REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Renta wdowia: seniorzy są oburzeni ograniczeniami, chodzi o limit wieku i wysokość świadczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Renta wdowia: seniorzy oburzeni ograniczeniami, chodzi głównie o limit wieku i wysokość świadczeń
Renta wdowia: seniorzy oburzeni ograniczeniami, chodzi głównie o limit wieku i wysokość świadczeń
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Nowe przepisy dotyczące renty wdowiej wywołały oburzenie wśród seniorów. Skargi dotyczą przede wszystkim wprowadzonych limitów wieku oraz wysokości świadczeń z ZUS, które zdaniem wielu osób nie chronią wystarczająco osób starszych po śmierci małżonka. Zmiany weszły od stycznia 2025 roku, ale ich weryfikacja nastąpi dopiero w 2028 roku.
rozwiń >

Kontrowersje w sprawie renty wdowiej. Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) odnotowuje rosnącą liczbę skarg dotyczących zasad wypłaty renty wdowiej, czyli świadczenia przysługującego w sytuacji zbiegu emerytury i renty rodzinnej. Głównym przedmiotem zarzutów są ograniczenia w prawie do świadczenia – szczególnie wymóg nabycia prawa do renty rodzinnej w ciągu 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego oraz limit łącznej kwoty świadczeń do trzykrotności najniższej emerytury. W odpowiedzi na te wątpliwości zastępca RPO Stanisław Trociuk zwrócił się do minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk z prośbą o stanowisko w tej sprawie. Resort argumentuje, że zmiany mają na celu kierowanie wsparcia do najbardziej potrzebujących, a ewentualne korekty zostaną rozważone podczas planowanej weryfikacji świadczenia w 2028 roku.

REKLAMA

Renta wdowia: seniorzy oburzeni ograniczeniami, chodzi głównie o limit wieku wdowy i wdowca

REKLAMA

RPO otrzymuje liczne skargi na nowe zasady wypłat w zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych, zwanych rentą wdowią, przewidzianych na mocy ustawy z 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. W świetle obecnych regulacji generalną zasadą jest, że w razie zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych wypłaca się jedno z nich - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Dlatego po śmierci małżonka osoba owdowiała może zachować swoje świadczenie emerytalno-rentowe albo z niego zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym.

Nowelizacja wprowadza tzw. rentę wdowią, czyli nową regułę zbiegu prawa do renty rodzinnej z uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych. Znowelizowane przepisy weszły w życie 1 stycznia 2025 r  W myśl nowych rozwiązań w przypadku zbiegu prawa do wskazanych świadczeń z rentą rodzinną, jedno wybrane będzie wypłacane w całości (np. renta rodzinna), a drugie (np. emerytura) w wysokości wynoszącej od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. - 15%, a od 1 stycznia 2027 r. - 25%. Rada Ministrów dokona w 2028 r. weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu dla oceny możliwości i zasadności jego podwyższenia. Uwzględniona przy tym będzie sytuacja społeczno-gospodarcza kraju.

Seniorom nie podoba się ograniczenie wysokości renty wdowiej do trzykrotności najniższej emerytury

Jednocześnie nowelizacja przewiduje ograniczenie wysokości renty wdowiej. Suma wypłacanych świadczeń w zbiegu nie będzie mogła przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Obecnie jest to 5342,88 zł. Natomiast kwota obowiązująca od 1 lipca 2025 r. jest znana po 1 marca 2025 r., po waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych wynosi 5 636,73 zł. Jeśli suma renty wdowiej przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, organ rentowy pomniejszy świadczenia o kwotę przekroczenia. 

Ograniczając zakres wprowadzanych rozwiązań, ustawodawca zastrzegł, że osoba uprawniona będzie miała prawo do wypłaty renty wdowiej w przypadku:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, tj. 60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn,
  • pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka,
  • nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.

Prawo to ustanie z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego małżeństwa przez osobę uprawnioną.

