REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwiększone ryzyko dla wierzycieli

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Bird & Bird
Kancelaria doradztwa prawnego

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 lipca 2011 roku możliwe jest przekształcenie przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną (wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą) w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub jednoosobową spółkę akcyjną.

Ustawą z 25 marca 2011 roku o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. z 2011, Nr 106, poz. 622, ze zm.) („Ustawa”) wprowadzono zmiany między innymi do ustawy z 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004, Nr 173 poz. 1807, ze zm.) („Ustawa o swobodzie działalności”) oraz ustawy z 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000, nr 94, poz. 1037, ze zm.) („KSH”). Dodany Ustawą nowy Rozdział 6 w tytule IV dziale III KSH – „Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową” – reguluje procedurę oraz skutki przekształcenia. Istotnym skutkiem przekształcenia jest sukcesja uniwersalna praw i obowiązków przedsiębiorcy przez spółkę oraz szczególny reżim odpowiedzialności przedsiębiorcy za zobowiązania powstałe przed przekształceniem.

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz: Wnioski i skargi w postępowaniu administracyjnym

Nowa regulacja

Dotychczas system prawa polskiego nie przewidywał możliwości przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w inną formę organizacyjną, przy zachowaniu wszelkich przywilejów, praw i obowiązków, które przysługiwały uprzednio temu przedsiębiorcy. Wśród przedsiębiorców, którzy chcieli kontynuować działalność w formie spółki, najczęstszą praktyką było wniesienie przedsiębiorstwa, jako wkładu niepieniężnego, do nowo zawiązanej lub istniejącej spółki. Rozwiązanie to miało jednak wiele mankamentów.Zgodnie z intencją Ustawodawcy omawiane rozwiązania miały na celu wypełnienie tej systemowej luki prawnej.

REKLAMA

Obecnie przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy o swobodzie działalności - („przedsiębiorca przekształcany”) może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową („spółkę przekształconą”) (przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istotnym skutkiem przekształcenia jest powstanie szczególnego reżimu odpowiedzialności przedsiębiorcy przekształcanego, który odpowiada solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.

Ryzyko dla wierzycieli

Przekształcenie przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (dłużnika) może generować istotne ryzyko dla jego wierzycieli.

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą odpowiada za zobowiązania wynikające z tej działalności całym swoim majątkiem. Wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcjonariusz spółki akcyjnej nie odpowiada za zobowiązania spółki.

Z jednej strony z dniem przekształcenia majątek przedsiębiorcy przekształcanego służący prowadzeniu działalności gospodarczej staje się majątkiem spółki przekształconej i z tego majątku wierzyciele bez przeszkód mogą zaspokajać swoje roszczenia. Z drugiej strony wierzyciele wcześniej (przed przekształceniem) brali pod uwagę możliwość zaspokojenia się także z majątku osobistego (nieprzeznaczonego do prowadzenia działalności gospodarczej) przedsiębiorcy przekształcanego, a nawet z majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską.

Ustawodawca, chcąc zminimalizować ryzyko „ucieczki” dłużnika spod reżimu nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania poprzez dokonanie przekształcenia, ustanowił szczególny mechanizm odpowiedzialności. Przedsiębiorca przekształcony odpowiada solidarnie ze spółką powstałą w wyniku przekształcenia za zobowiązania powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od tego dnia.

Zobacz: Uprawnienia przedsiębiorców telekomunikacyjnych

Wskazany mechanizm ma ułatwić wierzycielom dochodzenie swych roszczeń powstałych przed przekształceniem. Obok dłużnika, którym z dniem przekształcenia staje się spółka przekształcona na mocy sukcesji uniwersalnej, za zobowiązania odpowiada solidarnie wspólnik – przedsiębiorca przekształcony.

