Kodeks cywilny, Dziedziczenie

Badania pokazują, że większość osób w Polsce nie spisało testamentu. W praktyce oznacza to, że majątek po śmierci dziedziczony jest ustawowo – nie zawsze zgodnie z wolą zmarłego. Sprawdź, jak prosto uregulować sprawy spadkowe i ochronić najbliższych.

W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.

Wielu właścicieli firm rodzinnych nie zastanawia się dostatecznie wcześnie nad tym, co stanie się z ich udziałami po śmierci. Tymczasem dziedziczenie udziałów w spółkach – zwłaszcza w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkach akcyjnych – to jeden z kluczowych elementów sukcesji biznesowej, który może zadecydować o przetrwaniu firmy.

W dniu 19 września 2025 r., w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawy o dodatkach mieszkaniowych, która ma wprowadzić przewrót w zasadach „dziedziczenia” stosunku najmu mieszkań komunalnych. Jest to projekt, który podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca br., został zapowiedziany przez wiceministra rozwoju i technologii Tomasza Lewandowskiego i którego celem – jak zostało wówczas wspomniane – jest ukrócenie bogacenia się na komunalnych zasobach mieszkaniowych przez osoby o wysokich dochodach, które są już w posiadaniu innych nieruchomości w danym mieście.

Jakie odsetki ustawowe obowiązują w 2025 roku? Jaka jest aktualna stawka odsetek ustawowych kapitałowych i odsetek ustawowych za opóźnienie określonych w kodeksie cywilnym? Ile wynosi obecnie stawka odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych?

Wiele osób słyszało pojęcia: „odrzucenie spadku” i „zrzeczenie się dziedziczenia”. Pojęcia te są często używane zamiennie, co jest błędem. Pojęcia te zdecydowanie należy odróżnić- gdyż odnoszą się one do różnych „instytucji prawnych”, mają różne skutki, etc. W niniejszym artykule zakreślone zostaną podstawowe cechy różniące obie te instytucje, ale - dla pełnego obrazu- pokazane zostaną też ich najważniejsze podobieństwa.

Zasiedzenie pozwala na nabycie własności nieruchomości przez osobę, która nią włada jak właściciel przez długi czas, mimo że formalnie nim nie jest. Może to być sposób na uregulowanie wieloletnich stanów faktycznych, istnieją jasne sytuacje, w których zasiedzenie jest wykluczone. Kiedy nie można nabyć nieruchomości przez zasiedzenie i jakie przeszkody stoją na drodze do stania się jej prawnym właścicielem?

Okazuje się, że środki zgromadzone na subkontach ZUS mogą być dziedziczone. A to oznacza, że w przypadku śmierci osoby, która uczestniczyła w Otwartym Funduszu Emerytalnym (OFE), pieniądze zgromadzone na jej koncie mogą zostać przekazane spadkobiercom. Na subkontach osób zmarłych, które były członkami OFE, zgromadzona jest średnio kwota 29 tys. zł. Oto szczegóły.

Podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca br. – wiceminister rozwoju i technologii Tomasz Lewandowski zapowiedział zmiany w zasadach wstępowania w stosunek najmu mieszkań komunalnych po śmierci ich najemców. „Mamy projekt ustawy – mówię o gotowych przepisach (…) wprowadzamy zakaz dziedziczenia umów, czyli krótko mówiąc: nie wejdziesz do umowy najmu „z automatu”, niezależnie od wysokości dochodów, jeżeli twoi rodzice w tym lokalu mieszkali i miałeś takie szczęście”. Celem nowych regulacji jest ukrócenie bogacenia się na komunalnych zasobach mieszkaniowych przez osoby o wysokich dochodach, które są już w posiadaniu innych nieruchomości w danym mieście.

Po śmierci rodziców emerytura przypadnie dzieciom. Regulujące te kwestie projekt ustawy jest już gotowy. W drugim kwartale tego roku dokumentem zajmie się rząd. Nowe przepisy nie dotyczą jednak wszystkich i z automatu. Obejmą tylko konkretną grupę

Możliwość zawarcia umowy leasingu w formie elektronicznej, bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego, będzie powszechnie dostępna na rynku prawdopodobnie za kilka - kilkanaście tygodni – ustalili eksperci Superauto.pl. To rynek, którego wartość przekroczyła w 2024 r. 110 mld zł. Firmy leasingowe są w trakcie dostosowywania swoich systemów informatycznych oraz procedur do nowego prawa, które właśnie weszło w życie. Pierwsze firmy leasingowe udostępnią jednak tzw. formę dokumentową od razu. Są to Velo Leasing, Vehis, Cofidis oraz Millennium Leasing.

W polskim prawie są przewidziane różne sposoby na wygaśnięcie zobowiązania. Oczywiście, jednym z nich jest między innymi zapłata zobowiązania pieniężnego. Oprócz tego są także inne sposoby. Przykładem kolejnego jest potrącenie.

Choć ogrodzenie wydaje się prostą sprawą, jego budowa na granicy działek może prowadzić do poważnych konfliktów. Sąsiad ma prawo domagać się zwrotu kosztów, a nawet rozbiórki płotu. Sprawdź, co mówi prawo i jak uniknąć sporów przy wyznaczaniu granic swojej posesji.

System emerytalny w Polsce wyklucza możliwość dziedziczenia kapitału emerytalnego. I zasada ta nie zostanie zmieniona w najbliższym czasie. W artykule prezentujemy opis systemu w jednym z pism rządowych przesłanych emerytce, która postulowała reformę systemu emerytalnego. Emerytka proponowała rządowi rozszerzenie możliwości dziedziczenia np. przez wdowy kapitału emerytalnego. Emerytce chodziło o środki zgromadzone na subkoncie, ale jej pismo otwarło szerszą dyskusję – „Dlaczego w zasadzie przepada 550 000 zł zgromadzonych na koncie emerytalnym zmarłego mężczyzny po 30 latach pracy?”. Wnioski są smutne dla emerytów - "ZUS nie odda 550 000 zł kapitału emerytalnego. Na otarcie łez renta rodzinna albo renta wdowia".

Petycja: wdowa a emerytura męża

Zgodnie z Kodeksem cywilnym prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Jest to zasada, od której przepisy przewidują wyjątki. Jakie? Oto przykładowe sytuacje!

Zdarza się, iż o zachowek upominają się członkowie rodziny, którzy za życia nie interesowali się spadkodawcą albo nie mieli z nim dobrego kontaktu. Czy w takiej sytuacji można powoływać się na zasady współżycia społecznego? Kiedy sąd może zdecydować o zmniejszeniu należnego zachowku?

W świetle prawa cywilnego zawarcie umowy darowizny może odbywać się na różne sposoby. Czy umowa darowizny zawarta w formie ustnej jest ważna? Jakie są skutki podatkowe takiego postępowania? Oto kilka kluczowych informacji.

Nowe przepisy umożliwiają obniżenie wysokości zachowku, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach. Sąd w takich przypadkach weźmie pod uwagę sytuację osobistą i majątkową uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia tego roszczenia.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano informację o projekcie nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz ustawy – Kodeks cywilny. W wyniku zmian m.in. zwiększy się limit wartości rzeczy znalezionej oraz skróci terminy odebrania rzeczy.

Zachowek to ważna instytucja przewidziana dla osób bliskich spadkodawcy. Ile wynosi? Czy osoby niepełnosprawne lub starsze mogą otrzymać wyższy zachowek? Od czego zależy takie uprawnienie? Co z niezdolnością do pracy? Sprawdź jakie są aktualne przepisy.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych opublikowano 24 czerwca 2024 r. założenia nowelizacji kodeksu cywilnego, której celem jest zniesienie ubezwłasnowolnienia. W zamian zostaną wprowadzone przepisy określające zasady wspieranego podejmowania decyzji oraz pełnomocnictwa rejestrowego na wypadek przyszłej niepełnosprawności. Projekt nowelizacji kodeksu cywilnego ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w II. kwartale 2025 r.

Po śmierci osoby, dla której prowadzone jest subkonto w ZUS, dochodzi do dziedziczenia środków. Jak wyglądają zasady dziedziczenia środków z subkonta w ZUS? Kto i kiedy może dziedziczyć środki pieniężne z ZUS?

Rząd pracuje nad projektem ustawy deregulacyjnej, która ma ułatwić działalność gospodarczą. Jedną z proponowanych zmian jest nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego w zakresie umowy leasingu.

Prawo do zachowku jest ściśle powiązane z sytuacją osobistą uprawnionego oraz jego zdolnością do pracy. Jakie są przepisy?