Wprowadzone rozwiązania są realizacją postulatów kierowanych również do RPO. Nowelizację uchwalono w wyniku obywatelskiego projektu. Podkreślano, że jego celem jest zapobieżenie ekonomicznej degradacji gospodarstw domowych emerytów i rencistów wskutek śmierci małżonka. Wskazywano, że ustawa przyczyni się do ograniczenia poziomu wykluczenia osób starszych.

Zasady wypłaty renty wdowiej znacznie zmodyfikowano podczas prac legislacyjnych

REKLAMA

W stanowisku Rady Ministrów wskazano, że zasada wypłaty jednego świadczenia ma szczególne konsekwencje społeczne w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku z prawem do innego świadczenia emerytalno-rentowego, które nabył małżonek. Zastosowanie tej reguły prowadzi w wielu przypadkach do ekonomicznej degradacji gospodarstw domowych emerytów i rencistów po śmieci jednego z małżonków. Jest to szczególnie dotkliwe w przypadku świadczeniobiorców pobierających świadczenia najniższe, ale nie tylko. Wskazano, że zasada ta jest postrzegana przez wielu świadczeniobiorców jako niesprawiedliwa i ograniczająca możliwości korzystania z wkładu, który wniósł zmarły małżonek do systemu emerytalnego. 

Obywatelski projekt prowadzi do zapewnienia godnych warunków życia emerytom i rencistom po śmierci współmałżonka. W ocenie Rady Ministrów wymaga to doprecyzowania kręgu osób, które mogą skorzystać z reguły zbiegu i rozważenia ostatecznego kształtu limitu świadczeń w zbiegu tak, aby mogły na tym skorzystać głównie osoby starsze, co do  których jest rzeczywiste ryzyko degradacji ekonomicznej po śmierci małżonka. 

W stanowisku przewidziano poprawki ograniczające propozycje z projektu obywatelskiego. Podczas prac legislacyjnych znacznie zmodyfikowano proponowane rozwiązania. Nie tylko ograniczając sumy pobranych w zbiegu świadczeń do trzykrotnej najniższej emerytury, lecz również zakres podmiotowy nowych rozwiązań.

Skargi seniorów dotyczące renty wdowiej, chodzi przede wszystkim o wiek wdowy lub wdowca

Większość skarg kierowanych do RPO kwestionuje wprowadzenie wymogu nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Oznacza to konieczność nabycia prawa do renty rodzinnej w wieku nie wcześniej niż 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Skarżący zwracają uwagę, że wiek uprawniający do nabycia prawa do renty rodzinnej w systemie powszechnym i rolniczym zarówno dla wdowy jak i wdowca wynosi 50 lat. A uprawnienie do tego świadczenia w niższym wieku można nabyć również w związku z niezdolnością do pracy czy opieką na dziećmi. Nie każdy zatem wdowiec lub wdowa uprawniony do renty rodzinnej, choćby był uprawniony do świadczenia w najniższej wysokości, będzie adresatem nowych zasad zbiegu. Wyłączeni zostali ci, w szczególności, co owdowieli wcześniej.

Skarżący powołują się na naruszenie zasady równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP) przy określaniu zakresu podmiotowego nowych regulacji. Wskazywano na dowolność przyjętego kryterium nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.

Część skarg kwestionowała też ograniczenia wysokości sumy świadczeń w zbiegu do trzykrotności najniższej emerytury oraz wskaźników procentowych 15% i 25%, co zasadniczo odbiega od propozycji projektu obywatelskiego.

Limity w rencie wdowiej. Odpowiedź Sebastiana Gajewskiego, podsekretarza stanu w MRPiPS

W przekazanym piśmie przedstawił Pan Rzecznik obowiązujący stan prawny oraz zakres zmian, które wprowadza ww. ustawą, jak również uwagi obywateli zgłaszane do Biura Pana Rzecznika, a związane z wprowadzonymi przez Sejm RP zmianami do obywatelskiego projektu, który stanowił podstawę do wypracowania rozwiązań, dotyczących tzw. renty wdowiej. Przedstawione uwagi dotyczą ograniczenia wysokości kwoty wypłacanych świadczeń w zbiegu, jak również wprowadzonych warunków ograniczających zakres podmiotowy nowych rozwiązań.

