Zarobki

Rząd ma w perspektywie trzy wielkie reformy kodeksu pracy i kilka pomniejszych. Czy zmiany dokonają się już w 2025 roku. Kto skorzysta na nich najbardziej. Czy firmy i pracodawcy są w stanie udźwignąć ich koszty?

Wielu Polaków zarabia dużo mniej niż by mogli tylko dlatego, że krępują się rozmawiać o wynagrodzeniu za pracę. Uznają to za wstydliwy temat w czasie rekrutacji, brakuje im pewności siebie w rozmowach z szefem o podwyżce wynagrodzenia. Czy zmieni to wprowadzenie jawności wynagrodzeń jako obowiązku dla pracodawców w kodeksie pracy.

Inflacja, coraz wyższe ceny w sklepach,  niejeden domowy budżet zaczyna  pękać w szwach. To jednak  nie koniec drenażu naszych portfeli. Teraz są kolejne hiobowe wieści. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdził nowe gazowe taryfy dystrybucyjne.  Od stycznia dostaniemy wyższe rachunki za gaz.  

Czy szkoły przejdą na czterodniowy tydzień nauki, a nastąpi to w ślad za wprowadzeniem do kodeksu pracy czterodniowego dnia pracy. Jak wtedy będzie zorganizowana nauka dla uczniów i regulamin pracy dla nauczyciel jako pracownika - zatrudnionego w oparciu o Kartę Nauczyciela lub o kodeks pracy.

To już pewne. W przyszłym roku Wigilia będzie dniem wolnym od pracy. Ale na tym nie koniec. Pojawiła się też propozycja, żebyśmy nie musieli pracować w Wielki Piątek. Do Senatu w tej sprawie wpłynęła już petycja. Jest haczyk. W to miejsce zlikwidowano by wolne w święto Konstytucji 3 Maja. A to dla niektórych byłoby nie do przyjęcia, bo oznaczałoby koniec długiego majowego weekendu. 

Wolna wigilia to za mało, jeszcze pięć dni choćby z urlopu na żądanie 2024 i 2025, a będą pełne dwa tygodnie nieprzerwanego odpoczynku w okresie Bożego Narodzenia i Nowego Roku. Oto jak łatwo to zorganizować korzystając zarówno z urlopu wypoczynkowego, opiekuńczego, urlopu na żądanie czy wolnego na działanie siły wyższej.

Dla polskich i europejskich pracowników konkurencyjna oferta wynagrodzenia to najczęstszy powód zmiany miejsca zatrudnienia. Pracownicy w Polsce pozytywnie wyróżniają się na tle kolegów z innych krajów. Są zadowoleni z wynagrodzenia, mają pełną wiedzę o swojej płacy, ale nie rezygnują z przeglądania konkurencyjnych ofert.

To prawdziwa rewolucja w ustalaniu stażu pracy. Na zmienionych przepisach kodeksu pracy skorzystają przede wszystkim osoby, które zarobkują na podstawie umów innych niź kodeksowe umowy o pracę. Urlopy, premie, nagrody. Co ważne ta zmiana w kodeksie pracy nastąpi najszybciej, jako pierwsza, wyprzedzając czterodniowy tydzień pracy i 35-dniowe urlopy.

Kto w tym roku potrzebuje pilnie dorobić przed końcem roku, raczej nie powinien wybrzydzać. Jeśli przyjmie ofertę z handlu, gastronomii lub firmy kurierskiej, praca będzie praktycznie od ręki, na dowolny czas i w dowolnych godzinach, a także w pożądanej liczbie godzin i planowanego dodatkowego dochodu.

W przypadku zwolnień grupowych z przyczyn niedotyczących pracowników, przepisy polskiego prawa przewidują obowiązek wypłacenia odprawy pieniężnej osobom tracącym zatrudnienie. Wysokość odprawy zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy, jednakże nie może ona przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Reforma płacy minimalnej to zupełnie nowe reguły wyliczania. Proponowane zmiany przepisów zakładają bowiem, że wysokość najniższej krajowej będzie funkcjonowała jak wynagrodzenie zasadnicze. Przyjęto też rozwiązanie, które zakłada powiązanie najniższej krajowej z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Zwiększą się również kary dla pracodawców.

41 proc. Polaków korzysta ze zwolnień lekarskich. Zdecydowanie częściej na L4 są najmłodsi pracowW 2023 roku czterech na dziesięciu Polaków wzięło zwolnienie lekarskie. Z tego prawa zdecydowanie częściej korzystają najmłodsi pracownicy, do 30 r.ż., niż bardziej doświadczeni koledzy pow. 50 r.ż. (55 proc. vs 36 proc.).

