W Sejmie: Status drugiego dodatku do renty bez zmian [Odpowiedź rządu]

Wiceminister Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnością, deklarował przygotowanie drugiego dodatku dla osób pobierających rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji). Projekt jest na etapie konsultacji z MF.

W Sejmie wciąż o drugim dodatku do renty. Pierwszy właśnie zaczyna być wypłacany [Przykład] [Tabela]

Renciści jednak nie ustępują i starają się wywrzeć presję na rządzie. Przykładem  jest Interpelacja nr 9968 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie dysproporcji dochodowej między dwiema grupami rencistów oraz konieczności wyrównania świadczeń (zainicjowały zapytanie posłanki: Krystyna Sibińska, Elżbieta Gapińska). Poniżej omawiam wystąpienie posłów – rząd jeszcze nie udzielił na nie odpowiedzi.

W związku z powyższym zwracamy się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o informację, na jakim obecnie etapie znajdują się prace legislacyjne nad projektem ustawy, który wprowadzi dodatek dopełniający dla osób pobierających rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a także z orzeczoną niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Prosimy o wskazanie przewidywanego terminu wejścia w życie takich przepisów, które zapewnią równouprawnienie i sprawiedliwość w systemie rent i świadczeń społecznych.

 Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Drugi dodatek jest tylko dla rencistów socjalnych, a nie dla rencistów chorobowych

W sytuacji, gdy często jedyną istotną różnicą między nimi jest moment powstania niepełnosprawności, która ma wpływ na rodzaj przyznawanego świadczenia.

 Podstawa prawna dla pierwszego dodatku

Ustawą z dnia 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw, wprowadzono od 1 stycznia 2025 r. nowe świadczenie uzupełniające — dodatek dopełniający, przeznaczony dla osób legitymujących się prawem do renty socjalnej oraz posiadających ważne orzeczenie o całkowitej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Po marcowej waloryzacji świadczeń, wysokość dodatku dopełniającego wynosi obecnie 2610,72 zł brutto.

Zapowiedź rozszerzenia dodatku na kolejne grupy uprawnionych rencistów

Już w trakcie legislacyjnych prac nad wskazaną ustawą, wiceminister Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnością, deklarował przygotowanie analogicznego rozwiązania prawnego dla osób pobierających rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, które również posiadają orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Niestety, pomimo tych oficjalnych zapowiedzi, prace nad projektem nowelizacji ustawy dotyczącej tej grupy beneficjentów utknęły na etapie konsultacji i nie zostały dotąd zakończone.

Dysproporcje i poczucie dyskryminacji wśród uprawnionych do świadczeń

Fakt, że dodatek dopełniający jest przyznawany wyłącznie rencistom socjalnym z orzeczoną niezdolnością do samodzielnej egzystencji, rodzi poważne zastrzeżenia w zakresie równości wobec prawa i sprawiedliwości społecznej. Renciści z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, którzy również posiadają takie orzeczenie, odczuwają poczucie niesprawiedliwości i bycia dyskryminowanymi, co podważa zasadę równego traktowania beneficjentów systemu ubezpieczeń społecznych.

Podobieństwa między obiema grupami oraz ich potrzeby zdrowotne i opiekuńcze

Zarówno renciści socjalni, jak i renciści z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, którzy mają orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji, to osoby z najcięższymi postaciami niepełnosprawności. Obie grupy mają identyczne lub bardzo zbliżone potrzeby w zakresie świadczeń zdrowotnych, leczenia specjalistycznego, rehabilitacji medycznej, zaopatrzenia w wyroby medyczne oraz wsparcia opiekuńczego, które są niezbędne dla ich codziennego funkcjonowania.

Nierówność w prawach rencistów pomimo odprowadzania składek i świadczeń

Osoby, które pracowały zawodowo, opłacały składki na ubezpieczenie społeczne w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i nabyły prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz mają orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, zostały pominięte w prawie do dodatku dopełniającego. W efekcie osoby te, mimo wykazania aktywności zawodowej i prawidłowego odprowadzania składek, mają mniejsze uprawnienia i świadczenia niż renciści socjalni, którzy składek nigdy nie wpłacali. Powoduje to negatywne skutki społeczne i obniża zaufanie do systemu ubezpieczeń społecznych.