwalających na jej rozpoznawalność, czyli umożliwiających jej identyfikację jako tej osoby, która dochodzi ochrony swego wizerunku (wyrok SA w Warszawie z 10.01.2014 r., I ACa 1279/13, LEX nr 2096404). Spełnienie kryterium rozpoznawalności zachodzi już w razie takiej formy przedstawienia osoby, która pozwala na ustalenie indywidualizujących ją, osobistych cech w chwili sporządzania fotografii (wyrok SA we Wrocławiu z 30.01.2014 r., I ACa 1452/13, LEX nr 1425612). Samo zaprezentowanie jedynie pewnych elementów zewnętrznego wyglądu (np. sylwetki) nie może oznaczać rozpowszechniania wizerunku w rozumieniu art. 81 pr. aut. Rozpoznawalność musi mieć w tym przypadku charakter uniwersalny.

Warto tez podkreślić, iż wizerunkiem jest także "tzw. maska artystyczna (służąca prezentowaniu innej postaci), jeśli równocześnie – co jest regułą – umożliwia odbiorcom identyfikację osoby kreującej tę postać"[3].

Jednak wizerunek to nie tylko obraz fizyczny osoby, ukazujący jej podobiznę. Status ludzkiego głosu nie jest jednoznaczny w doktrynie. We wcześniejszym orzecznictwie głos był uznawany za dobro osobiste odrębne od wizerunku (zob. wyrok SA w Gdańsku z 21.06.1991 r., I ACr 127/91, OSA 1992/1, poz. 8). Jednak już w 2007 r. Sąd Najwyższy przyjął, że głos nie powinien być traktowany jako odrębne dobro osobiste, lecz chroniony w ramach prawa do wizerunku, stanowi bowiem jego element nie jako obraz fizyczny (wizualny) danej osoby, lecz jako jej obraz odbierany za pomocą słuchu (wyrok SN z dn. 03.10.2007 r., II CSK 207/07, Palestra 2009/9–10, s. 261). Prawo osobiste do ludzkiego głosu można traktować więc jako „dźwięczny wizerunek”. Jest jednak warunek, by głos został uznany za „dźwięczny wizerunek”. Głos powinien być na tyle charakterystyczny i wyróżniający się, by można było wskazać konkretną osobę, od której pochodzi.

Wizerunek należy rozumieć szeroko

Jak wskazano powyżej wizerunek interpretowany jest na wiele sposobów, nie tylko jako uwiecznienie obrazu fizycznego konkretnej osoby. Wizerunek należy rozumieć szeroko, obejmując nim całą postać, a nie tylko to, co dla wyglądu człowieka najbardziej charakterystyczne, czyli twarz. Przez pojęcie wizerunku należy rozumieć każdą podobiznę bez względu na technikę wykonania, a więc fotografię, rysunek, film, przekaz telewizyjny bądź przekaz wideo, a zatem jest nim niewątpliwie także zdjęcie, ale nie jako jedyne. Dodatkowo podkreśla się, że obraz fizyczny człowieka to tylko jego portret czy podobizna. Pełna indywidualizacja osoby fizycznej wymaga jednak sięgnięcia do sfery psychicznej, która dopiero w pełni pozwala na konkretyzację wizerunku określonej osoby, czy nawet sposobu gestykulacji, poruszania się.

Kwestie wizerunku i jego ochrony prawnej należą we współczesnym świecie do szczególnie ważnych. Wcześniej nie było takiej dostępności i łatwości sporządzania wizerunków. Aparat fotograficzny stał się przedmiotem niemalże osobistym, a już na pewno powszechnego użytku, szczególnie ten we wszechobecnych smartfonach.

Zagadnienia związane z ochroną wizerunku oraz rozpowszechnianie (utrwalonego) wizerunku należą do niezwykle istotnych. Kwestie te zostały uregulowane m.in. w art. 81 pr.aut., czy art. 13 prawa prasowego i autor jedynie je sygnalizuje, gdyż nie są przedmiotem niniejszego artykułu.

[1] Słownik języka polskiego PWN, def. wizerunek, https://sjp.pwn.pl/ dostęp: 22.07.2021.

[2] Tak T. Grzeszak [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, s. 783–784, Warszawa 2021.

[3]Tak J. Barta, R. Markiewicz, w: Barta, Markiewicz, Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Warszawa 2001, s. 533

„Prawo bez Strachu”
Kampania społeczna
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renta wdowia – od kiedy? ZUS podał harmonogram wypłat

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

W Sejmie: Wypłaty ZUS do 21. dnia miesiąca to opóźnienie? Wcześniej między 5. a 10. dniem? [Zasiłki i świadczenia]

W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

REKLAMA

Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.

Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.

WZON. Tylko 78 punkty. Czy tata doczeka? Tyle za brak nerki, przebyty zawał, rak, zawał mózgu, RZS

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

REKLAMA

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

Trzynastki za 2025 r. pewne już jesienią? Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu do 15 czerwca 2025 r.

W maju 2025 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało o rozpoczęciu prac nad nowelizacją ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu 15 czerwca 2025 r.

REKLAMA