REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dokumentacja medyczna na żądanie rodziny zmarłego pacjenta – zmiany w przepisach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dotychczas po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna była przekazywana jedynie osobom uprzednio upoważnionym przez zmarłego/Fot. Fotolia
Dotychczas po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna była przekazywana jedynie osobom uprzednio upoważnionym przez zmarłego/Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 9 lutego 2019 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące udostępniania dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta. Co przedmiotowe zmiany oznaczają dla członków rodziny zmarłego?

Śmierć bliskiej osoby, a zwłaszcza śmierć nagła jest ogromnym przeżyciem. Jeszcze trudniej jest, jeśli rodzina nie może ustalić co stało się ze zmarłym, jakie miał obrażenia, na co cierpiał, czy też jak był leczony. Nie jest to problem całkiem abstrakcyjny, zdarzają się sytuacje, że lekarz nie chce udzielić informacji bliskim pacjenta, a placówka medyczna odmawia wydania dokumentacji medycznej.

REKLAMA

Polecamy: Psychologiczny GPS. Jak zadbać o siebie, stawiać zdrowe granice i tworzyć budujące relacje (PDF)

Odmowa udostępnienia danych

Do tej pory taka praktyka mogła się zdarzać z uwagi na brzmienie przepisów ustaw o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Rodziny próbowały różnych sposobów, aby uzyskać wgląd do dokumentacji medycznej. Przykładem może być złożenie zainicjowanie postępowania przed Komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych (placówka zobowiązana jest w takiej sytuacji wydać dokumentację medyczną na potrzeby postępowania w sprawie stwierdzenia istnienia zdarzenia medycznego), czy też wniesienie skargi na lekarza do rzecznika odpowiedzialności zawodowej (prawo dostępu do informacji medycznej oraz dokumentacji medycznej w tym postępowaniu może być realizowane po śmierci pacjenta przez małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwo, powinowatego w tej samej linii lub stopniu, osobę pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka, a także osobę pozostająca we wspólnym pożyciu).

Jak było?

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, po śmierci pacjenta, informacje lub/i dokumentacja medyczna były przekazywane jedynie osobom, które uprzednio zostały przez zmarłego upoważnione do uzyskania dostępu do danych medycznych dotyczących tego pacjenta lub przedstawicielowi ustawowemu. Problem pojawiał się w sytuacjach nagłych śmierci (np. po wypadkach), kiedy pacjent nie zdążył nikogo upoważnić do zasięgania informacji. Rodzina często była odsyłana przez lekarzy/placówki z kwitkiem – bez jakiejkolwiek wiedzy na temat swojego bliskiego. Z drugiej strony trudno było by się dziwić zachowaniom lekarzy, skoro tego wymagały od nich obowiązujące przepisy prawa. Lekarze obawiali się, że mogą naruszyć przepisy, nawet nieświadomie. A to wszystko przez nieprecyzyjne zapisy w ustawie.

Jak ma być?

Od 9 lutego 2019 r. zmieniają się przepisy dotyczące udostępniania dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z nowymi przepisami (m.in. znowelizowane art. 26 ustawy o prawach pacjenta oraz art. 40 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty), placówka medyczna poza dotychczas uprawnionymi osobami (osoba upoważniona przez pacjenta za życia oraz przedstawiciel ustawowy) dokumentację medyczną ma udostępniać osobie bliskiej, chyba że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska lub sprzeciwił się temu za życia pacjent.

Czy to rozwiązuje problem?

Wydaje się, że może to ułatwić życie placówkom i lekarzom, bo nie będą musieli już decydować czy konkretnej osobie można udostępnić taką dokumentację – w razie wątpliwości decyzje będzie podejmował sąd.

Nie wydaje mi się jednak, żeby rozwiązanie było zawsze właściwe dla samej rodziny pacjenta. Oczywiście w sytuacji, w której nie ma sporu pomiędzy członkami rodziny, nie będzie problemu, a regulację uznać należy za korzystną dla bliskich – uzyskają informacje i dostęp do danych medycznych dotyczących zmarłego pacjenta.

