Dowody w postępowaniu karnym po 1 lipca 2015 r.
19 cze 2015
Niedopuszczalne jest przeprowadzenie i wykorzystanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą czynu zabronionego.
Zasada domniemania niewinności
05 gru 2014
Zasada domniemania niewinności w procesach karnych powinna zostać wzmocniona – tak zdecydowali ministrowie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych w ramach Radu UE. Na czym polega przyjęcie domniemania niewinności podejrzanego i oskarżonego w postępowaniu karnym?
Przeszukanie w procesie karnym
30 paź 2012
Przeszukanie jest instytucją prawa karnego, która wielokrotnie budzi emocje osób, które jej doświadczyły. Szczegółowe regulacje w tym temacie zawiera Kodeks postępowania karnego.
Na kim leży ciężar dowodu w procesie karnym?
18 maja 2012
W procesie karnym, tak jak i w innych rodzajach procedur (cywilnej, administracyjnej) jest określona zasada ciężaru dowodu (tzw. onus probandi). W procesie cywilnym klasyczną regułą jest to, iż na osobie podnoszącej dane twierdzenie, ciąży obowiązek jego udowodnienia. Procedura karna ma w tym względzie pewne cechy wspólne, ale także i odmienności, które wymagają przedstawienia.
Oględziny i otwarcie zwłok w procesie karnym
23 lis 2011
Zgodnie z treścią Kodeksu postępowania karnego, jeżeli zachodzi podejrzenie przestępnego spowodowania śmierci, przeprowadza się oględziny i otwarcie zwłok. Oględzin zwłok dokonuje prokurator, a w postępowaniu sądowym sąd, z udziałem biegłego lekarza, w miarę możności z zakresu medycyny sądowej.
Kiedy podsłuch jest legalny
22 lip 2011
W szczególnych przypadkach sąd może zezwolić na zastosowanie podsłuchu przez Policję. Aby do tego doszło należy złożyć wniosek, który jeszcze do niedawna nie musiał być w szczególny sposób uzasadniony. Obecnie przepisy dotyczące podsłuchu mają nieco inne brzmienie – czy kwestia uzasadnienia też uległa zmianie?
Czynność okazania w polskim procesie karnym
07 lip 2011
Zgodnie z treścią przepisu art. 173 KPK osobie przesłuchiwanej można okazać inną osobę, jej wizerunek lub rzecz w celu jej rozpoznania. Okazanie powinno być przeprowadzone tak, aby wyłączyć sugestię. Z czynności tej obligatoryjnie sporządza się protokół, można również jej przebieg zarejestrować za pomocą aparatury rejestrującej dźwięk lub obraz. Jest to, co do zasady czynność niepowtarzalna, a jej przebieg może w istotny rzutować na dalszy tok procesu
karnego.
Konfrontacja w procesie karnym
07 lip 2011
Konfrontacja jest fakultatywnie dopuszczalną czynnością procesową – elementem postępowania dowodowego. Może ona dotyczyć zarówno świadków, biegłych jak i oskarżonych w procesie. Jej istotą jest„stawienie sobie do oczu” osób składających sprzeczne lub zupełnie odmienne od siebie oświadczenia w celu wyjaśnienia tych różnic oraz ustalenia rzeczywistego przebiegu danego zdarzenia (lub danego stanu faktycznego).
Czy można nagrywać dźwięk podczas rozprawy?
06 lip 2011
Zgodnie z treścią przepisu art. 358 Kodeksu postępowania karnego, jeżeli nie przemawia przeciw temu wzgląd na prawidłowość postępowania, sąd na wniosek strony wyraża zgodę na utrwalenie przez nią przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk.
Jak powinny wyglądać oględziny osoby?
06 lip 2011
Kodeks postępowania karnego w art. 207 stanowi, że w razie potrzeby można dokonać oględzin miejsca, osób lub rzeczy, zarówno w stosunku do podejrzanego jak i świadka. Oględziny osób są przeprowadzane przez organ procesowy z zachowaniem kilku zasad, które pozwalają na poszanowanie intymności oraz zmniejszenie dyskomfortu spowodowanego czynnościami.
