REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Najwyższa Izba Kontroli

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Matys
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to konstytucyjny organ, którego głównym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad najważniejszymi instytucjami naszego kraju.
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to konstytucyjny organ, którego głównym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad najważniejszymi instytucjami naszego kraju.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to konstytucyjny organ, którego głównym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad najważniejszymi instytucjami naszego kraju.

Najwyższa Izba Kontroli ma bardzo długą i bogatą tradycję. W Polskim systemie prawnym była obecna od czasów odzyskania przez Polskę niepodległości. Przetrwała ona przez prawie cały PRL oraz na trwałe zagościła w systemie prawnym III RP.

REKLAMA

Początki

Początków Najwyższej Izby Kontroli można się dopatrzyć się już w Księstwie Warszawskim. Wtedy to dekretem króla Fryderyka Augusta powołano do życia Główną Izba Obrachunkowa. Następnie podobne instytucje funkcjonowały w Królestwie Polskim.

Zobacz również: Omówienie Konstytucji RP

II RP i PRL

REKLAMA

Najwyższa Izba Kontroli Państwowej została powołana do życia na mocy dekretu Naczelnika Państwa z lutego 1919 roku. Dlatego też jako datę powstania NIK uznaje się 8 lutego 1919 r. (ostatnio obchodziliśmy 90- lecie istnienia tej instytucji). Na czele NIKP w tym czasie stał Naczelnik Państwa – Józef Piłsudski.

Nazwa Najwyższa Izba Kontroli funkcjonuje od momentu wejścia w życie konstytucji marcowej. Ustawa z 3 czerwca 1921 roku o kontroli państwowej, ustanowiła Najwyższą Izbę Kontroli. Tym samym przestał funkcjonować NIKP.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

NIK był instytucją niezależną od rządu, Sejmu i Senatu. Podlegała ona natomiast Prezydentowi RP. Kolejne zmiany w funkcjonowaniu spowodowała Konstytucja Kwietniowa (23 kwietnia 1935 r.) ustawa ta podporządkowała NIK jeszcze bardziej prezydentowi. Od tego momentu to on wybierał i odwoływał Prezesów NIK.

W czasie okupacji hitlerowskiej i sowieckiej podobnie jak wszystkie inne organy Państwa Polskiego funkcjonowała po za granicami naszego państwa.

Funkcjonowanie NIK na ziemiach polskich przywrócił dopiero Sejm Ustawodawczy. Miało to miejsce w roku 1949. Wtedy to NIK był instytucją niezależną od rządu. Natomiast Prezes Najwyższej Izby był wybierany przez Sejm. Z urzędu wchodził także w skład Rady Państwa.

W latach 1952-1957 NIK nie funkcjonował, w jego miejsce zostało utworzone ministerstwo Kontroli Państwowej.

NIK wszedł z powrotem do polskiego systemu prawnego na fali odwilży popaździernikowej. Aż do demokratycznych przemian losy Izby zmieniały się. Raz była ona częścią administracji rządowej innym razem podlegała Sejmowi.

W tym czasie funkcję Prezesa NIK pełniki między innymi:

  • Franciszek Jóźwiak-wcześniej Komendant Główny MO
  • Roman Zambrowski- działacz partyjny początkowego PRL
  • Mieczysław Moczar- odpowiedzialny za antysemicką nagonkę w Marcu`68

III RP

Od początku lat 90 Najwyższa Izba Kontroli podporządkowana była Parlamentowi. To Parlament wybiera Prezesa NIK. A ten przedstawia Sejmowi swoje sprawozdanie.

Pierwszym „demokratycznym” Prezesem NIK był Walerian Pańko. Śmierć tego polityków jest najbardziej tajemniczych śmierci w śród polityków po 1989 r. Prezesami Izby byli również Lech Kaczyńskie (obecny Prezydent RP), Janusz Wojciechowski (poseł do Parlamentu UE) oraz Mirosław Sekuła. Obecnie funkcję tę sprawuje Jacek Jezierski.

Zobacz również: Organy kontroli państwowej i ochrony prawa

Zadania NIK

Do zadań Najwyższej Izby Kontroli należy badanie pod kątem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych jednostek.

NIK kontroluje również organy samorządu terytorialnego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Darmowa pomoc prawna dla pracowników - już jest w wielu miejscach pracy

Pracownicy coraz częściej liczą na atrakcyjne dodatki, premie, nagrody oraz pomoc finansową w przypadku trudnych sytuacji życiowych. Oczywiście wynagrodzenie jest bardzo istotne, ale istotne też są benefity. W zakres benefitów istnieje np. wsparcie na pokrycie kosztów badań, zasiłki związane z narodzinami dziecka, a nawet świadczenia dedykowane osobom po przejściu na emeryturę. Ta rosnąca oferta to odpowiedź na zmieniające się potrzeby współczesnego rynku pracy, który stawia na kompleksowe wspieranie pracowników zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej. Ale uwaga - wśród benefitów pracowniczych pojawiły się też darmowe usługi prawne dla pracowników.

Gorąca debata prezydencka: migranci, miliardy i mylące liczby

Emocje, riposty i... dezinformacja. W telewizyjnej debacie kandydaci mierzyli się w sześciu blokach tematycznych, ale częściej niż faktami – operowali mitami. Karol Nawrocki mówił o „10 tysiącach migrantów wypychanych z Niemiec”, co nie ma potwierdzenia w danych. Rafał Trzaskowski przypisał sobie unijne miliardy, których formalnie nie pozyskał. Sprawdzamy, co naprawdę wydarzyło się na granicy, w szpitalach i na sali debat.

Bez zasiłku bo świadczenie pielęgnacyjne za 6 miesięcy w ciągu ostatnich 18 miesięcy, choć otrzymywał je przez 18 miesięcy, ale zwrócił za ostatnie 12 miesięcy

Zasiłek dla opiekunów osób niepełnosprawnych - są kłopoty w jego otrzymaniu. Wystarczy pół roku czekania na przyznanie punktów przez WZON i już nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych (bo o ten zasiłek chodzi). Chyba, że zrezygnuje się ze świadczenia wspierającego za okres rozpatrywania wniosku przez WZON (wtedy zamiast wspierającego dla osoby niepełnosprawnej otrzyma opiekun świadczenie pielęgnacyjne). Zasiłek miał pomóc opiekunom tracącym świadczenie pielęgnacyjne w powrocie na rynek pracy (często po dekadzie opiekowania się osoba niepełnosprawną ze znacznym stopniem niepełnosprawności). Uzasadnieniem dla zasiłku jest zrównanie pracy zarobkowej na etacie z opieką nad osobą niepełnosprawną pod warunkiem, że opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne przez rok za ostatnie 1,5 roku. Ponieważ mamy przewlekłość przy świadczeniu wspierającym i zwroty świadczenia pielęgnacyjnego za okresy dłuższe niż pół roku, to nie można tego warunku spełnić. Jest on niewykonalny.

Co kandydaci na Prezydenta RP zamierzają zmienić w ochronie zdrowia? Szczegółowa relacja debaty prezydenckiej Trzaskowski-Nawrocki z dnia 23 maja 2025 r. [wybory prezydenckie w 2025 r.]

W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.

REKLAMA

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

REKLAMA

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

REKLAMA