Sytuacja może się jednak skomplikować, jeśli zostanie złożony sprzeciw, co do możliwości udostępnienia danych medycznych.

Sprzeciw wobec udostępniania danych i dokumentacji

  • sprzeciw innej osoby bliskiej

REKLAMA

Problemy mogą się pojawić, jeśli rodzina jest skonfliktowana lub ma odmienny pogląd na dostęp do danych medycznych przez poszczególnych członków rodziny. W takiej sytuacji jedna osoba może zablokować pozostałym bliskim dostęp do dokumentacji medycznej. Zgodnie bowiem z brzmieniem przepisów, dokumentacja może być wydana osobie bliskiej, chyba że inna osoba bliska się temu sprzeciwi.

Jeśli rodzina będzie w sporze to decyzję, czy wyrazić zgodę na udostępnienie dokumentacji, będzie podejmował sąd. Wniosek może złożyć zarówno jedna z osób bliskich, jak i lekarz. Lekarz będzie mógł także wystąpić do sądu z wnioskiem, jeśli będzie miał wątpliwości czy uznać daną osobę (wnoszącą o udostępnienie danych lub wyrażającą sprzeciw wobec udostępnienia) za osobę bliską w rozumieniu przepisów.

  • sprzeciw wyrażony za życia przez pacjenta

REKLAMA

Na drodze do uzyskania dostępu do danych może stanąć także zachowanie zmarłego pacjenta. Może on za swojego życia wyrazić sprzeciw wobec udostępniania komukolwiek dotyczących go danych medycznych. Sprzeciw (zgodnie ze znowelizowanym art. 40 ust. 3a ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz znowelizowanym art. 14 ust. 4 ustawy o prawach pacjenta) powinien być dołączony do dokumentacji medycznej. Jednak nie do końca wiadome jest w jakiej formie pacjent może wyrazić taki sprzeciw, ani też tym bardziej w jaki sposób inna placówka ma uzyskać wiedzę o takim sprzeciwie. Kolejna wątpliwość to ustalenie, czy wystarczy złożenie przez pacjenta jednego sprzeciwu w jednej placówce, by uniemożliwić udostępnianie wszelkich danych medycznych we wszystkich placówkach, czy też pacjent powinien w każdej placówce złożyć odrębny sprzeciw. Z punktu widzenia logiki przyjąć należałoby, że jeden sprzeciw wystarczy, ale w takiej sytuacji wracamy do problemu lekarzy w zakresie możliwości i sposobów w jakich mają oni uzyskać wiedzę o takim sprzeciwie. Czy w ogóle i ewentualnie jakie rozwiązania zostaną wprowadzone pokaże dopiero czas (może zostanie utworzony jakiś specjalny rejestr).

W wyjątkowych sytuacjach, pomimo złożonego przez pacjenta sprzeciwu, osoba bliska będzie mogła wystąpić do sądu o udostępnienie tych danych. Jednak udostępnienie będzie możliwe, jeśli będzie to niezbędne:

  1. w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia, z tytułu śmierci pacjenta
  2. dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej.

Jednocześnie sąd będzie mógł określić zakres ujawnienia tajemnicy obejmującej dane medyczne.

Jakie okoliczności będą badane przez sąd, który ma podjąć decyzje w sprawie udostępnienia danych medycznych oraz zakresu ich udostępnienia?

Sąd będzie badał:

  1. interes uczestników postępowania
  2. rzeczywistą więź osoby bliskiej ze zmarłym pacjentem
  3. wolę zmarłego pacjenta
  4. okoliczności wyrażenia sprzeciwu.

Na możliwość dokonania oceny wprowadzonych zmian trzeba będzie jeszcze poczekać. Praktyka pokaże ewentualne braki w nowych uregulowaniach.

Polecamy serwis: Prawa pacjenta

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA