REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Godziny nadliczbowe w pytaniach i odpowiedziach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Ryś
W zamian za pracę w godzinach nadliczbowcyh pracownikowi przysługiwać może dzień wolny.
W zamian za pracę w godzinach nadliczbowcyh pracownikowi przysługiwać może dzień wolny.

REKLAMA

REKLAMA

Praca w godzinach nadliczbowych nastręcza problemów zarówno pracodawcom, jaki i pracownikom. Odpowiemy na najważniejsze pytania dotyczące pracy w nadgodzinach.

Czym jest praca w godzinach nadliczbowych

Z pracą w godzinach nadliczbowych mamy do czynienia w dwóch przypadkach. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy to praca w godzinach nadliczbowych. Ponadto praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.

REKLAMA

 Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku zaistnieniem szczególnych potrzeb pracodawcy nie  może przekroczyć 150 godzin w roku kalendarzowym.

Kiedy możliwa jest praca w godzinach nadliczbowych

Praca w godzinach nadliczbowych jest możliwa tylko w ściśle określonych przez prawo przypadkach. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna jest po pierwsze w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Po drugie praca w godzinach nadliczbowych jest możliwa w razie zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy.

Kogo wolno, a kogo nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych

W przypadku ograniczeń w pracy w godzinach nadliczbowych można wyróżnić zakaz bezwzględny i względny pracy w nadgodzinach.

Zakaz bezwzględny pracy w godzinach nadliczbowych, od którego nie ma wyjątków dotyczy pracownic w ciąży oraz pracowników młodocianych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Naruszenie bezwzględnego zakazu pracy w godzinach nadliczbowych przez pracodawcę stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Zakaz względny pracy w godzinach nadliczbowych dotyczy pracownika – rodzica sprawującego opiekę nad dzieckiem do 4 roku życia oraz pracownika niepełnosprawnego. Co oznacza, że zakaz jest zakazem względnym. Oznacza to, że po spełnieniu określonych warunków zarówno rodzica zajmującego się opieką na małym dzieckiem jak i pracownika niepełnosprawnego można zatrudnić w nadgodzinach.

Pracodawca może powierzyć pracownikowi opiekującemu się dzieckiem do 4 roku życia pracę w godzinach nadliczbowych, po wcześniejszym uzyskaniu od niego zgody.

Natomiast niepełnosprawna może być zatrudniona w godzinach nadliczbowych przy pilnowaniu mienia mogą pracować w nadgodzinach lub w przypadku, kiedy złoży stosowny wniosek podparty zgodą lekarza.

Praca w godzinach nadliczbowych kadry zarządzającej

Pracownicy zarządzający zakładem pracy w imieniu pracodawcy oraz kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych, którzy wykonują pracę po godzinach nie mogą liczyć na wynagrodzenia oraz dodatek z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.

Jednak kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Dodatek w takim przypadku przysługuje w wysokości 100 proc. wynagrodzenia. Dodatek przysługuje tylko, jeśli kierownicy w zamian za pracę po godzinach w niedzielę i święto nie otrzymali dnia wolnego od pracy.

Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych

Pracownikowi świadczącemu pracę w nadgodzinach przysługuje dodatek. Dodatek przysługuje w wysokości 100 lub 50 procent wynagrodzenia. Za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia, w przypadku, kiedy za praca w nadgodzinach przypada w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto. W razie wykonywania pracy w godzinach nadliczbowy w innych dniach przysługuje dodatek w wysokości 50 proc. wynagrodzenia.

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz dodatku pracownikowi przysługuje również normalne wynagrodzenie.

Dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

W przypadku wypłaty dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych używane jest określenie 100 lub 50 proc. wynagrodzenia, co ono dokładnie oznacza. Wynagrodzenie stanowiące podstawę obliczania dodatku, obejmuje wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną. W przypadku, kiedy taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania przyjmuje się kwotę 60 proc. wynagrodzenia.

W stosunku do pracowników wykonujących stale pracę poza zakładem pracy wynagrodzenie wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych, może zostać zastąpione ryczałtem. Wysokość ryczałtu powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych.