Ryzyko dla wierzycieli wiąże się jednak z relatywnie krótkim terminem, w którym mogą dochodzić swych roszczeń od wspólnika. Zwłaszcza w sytuacji, gdy istotna część majątku dłużnika jest jego majątkiem osobistym nieprzeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Z uwagi na to, że omawiana regulacja nie była do tej pory przedmiotem wnikliwej analizy sądów oraz przedstawicieli doktryny, w jej ocenie przydatny będzie dorobek orzeczniczy i piśmiennictwo powstałe na gruncie art. 574 KSH. Przepis ten w podobny sposób reguluje kwestie odpowiedzialności wspólników spółek osobowych ulegających przekształceniu w spółki kapitałowe.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, trzyletni termin odpowiedzialności wspólnika za powstałe przed przekształceniem zobowiązania spółki osobowej przekształconej w spółkę kapitałową, jest terminem zawitym, co sąd uwzględnia z urzędu. Oznacza to, że z upływem tego terminu odpowiedzialność wspólnika ustaje i za rzeczone zobowiązania odpowiada wyłącznie spółka przekształcona. Dopuszczalność i sposób podważenia skutków upływu terminów zawitych są w doktrynie i orzecznictwie sporne.

Zobacz: Kodeks spółek handlowych

Podobnie, na gruncie art. 574 KSH, przedstawiciele doktryny prawa handlowego stwierdzili, że nie jest dopuszczalne żądanie przez wierzyciela uznania czynności przekształcenia za bezskuteczną względem tego wierzyciela z uwagi na choćby częściowe uniemożliwienie zadośćuczynienia jego roszczeniu na podstawie art. 59 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) („KC”). Komentatorzy wskazali bowiem, że przekształcenie nie może być uznane za umowę. Wątpliwości komentatorów budzi również możliwość skorzystania przez wierzyciela z tzw. skargi paulińskiej określonej w art. 527 KC. Kwestionują oni zasadność uznania przekształcenia za czynność prawną dokonaną z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Z drugiej strony nie jest możliwe skrócenie trzyletniego terminu poprzez wyzbycie się udziałów bądź akcji spółki przekształconej. Trzyletnia odpowiedzialność osoby fizycznej związana jest bowiem z uprzednim (przed przekształceniem) statusem przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą przeniesioną do spółki, a nie z faktem dalszego posiadania udziałów lub akcji spółki przekształconej.

Zobacz: Kodeks cywilny

Dochodzenie roszczeń przeciwko przedsiębiorcy

W sytuacji, gdy przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową nastąpi po dniu, w którym roszczenie stanie się wymagalne, wierzyciel powinien zwrócić się do spółki przekształconej o zaspokojenie roszczenia (wytoczyć powództwo). Może również wytoczyć powództwo przeciwko spółce przekształconej i przedsiębiorcy przekształcanemu z uwagi na solidarny charakter ich odpowiedzialności.

W postępowaniu toczącym się dotychczas przeciwko przedsiębiorcy przekształconemu, który w trakcie postępowania dokonał przekształcenia, w naszej ocenie od dnia przekształcenia stroną postępowania z mocy prawa staje się spółka przekształcona. Taki pogląd znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w wyroku z 2005 roku stwierdził, że automatyczne wejście do procesu uzasadnione jest sukcesją uniwersalną, a z taką mamy do czynienia w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub jednoosobową spółkę akcyjną. Analogicznie należy także stosować zasadę wyrażaną w doktrynie, że spółka przejmująca staje się co do zasady z dniem połączenia uczestnikiem postępowań sądowych, w których wcześniej brała udział spółka przejmowana. Trudno jednak nie zauważyć, że Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 2009 roku opowiedział się za stosowaniem art. 192 pkt 3 KPC do następstwa procesowego w przypadku wydzielenia spółki. W praktyce nie można zatem wykluczyć, że druga strona procesu będzie oponować twierdzeniom spółki przekształconej o jej automatycznym zastąpieniu przedsiębiorcy przekształcanego w procesie, zaś sąd podzieli takie stanowisko.