Aktualnie trwają prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Nowe regulacje mają obowiązywać od 2026 r. Ustawodawca zakłada m.in., że wysokość płacy minimalnej będzie funkcjonowała jako wynagrodzenie zasadnicze, co oznacza, że pracodawca nie będzie mógł już jej uzupełniać za pomocą premii, nagród i innych dodatków.

Pewne jest, że na przygotowanie się do wdrożenia czterodniowego tygodnia pracy są przynajmniej dwa lata. Jednak to będzie z pewnością prawdziwa rewolucja nie tylko dla pracowników, ale i dla całych rodzin i społeczeństwa w ogóle. Cztery dni nauki w szkołach zamiast pięciu to wyzwanie większe niż w jakiejkolwiek branży gospodarczej.

Dla pracujących zdalnie benefity pracownicze mają zupełnie inny wymiar. Dotyczy to także prezentów od pracodwcy dla pracownika. Będą one bardzo motywujące, ale pod pewnymi warunkami.

Praca cztery dni w tygodniu: tak, nawet jeśli dniówka wydłużona do 10 godzin, tego chce zdecydowana większość zatrudnionych. Rząd wkrótce zdecyduje o wariancie krótszego czasu pracy. Polacy, podobnie jak pracownicy w krajach, w których już takie rozwiązania wprowadzono, zdecydowanie opowiadają się za tym, by po zmianach każdy weekend zaczyał się już po południu w czwartek.

Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.

Pojawią się nowe przepisy o minimalnej stawki godzinowej. Zmiany spowodują, że pracodawcy będą bardziej karani. Wzrośnie bowiem kara grzywny (będzie wynosiła od 1500 zł do 45000 zł) za wypłatę niższą niż aktualnie obowiązująca minimalna stawka godzinowa, a także za sam brak wypłaty wynagrodzenia.

Od lipca tego roku można zarobić do 3225 zł miesięcznie (i przy nieprzekraczaniu tego limitu do 38 700 zł rocznie) bez potrzeby rejestracji działalności gospodarczej. Kto może skorzystać z tzw. działalności nieewidencjonowanej, jak rozliczyć osiągane dochody, i z jakich dodatkowych ulg można skorzystać?

Reforma ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę budzie kontrowersje. Przedsiębiorcy wskazują na błędną definicję produktywności. Krytycznie oceniają również zaproponowaną regulację odnoszącą wysokość płacy minimalnej do wynagrodzenia zasadniczego, czyli bez wliczania np. nagród i premii.

Niestety w ten sposób zarobkować można tylko w ograniczonym zakresie. Przychód z Takiej działalności jest limitowany przez przepisy i aktualnie nie może w skali miesiąca przekraczać 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Prawie połowa młodych Polek nie czuje się kompetentna w sytuacjach zawodowych, mimo odpowiednich kwalifikacji. To głównie efekt nie braku formalnych kompetencji, ale pewności siebie. Bez niej zaś nie da się osiągnąć stabilnych sukcesów zawodowych.

Dla osób rozpoczynających karierę zawodową wskazówki powinny być potrzeby rynku. Podobnie dla tych, którzy już pracują, ale nie widzą dobrej perspektywy w swoich zawodach h. Według niektórych prognoz w pespektywie kilkunastu miesięcy swoje kwalifikacje będzie musiał zmienić lub uzupełnić nawet co drugi pracownik.

Wprowadzenie do kodeksu pracy czterodniowego tygodnia to rewolucja nie tylko w firmach, ale i w całej organizacji życia - rodzinnego i społecznego.  O ile można sobie wyobrazić skomasowanie lekcji z pięciu dni nauki do czterech, o tyle trudniej wyobrazić sobie, że szkołą jest czynna tyko cztery dni w tygodniu. Gdy rodzice pracują, w świetlicach dzieci poza lekcjami mogą wszka korzystać z opieki.

Pracownicy w wieku 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna są chronieni przed zwolnieniem z pracy aż do osiągnięcia wieku emerytalnego. Jednak ochrona przedemerytalna nie zawsze działa skutecznie. Utrata pracy i innych źródeł utrzymania sprawia, że takie osoby mogą ubiegać się w ZUS o świadczenie przedemerytalne. Czy przysługuje ono wszystkim i jak je załatwić?