REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Surogacja w prawie ukraińskim - czy macierzyństwo zastępcze jest dopuszczalne?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Doboszczak
Kancelaria Kacprzak Kowalak i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni
Kancelaria kieruje swoje usługi zarówno do małych i średnich przedsiębiorców, jak i do osób fizycznych
Surogacja - jak reguluje ją prawo ukraińskie?/Fot. Fotolia
Surogacja - jak reguluje ją prawo ukraińskie?/Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo polskie nie reguluje kwestii surogacji, a wybór matki zastępczej z Ukrainy staje się coraz popularniejszy. Czy prawo ukraińskie dopuszcza takie rozwiązanie?

Dopuszczalność surogacji w prawie ukraińskim

Według danych WHO problem bezpłodności dotyka w chwili obecnej co piątą parę. Dla wielu małżeństw surogacja jest jedyną możliwością posiadania dziecka. Mimo, że wskazana metoda nie jest bardzo popularna, stała się ona przedmiotem wielu dyskusji nie tylko w środowisku lekarzy – ale co może dziwić również wśród prawników.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Zatrudnianie cudzoziemców po zmianach w 2018 r

Jedną z przyczyn czasem zagorzałych dyskusji jest niedoskonałość regulacji prawnych w tym zakresie. W chwili obecnej prawo polskie nie reguluje tej kwestii tym samym również polscy obywatele szukają możliwości skorzystania z usług matki zastępczej zagranicami. Ostatnio coraz popularniejszym kierunkiem w tym zakresie stała się Ukraina.

Aktami normatywnymi regulującymi kwestię macierzyństwa zastępczego na Ukrainie są:

REKLAMA

  • Kodeks Rodzinny Ukrainy;
  • ustawa „Podstawy ustawodawstwa Ukrainy w sprawie opieki zdrowotnej”
  • Zarządzenie Ministerstwa Sprawiedliwości „W sprawie zatwierdzenia państwowej rejestracji urzędników służby cywilnej na Ukrainie”
  • Rozporządzenie Ministerstwa Zdrowia „W sprawie zatwierdzenia procedury stosowania wspomaganych technologii reprodukcyjnych na Ukrainie”

Art. 278 ust. 7 Kodeksu Cywilnego Ukrainy stanowi: dorosła kobieta lub mężczyzna mają prawo do uczestniczenia w programach technologii reprodukcyjnych zgodnie z trybem i warunkami ustanowionymi przez prawo.  Ponadto zgodnie z treścią art. 290 ust 1. Pełnoletnia osoba ma prawo być dawcą komórek rozrodczych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ukraiński ustawodawca nie podaje definicji matki zastępczej (surogatki) w żadnym z aktów normatywnych.  Jeśli chodzi o definicję matki zastępczej proponowaną przez WHO to jest to: „Kobieta, której ciąża nastąpiła w wyniku zapłodnienia oocytów należących do strony trzeciej, plemników należących do strony trzeciej.”

Jeśli chodzi o aspekt prawny tej kwestii, macierzyństwo zastępcze można uznać za usługę polegającą na urodzeniu dziecka przez matkę zastępczą (surogatkę) i przekazanie go klientowi.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Zdrowia „W sprawie zatwierdzenia procedury stosowania wspomaganych technologii reprodukcyjnych na Ukrainie” aby zastosować wspomaganą technikę reprodukcji należy przedłożyć:

– dokumenty kierujące parę do programu macierzyństwa zastępczego

– małżeństwo albo jeden z małżonków powinien mieć związek genetyczny z dzieckiem

– matka zastępcza (surogatka) nie powinna mieć związku genetycznego z dzieckiem

– dozwolone jest noszenie ciąży przez bliskich krewnych przyszłych rodziców

Ponadto matka zastępcza musi podpisać dobrowolne oświadczenie w którym stwierdza, że :

– jest gotowa zostać matką zastępczą

– powiadomiła szpital o stanie zdrowia, chorobach wenerycznych, psychicznych, i innych chorobach w rodzinie

– została uświadomiona, że w trakcie procedury mogą wystąpić powikłania w związku z przyjmowaniem leków

– jest świadoma konsekwencji prawnych udziału w macierzyństwie zastępczym, w tym między innymi zna treść art. 123 Kodeksu Rodzinnego Ukrainy.

Artykuł 123. Ukraińskiego Kodeksu Rodzinnego stanowi:

W przypadku urodzenia przez żonę dziecka poczętego w wyniku zastosowania procedury medycznie wspomaganej prokreacji (dosłownie: technik prokreacyjnych) zrealizowanej za pisemną zgodą jej męża, jest on uznawany (zapisany) jako ojciec dziecka.

W przypadku przeniesienia do organizmu innej kobiety zarodka człowieka poczętego przez małżonków (mężczyznę i kobietę) w wyniku zastosowania procedury medycznie wspomaganej prokreacji (dosłownie: technik prokreacji) rodzicami dziecka są małżonkowie.