Przyjmując jednakże, że od dnia przekształcenia stroną postępowania z mocy prawa staje się spółka przekształcona, należy zauważyć, iż z uwagi na to, że sprawy pomiędzy przedsiębiorcami są sprawami gospodarczymi, nie jest możliwe w takiej sytuacji wezwanie przedsiębiorcy przekształcanego do udziału w sprawie na podstawie art. 194 § 3 ustawy z 17 listopada 1964 roku kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) („KPC”). Zastosowanie tego przepisu jest wyłączone bowiem na mocy art. 4794 § 2 KPC. Z uwagi na powyższe wierzyciel zmuszony będzie wytoczyć nowe powództwo przeciw przedsiębiorcy przekształcanemu.

Zobacz: Kodeks postępowania cywilnego

Jeżeli natomiast upływ omawianego wyżej trzyletniego terminu nastąpił w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko przedsiębiorcy przekształcanemu może on bronić się powództwem przeciwegzekucyjnym. Żądanie pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego byłoby oparte o art. 840 § 1 pkt 2 KPC z uwagi na to, ze po powstaniu tytułu wykonawczego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane.

Przepisy wprowadzone Ustawą, dające przedsiębiorcom (osobom fizycznym) możliwość przekształcenia formy prowadzonej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową, należy ocenić jako korzystne z punktu widzenia obrotu gospodarczego, szczególnie w sytuacji gdy prowadzona indywidualnie działalność gospodarcza osiągnie znaczne rozmiary. Mogą one jednakże stworzyć po stronie wierzycieli istotne ryzyko częściowego uniknięcia odpowiedzialności przez pierwotnego dłużnika (przedsiębiorcę przekształcanego).

Autorzy:

Aleksandra Widziewicz - Szef praktyki Bankowość i Finanse w polskim oddziale międzynarodowej kancelarii prawnej Bird & Bird

Wojciech Jagnieża – prawnik w polskim oddziale międzynarodowej kancelarii prawnej Bird & Bird

Źródła:

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
regulaminu i akceptuję jego postanowienia
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 240 zł do 960 zł za pomoc radcy prawnego z urzędu od 1 stycznia 2026 r. Zmiany dotyczą tej grupy spraw

Radca prawny z urzędu po 1 stycznia 2026 r. weźmie za sprawy z zakresu prawa rodzinnego od 240 zł do 960 zł. Są nowe stawki kosztów pomocy prawnej. Sprawdź za co, ile zapłacisz w 2026 r.

Bon ciepłowniczy 2025: 500, 1000 albo 1750 zł. Wnioski od 3 listopada

Już 3 listopada 2025 r. gminy zaczną przyjmowanie wniosków o bony ciepłownicze za okres od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2025 r. Drugi nabór wystartuje na początku przyszłego roku. Czym jest bon ciepłowniczy i ile wynosi? Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać takie wsparcie? Kiedy można spodziewać się wypłaty środków?

Możesz to zrobić na swojej działce do końca lutego 2026 - potem wchodzą ograniczenia

Jak doskonale wiemy, prawo własności nie zawsze oznacza dowolność i pełną swobodę działania, nawet na swoim własnym terenie. Przepisy wprowadzają liczne ograniczenia, w których trudno się odnaleźć. Tak jest i w omawianym poniżej przypadku wykonywania specyficznych prac na własnej działce.

Osoby niepełnosprawne i ich rodziny: Dlaczego nam to robicie? Komisje orzecznicze uzdrawiają

PZON: Przez 10 lat stopień znaczny niepełnosprawności. I nagle w 2025 r. cudowne ozdrowienie. Stan zdrowia bez zmian osoby niepełnosprawnej, ale orzeczenia o znacznym stopniu już nie. W mojej ocenie (być może mylnej) narasta problem „cudownych” ozdrowień dzieci i młodych ludzi obciążonych zespołem Aspergera. To samo dotyczy autyzmu. Chodzi o to, że PZON zmieniły praktykę orzeczniczą. Przy niezmienonym stanie zdrowia 10-latek otrzymywał znaczny stopień niepełnosprawności, a dziś już tak nie jest (drugi wariant takiej sytuacji to zabranie z orzeczenia pkt 7 i 8). Wczoraj był stopień znaczny niepełnosprawności i świadczenie pielęgnacyjne. Dziś cudowne uzdrowienie i nie ma znacznego stopnia niepełnosprawności.

