Czy opłaca się oszczędzać na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego?

Czy opłaca się oszczędzać  na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego – wątpliwości w tym zakresie obywatele zgłaszają rzecznikowi praw obywatelskich. Kwestionują atrakcyjność oszczędzania w Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego po reformie podatkowej wprowadzonej w ramach programów „Polski Ład” i „Niskie podatki”. RPO poprosił Ministerstwo Finansów o zajęcie stanowiska w tej sprawie.

Jak zmiany podatków wpływają na oszczędzanie na emeryturę?

Gromadzenie środków na przyszłą emeryturę w ramach Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego nie jest już tak atrakcyjne, jak wcześniej. Dotychczas wpłaty na IKZE były odliczane od podstawy opodatkowania, co oznaczało zmniejszenie podatku o 17% w przypadku rozliczania się najniższą stawką. Z kolei wypłata z IKZE była obciążona podatkiem 10%. Przy niskiej inflacji i niewysokich stopach oprocentowania w bankach dawało to gwarancję zysku w wysokości 7% – pod warunkiem wpłat przez kolejne 5 lat.

Po zmianie stawki podatkowej na 12% doszło do zmniejszenia zysku do 2% (12%-10%) i to w skali co najmniej 5 lat. Po uwzględnieniu obecnej inflacji opłacalność tej formy oszczędzania staje się zatem problematyczna.

Czy państwo nie dotrzymało warunków umowy?

Zdaniem autora skargi, jaka wpłynęła do biura RPO, można mówić o niedotrzymaniu warunków umowy ze strony państwa. Uzasadnia to tym, że decyzję o zainwestowaniu w IKZE klienci podejmowali kilka lat przed projektowanymi zmianami, zachęcani możliwością zmniejszenia podatku co najmniej o 17%, a także, że nie można wycofać się z tej decyzji przed upływem 5 lat.  

Ponadto w przypadku pracowników otrzymujących wynagrodzenie minimalne wpłat na IKZE nie będzie można przy PIT odliczyć od wysokości ich rocznych limitów. Nie przekroczą oni kwoty wolnej od podatku, wynoszącej obecnie 30 tys. zł., przez co nie będą mogli uwzględnić wpłat na IKZE w rozliczeniu rocznym.

Oznacza to, że podatnicy osiągający niższe dochody nie będą skłonni dokonywać większej wpłaty na IKZE, bo nie będą mogli odliczyć jej od dochodu.

Biuro RPO zwraca się o stanowisko do dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwo Finansów Jarosława Szatańskiego.