Kiedy popełniam przestępstwo?

Wina nieumyślna

Poza winą umyślną przestępstwo możemy popełnić również nieumyślnie, a więc wówczas gdy w ogóle nie mieliśmy chęci popełnienia przestępstwa, a jedynie naruszyliśmy pewne obowiązujące reguły ostrożności- o ile zastosowanie tych reguł mogło zapobiec zaistniałej sytuacji.

Przykładem najbardziej chyba popularnego przestępstwa nieumyślnego jest wypadek drogowy, którego skutkiem może być np. uszczerbek na zdrowiu bądź śmierć człowieka. Ciężko sobie wyobrazić sytuację, w której kierowca powodując wypadek np. poprzez zderzenie się z innym pojazdem, działa celowo tzn. świadomie doprowadza do zderzenia narażając przy tym również siebie na możliwość utraty życia.(choć rzecz jasna i takie przypadki się zdarzały – wtedy mam do czynienia z zamiarem bezpośrednim).

Przestępstwo to może być popełnione jeśli sprawcy można zarzucić naruszenie pewnych reguł, które w tym wypadku są spisane w prawie o ruchu drogowym ale nie tylko. Regułą taką może być np. tzw. zasada ograniczonego zaufania wobec innych uczestników ruchu.

Zobacz: Śledztwo i dochodzenie

Zbliżając się pojazdem w okolice szkoły i mijając przy tym znak informujący, że w pobliżu znajduje się szkoła, kierowca ma obowiązek wzmóc czujność i ewentualnie ograniczyć prędkość, choć taki nakaz nie został formalnie ustanowiony. Gdy tego nie zrobi i spowoduje wypadek, aby uniknąć odpowiedzialności karnej będzie musiał dowieść, że zachował wszystkie zasady ostrożności, które w danej sytuacji są przyjęte i mimo tego doszło do zdarzenia.

Podkreślić należy, że zasady ostrożności w większości nie są nigdzie spisane, a w toku postępowania ustala się je na potrzeby konkretnej sytuacji. Wydaje się jednak, że dla dorosłego człowieka nie mającego zaburzeń w ocenie rzeczywistości, większość z obowiązujących zasad ostrożności jest znana. Dlatego nie ma potrzeby zapisywania, że np. wyrzucenie cegły przez okno na chodnik może spowodować uszkodzenie ciała przechodniów.

Wyłączenie winy

W pewnych sytuacjach pomimo, że popełniliśmy czyn zabroniony i mogłoby się wydawać, że dane zdarzenie zaistniało z naszej winy nie można winy tej nam przypisać. Czasami bowiem pewne zachowania, które podjęliśmy nie były do końca zależne od naszej woli i w związku z czym nie można zarzucić nam winy za zarzucane zdarzenie. Odpowiedzialność karną można bowiem ponosić wyłącznie wskutek świadomego działania. Uzasadnione jest bowiem karanie tylko sprawców, którzy osiągnęli taki stopień dojrzałości psychicznej, że są w stanie rozpoznać znaczenie popełnionego przez siebie czynu oraz kierować swoim postępowaniem