REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy - jakie rozwiązania?

Subskrybuj nas na Youtube
Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy - jakie rozwiązania?
Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy - jakie rozwiązania?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy weszła w życie po publikacji w Dzienniku Ustaw. Oto jej na najważniejsze rozwiązania.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w Dzienniku Ustaw

12 marca 2022 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r., poz. 583). Tym samym weszła w życie, a jej przepisy obowiązują z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.

REKLAMA

REKLAMA

Nowe przepisy dotyczą przede wszystkim zatwierdzania (legalizacji) pobytu w Polsce Ukraińców, którzy schronili się w Polsce przed wojną. Ustawa reguluje też kwestie związane z zatrudnieniem, opieką zdrowotną, edukacją i udzielaną im pomocą.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy - kogo dotyczy?

Przyjęte rozwiązania dotyczą obywateli Ukrainy i ich małżonków, którzy w wyniku działań wojennych wjechali legalnie do Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy od 24 lutego 2022 r. i deklarują zamiar pozostania w Polsce.

W stosunku do obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka ochrona jest szersza i obarczona mniejszymi warunkami - mogą oni korzystać z rozwiązań przewidzianych w ustawie także, gdy przybyli na terytorium Polski niebezpośrednio z Ukrainy, a stosowanie ustawy rozszerzone jest również na innych niż małżonkowie najbliższych członków ich rodzin.

REKLAMA

Ustawa co do zasady nie dotyczy osób, które złożyły w Polsce wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej, albo zadeklarowały zamiar złożenia takich wniosków. Jeśli taka osoba będzie chciała jednak skorzystać z pomocy przewidzianej w ustawie, będzie mogła wycofać taki wniosek. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co ważne - zgodnie z ustawą wyjazd z terytorium Polski na okres przekraczający 1 miesiąc co do zasady pozbawia obywatela Ukrainy prawa do korzystania z rozwiązań przewidzianych w ustawie - zarówno tych dotyczących legalizacji pobytu, jak i świadczeń społecznych.

W ustawie uregulowana została również sytuacja osób, które przyjechały do Polski wcześniej i przebywały w kraju legalnie w dniu, kiedy wojska rosyjskie zaatakowały Ukrainę. Polskie wizy wydane obywatelom Ukrainy, których ważność upływa po 24 lutego 2022 r., z mocy prawa są przedłużane do 31 grudnia 2022 r. W podobnej sytuacji znajdują się osoby, które przebywały w Polsce przed wojną na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy.

Legalny pobyt w Polsce

Wszyscy obywatele Ukrainy, którzy spełniają powyższe warunki, mogą przebywać legalnie w Polsce przez 18 miesięcy, licząc od dnia 24 lutego 2022 r. Za legalny uznawany jest także pobyt dziecka obywateli Ukrainy urodzonego w Polsce. 

Jedynym warunkiem jest rejestracja przybycia takiej osoby do Polski przez Straż Graniczną. Jeśli obywatel Ukrainy przybył już do Polski, ale nie został zarejestrowany, ma na to 60 dni od dnia wjazdu na terytorium RP.

Aby skorzystać z praw i uzyskać dostęp do świadczeń i usług publicznych przewidzianych w ustawie wymagane jest uzyskanie numeru ewidencyjnego PESEL. Obywatele Ukrainy mogą zwrócić się o jego wydanie do organów urzędów gmin.

Procedura uzyskania numeru PESEL dla osób uciekających przed wojną została uproszczona. Dodatkowo w przepisach przewidziano możliwość uzyskania przez nich profilu zaufanego, który umożliwia dostęp do usług publicznych online.

Ułatwiony dostęp do rynku pracy

W uchwalonej ustawie znalazły się przepisy ułatwiające obywatelom Ukrainy, których pobyt w Polsce został uznany za legalny, dostęp do rynku pracy i statusu osoby bezrobotnej lub poszukującej pracy. Nie jest do tego wymagane odrębne zezwolenie na pracę, a wystarczy powiadomienie urzędu pracy przez zatrudniającego w ciągu 14 dni od podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy. 

Co więcej ustawa przewiduje możliwość podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy na takich samych warunkach, jak obywatele Polski.

