Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Konkubinat a rozliczenia finansowe

Magdalena Maciągowska
Pieniądze. Fot. Fotolia
Pieniądze. Fot. Fotolia
Fotolia
Konkubinat w prawie polskim to nieformalny związek dwojga ludzi odmiennej płci. W obecnych czasach coraz więcej osób rezygnuje z instytucji małżeństwa na rzecz właśnie konkubinatu. Zaletą takiego rozwiązania jest z pewnością większa swoboda partnerów oraz minimalizacja wzajemnych zobowiązań. Jednak znaczne problemy mogą pojawić się, gdy między konkubentami dochodzi do rozliczeń majątkowych.

Zagadnienie konkubinatu nie jest w polskim ustawodawstwie uregulowane w sposób odrębny i kompleksowy. Kwestia konkubinatu w ogóle nie pojawia się w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Podstawowym źródłem przepisów w tym zakresie jest natomiast Kodeks Cywilny. Występują w nim unormowania, które nawiązują do stanu faktycznego konkubinatu. Możemy się tam spotkać z określeniami takimi jak „osoba najbliższa”, „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu”, czy „osoba utrzymywana”.

Uprawnienia konkubenta

Wspomniane wyżej przepisy Kodeksu Cywilnego, regulują  głównie kwestie dotyczące uprawnień mieszkaniowych i rentowych, w szczególności w razie śmierci partnera. Są to przykładowo:

  • wstępowanie w stosunek najmu lokalu, w razie śmierci najemcy oraz w ogół praw i obowiązków przysługujących mu z tego tytułu, przez osobę która pozostawała w faktycznym pożyciu z najemcą, pod warunkiem, że osoba ta zamieszkiwała z najemcą do chwili śmierci, nie zrzekła się swego prawa względem wynajmującego oraz jeśli w momencie śmierci najemcy nie miała tytułu prawnego do zajmowania innego lokalu mieszkalnego;
  • przyjmowanie do mieszkania przez osobę, mającą służebność mieszkaniową, osób przez nią utrzymywanych albo potrzebnych do prowadzenia gospodarstwa. Są to często właśnie konkubenci;
  • możliwość żądania renty po osobie zmarłej na skutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia przez osoby mu bliskie (a więc również przez konkubenta), jeżeli zmarły dobrowolnie i stale dostarczał tym osobom środków utrzymania, a przemawiają za tym zasady współżycia społecznego;
  • zastrzeżenie dożywocia na rzecz osoby bliskiej zbywcy nieruchomości.

Powołane wyżej przykłady, świadczą o tym, że mimo, iż konkubinat traktowany jest w sposób daleko odmienny od małżeństwa, to prawo w pewien sposób zabezpiecza interesy osób żyjących w nieformalnych związkach.

Zobacz także: Odszkodowanie po zmarłym konkubencie

Rozliczenia majątkowe po ustaniu konkubinatu

W sytuacji, gdy dojdzie do ustania wspólnego pożycia konkubentów, konieczne jest rozwiązanie kwestii finansowych. Nie jest to jednak tak klarowne jak w przypadku małżeństwa, w którym zawsze obowiązuje określony ustrój majątkowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Najlepszym rozwiązaniem dla partnerów, zapobiegającym przyszłym nieporozumieniom jest zawarcie umowy kohabitacyjnej. Jest ona swego rodzaju odpowiednikiem majątkowej umowy małżeńskiej. Reguluje ona sprawy majątkowe między konkubentami, na zasadzie równości. Określone są w niej także prawa jakie mają partnerzy do poszczególnych składników ich majątków osobistych.

Między konkubentami nie powstanie nigdy wspólność ustawowa, możliwe jest jednak istnienie współwłasności w częściach ułamkowych. We wspomnianej umowie określa się więc zasady rozliczeń dotyczących tak uzyskanego majątku.

Przykładowo, gdy partnerzy będą chcieli nabyć nieruchomość za wspólnie zgromadzone środki, umowa taka  będzie  określała ich współwłasność w ustalonych przez siebie częściach.

 Sprawa komplikuje się, gdy jeden z konkubentów pozostaje nadal w ważnym związku małżeńskim. Wtedy jego udział we współwłasności w zależności od łączącego go z małżonkiem ustroju majątkowego, wejdzie bądź to do jego majątku osobistego, bądź do majątku wspólnego.

