Czym adwokat różni się od radcy prawnego?

Zdarza się, że mamy jakiś problem prawny i nie wiemy do kogo się zwrócić. Czy do adwokata, czy do racy prawnego, czy może do notariusza. Warto jednak to wiedzieć. W ten sposób zaoszczędzimy czas, pieniądze i nerwy.

Adwokat

Wykonywanie zawodu adwokata reguluje ustawa Prawo o adwokaturze. To na jej podstawie funkcjonuje samorząd adwokacki, przeprowadzane są egzaminy na aplikacje a także adwokaci prowadzą działalność gospodarczą.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Zgodnie z tą ustawą zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej czyli na:

• Udzielaniu porad prawnych,
• Sporządzaniu opinii prawnych,
• Opracowywaniu projektów aktów prawnych,
• Występowaniu przed sądami,
• Występowaniu przed urzędami.

Radca prawny

Zasady wykonywania zawodu radcy prawnego reguluje również ustawa. W tym wypadku jest to ustawa z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 4 w/w ustawy wykonywanie zawodu radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej.

Od 1 lipca 2015 r. radcowie prawni mogą występować jako obrońcy w sprawach karnych i karnoskarbowych, jeżeli nie pozostają w stosunku pracy. Uprawnienie to przysługuje zatem radcom wykonującym zawód na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawego oraz w odpowiedniej spółce. Wymóg niepozostawania w stosunku pracy nie dotyczy pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych. Po zmianie przepisów świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy.

Zobacz więcej: Czy radca prawny może być obrońcą w postępowaniu karnym?

Różnice

Przed zmianą przepisów z punktu widzenia ewentualnego klienta istniała jedna podstawowa różnica pomiędzy obydwoma zawodami. Tylko adwokat mógł być obrońcą w sprawach karnych i karnoskarbowych. Radca prawny nie mógł reprezentować swojego mocodawcy w takich sprawach i w takim charakterze. Obecnie jest to możliwe, oczywiście o ile radca nie pozostaje w stosunku pracy.

Do niedawna radcowie prawni nie mogli występować również w sprawach rodzinnych (m.in. sprawy rozwodowe). Od 2007 r. otwarto radcom prawnym furtkę do prowadzenia tego rodzaju spraw.

Inną ważną różnicą pomiędzy obydwoma zawodami jest to, że radca prawny może być zatrudniony na podstawie stosunku pracy u konkretnego przedsiębiorcy. Adwokaci natomiast mogą wykonywać swój zawód jedynie w drodze indywidualnej działalności gospodarczej lub jako wspólnik spółki.

Różnica ta jest o tyle istotna, że z adwokatem możemy zawrzeć jedynie umowę cywilnoprawną natomiast z radcą prawnym także umowę o pracę. Jednak z punktu widzenia przeciętnego człowieka nie jest to znacząca różnica.

Podsumowanie

Coraz głośniej mówi się o połączeniu obydwu zawodów w jeden. Polska jest bowiem jednym z niewielu państw w Europie gdzie mamy do czynienia z takim dualizmem zawodów prawniczych. W innych państwach występuje raczej jeden zawód. Dlatego też w Polsce rozpoczęły się już prace nad połączeniem. Co z tego wyjdzie nie wiadomo.

Na razie jednak istnieją dwa zawody. Zarówno do adwokata, jak i do radcy prawnego można iść gdy ma się problem z prawem cywilnym, rodzinnym czy administracyjnym. Jeden i drugi może reprezentować mocodawcę w sądzie cywilnym, sądzie administracyjnym, przed Trybunałem Konstytucyjnym, przed Sądem Najwyższym jak również przed urzędami i organami władzy publicznej oraz samorządu terytorialnego.