REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienia z kosztów sądowych w postępowaniach sądowoadministracyjnych w 2018 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kamila Mazurek
Zwolnienia z kosztów sądowych w postępowaniach sądowoadministracyjnych w 2018 r. /Fot. Fotolia
Zwolnienia z kosztów sądowych w postępowaniach sądowoadministracyjnych w 2018 r. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Postępowania sądowe, wymagające fachowej pomocy ze strony pełnomocników stron czy wspomagane usługami dokonywanymi poza budynkiem sądu, okazują się niejednokrotnie mocno obciążające domowy budżet. Dlatego też, choć zasada głosi konieczność uiszczenia kosztów w swojej sprawie przez stronę, w szczególnych okolicznościach ustawa przewiduje wyjątkowe sytuacje zwalniające z opłat.

Do kosztów sądowych należą przede wszystkim opłaty sądowe - wpis i opłata kancelaryjna. Wpis to taki rodzaj opłaty, który należy uiścić z góry, od pism wszczynających postępowanie sądowoadministracyjne – zatem m.in. od skargi, skargi kasacyjnej czy zażalenia. Ma on charakter stały a jego wysokość jest określana poprzez rozporządzenie Rady Ministrów z 16.12.2003 r. w sprawie wysokości szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W postępowaniu kasacyjnym wpis zawsze wynosi ½ tego wpisu, którą wynosił w I instancji i nie mniej niż 100 zł.
Opłata kancelaryjna to opłata, którą się pobiera za różnego rodzaju stwierdzenia prawomocności, wydanie odpisów, zaświadczeń, wyciągów, innych dokumentów na podstawie akt - pobiera się ją za odpisy i kserokopie. Jeśli nie zostanie uiszczona opłata kancelaryjna, to może ona zostać ściągnięta w drodze egzekucji.
Istnieją ponadto opłaty takie jak:
- koszty związane z działaniem strony - obejmują koszty przejazdu do sądu i pełnomocników, którzy nie są pełnomocnikami fachowymi np. wstępny;
- koszty związane z działaniem pełnomocnika - to koszty wynagrodzenia adwokata itd. – ich wysokości minimalne są określone w drodze rozporządzeń wykonawczych, które określają osobno wynagrodzenie adwokatów, osobno radców prawnych,
- zwrot wydatków – czyli takie koszty, które ponoszone są poza budynkiem sądu – wpłacane za usługi poczynione przez tłumaczy czy kuratorów, także koszty ogłoszeń, diet i koszty podróży.

REKLAMA

REKLAMA

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Zwolnienie z kosztów

W postępowaniu sadowoadministracyjnym zasadą jest, że strona ponosi koszty postępowania w swojej sprawie. Może jednak zostać zwolniona z kosztów – w zakresie przepisów wskazanych w ustawie bądź prawa pomocy. Zwolnienie ustawowe może przyjmować charakter podmiotowo-przedmiotowy – tzn., że nie mają obowiązku uiszczania kosztów sądowych: skarżący pewne działania lub bezczynność w sprawach np. z zakresu ubezpieczeń społecznych, z zakresu udzielania cudzoziemców ochrony - decyduje charakter sprawy i to czy jest się skarżącym; bądź zwolnienie o charakterze podmiotowym - nigdy nie ponosi tych kosztów: prokurator, RPO, RPD, kurator strony wyznaczony przez sąd orzekający lub przez sąd opiekuńczy.

Czym jest prawo pomocy?

W ustawie - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (PPSA) - istnieje pojęcie prawa pomocy – a zatem takiego postępowania, które jest dla strony szansą na uzyskanie zwolnienia z kosztów sądowych lub w jego ramach, na dopominanie się o przyznanie pełnomocnika – prośby te mogą być składane łącznie. Następuje zawsze na wniosek, złożony na urzędowym formularzu (postępowanie to nie jest prowadzone z urzędu). Jeśli strona wbrew wymaganiom formalnym, złoży wniosek pisemny – wówczas wzywa się ją do uzupełnienia braków a w razie niedopełnienia takiego żądania, wniosek pozostawia się bez rozpoznania. Nie jest on obciążony dodatkowymi kosztami. Może być złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego trakcie. Są sytuacje, gdzie zwolnienie z kosztów następuje z mocy ustawy – np. gdy skarży się decyzje wydane z zakresu prawa pomocy. Wniosek składa się do właściwego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA

Co strona może uzyskać ?

Wyróżnia się dwa rodzaje prawa pomocy - w zakresie całkowitym, o którym mówi art. 245 PPSA – zwolnienie od kosztów sądowych w pełni oraz ustanowienie pełnomocnika (adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy, doradca podatkowy) lub w zakresie częściowym - zwolnienie od opłat w całości lub w części, lub tylko ustanowienie pełnomocnika, lub udzielenie pełnomocnika i zwolnienie w części kosztów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Gmina

Kto może się ubiegać?