Znaczenie prywatnej opinii w procesie karnym
15 cze 2010
Prywatna opinia biegłego złożona przed sądem lub prokuratorem nie ma charakteru dowodu w sprawie, zaś jej autor nie jest traktowany jako biegły w sprawie. Złożenie takiej opinii może mieć charakter jedynie informacji dla organu, który po zapoznaniu się z jej treścią może zdecydować o formalnym powołaniu biegłego.
Znaczenie dowodu z opinii biegłego
15 cze 2010
W procesie karnym dowód z opinii biegłego przeprowadza się wówczas gdy istnieją okoliczności, których stwierdzenie (zbadanie) wymaga wiadomości specjalnych. Jest to dowód bardzo istotny, ale należy wskazać, iż wbrew powszechnemu (mylnemu) poglądowi z mocy prawa nie jest on ważniejszy od innych dowodów, ani nie ma również nadanego waloru pełnej przekonywalności. Oznacza to, iż sąd nie ma obowiązku automatycznie dawać temu dowodowi pełnej wiarygodności.
Znaczenie dowodowe wyjaśnień oskarżonego
14 cze 2010
Oskarżony (oraz podejrzany) w procesie karnym w przeciwieństwie do świadków nie składają zeznań, a składają wyjaśnienia. Najpoważniejszą konsekwencją tego stanu prawnego jest to, iż wyjaśnienia te nie są objęte rygorem odpowiedzialności karnej przewidzianej w art. 233 Kodeksu karnego (czyli odpowiedzialności za fałszywe zeznania). Wskazana okoliczność z mocy prawa nie czyni wyjaśnień oskarżonego (podejrzanego) dowodem gorszym od innych dowodów w procesie karnym, aczkolwiek jest to dowód którego wiarygodność sądy oceniają ze szczególną ostrożnością. W procesie karnym nie funkcjonuje również zasada w myśl której samo przyznanie się oskarżonego jest naczelnym dowodem w sprawie.
Zasada swobodnej oceny dowodów
14 cze 2010
Zasada swobodnej oceny dowodów polega na tym, iż sąd każdorazowo i samodzielnie w realiach konkretnej sprawy podejmuje decyzję o tym, które dowody uznać za wiarygodne, a którym dowodom w całości lub części odmówić wiarygodności. Nie istnieją żadne zewnętrzne wiążące instrukcje jak oceniać dane dowody ani nie istnieje ich katalog względem znaczenia dla procesu.
Znaczenie zasady in dubio pro reo
14 cze 2010
Zasada in dubio pro reo wyrażona jest w art. 5 § 2 Kodeksu postępowania karnego i jest ona ściśle powiązana z zasadą domniemania niewinności. Istotą tej zasady jest to, iż wątpliwości nie dające się usunąć w drodze czynności dowodowych sąd musi rozstrzygać na korzyść oskarżonego.
Ułatwienia dowodowe w procesie karnym?
14 cze 2010
Dla dokonania wiążących ustaleń w procesie karnym w przeważającej mierze konieczne jest zaistnienie stanu udowodnienia, czyli sytuacji w której fakt przeciwny dowodzonemu jest niemożliwy lub w najwyższym stopniu nieprawdopodobny. Chodzi o dokonanie ustaleń pewnych, niepodważalnych. W wyjątkowych przypadkach procedura karna zawiera odstępstwo od konieczności udowodniania pewnych faktów. Są to tzw. surogaty udowodnienia i do tej grupy zalicza się: notoryjność, oczywistość oraz domniemania. W tych przypadkach nie przeprowadza się dowodu na stwierdzenie danej okoliczności (co nie wyklucza przeprowadzenia dowodu w celu wykazania nieprawdziwości danej rzekomo oczywistej tezy).