Dzień wolny za pracę w godzinach nadliczbowych

W zamian za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługiwać może dzień wolny. Jeśli jednak pracownik otrzyma dzień wolny, nie może liczyć na dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.

Pracownik może sam zgłosić pracownikowi chęć odebrania dnia wolnego w zamian za nadgodziny. W związku z tym składa pracodawcy pisemny wniosek. Pracodawca w takim przypadku udziela pracownikowi czasu wolnego w takim samym wymiarze czasu, w jakim pracował w nadgodzinach.

W określonych przypadkach udzielenie pracownikowi czasu wolnego za nadgodziny może nastąpić z inicjatywy pracodawcy, bez wniosku pracownika. Pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych. Co oznacza, że za jedną godzinę pracy w godzinach nadliczbowych przysługuje półtorej godziny czasu wolnego. Jednakże w tym przypadku rekompensata nie może spowodować, obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.

Zobacz także dział: Godziny nadliczbowe

Podstawa prawna: Kodeks pracy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Równa płaca dla kobiet i mężczyzn – nowe obowiązki, nowe możliwości dla controllingu

Nadchodzące zmiany prawne, wynikające z unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń (2023/970), wymuszają na firmach nie tylko zwiększenie przejrzystości w polityce płacowej, ale również wprowadzenie zupełnie nowych standardów raportowania i analizy danych personalnych. Eksperci firmy Controlling Systems wskazują, że to zadanie wymaga ścisłej współpracy działów HR, IT oraz controllingu, który coraz częściej wychodzi poza swoją tradycyjną rolę finansową i staje się strategicznym partnerem w zarządzaniu kapitałem ludzkim.

Czy UE zakaże faktycznie używania kominków na drewno? Eksperci ostrzegają przed skutkami zmian w Ekoprojekcie

W Brukseli odbyło się 25 czerwca 2025 r. forum konsultacyjne Komisji Europejskiej poświęcone rewizji tzw. rozporządzenia ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP), czyli m.in. kominków, pieców i wkładów opalanych drewnem. Nowe propozycje zmian wzbudzają poważne kontrowersje i obawy wśród producentów, przedstawicieli organizacji branżowych oraz ekspertów, a przede wszystkim wśród użytkowników takich urządzeń. W opinii wielu uczestników spotkania, w tym reprezentantów polskiej branży, propozycje Komisji mogą w praktyce doprowadzić do likwidacji legalnego rynku urządzeń grzewczych na drewno w całej Unii Europejskiej.

Podwyżka minimalnej stawki godzinowej o zaledwie 90 groszy w 2026 roku wywołała burzę. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu

Zaledwie 90 groszy więcej za godzinę pracy – tyle wynosi rządowa propozycja podwyżki stawki minimalnej na 2026 rok. „To wstyd, nie podwyżka” – grzmią związkowcy i ostrzegają: taka decyzja to cios w usługi publiczne i dalsze spłaszczanie płac. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu.

Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

REKLAMA

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

Europa stawia na migrantów. Polska się starzeje i wyludnia – co dalej?

Rekordowa liczba ludności w Unii Europejskiej – 450,4 mln osób – to efekt rosnącej imigracji, która rekompensuje spadek urodzeń i przewagę zgonów. Europa starzeje się, a migranci łagodzą demograficzny kryzys. Polska, z ujemnym bilansem ludności, stoi dziś na rozdrożu.

REKLAMA

Praca sezonowa 2025 r.: co, gdzie, jak i ile?

Sezonowe zatrudnienie to forma pracy, która wyróżnia się kilkoma charakterystycznymi cechami, istotnymi zarówno dla pracowników jak i pracodawców. Na czym polega, w jakim sektorze można znaleźć pracę sezonową, co z pracą sezonową w UE i ile można zarobić?

Kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i na innych obiektach pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim

Dzieci i młodzież skorzystają jak co roku z wypoczynku zorganizowanego w formie wyjazdowej jako kolonia, obóz lub jako forma w miejscu zamieszkania, m.in. na półkoloniach organizowanych przez placówki oświatowo-wychowawcze, świetlice szkolne, młodzieżowe domy kultury, ośrodki sportowe. W związku z tym zapowiedziane są kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i innych obiektów pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim.

REKLAMA