Przesłanki prawa pomocy są określone w art. 246 PPSA - tzw. „pozytywne”:
- prawo pomocy w zakresie całkowitym przyznaje się osobie fizycznej, jeśli nie może ponieść kosztów postępowania, co zobowiązana jest wykazać (do wniosku dołącza się oświadczenie stron obejmujące dane o stanie majątkowym i dochodach pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia), a w zakresie częściowym, jeśli nie jest w stanie pokryć pełnych kosztów bez uszczerbku utrzymania jej rodziny.
-Także jednostki organizacyjne – z tym, że wsparcie „może być przyznane”, a więc ma charakter fakultatywny.
Ustawa klarownie uwypukla także te sytuacje, kiedy pomoc nie będzie przyznana – jedną z przesłanek negatywnych jest oczywista bezzasadność skargi lub zdarzenie, gdy dana strona zatrudnia adwokata lub doradcę podatkowego lub rzecznika albo pozostaje z nim w stosunku prawnym, choć w istocie ma możliwość wykorzystania swojego pełnomocnika.

Procedura

Za zbadanie złożonego przez stronę wniosku, a następnie przesłanie go do właściwego sądu czy wezwanie stron do uzupełnienia braków, odpowiada referendarz. Na wydane przez niego zarządzenia i postanowienia, strona albo jej przedstawiciel (adwokat, radca prawny itp.) mogą wnieść sprzeciw w ciągu 7 dni. Kolejno, sąd rozpoznaje sprzeciw na posiedzeniu niejawnym w obecności jednego sędziego, wydaje postanowienie, w którym zmienia lub utrzymuje w mocy postanowienie referendarza. Od sprzeciwu lub zażaleń w sprawie prawa pomocy nie pobiera się opłat. Warto pamiętać, że postanowienia sądu, w których rozpatrzono kwestię sprzeciwu, są traktowane jako rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji - nie mam zatem w takiej sytuacji przewidzianego zażalenia na postanowienia wydane w ramach prawa pomocy, bo sąd orzeka jako sąd drugiej instancji.

W razie zmian okoliczności, sąd może cofnąć prawo pomocy, ograniczyć je, umorzyć postępowanie czy obniżyć wynagrodzenie pełnomocnika. Jeśli strona cofnie wniosek lub rozpoznanie wniosku okaże się zbędne - postępowanie w sprawie przyznania pomocy umarza się. Przyznanie prawa pomocy wygasa ze śmiercią strony, która je uzyskała.

Jeśli prawo pomocy dotyczy ustanowienia fachowego pełnomocnika – strona składając żądanie może wskazać we wniosku określonego adwokata lub radcę prawnego. Sąd powinien się do tego ustosunkować, choć nie ma obowiązku do wyznaczenia wskazanej z imienia i nazwiska, konkretnej osoby.  Rozpoznając sprawę na posiedzeniu niejawnym, zwraca się następnie do właściwego organu samorządu w celu ustanowienia tego pełnomocnika

- np. do okręgowej rady adwokackiej – organy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia im takiego postanowienia o ustanowieniu prawa pomocy wyznaczają pełnomocnika i zawiadamiają o tym niezwłocznie pełnomocnika oraz sąd.

Zobacz: Sprawy urzędowe

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U 2002 Nr 153 poz. 1270)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2003 nr 221 poz. 2193)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zasady nadawania polskiego obywatelstwa w ramach realizacji strategii migracyjnej – co się zmieni?

Propozycje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące zaostrzenia zasad nadawania obywatelstwa polskiego to istotna zmiana w polityce migracyjnej państwa. Kierunek zaproponowany przez resort obejmuje m.in. wprowadzenie testu integracyjnego, obowiązek dobrej znajomości języka polskiego, deklarację lojalności wobec Rzeczypospolitej oraz wydłużenie wymaganego okresu pobytu. Celem rządu jest wzmocnienie znaczenia obywatelstwa jako przywileju, a nie wyłącznie formalnego statusu administracyjnego.

To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

REKLAMA

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

Bon senioralny, najem senioralny i nowy program pobytu dziennego - 3 filary polityki senioralnej w Polsce

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

Karta sportowa to twój benefit? Pamiętaj, że to przychód, a z podatku musisz rozliczyć się sam. Wiele osób o tym zapomina, a to oznacza kłopoty

Karta sportowa to jeden z najbardziej popularnych benefitów, na który można liczyć nawiązując współpracę. Jednak każda uzyskana korzyść ma swoje konsekwencje podatkowe. Korzystający często o tym zapominają i wpadają w kłopoty.

REKLAMA

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w listopadzie 2025 r. kolejne cięcie oprocentowania. Do końca października można jeszcze kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju, czerwcu, sierpniu i październiku 2025 r. - w listopadzie kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

Czy można fajerwerkami świętować Dzień Niepodległości 11 listopada? Są za to kary czy nie?

Jeżeli ktoś ma pomysł obchodzić z hukiem – i to dosłownie – Święto Niepodległości, które już niebawem, bo do 11 listopada pozostało niewiele dni, powinien przemyśleć sposób świętowania i podejść do używania fajerwerków czy petard w ten dzień ostrożnie. Niewłaściwe użycie fajerwerków w Dzień Niepodległości może bowiem grozić karami.

REKLAMA