Przesłanki uzupełnienia opinii biegłego
09 cze 2010
Przepisy procedury karnej przewidują możliwość prowadzenia polemiki z treścią opinii biegłego powołanego w sprawie – między innymi polegającą na możliwości uzupełniającego przesłuchania biegłego, zobowiązania go do sporządzenia pisemnego uzupełnienia opinii, a nawet powołania nowego biegłego w sprawie i doprowadzenia do konfrontacji biegłych. Zgodnie z treścią przepisu art. 201 Kodeksu postępowania karnego można wskazane wnioski zgłosić wówczas gdy opinia złożona w sprawie jest niepełna, niejasna oraz zawiera wewnętrzne sprzeczności.
Przebieg przesłuchania świadka
09 cze 2010
Przesłuchanie świadka prowadzi organ procesowy, który go wezwał do złożenia zeznań w danej sprawie. Istnieje kilka ważnych zasad prowadzenia takiego przesłuchania, takich jak przykładowo konieczność zapewnienia świadkowi swobody wypowiedzi. Przesłuchanie świadka składa się z kilku etapów: sprawdzenia jego danych osobowych, udzielenia świadkowi niezbędnych pouczeń, fazy swobodnej wypowiedzi oraz fazy pytań stron.
Procedura odwołania biegłego
09 cze 2010
Zgodnie z treścią przepisu art. 193 Kodeksu postępowania karnego, biegłego (lub biegłych) powołuje się wówczas gdy w sprawie konieczne jest stwierdzenie okoliczności wymagających wiadomości specjalnych. Powołanie biegłego może nastąpić na wniosek strony lub nastąpić wskutek postanowienia sądu wydanego z urzędu. Opinia może być udzielona pisemnie lub ustnie.
Jak napisać wniosek dowodowy?
09 cze 2010
Konstrukcja wniosku dowodowego nie jest skomplikowana. Aby napisać taki wniosek niezbędne jest zawarcie w jego treści dwóch elementów: formalnych (oznaczenie strony, podanie sygnatury oznaczenie adresata pisma, data i podpis wnoszącego pismo) oraz merytorycznych (tj. określających jaki dokładnie dowód ma być przeprowadzony i na jaką okoliczność). Istotne jest to, iż strona nie musi podawać podstawy prawnej swojego wniosku.
Podstawy oddalenia wniosku dowodowego
09 cze 2010
W procedurze karnej istnieje ściśle określony katalog przyczyn pozwalających na oddalenie wniosku dowodowego. Oddalenie wniosku dowodowego następuje niezaskarżalnym postanowieniem, które musi być uzasadnione. Należy pamiętać również o tym iż raz udzielona odmowa nie stoi na przeszkodzi aby taki wniosek przeprowadzić w późniejszej fazie postępowania. Nieuzasadniona odmowa przeprowadzenia danego dowodu może być również poddana kontroli sądu wyższej instancji w razie wniesienia przez stronę apelacji.
Eksperyment procesowy
09 cze 2010
Eksperyment to specyficzna czynność dowodowa, która jest podejmowana wówczas gdy na jej podstawie można ustalić okoliczności istotne dla sprawy. Eksperyment może być przeprowadzony w postaci doświadczenia albo odtworzenia przebiegu zdarzenia lub jego fragmentów. Można jego przebieg połączyć z oględzinami, przesłuchaniami świadków oraz innymi czynnościami dowodowymi.
Podsłuch w przepisach polskiego prawa
16 lis 2009
Życie polityczne kilku ostatnich lat obfituje w rożnego rodzaju wydarzenia, w których szczególną rolę odegrał podsłuch. Zdarzenia te wywołują w społeczeństwie powszechne wrażenie o możliwości wszechstronnego, nieograniczonego stosowania kontroli i utrwalania rozmów telefonicznych. Tymczasem stosowanie tej instytucji jest ścisłe uregulowane i to nie tylko w zakresie samego zastosowania posłuchu, ale także w kwestii możliwości jego późniejszego wykorzystania w charakterze dowodu w sprawie.
Kto nie może być świadkiem w sprawach karnych?
15 gru 2008
Każda osoba mająca wiadomości pozwalające ustalić prawdę w danej sprawie może być przesłuchana jako świadek. Kodeks postępowania karnego przewiduje jednak pewne grupy osób, które nie muszą się stosować do tego nakazu.