W związku z powyższym należy wskazać, że ustawa z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw wprowadza od 1 stycznia 2025 r. nową regułę zbiegu prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku i prawa do własnego świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. Przepisy ustawy przewidują, że w przypadku zbiegu prawa do powyższych świadczeń, począwszy od 1 lipca 2025 r., jedno świadczenie wypłacane byłoby wdowie lub wdowcowi w całości, a drugie w okresie przejściowym, tj. od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. w wysokości 15%, a od 1 stycznia 2027 r. 25%. Obecnie, w przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych, obowiązuje zasada wypłaty jednego świadczenia. Przywołana ustawa wprowadza nową regułę zbiegu prawa do nabytej renty rodzinnej.

Przywołane przepisy określają krąg osób uprawnionych do skorzystania z nowej reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej z innym świadczeniem emerytalno-rentowym. Wdowa lub wdowiec ubiegający się o ustalenie nowej reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz prawa do innego świadczenia emerytalno-rentowego będą musieli spełnić warunki:

  • osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
  • pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
  • nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
  • niewstąpienia w nowy związek małżeński (wypłata świadczeń w zbiegu na zasadach tzw. renty wdowiej będzie ustawała z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną).

Dodatkowo ustawa wprowadza limit pobieranych świadczeń w zbiegu w ramach tzw. renty wdowiej do poziomu trzykrotności najniższej emerytury.

Warunki te wynikają z konieczności skierowania wsparcia w postaci renty wdowiej do osób najbardziej potrzebujących, które śmierć małżonka odczuły w sposób dotkliwy finansowo, a ze względu na swój wiek nie miały już możliwości samodzielnie poprawić swojej sytuacji bytowej. Wprowadzenie tych warunków jest rozwiązaniem kompromisowym, wynikającym z możliwości odpowiedzialnego wdrożenia nowego rozwiązania do systemu emerytalno- rentowego, przy uwzględnieniu oczekiwań wnioskodawców projektu obywatelskiego, a także możliwości Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i budżetu państwa, z którego dotowany jest FUS.

Rząd dokona weryfikacji renty wdowiej dopiero w 2028 roku

Jednocześnie informuję Pana Rzecznika, że zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 26 lipca 2024 r. Rada Ministrów dokona w 2028 roku weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu, w celu oceny możliwości i zasadności jego ewentualnego podwyższenia, uwzględniając na tle sytuacji społeczno-gospodarczej kraju sytuację dochodową grup osób uprawnionych na mocy niniejszej ustawy do wypłaty świadczeń w zbiegu. Będzie to stanowiło okazję do podjęcia ewentualnej dyskusji również co do kształtu innych rozwiązań w tym zakresie. III.7060.717.2024

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Socjolog: wyborcy kierują się emocjami, nikt nie czyta programów; zwycięża ten, kto umiejętnie przeplata politykę nienawiści z polityką miłości

Wyborcy deklarują, że chcą programów, ale kierują się emocjami - powiedział w Studiu PAP socjolog, dr hab., prof. Uniwersytetu Warszawskiego Przemysław Sadura. Zapytany jakich działań kandydatów można się spodziewać w miesiącu, który pozostał do wyborów, powiedział, że boi się "puszczać wodze fantazji".

Złodzieje nie świętują: zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, trwa policyjna akcja: Wielkanoc 2025

Wielkanoc 2025, podobnie jak te w latach ubiegłych jest szczególnie ważnym dla nas okresem, ale w natłoku obowiązków nietrudno o nieuwagę. Taki moment mogą szybko wykorzystać złodzieje. Policja od lat ostrzega: złodzieje nie świętują - zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, bo jak zawsze trwa policyjna akcja: Wielkanoc na drogach.

Prof. Sieroszewski: Powyżej 24 tygodnia ciąży nie ma aborcji a poród. NRL: wytyczne Ministra Zdrowia dot. aborcji nie są wiążące dla sądów i nie rozwiewają wszystkich wątpliwości

Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.