REKLAMA

Czy, gdyby Tato wystąpił po świadczenie wspierające, to czy ja nadal mogłabym otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne, jak dotychczas?

Założeniem obecnego systemu wspierania osób niepełnosprawnych jest wygaszenie świadczenia pielęgnacyjnego (starego) dla opiekunów niepełnosprawnych osób dorosłych. Tylko osoby dorosłe mogą otrzymać świadczenie wspierające. Więc osoba niepełnosprawna (dorosła) składając wniosek o świadczenie wspierające "zabiera" np. swojej córce świadczenie pielęgnacyjne (stare). Nowe świadczenie pielęgnacyjne jest tylko dla opiekunów opiekujących się dziećmi do 18. życia (które nie mają prawa do świadczenia wspierającego).

Mitem jest, że MOPS daje tylko jeden zasiłek na osobę. W przykładzie wypłacił 6 zasiłków. Na jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz

Czy jedna osoba z MOPS otrzymuje średnio tylko jeden rodzaj zasiłku? A może jest możliwa kumulacja świadczeń i jedna osoba potrzebująca otrzyma ich wiele rodzajów (albo na różne cele)? W artykule przykład na drugą sytuację - wyrok sądu dla osoby, która otrzymała z MOPS 6 zasiłków w trzy miesiące. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. Beneficjentka zasiłków poszła do sądu nie dlatego, że nie otrzymała zasiłku. Spierała się (skutecznie) o zbyt niską jego wartość.

Zdolność kredytowa w październiku 2025 r. Kolejny rekord pobity: prawie milion złotych dla rodziny ze średnimi zarobkami

W ciągu roku zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o 1/4. Najmocniej sytuacja poprawiła się w ciągu ostatnich 6 miesięcy, w trakcie których mediana zdolności kredytowej konsekwentnie wyznaczała kolejne historyczne rekordy. Dziś kwota, którą banki skłonne są pożyczyć na zakup mieszkania rodzinie z dwiema średnimi krajowymi, to 940 tysięcy złotych. Choć nominalnie jest to najwyższy zanotowany wynik, to po korekcie o inflację do rekordu wciąż brakuje kilkunastu procent.

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie jest wprawdzie jeszcze oficjalnie wiadome, ile dokładnie wyniesie trzynastka w 2026 roku, ale na podstawie dostępnych danych gospodarczych z GUS oraz przepisów, można już oszacować z dużą dokładnością tę kwotę świadczenia. Dowiedz się już teraz, ile wyniesie nowa trzynastka. W artykule znajdziesz szczegółowe obliczenia oparte o dotychczas dostępne dane makroekonomiczne.

REKLAMA

Uwaga na nowe oszustwo! Bazuje na zmianie przepisów. Każdy powinien wiedzieć i ostrzec seniorów przed naciągaczami

Koniec roku to moment, w którym oszuści działają bardziej intensywnie. W tym okresie często bazują na informacjach o tym, że od nowego roku ma nastąpić zmiana przepisów, w związku z którą na obywateli zostaną nałożone nowe obowiązki. Warto więc być na bieżąco z planowanymi zmianami prawa i odpowiednio reagować oraz ostrzec seniorów.

31 października – ważna data dla studentów z rentą rodzinną. ZUS: Z tym obowiązkiem nie można się spóźnić

Jak co roku, do końca października część studentów pobierających rentę rodzinną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek dostarczenia do ZUS-u zaświadczenia z uczelni potwierdzającego kontynuowanie nauki. Brak takiego dokumentu spowoduje wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej.

REKLAMA