REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienia z kosztów sądowych w postępowaniach sądowoadministracyjnych w 2018 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kamila Mazurek
Zwolnienia z kosztów sądowych w postępowaniach sądowoadministracyjnych w 2018 r. /Fot. Fotolia
Zwolnienia z kosztów sądowych w postępowaniach sądowoadministracyjnych w 2018 r. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Postępowania sądowe, wymagające fachowej pomocy ze strony pełnomocników stron czy wspomagane usługami dokonywanymi poza budynkiem sądu, okazują się niejednokrotnie mocno obciążające domowy budżet. Dlatego też, choć zasada głosi konieczność uiszczenia kosztów w swojej sprawie przez stronę, w szczególnych okolicznościach ustawa przewiduje wyjątkowe sytuacje zwalniające z opłat.

Do kosztów sądowych należą przede wszystkim opłaty sądowe - wpis i opłata kancelaryjna. Wpis to taki rodzaj opłaty, który należy uiścić z góry, od pism wszczynających postępowanie sądowoadministracyjne – zatem m.in. od skargi, skargi kasacyjnej czy zażalenia. Ma on charakter stały a jego wysokość jest określana poprzez rozporządzenie Rady Ministrów z 16.12.2003 r. w sprawie wysokości szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W postępowaniu kasacyjnym wpis zawsze wynosi ½ tego wpisu, którą wynosił w I instancji i nie mniej niż 100 zł.
Opłata kancelaryjna to opłata, którą się pobiera za różnego rodzaju stwierdzenia prawomocności, wydanie odpisów, zaświadczeń, wyciągów, innych dokumentów na podstawie akt - pobiera się ją za odpisy i kserokopie. Jeśli nie zostanie uiszczona opłata kancelaryjna, to może ona zostać ściągnięta w drodze egzekucji.
Istnieją ponadto opłaty takie jak:
- koszty związane z działaniem strony - obejmują koszty przejazdu do sądu i pełnomocników, którzy nie są pełnomocnikami fachowymi np. wstępny;
- koszty związane z działaniem pełnomocnika - to koszty wynagrodzenia adwokata itd. – ich wysokości minimalne są określone w drodze rozporządzeń wykonawczych, które określają osobno wynagrodzenie adwokatów, osobno radców prawnych,
- zwrot wydatków – czyli takie koszty, które ponoszone są poza budynkiem sądu – wpłacane za usługi poczynione przez tłumaczy czy kuratorów, także koszty ogłoszeń, diet i koszty podróży.

REKLAMA

REKLAMA

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Zwolnienie z kosztów

W postępowaniu sadowoadministracyjnym zasadą jest, że strona ponosi koszty postępowania w swojej sprawie. Może jednak zostać zwolniona z kosztów – w zakresie przepisów wskazanych w ustawie bądź prawa pomocy. Zwolnienie ustawowe może przyjmować charakter podmiotowo-przedmiotowy – tzn., że nie mają obowiązku uiszczania kosztów sądowych: skarżący pewne działania lub bezczynność w sprawach np. z zakresu ubezpieczeń społecznych, z zakresu udzielania cudzoziemców ochrony - decyduje charakter sprawy i to czy jest się skarżącym; bądź zwolnienie o charakterze podmiotowym - nigdy nie ponosi tych kosztów: prokurator, RPO, RPD, kurator strony wyznaczony przez sąd orzekający lub przez sąd opiekuńczy.

Czym jest prawo pomocy?

W ustawie - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (PPSA) - istnieje pojęcie prawa pomocy – a zatem takiego postępowania, które jest dla strony szansą na uzyskanie zwolnienia z kosztów sądowych lub w jego ramach, na dopominanie się o przyznanie pełnomocnika – prośby te mogą być składane łącznie. Następuje zawsze na wniosek, złożony na urzędowym formularzu (postępowanie to nie jest prowadzone z urzędu). Jeśli strona wbrew wymaganiom formalnym, złoży wniosek pisemny – wówczas wzywa się ją do uzupełnienia braków a w razie niedopełnienia takiego żądania, wniosek pozostawia się bez rozpoznania. Nie jest on obciążony dodatkowymi kosztami. Może być złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego trakcie. Są sytuacje, gdzie zwolnienie z kosztów następuje z mocy ustawy – np. gdy skarży się decyzje wydane z zakresu prawa pomocy. Wniosek składa się do właściwego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA

Co strona może uzyskać ?

Wyróżnia się dwa rodzaje prawa pomocy - w zakresie całkowitym, o którym mówi art. 245 PPSA – zwolnienie od kosztów sądowych w pełni oraz ustanowienie pełnomocnika (adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy, doradca podatkowy) lub w zakresie częściowym - zwolnienie od opłat w całości lub w części, lub tylko ustanowienie pełnomocnika, lub udzielenie pełnomocnika i zwolnienie w części kosztów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Gmina

Kto może się ubiegać?

Przesłanki prawa pomocy są określone w art. 246 PPSA - tzw. „pozytywne”:
- prawo pomocy w zakresie całkowitym przyznaje się osobie fizycznej, jeśli nie może ponieść kosztów postępowania, co zobowiązana jest wykazać (do wniosku dołącza się oświadczenie stron obejmujące dane o stanie majątkowym i dochodach pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia), a w zakresie częściowym, jeśli nie jest w stanie pokryć pełnych kosztów bez uszczerbku utrzymania jej rodziny.
-Także jednostki organizacyjne – z tym, że wsparcie „może być przyznane”, a więc ma charakter fakultatywny.
Ustawa klarownie uwypukla także te sytuacje, kiedy pomoc nie będzie przyznana – jedną z przesłanek negatywnych jest oczywista bezzasadność skargi lub zdarzenie, gdy dana strona zatrudnia adwokata lub doradcę podatkowego lub rzecznika albo pozostaje z nim w stosunku prawnym, choć w istocie ma możliwość wykorzystania swojego pełnomocnika.

Procedura

Za zbadanie złożonego przez stronę wniosku, a następnie przesłanie go do właściwego sądu czy wezwanie stron do uzupełnienia braków, odpowiada referendarz. Na wydane przez niego zarządzenia i postanowienia, strona albo jej przedstawiciel (adwokat, radca prawny itp.) mogą wnieść sprzeciw w ciągu 7 dni. Kolejno, sąd rozpoznaje sprzeciw na posiedzeniu niejawnym w obecności jednego sędziego, wydaje postanowienie, w którym zmienia lub utrzymuje w mocy postanowienie referendarza. Od sprzeciwu lub zażaleń w sprawie prawa pomocy nie pobiera się opłat. Warto pamiętać, że postanowienia sądu, w których rozpatrzono kwestię sprzeciwu, są traktowane jako rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji - nie mam zatem w takiej sytuacji przewidzianego zażalenia na postanowienia wydane w ramach prawa pomocy, bo sąd orzeka jako sąd drugiej instancji.

W razie zmian okoliczności, sąd może cofnąć prawo pomocy, ograniczyć je, umorzyć postępowanie czy obniżyć wynagrodzenie pełnomocnika. Jeśli strona cofnie wniosek lub rozpoznanie wniosku okaże się zbędne - postępowanie w sprawie przyznania pomocy umarza się. Przyznanie prawa pomocy wygasa ze śmiercią strony, która je uzyskała.

Jeśli prawo pomocy dotyczy ustanowienia fachowego pełnomocnika – strona składając żądanie może wskazać we wniosku określonego adwokata lub radcę prawnego. Sąd powinien się do tego ustosunkować, choć nie ma obowiązku do wyznaczenia wskazanej z imienia i nazwiska, konkretnej osoby.  Rozpoznając sprawę na posiedzeniu niejawnym, zwraca się następnie do właściwego organu samorządu w celu ustanowienia tego pełnomocnika

- np. do okręgowej rady adwokackiej – organy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia im takiego postanowienia o ustanowieniu prawa pomocy wyznaczają pełnomocnika i zawiadamiają o tym niezwłocznie pełnomocnika oraz sąd.

Zobacz: Sprawy urzędowe

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U 2002 Nr 153 poz. 1270)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2003 nr 221 poz. 2193)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Wytyczne w MOPS, żeby dawać jak najmniej zasiłków. Fałsz czy prawda? Na przykładzie zasiłku celowego 200 zł i zasiłku stałego dla stopnia umiarkowanego [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

REKLAMA

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Należy do nich wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy przysługuje każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba będzie spełnić, będzie odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

REKLAMA