Stan zagrożenia epidemicznego – czym jest i kiedy może być wprowadzony?

Stan zagrożenia epidemicznego

Stan zagrożenia epidemicznego jest sytuacją prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych.

Polecamy: Uprawnienia rodziców w pracy

Wojewoda ogłasza stan zagrożenia epidemicznego na obszarze województwa lub jego części. Następuje to w drodze rozporządzenia na wniosek państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Jeżeli zagrożenie epidemiczne występuje na obszarze więcej niż jednego województwa, stan zagrożenia epidemicznego ogłasza minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego.

Podobnie jak w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego przez wojewodę, minister również dokonuje tego w drodze rozporządzenia.

W rozporządzeniu o wprowadzającym stan zagrożenia epidemicznego można ustanowić:

• czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
• czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,
• czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
• zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
• obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,
• nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,
• obowiązek przeprowadzenia określonych w przepisach szczepień ochronnych oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych.

Wprowadzenie takich rozwiązań powinno uwzględniać drogi szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz sytuację epidemiczną.

Stan zagrożenia epidemicznego - nowe przepisy w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa

Ważne zmiany, dotyczące wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego wprowadziła tzw. specustawa dotycząca koronawirusa, która obowiązuje od 8 marca 2020 r.

Nowe przepisy przewidują rozwiązania na wypadek wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego o charakterze i w rozmiarach przekraczający możliwości działania właściwych organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego.

W takiej sytuacji Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia zagrożony obszar wraz ze wskazaniem rodzaju strefy, na którym wystąpił stan epidemii lub stan zagrożenia epidemicznego oraz rodzaj stosowanych na tym terenie rozwiązań .

O jakie strefy chodzi?

Specustawa wprowadziła pojęcia następujących stref:

• strefa zero – obszar, na którym wystąpił stan epidemii, znajdujący się bezpośrednio wokół ogniska wirusa, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom, nakazom oraz środkom kontroli;
• strefa buforowa – obszar wokół strefy zero, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom lub nakazom dotyczącym przemieszczania się ludzi;
• strefa zagrożenia – obszar, na którym możliwe jest ryzyko wystąpienia stanu epidemii.

Zagrożony obszar to obszar jednej lub kilku jednostek podziału terytorialnego kraju lub obszar określony w sposób inny niż przez odniesienie do jednostek podziału terytorialnego kraju.

Rozwiązania, które można zastosować w przypadku wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego o charakterze i w rozmiarach przekraczający możliwości działania właściwych organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego (poza wcześniej wymienionymi):

• czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców;
• czasowa reglamentacja zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły;
• obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;
• obowiązek poddania się kwarantannie;
• zakaz opuszczania miejsca kwarantanny;
• czasowe ograniczenie korzystania z lokali lub terenów oraz obowiązek ich zabezpieczenia;
• nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, terenów i obiektów;
• nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;
• zakaz opuszczania strefy zero przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;
• nakaz określonego sposobu przemieszczania się.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r., poz. 1239 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374);