REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zaprzeczenie ojcostwa po śmierci dziecka

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Zaprzeczenie ojcostwa następuje w procesie sądowym. /Fot. Fotolia
Zaprzeczenie ojcostwa następuje w procesie sądowym. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zaprzeczenie ojcostwa po śmierci dziecka może realizować potrzebę określenia jego tożsamości. Umożliwia także biologicznemu ojcu zaprzeczenie faktu ojcostwa. Jest to w ścisły sposób związane ze sferą życia rodzinnego. Czy zaprzeczenie ojcostwa jest możliwe także po śmierci dziecka?

Zaprzeczenie ojcostwa

Zaprzeczenie ojcostwa stanowi drogę wzruszenia ustawowego domniemania pochodzenia dziecka z małżeństwa, tj. od męża matki (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2000 r. III CKN 1422/00). Może ono nastąpić tyko w procesie sądowym. Legitymacją czynną do wniesienia takiego powództwa dysponuje mąż matki (uważany dotychczas za ojca dziecka), matka, dziecko oraz prokurator. Wniesienie powództwa obwarowane jest zawitymi terminami. Mąż może je wytoczyć w ciągu sześciu miesięcy od chwili, w której dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę, ale nie później niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Matka dziecka – w okresie 6 miesięcy od narodzin dziecka, dziecko – po ukończeniu 18 lat, ale nie później niż do 21 roku życia. Ograniczenia czasowe nie obowiązują prokuratora. Wyrok rozstrzygający o ojcostwu ma charakter deklaratoryjny i moc wsteczną, tzn. mężczyzna ten nie może być uważany za ojca dziecka od chwili jego poczęcia. Skutkuje ustaniem więzi prawnych pomiędzy dotychczasowym ojcem a dzieckiem. Kodeks posługuje się pojęciem ojcostwa w kontekście ojcostwa biologicznego, genetycznego.

REKLAMA

REKLAMA

Zaprzeczenie lub ustalenie ojcostwa

Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na Newsletter!

Kodeks rodzinny i opiekuńczy

Regulacja kodeksowa nie umożliwia zaprzeczenia ojcostwa po śmierci dziecka. Zgodnie z art. 71 k.r.o. Zaprzeczenie ojcostwa nie jest dopuszczalne po śmierci dziecka oraz z art. 456 p. 3 k.p.c. W sprawie o ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa, ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa oraz w sprawie o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa postępowanie umarza się w razie śmierci dziecka, chyba że dziecko, które wytoczyło powództwo o ustalenie macierzyństwa albo o ustalenie ojcostwa, pozostawiło zstępnych; w takim wypadku postępowanie zawiesza się. Jeżeli zstępni w ciągu sześciu miesięcy od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania nie zgłoszą wniosku o jego podjęcie, sąd postępowanie umorzy stan cywilny po śmierci człowieka jest niezmienny. Interpretacja przepisów prawa zdaje się nie budzić wątpliwości. Ich zastosowanie może prowadzić do trudności w sytuacji, w której występuje dwoje dzieci. Wówczas w stosunku do jednego z małoletnich dzieci może zostać ustalone ojcostwo zgodnie ze stanem rzeczywistym, zaś w stosunku do drugiego, które zmarło w toku procesu o zaprzeczenie ojcostwa, zostanie ustalone pochodzenie od byłego męża matki.

REKLAMA

Zobacz również: Zaprzeczenie ojcostwa

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Trybunał Konstytucyjny

Zagadnieniem tym na wniosek Sądów Rejonowych (w Jeleniej Górze oraz w Bydgoszczy) zajął się Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z dnia 26 listopada 2013 roku, (sygn. akt P 33/12) orzekł, iż wskazane przepisy prawa są niezgodne z Konstytucją (art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 oraz w związku z art. 18) oraz Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (art. 8).

Trybunał przewiduje więc możliwość wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa także po śmierci dziecka.

Zdaniem Trybunału rodzicom przysługuje prawo ustalenia ich rodzicielstwa. Jest ono rozumiane szeroko i obejmuje także aspekt negatywny, tzn. zakwestionowanie więzów pokrewieństwa. Zaprzeczenie ojcostwa daje możliwość ustalenia rzeczywistego, biologicznego rodzicielstwa. Stan cywilny powinien być bowiem zgodny z prawdą biologiczną a człowiek ma prawo znajomości swojego pochodzenia. Jest to podyktowane osobistym charakterem spraw dotyczących stanu cywilnego, który powinien być kształtowany przez osoby bezpośrednio i niemajątkowo zainteresowane. Niedopuszczalność zaprzeczenia ojcostwa powoduje natomiast ostateczne ustalenie pochodzenia dziecka, jako pochodzącego od męża matki. Trybunał zajął się porównaniem ograniczenia zmienności stanu cywilnego do czasu śmierci dziecka z prawem do ochrony rodzicielstwa. Wskazał na ich rażąca dysproporcję. Podkreślił wagę prawa (głównie) mężczyzny do ustalenia (potwierdzenia/ zaprzeczenia) rodzicielstwa. Prawo to zasługuje – zdaniem Trybunału – na szacunek, zwłaszcza w sytuacji, gdy ustalenie rodzicielstwa nie było możliwe wcześniej, przed śmiercią dziecka.

Prawo zaprzeczenia obejmuje również dziecko, które zmarło przed narodzeniem.