Co w braku umowy?

Osoby żyjące w konkubinacie rzadko decydują się na zawarcie umowy kohabitacyjnej. W takim przypadku konieczne jest zastosowanie innych rozwiązań. Linia orzecznicza nie jest jednak w tej kwestii jednolita. Przyjmuje się istnienie następujących możliwości rozwiązania kwestii finansowych byłych partnerów:

  1. Rozliczenie konkubentów według przepisów o zniesieniu współwłasności.
  2. Zastosowanie przepisów dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia.
  3. Zastosowanie przepisów o spółce cywilnej.

Zobacz także: Zniesienie współwłasności a podatek od darowizn

 Kwestia rozliczeń majątkowych po ustaniu trwałego związku faktycznego, nie została uregulowana w ustawie. Także orzecznictwo Sądu Najwyższego nie jest w tej materii konsekwentne. Rozwiązanie jakie może być przyjęte, będzie każdorazowo uzależnione od konkretnego stanu faktycznego.

Konkubinat a alimenty

Konkubent lub konkubina nie może wystąpić o przyznanie na jej rzecz alimentów od swojego partnera. Nie może także wnieść pozwu o  to, aby całość lub część wynagrodzenia partnera była przekazywana konkubentowi w razie nie przyczyniania się przez jedną z osób do zapewniania potrzeb rodziny. Takie uprawnienia zarezerwowane są wyłącznie dla byłych lub obecnych małżonków.

Konkubina może jednak wystąpić o zasądzenie alimentów na rzecz dziecka. Aby jednak móc skutecznie ich dochodzić, w pierwszej kolejności należy wystąpić o ustalenie ojcostwa.

 W interesie konkubentów leży aby zabezpieczyć się przed mogącymi wystąpić problemami wzajemnych rozliczeń majątkowych. Dlatego najlepszym i najpewniejszym rozwiązaniem jest obopólne wyrażenie woli partnerów w formie umowy kohabitacyjnej.

Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań
Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań.

Język polski, Matematyka, Język angielski.


Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wniosek o paszport dla dziecka online. Jak złożyć?

    Wniosek o paszport dla dziecka składany online to spore ułatwienie dla rodziców. Podpowiadamy kto może skorzystać z takiego rozwiązania i w jaki sposób.

    Sprawa karna w Niemczech. Co trzeba wiedzieć? Jak się zachować?

    W zależności od powagi zarzutów i stopnia zaawansowania sprawy kontakt z niemieckim wymiarem sprawiedliwości następuje poprzez:
    1) przesłanie formularza z pytaniami przez policję,
    2) przesłanie nam nakazu karnego (Strafbefehl) / aktu oskarżenia,
    3) wezwanie na przesłuchanie bądź zatrzymanie przez policję.

    Premier o polityce senioralnej: To fundament

    Wypełniamy nasze obietnice wyborcze. Dla nas polityka senioralna jest fundamentem całej filozofii państwa – powiedział w piątek premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji "Rząd blisko seniorów". Szefowa MRiPS Marlena Maląg zapewniła, że wsparcie na rzecz osób starszych będzie kontynuowane.

    Prezes UODO: NSA kwestionuje niezależność organu

    „Prezes UODO w piśmie skierowanym do Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego wyraża głębokie zaniepokojenie niebezpiecznym kierunkiem, w jakim zmierza dokonana przez NSA interpretacja kompetencji i pozycji ustrojowej organu nadzorczego w świetle praw osób, których dane osobowe dotyczą” – poinformował urząd.

    Bon turystyczny - ostatni dzień na pobranie. Do kiedy można go wykorzystać po pobraniu?

    Koniec terminu pobrania bonu turystycznego nie jest jednoznaczny z końcem terminu możliwości zapłacenia nim. 
    Do kiedy i gdzie można go wykorzystać po pobraniu?

    Czy będzie waloryzacja 500 plus? Co planuje rząd?

    W tej chwili nie pracujemy nad waloryzacją 500 plus. Wprowadziliśmy szereg rozwiązań, które wspierają rodziny. To w praktyce oznacza, że w 2023 r. środki skierowane do rodzin to blisko 87 mld zł - powiedział wiceminister finansów Artur Soboń.

    Sądy pokoju. Rzecznik rządu nie wie, czy ustawa będzie w tej kadencji

    Nie wiem, czy projekt ustawy dotyczący sądów pokoju zostanie finalnie przyjęty w tej kadencji Sejmu. Będziemy to rozpatrywać, ale na razie nie ma opinii rządu do tego projektu – powiedział rzecznik rządu Piotr Müller. Ocenił, że projekt jest skomplikowany.

    Pierwsi emeryci już dostali trzynastkę

    Milion emerytów i rencistów otrzymało już pierwsze trzynaste emerytury. Wysokości świadczenia wynosi 1588,44 zł brutto. Aby je otrzymać, nie trzeba składać żadnego wniosku. ZUS zrobi to automatycznie.

    PPK. Zrezygnować można jeszcze dzisiaj

    Ostatnim dniem składania deklaracji o rezygnacji z wnoszenia opłat do Pracowniczych Planów Kapitałowych jest 31 marca. Tym, którzy tego nie zrobią, pracodawcy pobiorą wpłatę do PPK z wynagrodzenia za marzec. 

    300 zł dla sołtysów. Senatorowie dają więcej

    Sołtysi mieliby otrzymywać świadczenie w wysokości 10 proc. minimalnego wynagrodzenia – zakłada projekt ustawy przyjęty przez Senat. To obecnie o 49 zł więcej niż przewidują projekty rządowy oraz poselski, zgłoszony przez parlamentarzystów PiS. Senatorowie chcieliby przyznać sołtysom także diety i dodatkowe świadczenie emerytalne.

    Dodatek mieszkaniowy dla seniora. Jak go otrzymać?

    Dodatek mieszkaniowy to dodatkowe świadczenie pieniężne, które ma pomóc pokryć koszty utrzymania zamieszkiwanej nieruchomości. Aby go otrzymać należy jednak spełnić szereg warunków. Jakich? Gdzie złożyć taki wniosek i jakie są potrzebne do niego załączniki?

    Nielegalne automaty do gier. Astronomiczne grzywny

    Automaty do gier stały się częścią miejskiego krajobrazu jednak wiążą się z niebezpieczeństwem. Przepisy karne przewidują ogromne kary finansowe nie tylko za organizację gier hazardowych, również za uczestnictwo.

    Od 1 kwietnia 2023 r. wyższe odszkodowania za wypadek przy pracy

    Od 1 kwietnia będą obowiązywały nowe, wyższe kwoty. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługiwać będzie 1269 zł. W 2022 roku była to kwota 1133 zł a w 2021 1033 zł (2020 - 984 zł). O odszkodowanie za wypadek przy pracy może wystąpić każda ubezpieczona osoba.

    Obowiązki pracodawcy zatrudniającego określoną liczbę pracowników. Kwestie praktyczne

    Obowiązujące przepisy prawa nakładają na pracodawców liczne obowiązki, które uzależnione są od liczby zatrudnianych pracowników. W tej kwestii kluczowe jest precyzyjne zdefiniowanie liczby pracujących osób w przedsiębiorstwie w przeliczeniu na pełne etaty. Katalogi obowiązków są  inne dla firm zatrudniających co najmniej 20 osób oraz firm zatrudniających minimum 50 pracowników. Radca prawny Klaudia Nowak z Kancelarii Mirosławski, Galos, Mozes w Sosnowcu omawia mechanizmy, do których wdrożenia zobligowani są pracodawcy.

    45 tys. zł - tyle wynosi średni dług alimentacyjny w Polsce na jedno dziecko

    Alimenciarze mają do spłacenia od blisko 12,9 mld zł do ponad 13,7 mld zł. Średnie zadłużenie z tego tytułu wzrosło do poziomu wynoszącego od przeszło 45,7 tys. do 48,5 tys. zł. W zdecydowanej większości wpisani do rejestrów są mężczyźni, przede wszystkim w wieku 45-54 lat. Z analiz wynika również, że statystyczny dłużnik zalega z płaceniem alimentów średnio ponad 3600 dni, czyli prawie 10 lat. Eksperci komentujący dane alarmują, że przez różnego rodzaju bieżące zawirowania – głównie inflacyjne, problem będzie dalej narastał.

