Tematy - Prawa obywatelskie, Rzecznik Praw Obywatelskich - INFOR.PL

RPO zwraca uwagę na problem dyskryminacji ze względu na wyznanie, z którą można spotkać się w miejscu pracy. Ofiarami dyskryminacji wyznaniowej są zarówno kandydaci do pracy jak i już zatrudnieni pracownicy. Brak jest dostatecznych środków prawnych do ochrony osób dyskryminowanych. Jakie zalecenia w tym przedmiocie wydał RPO?

Osoby bez stałego adresu będą mogły głosować. Nowe przepisy w tym zakresie obowiązują od 12 grudnia 2018 r.

Opiekun osoby z niepełnosprawnością może zamienić specjalny zasiłek opiekuńczy na świadczenie pielęgnacyjne, które jest dla niego korzystniejsze. Konieczne jest jednak złożenie oświadczenia o rezygnacji z zasiłku.

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił decyzję w sprawie nieuznania aktu urodzenia, w którym rodzice są tej samej płci. NSA uznał, iż doszło do dyskryminacji dziecka-obywatela RP i zwrócił sprawę urzędowi stanu cywilnego.

Opiekun osoby z niepełnosprawnością ma prawo do zamiany zasiłku dla opiekuna na świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna osoby, której niepełnosprawność powstała po 18. lub 25. roku życia. Tak wynika z wyroku NSA w sprawie, do której przystąpił RPO.

Centrum Badania Opinii Społecznego (CBOS) opublikowało wyniki najnowszych badań, w ramach których Polacy oceniali ważność wyborów oraz poczucie swojego wpływu na sprawy kraju. Obywatele twierdzą, że wybory samorządowe to wybory o największym znaczeniu - w badaniu uzyskały one wynik 7,34 w 10-punktowej skali. Niestety z badań również wynika, że duża część Polaków uważa, że nie ma wpływu na sprawy kraju.

Obywatele UE niebędący obywatelami polski mają czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach samorządowych na poziomie gminnym. Obywatel UE, który najpóźniej w dniu głosowania ukończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na terenie danej gminy, może więc wybierać członków rady gminy oraz wójta, burmistrza prezydenta miasta, a także kandydować na te stanowiska, pod warunkiem że jest wpisany do rejestru wyborców. Jak to sprawdzić lub jak złożyć wniosek o wpis?

Wybory samorządowe odbędą się już 21 października (I tura) oraz 4 listopada (II tura). Przepisy wyborcze przyznają specjalne uprawnienia i ułatwienia osobom niepełnosprawnym chcącym wziąć udział w wyborach. Państwowa Komisja Wyborcza przypomina jakie uprawnienia przysługują niepełnosprawnym w związku z wyborami samorządowymi.

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar ogłosił swoje poparcie dla inicjatywy zniesienia instytucji ubezwłasnowolnienia. Rzecznik uważa, że obecnie obowiązujące rozwiązania prawne powinny zostać zastąpione systemem wspieranego podejmowania decyzji. W Polsce ubezwłasnowolnionych jest ok. 90 tys. osób.

Czy Konstytucja gwarantuje bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej? Równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, który gwarantuje Konstytucja, nie może być interpretowany jako bezpłatny dostęp – mówi w rozmowie z PAP profesor prawa z UKSW dr hab. Marek Świerczyński.

Rzecznik Prawo Obywatelskich zwrócił się do premiera Mateusza Morawieckiego o podjęcie prac nad osobnym systemem emerytalnym dla twórców i artystów, dostosowanym do specyfiki ich działalności. Rzecznik swój apel argumentuje koniecznością zapewnienia twórcom i artystom odpowiedniego poziom zabezpieczenia społecznego, którego na chwilę obecną nie mają. Adam Bodnar powołuje się także na odmowę przyznania renty rodzinnej dzieciom zmarłego twórcy.