Wsparcie materialne i świadczenia

W celu zapewnienia wsparcia materialnego rodzinom ukraińskim w ustawie przewidziano m.in.:

  • wsparcie w postaci świadczeń rodzinnych i wychowawczych,
  • wsparcie w postaci świadczeń pieniężnych i niepieniężnych w ramach pomocy społecznej,
  • pomoc w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę na cele bytowe,
  • dostęp do bezpłatnej pomocy psychologicznej,
  • dostęp do opieki medycznej na takich samych warunkach, jak osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce,
  • wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami w ramach środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
  • pomoc żywnościową w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.

Ustawa zakłada również, że każdy podmiot, a w szczególności osoba fizyczna, która zapewnia zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy będzie mogła uzyskać wsparcie finansowe. Świadczenia będą wypłacane przez organ gminy za okres maksymalnie 60 dni, ale w uzasadnionych przypadkach może być on przedłużony.

Edukacja i opieka

W nowych przepisach uregulowano też warunki, na jakich obywatele Polski i Ukrainy, którzy studiowali w Ukrainie lub byli tam nauczycielami akademickimi lub pracownikami naukowymi, będą mogli kontynuować naukę lub działalność naukową na polskich uczelniach.

Ukraińskie dzieci i uczniowie również będą miały zapewnioną naukę i wychowanie. W tym celu w szkołach i przedszkolach będą mogły być tworzone nowe klasy i grupy. Dodatkowo ustawa przewiduje ułatwienia w zatrudnianiu pomocników nauczycieli, a także reguluje kwestie związane z zapewnieniem opieki dla małoletnich dzieci z Ukrainy, które przybyły do Polski bez opieki.

Co dalej

Co do dalszego pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi ustawa przewiduje, że będzie im udzielane jednorazowe, 3-letnie zezwolenie na pobyt czasowy. Wniosek o takie zezwolenie będzie można złożyć nie wcześniej niż po upływie 9 miesięcy od dnia wjazdu do Polski. Procedura uzyskania takiego zezwolenia będzie uproszczona, a osoba z zezwoleniem będzie mogła pracować w Polsce bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zasady na cmentarzach, a za naruszenie grożą kary do nawet 5000 zł. Uwaga na te pułapki we Wszystkich Świętych, łatwo się pomylić

Zbliża się 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych oraz 2 listopada – zaduszki. To czas pamięci o tych, którzy odeszli, szczególnie osobach bliskich. W tym czasie masowo ruszymy odwiedzać groby, a niektórzy już teraz je porządkują przed 1 listopada. Jednak czas ten nie zwalnia nas od przestrzegania przepisów. Także na cmentarzach obowiązują zasady segregacji, a w tym roku w niektórych miejscach czeka na nas nowość - jaka?

Przedłużenie okresu przedawnienia w podatku od spadków ukryte w nowelizacji. Fikcyjna deregulacja niekorzystna dla spadkobierców

Najnowszy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn nałoży na podatników (spadkobierców) obowiązek złożenia zeznania podatkowego po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia (APD). Jeżeli ta nowelizacja wejdzie w życie, to faktycznie termin przedawnienia wyniesie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie 3 lata, jak obecnie, co wynika z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie realizuje się w tym wypadku deklarowanego celu w postaci „uproszczenia procedur oraz ochrony spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych.”, lecz w istocie przedkłada się projekt ustawy niekorzystnej dla podatników – pisze adwokat Konrad Giedrojć.

103 średnie pensje na mieszkanie w Warszawie (50 m2). A w innych miastach? Ceny mieszkań w III kwartale 2025 r. [raport]

W III kwartale 2025 r. w większości z 17 największych polskich miast ceny mieszkań spadły w porównaniu z poprzednim kwartałem. W segmencie mieszkań średniej wielkości (35–60 m²) największy spadek odnotowano w Gdyni – o prawie 5%. Po obniżkach przeciętna ofertowa cena mieszkania o powierzchni 50 m² w tym mieście wynosi 585 tys. zł. Dla porównania, w najtańszej Częstochowie to 350 tys. zł, a w najdroższej z zestawienia Warszawie – prawie 837 tys. zł. W stolicy w ostatnim kwartale ceny mieszkań wzrosły o 2%. Warszawa należy też do najdroższych stolic Europy pod względem dostępności mieszkań. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 50 m² poza centrum, potrzeba 103 średnich pensji. Tak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych w szoku – zmiany od 2026 r. mogą uderzyć w tysiące rodzin