    Użytkowanie wieczyste. Nowe zasady ustalania ceny gruntów

    Zasady ustalania ceny gruntów zbywanych na rzecz użytkowników wieczystych ulegną zmianie. Przewiduje to ustawa, której projekt rząd przyjął 29 marca. Nowelizacja umożliwi także nabycie prawa własności gruntów wykorzystywanych na cele inne niż mieszkaniowe.

    Uczelnie MSWiA. Będzie akademia policyjna i akademia pożarnictwa

    Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie stanie się Akademią Policji, a Szkoła Główna Służby Pożarniczej – Akademią Pożarnictwa. Powstanie Wyższa Szkoła Straży Granicznej. Rząd przyjął w środę projekt ustawy o zmianie nazw uczelni służb państwowych nadzorowanych przez szefa MSWiA. 

    Długi czynszowe. Polacy nie chcą składać się na długi sąsiadów

    Wspólnoty, spółdzielnie mieszkaniowe i zarządcy mieszkań gminnych powinni odzyskiwać należności od niepłacących lokatorów – tak uważa 95 proc. właścicieli mieszkań. Zdaniem 59 proc. Polaków w niektórych przypadkach powinno się odstąpić od egzekwowania zaległych opłat.

    Trzynaste emerytury trafią do miliona seniorów jeszcze marcu

    Trzynaste emerytury trafią do miliona seniorów jeszcze marcu. Dodatkowe świadczenie w wysokości 1588,44 zł brutto trafi w sumie do 9,7 mln osób. Na wypłatę trzynastych emerytur przeznaczono 15,4 mld zł.

    Czy można odwołać darowiznę?

    Jakie są zasady dotyczące możliwości odwołania darowizny? Co z terminem? Oto najważniejsze zasady?

    Jak powinno wyglądać zlecenie transportowe?

    Umowy przewozu bywają naszpikowane kruczkami jak pole minowe. By przejść przez nie bez szwanku, przewoźnik powinien dobrze znać przepisy i dokładnie zapoznać się z treścią każdego zlecenia przed przyjęciem go. O niezbędnych elementach zlecenia transportowego i zapisach, które  powinny wzbudzić czujność mówi Mateusz Pernak, prawnik z TC Kancelaria Prawna. 

    Światowy Dzień Backupu. Jak robić bezpiecznie kopie zapasowe?

    31 marca przypada Światowy Dzień Backupu. Tego dnia warto przypomnieć sobie o tym, jak ważne jest to, by regularnie wykonywać kopię zapasową danych ważnych dla użytkowników. Powinno się to robić zarówno na fizycznym zewnętrznym dysku, ale także w prywatnej lub chmurze korporacyjnej. Można to zrobić pod warunkiem zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony, tak by ważne dla nas dane nie zostały skradzione lub trafiły w niepowołane ręce. Jak robić to bezpiecznie?- analizuje Michał Borowiecki z firmy Netskope.

    Babciowe 1500 zł. Jak je oceniają Polacy?

    22 marca lider PO Donald Tusk przedstawił kolejną propozycję programową KO, czyli tzw. babciowe. Miałoby to być miesięczne świadczenie dla matek, które wracają do pracy po urodzenia dziecka. Co myślą o nim Polacy? Ile rodaków popiera ten pomysł?

    Dziedziczenie długów. Co mówi prawo?

    Zdarza się, że o problemach finansowych naszych bliskich dowiadujemy się dopiero wtedy, gdy odeszli. Już ten sam fakt jest wystarczająco trudny, a potem dowiadujemy się, że kochana babcia czy ciocia zostawiła 
    w spadku nie tylko mieszkanie czy zestaw rodzinnych sreber, ale również… długi! Co wtedy?

    Nakaz noszenia maseczek. Jeszcze do końca kwietnia

    Nakaz noszenia maseczek będzie obowiązywał jeszcze do końca kwietnia 2023 r. Rząd postanowił o przedłużeniu tego obowiązku. W jakich miejscach trzeba nosić maseczki? Kto ma obowiązek zasłaniania nosa i ust? Czy przepisy przewidują jakieś wyjątki?