Sprawa Tomasza Komendy, który spędził w więzieniu 18 lat mimo, że był niewinny, wstrząsnęła opinią publiczną. Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się do tej sprawy jednocześnie wskazując dziewięć najczęstszych pomyłek sądowych, które mogą przyczynić się do skazania niewinnych osób.

Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża zaniepokojenie zbyt dużą łatwością w zwalnianiu adwokatów i radców prawnych z tajemnicy zawodowej. Przepisy stanowią, że zwolnienie z tajemnicy adwokackiej i radcowskiej może mieć miejsce tylko gdy ,,jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu''. Eksperci wskazują na niedookreślony charakter zapisu o „dobru wymiaru sprawiedliwości”.

Prawo do świadczenia pieniężnego mają osoby będące działaczami opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowane z powodów politycznych. Świadczenie pieniężne każdego roku podlega waloryzacji i od 1 marca 2018 r. wynosi 414,72 zł.

Prawo do informacji o środowisku zapewnia Konstytucja i inne ustawy. Możliwość złożenia wniosku o udzielenie informacji o środowisku i jego ochronie ma każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania, obywatelstwa czy zdolności do czynności prawnej. Sprawdź jakich informacji o środowisku i jego ochronie możesz zażądać od władz.

Prawo do wniesienia wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich przysługuje każdemu kogo prawa lub wolności zostały naruszone przez organy władzy publicznej. Wymagania formalne wniosku do RPO nie są zbyt rygorystyczne, jednak warto pamiętać o kilku elementach jakie powinien zawierać.

Znaleźne to pewnego rodzaju nagroda za uczciwość znalazcy rzeczy, który postanowił zwrócić ją prawowitemu właścicielowi. Znaleźne wynosi 1/10 wartości rzeczy i można się go domagać po dopełnieniu określonych obowiązków.

Czy pełnoletni uczeń może sam usprawiedliwiać nieobecności w szkole? Z wyjaśnieniami przychodzi Adam Bodnar Rzecznik Praw Obywatelskich, który mówi: tak, uczeń może sam usprawiedliwić swoją nieobecność w szkole. RPO odniósł się także do zakazu opuszczania budynku szkoły w trakcie przerwy przez pełnoletnich uczniów, uznając że taki zakaz jest niezgodny z Konstytucją.

Procedurę rejestracji kościoła/związku wyznaniowego rozpoczyna wniosek składany do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Prawo do złożenia takiego wniosku ma co najmniej 100 obywateli RP posiadających pełną zdolność do czynności prawnych. Nie zapowiada się by w 2018 r. procedura rejestracji związku wyznaniowego miała się zmienić.

Europejski Trybunał Praw Człowieka jest sądem międzynarodowym i jednym z organów Rady Europy. Został utworzony w celu rozpatrywania skarg za naruszenie praw i wolności człowieka określonych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Kto zatem ma prawo do jej złożenia i jakie konieczne przesłanki muszą być przy tym spełnione?

Obowiązująca od sierpnia 2016 roku ustawa o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta budzi ostatnio coraz więcej kontrowersji. Do głosów krytycznych, obok środowiska lekarskiego, przyłączył się Rzecznik Praw Obywatelskich, wskazując na liczne uchybienia legislacyjne w zakresie unormowania obowiązku tajemnicy lekarskiej po śmierci pacjenta.

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał w swoim wystąpieniu skierowanym do prezydenta Andrzeja Dudy, że system bezpłatnej pomocy prawnej wprowadzony na początku 2016 r. jest nieefektywny a liczba korzystających z niego osób jest niewielka. RPO postuluje wprowadzenie zmian.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystosował pismo do Marszałka Sejmu, w którym wskazuje na wątpliwości w zakresie inicjatywy ustawodawczej związanej z abonamentem radiowo-telewizyjnym. Wskazuje, że proponowane przepisy mogą naruszać prawo do ochrony danych osobowych a także są niesprawiedliwe.