Papież Franciszek: Egoizm ciąży bardziej niż krzyż – rozważania na Drogę Krzyżową

Watykan opublikował poruszające rozważania Drogi Krzyżowej autorstwa papieża Franciszka, który wciąż dochodzi do siebie po ciężkim zapaleniu płuc. „W świecie chłodnej kalkulacji i bezlitosnych interesów” Ojciec Święty wzywa do nawrócenia serca, współczucia i odrzucenia obojętności.

REKLAMA

Linia orzecznicza: Sądy o przeliczaniu emerytur niekorzystnie dla ZUS. Emeryci walczą o wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.

Orzecznictwo w sprawach wniosków o ponowne przeliczenie emerytury po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. W artykule zostaną przedstawione zarówno wyroki korzystne, jak i niekorzystne.

Luka w przepisach. W MOPS rodzina z podwójnym 20 000 zł. Świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające

Zapadł wyrok sądu administracyjnego, z którego wynika, że opiekunka albo opiekun osoby niepełnosprawnej wcale nie musi oddawać świadczenia pielęgnacyjnego do MOPS w związku ze świadczeniem wspierającym (dla osoby niepełnosprawnej). Wydawałoby się, że wszystko jasne – jest świadczenie wspierające dla osoby niepełnosprawnej więc zwracamy świadczenie pielęgnacyjne. Ale nie. Sąd stwierdził:

IMGW ostrzega: burze, trąby powietrzne, wiatr do 100 km/h i gwałtowne wzrosty stanów wody

IMGW alarmuje. Trąby powietrzne mogą wystąpić w pasie od Lubelszczyzny po Kujawy. Tam też zostało wydane ostrzeżenie II stopnia przed burzami, którym może towarzyszyć wiatr do 100 km/h. IMGW wydał również ostrzeżenia I stopnia przed burzami. Na południu kraju intensywne opady deszczu mogą powodować podtopienia.

ePraca: nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców, od II kwartału 2025 r. Jest ustawa

Technologia zmienia rynek pracy coraz bardziej. Od jakiegoś czasu można szukać pracy w aplikacji ePraca. Aplikacja do łatwego zainstalowania na telefon jest nowoczesnym narzędziem, dla tych którzy chcą zmienić czy szukają pracy. Co ważne, w związku ze zmianami ustawowymi, a konkretnie w związku z uchwaleniem ustawy o rynku pracy, w zakresie portalu i aplikacji ePraca został uregulowany nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców - ale których?

REKLAMA

Prezydent zdecydował: Gminy będą mogły zablokować budowę tysięcy domów. Zmiana ważnego terminu dla właścicieli nieruchomości i koniec z bezterminowymi decyzjami o warunkach zabudowy

W dniu 16 kwietnia 2025 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza zmianę ważnego dla właścicieli nieruchomości (i gmin) terminu w zakresie reformy planowania przestrzennego. W związku z ww. reformą – już niebawem – miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz decyzje o warunkach zabudowy będą musiały być zgodne z uchwalanymi przez gminy planami ogólnymi, a tym samym – gminy będą mogły uniemożliwić właścicielowi nieruchomości np. budowę domu na działce, która w ww. planie ogólnym zostanie zlokalizowana w strefie objętej zakazem zabudowy. Nie zmienia się jednak termin na wydawanie bezterminowych decyzji o warunkach zabudowy, na uzyskanie których pozostało już niewiele czasu.

Wielki Piątek w Kościele katolickim: Jest to dzień postu ścisłego. Jakie są uroczystości?

W Wielki Piątek Kościół katolicki nie sprawuje się mszy świętej. W świątyniach celebrowana jest liturgia Męki Pańskiej, trwa adoracja krzyża, któremu oddaje się cześć przez uklęknięcie – jak Chrystusowi Eucharystycznemu. Odbywa się uroczysta Droga Krzyżowa. Jest to dzień postu ścisłego.

REKLAMA