Od 1 stycznia 2026 r. nowe przepisy. ZUS przeliczy niektóre emerytury i renty

• Komu ZUS przeliczy emeryturę lub rentę?
• Przeliczenie emerytury lub renty bez wniosku
• Na czym polega problem tzw. emerytur czerwcowych?

Komu ZUS przeliczy emeryturę lub rentę?

Przepisy, które wchodzą w życie 1 stycznia 2026 r. dotyczą tzw. emerytur czerwcowych, przyznanych lub przeliczonych w czerwcu w latach 2009-2019. Nowe regulacje obejmą też renty rodzinne po osobach, które miały takie świadczenia.

Z przeliczenia skorzystają zatem osoby, które w latach 2009–2019 przeszły na emeryturę od czerwca lub miały przeliczoną emeryturę od tego miesiąca. Będą to też osoby, pobierające rentę rodzinną po zmarłym, któremu ZUS ustalił lub przeliczył emeryturę od czerwca w latach 2009–2019. Zasady te dotyczą również świadczeniobiorców pobierających rentę rodzinną po osobie, która:

• osiągnęła wiek emerytalny (60 lat – kobieta, 65 lat – mężczyzna),
• zmarła w czerwcu w latach 2009–2019, ale nie zdążyła złożyć wniosku o emeryturę lub nie miała ustalonego prawa do emerytury.

Przeliczenie emerytury lub renty bez wniosku

ZUS podkreśla, iż emeryt nie musi składać żadnego wniosku. Zakład dokona bowiem przeliczenia automatycznie. Co w sytuacji, gdy nowa kwota po przeliczeniu byłaby niższa od dotychczas otrzymywanej? W takim przypadku świadczenie pozostanie bez zmian.

Warto pamiętać, iż nowa ustawa określa też zasady postępowania w sytuacji, gdy wniosek w sprawie przeliczenia wysokości emerytury ustalonej od czerwca w latach 2009–2019 (bądź renty rodzinnej) został zgłoszony przed 1 stycznia 2026 r.

Na czym polega problem tzw. emerytur czerwcowych?

Problem tzw. emerytur czerwcowych pojawił się po wprowadzeniu nowego algorytmu wymiaru emerytury dla ubezpieczonych, urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy zostali objęci reformą emerytalną. W praktyce świadczenia osób przechodzących na emeryturę w czerwcu, obliczane na podstawie tzw. nowych zasad wymiaru zwykle było niższe niż osób przechodzących w maju danego roku. Suma wskaźników waloryzacji kwartalnej, którymi zostały objęte składki emerytalne oraz kapitał początkowy przy przejściu na emeryturę w kwietniu lub maju, jest bowiem z reguły wyższa od wskaźnika waloryzacji rocznej, który stosuje się przy ustalaniu emerytury w czerwcu danego roku.

Specjalne rozwiązania ustawowe zostały wprowadzone wobec osób, które przechodziły na emeryturę w czerwcu 2020 r. W 2021 r. weszła z kolei ustawa, która dotyczy emerytur i rent rodzinnych przyznanych w czerwcu 2021 r. i w latach następnych.

Wcześniej nie istniały zatem przepisy, które regulowałyby kwestię wysokości świadczeń dla grupy emerytów, których świadczenia zostały ustalone w mniej korzystny sposób, wskutek przejścia przez nich na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Rozwiązania w tym zakresie wprowadza ustawa, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r.

Źródło: Infor.pl, ZUS

Polecamy: Kalendarz 2026