Zgodnie z zasadą pluralizmu politycznego obywatelom RP przysługuje prawo do tworzenia partii politycznych. Konieczne jest jednak spełnienie kilku wymogów, które stawia ustawa o partiach politycznych.

RPO zaskarżył przepisy dotyczące umieszczania ubezwłasnowolnionych w domach opieki społecznej. Zdaniem rzecznika nie jest sprawiedliwe, że osoba bezpośrednio zainteresowana nie może podejmować żadnych czynności procesowych i nie ma zagwarantowanej pomocy profesjonalnego pełnomocnika.

"Żadna z zakwestionowanych pragmatyk służbowych nie określa prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy" - oceniła Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz. Nie precyzuje bowiem ani obowiązków pracodawcy, ani sposobu realizacji tego prawa.

Trybunał Konstytucyjny wraca do badania skarg Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego na przepisy regulujące działania służb specjalnych.

Zbiórki publiczne mają stać się łatwiejsze. Nowa ustawa przygotowana przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, już znajdująca się w Sejmie, zakłada, że organizacje pozarządowe nie będą musiały prosić o zgodę na przeprowadzenie zbiórki, a jedynie będą zgłaszały to, że taką zbiórkę planują.

Ślub poza urzędem stanu cywilnego oraz elektroniczna rejestracja aktów stanu cywilnego to główne założenia do nowelizacji ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Projekt został przyjęty przez Radę Ministrów.

O działalności organów administracji obywatel ma prawo się dowiedzieć, np. obserwując posiedzenia organów kolegialnych władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Prawo dostępu do informacji publicznej to również dostęp do materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących posiedzenia tych organów.

Prawa obywatelskie, Rzecznik Praw Obywatelskich

Dyskryminacja wyznaniowa w miejscu pracy - zalecenia RPO

Osoby bezdomne mogą głosować

Zamiana specjalnego zasiłku opiekuńczego na świadczenie pielęgnacyjne

NSA: nieuznanie aktu urodzenia dziecka rodziców tej samej płci przejawem dyskryminacji

Opiekun ma prawo do zamiany zasiłku dla opiekuna na świadczenie pielęgnacyjne

CBOS: wybory samorządowe polską ,,grą o tron''

Wybory samorządowe 2018: obywatel UE - kiedy może wybierać i zostać wybrany?

Wybory samorządowe 2018: uprawnienia niepełnosprawnego wyborcy

RPO chce likwidacji ubezwłasnowolnienia

Czy Konstytucja gwarantuje bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej?

Artyści i twórcy z odrębnym systemem emerytalnym? RPO apeluje o wprowadzenie rozwiązania

Dlaczego w Polsce skazuje się osoby niewinne? Sprawa Tomasza Komendy

Zwolnienie z tajemnicy adwokackiej i radcowskiej

Świadczenie pieniężne dla działaczy opozycji i represjonowanych - 2018 r. + wniosek

Dostęp do informacji o środowisku – dowiedz się wszystkiego o twoim otoczeniu + wniosek

Kto może wnieść wniosek do RPO?

Znaleźne – ile wynosi i kiedy można się domagać?

Czy pełnoletni uczeń może sam usprawiedliwiać nieobecności w szkole?

Jak zarejestrować kościół/związek wyznaniowy w 2018 r?

Skarga do ETPCz - komu i kiedy przysługuje?

Tajemnica lekarska po śmierci pacjenta

Czy będą zmiany w bezpłatnej pomocy prawnej?

RPO: nowe przepisy o abonamencie RTV mogą godzić w prawa obywatelskie

Jak założyć partię polityczną?

Ubezwłasnowolnieni w DPS-ach - skarga RPO

Bezpieczne warunki pracy służb mundurowych - skarga RPO

Działania służb oceni Trybunał Konstytucyjny

Zbiórki publiczne - będą ułatwienia

Ślub poza urzędem stanu cywilnego

Jakie są zasady udostępniania informacji publicznej