Takie ustalenie nie doprowadzi do ukształtowania więzi rodzinnej. Ochrona dobra zmarłego dziecka ani osobisty charakter spraw dotyczących stanu cywilnego nie stanowią wystarczającej przyczyny ograniczenia konstytucyjnych praw.

Polecamy serwis: Sprawy rodzinne

Podstawa prawna:

  • wyrok TK z dnia 26 listopada 2013 r., (P 33/12),
  • wyrok SN z dnia 13 grudnia 2000 r., (III CKN 1422/00),
  • ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59). 
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy partner ma prawo do zachowku? Przepisy i propozycje zmian

Partnerzy często nie wiedzą czy po sobie dziedziczą i jakie mają prawa. Komu przysługuje zachowek? Co z osobami będącymi w związkach nieformalnych? Czy obecne przepisy mogą się zmienić? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

Szybciej, prościej, bezpieczniej – szykuje się nowe prawo dla znalazców i właścicieli zgub [PROJEKT]

Aktualnie obowiązuje jeszcze ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 501), ale czas gruntownie ją znowelizować. W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz Kodeksu cywilnego (druk nr 1629). Celem zmian jest uproszczenie procedur, zwiększenie skuteczności poszukiwań właścicieli zgubionych przedmiotów oraz lepsza ochrona danych osobowych. Praktyka pokazała wiele problemów – m.in. niejasne kompetencje urzędów, brak procedur dla dokumentów z danymi osobowymi czy zbyt długie postępowania. Nowelizacja odpowiada na postulaty starostw, portów lotniczych i innych instytucji.

Mini-prohibicja tuż za rogiem – Ministerstwo Zdrowia chce poważnie ograniczyć sprzedaż alkoholu już od 1 stycznia 2026 roku

Ministerstwo Zdrowia przyspieszyło pracę nad zmianami w ustawie o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i wychowaniu w trzeźwości. U podstaw nowych założeń leży ograniczenie sprzedaży alkoholu i wyrobów alkoholowych. Projekt jest już na etapie konsultacji społecznych. Okazuje się, że najnowsza propozycja zawiera rozwiązania idące dalej, niż wcześniej zapowiadane przez Ministerstwo. Wszystko w trosce o zdrowie Polaków.

Skrócony czas pracy. Eksperci ostrzegają: problemem będą absencje i urlopy – firmy już muszą przygotować się na chaos w kadrach

Skrócony czas pracy staje się faktem – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór firm do pilotażu „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”. Do programu zakwalifikowano około 90 przedsiębiorstw, choć zgłosiło się niemal dwa tysiące. Eksperci już ostrzegają, że choć to historyczny projekt, może on przynieść poważne problemy z ewidencją, absencjami i urlopami. Firmy będą musiały prowadzić dwa systemy rozliczeń, a kadry staną przed jednym z największych wyzwań organizacyjnych ostatnich lat.

REKLAMA

Zmiana czasu na zimowy w 2025 r. – w którą noc zegarki przestawiamy godzinę do tyłu? Co z wynagrodzeniem? Jakie korzyści ze zmian czasu?

Zmiana czasu letniego na zimowy w 2025 roku nastąpi (jak co roku) w ostatni weekend października – a dokładnie w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października. Zmiana ta następuje w Polsce i całej Unii Europejskiej zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 3.00 na 2.00 a zatem tej nocy będziemy spać (a niektórzy - pracować) całą godzinę dłużej. Zyskamy 60 minut snu i będziemy mieli więcej jaśniejszych poranków z naturalnym światłem dziennym (słonecznym) ale za to popołudniami szybciej będzie się robiło ciemno. Jaki ma wpływ październikowa zmiana czasu na wynagrodzenie za pracę?

Właściciele psów i kotów poniosą dodatkowe koszty. Chodzi o obowiązkową ewidencję zwierząt w systemie KROPiK

Obowiązek rejestracji psów i kotów w systemie KROPiK będzie wiązał się dla właścicieli zwierząt z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów? Czy da się ich uniknąć? Kto będzie miał dostęp do danych wprowadzonych do systemu? Po co zwierzętom PESEL?

Niepełnosprawni zyskają nowe prawa. Projekt ustawy o asystencji osobistej w Sejmie

Do Sejmu trafił poselski projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Posłanki zapowiadają, że to przełomowy krok w stronę samodzielności, równości i realizacji konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.

Czy to wreszcie przełom, na który czekały tysiące par w Polsce? Wraca sprawa związków partnerskich. Katarzyna Kotula zapowiada: szczegóły już wkrótce!

Po latach politycznych obietnic i gorących debat, sprawa związków partnerskich znów znalazła się w centrum uwagi całego kraju. W piątek rządząca koalicja ma przedstawić szczegóły projektu, który – jak mówią jego autorzy – „ułatwi ludziom życie” i „odpowie na realne potrzeby społeczne”. Choć temat wracał do Sejmu wielokrotnie, nigdy jeszcze nie był tak blisko realizacji. Tym razem w grę wchodzi kompromis, który połączył nawet polityków z różnych biegunów ideowych.

REKLAMA

Świadczenia po urodzeniu dziecka w 2026 r. Co przysługuje rodzicom? [LISTA]

Wielu rodziców oczekujących narodzin dziecka w 2026 r. zastanawia się nad możliwymi formami finansowego wsparcia. Na jakie świadczenia można liczyć? Czy trzeba spełnić dodatkowe kryteria? Odpowiadamy!

Rewolucja w L4 „przyklepana” przez rząd: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przyjęty przez rząd, w dniu 14 października 2025 r., projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

REKLAMA