Od 2026 r. opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą stanąć przed rewolucją w systemie wsparcia. Ustawa o asystencji osobistej wprowadza nowe zasady, ogranicza budżet osobisty i skraca okresy decyzji. Równocześnie rząd zapowiada zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym i nową emeryturę opiekuńczą. Czy rodziny są gotowe na te zmiany?

REKLAMA

Większość Polaków nie ma testamentu. Co to oznacza dla ich rodzin? W takiej sytuacji majątek jest dziedziczony ustawowo, zgodnie z hierarchią opisaną w Kodeksie cywilnym

Badania pokazują, że większość osób w Polsce nie spisało testamentu. W praktyce oznacza to, że majątek po śmierci dziedziczony jest ustawowo – nie zawsze zgodnie z wolą zmarłego. Sprawdź, jak prosto uregulować sprawy spadkowe i ochronić najbliższych.

Tym seniorom ZUS wypłaci emeryturę lub rentę wcześniej w październiku i listopadzie 2025 r.

Emeryci i renciści otrzymują swoje świadczenia z ZUS-u w ustalonych terminach płatności. W październiku i listopadzie 2025 r. niektórzy z nich mogą jednak spodziewać się przelewu bankowego lub wizyty listonosza nieco wcześniej niż zwykle.

Oszczędności warunkiem poczucia bezpieczeństwa Polaków: jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają? [RAPORT]

Jak wynika z badania SW Research na zlecenie Job Impulse, rośnie odsetek osób, które nie potrzebują dodatkowych funduszy, aby czuć stabilność finansową (17% w 2025 r. i 13% w 2023 r.). Jednocześnie ponad połowa badanych (55%) wskazuje, że dla osiągnięcia poczucia bezpieczeństwa finansowego ich gospodarstwa domowe wymagają co najmniej tysiąca złotych miesięcznie więcej. Najnowsze badanie pokazuje, jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają.

Dłużnik nie ukryje się za hipoteką. Sąd Najwyższy zmienia reguły gry

Koniec z unikaniem spłaty długów pod pozorem obciążonych nieruchomości. Sąd Najwyższy definitywnie uciął wieloletni spór: dłużnik nie obroni się już przed skargą pauliańską tłumacząc, że jego majątek był bezwartościowy. Ta uchwała zmienia zasady gry w polskim prawie zobowiązań.

REKLAMA

To koniec brązowych worków na odpady - kolejne miasta z nich rezygnują

Przez lata panowania zasad segregacji śmieci można było się przyzwyczaić do tego, że odpady biodegradowalne (np. liście, skoszona trawa, obierki, resztki warzyw i owoców etc.) wyrzucamy do brązowych worków na odpady. Takie zasady panowały i jeszcze panują w zdecydowanej większości gmin w Polsce – jednak pojawiają się kolejne miasta, które z tego rezygnują.

Nowa instytucja koronera w Polsce. Dlaczego jest potrzebna i na jakim etapie są prace legislacyjne?

Czy w Polsce jest instytucja koronera? Formalno-prawnie nie ma i co więcej okazuje się, że problem braku urzędnika medyczno-prawnego, który mógłby stwierdzać zgon i nadzorować czynności z tym związane - narasta od lat i dotyka rodzin, służb ratunkowych oraz systemu statystyki przyczyn zgonów. Czy czas to zmienić? Wydaje się, że tak, tym bardziej, że Rzecznik Praw Obywatelskich konsekwentnie wskazuje na luki w obowiązującym prawie i wielokrotnie apelował o systemowe rozwiązanie tej materii. Dobra wiadomość jest taka, że Ministerstwo Zdrowia pracuje nad projektem a planowany termin wejścia w życie 1 lutego 2027 r.

REKLAMA