Małżonków uznaje się za rodziców dziecka, urodzonego przez kobietę po przeniesieniu do jej organizmu zarodka (embrionu) człowieka poczętego przez jej męża i inną kobietą w wyniku zastosowania technik prokreacji.

Pary korzystające z tej metody wspomaganego rozrodu, Ukraińscy lekarze i prawnicy wskazują, że w kwestii macierzyństwa zastępczego (surogacji) – konieczne jest wprowadzenie nowych regulacji, tj. osobnego aktu normatywnego, który ustanawiałby porządek i tryb zastosowania danej techniki wspomaganego rozrodu a także ujednolicił terminologię w tym zakresie.

Ukraińskie ustawodawstwo ma wiele niedoskonałości, gdy mowa o macierzyństwie zastępczym (surogacji). Brak jest chociażby normy, która stanowiłaby o konieczności uzyskania opinii psychologa jako warunku udziału pary i matki zastępczej (surogatki) w programie wspomaganych technik rozrodu.

Ponadto ustawodawca nie przewidział ryzyka wiążącego się z macierzyństwem zastępczym (surogacją). Brak jest w ukraińskim ustawodawstwie regulacji w przypadku gdy:

  • Dziecko rodzi się z wadami genetycznymi
  • Małżeństwo rozwiodło się w trakcie ciąży surogatki
  • Śmierci jednego lub obojga rodziców w trakcie trwania ciąży surogatki

Ostatni przypadek jest najtrudniejszy i najbardziej doniosły w związku z czym regulacja w tym zakresie powinna być przeprowadzona niezwłocznie.

Pewnym rozwiązaniem może być dobrze skonstruowana umowa między stronami tj. przyszłymi rodzicami a matką zastępczą – surogatką. To właśnie postanowienia przedmiotowej umowy mogą uchronić każdą ze stron przed konsekwencjami, przypadkami – których nie przewidział ukraiński ustawodawca.

W dobie rosnącej bezpłodności wśród małżeństw, regulacje techniki prokreacji jaką jest macierzyństwo zastępcze są niezbędne. Niestety polskie ustawodawstwo nie przewiduje możliwości przystąpienia do programu macierzyństwa zastępczego, a surogacja nie jest prawnie uregulowana w związku z czym polskie małżeństwa nie mogą korzystać z pomocy matki – surogatki.

Mając na uwadze powyższe, zdarzają się przypadki w których Polscy obywatele podpisują umowy o surogację z obywatelkami Ukrainy. Regulacje w tym zakresie są jednak bardzo złożone i wymagałyby: szerokiej analizy i wykładni prawa zarówno polskiego, ukraińskiego jak i ratyfikowanych umów zawartych między dwoma państwami, w osobnym artykule.

Polecamy serwis: Dziecko i prawo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Milczące załatwienie sprawy po nowemu. Rewolucyjne przepisy, które już na zawsze mogą zmienić relacje obywatel–urząd

Rząd szykuje istotną zmianę w Kodeksie postępowania administracyjnego (KPA) – milczenie urzędnika może wkrótce oznaczać znacznie więcej niż tylko opieszałość. Projekt ustawy, który trafił właśnie do konsultacji, przewiduje rozszerzenie stosowania tzw. milczącego załatwienia sprawy. To część szerokiego pakietu deregulacyjnego, który ma uprościć życie zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom.

Osoby powyżej 65 roku życia wykluczone przez rząd z najważniejszego świadczenia dla osób niepełnosprawnych – Rada Ministrów przyjęła ustawę, która rozczaruje wielu seniorów

W dniu 28 października br. rząd przyjął projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasonia – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia (tj. prawa do świadczenia w postaci asystencji osobistej) niepełnosprawnych seniorów, czyli osoby z niepełnosprawnościami powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą. Za to grozi mandat w wysokości 500 zł! O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Nowe zasady nadawania polskiego obywatelstwa w ramach realizacji strategii migracyjnej – co się zmieni?

Propozycje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące zaostrzenia zasad nadawania obywatelstwa polskiego to istotna zmiana w polityce migracyjnej państwa. Kierunek zaproponowany przez resort obejmuje m.in. wprowadzenie testu integracyjnego, obowiązek dobrej znajomości języka polskiego, deklarację lojalności wobec Rzeczypospolitej oraz wydłużenie wymaganego okresu pobytu. Celem rządu jest wzmocnienie znaczenia obywatelstwa jako przywileju, a nie wyłącznie formalnego statusu administracyjnego.

REKLAMA

To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

REKLAMA

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

Bon senioralny już od 2026 r. Nowe świadczenie wyniesie maksymalnie 2150 zł brutto miesięcznie. Kto się załapie?

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

REKLAMA