REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym różni się wniosek o naprawienie szkody od powództwa cywilnego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Krysztofiuk
Prawnik, ekspert w dziedzinie prawa karnego.
Poszkodowany ma wybór pomiędzy powództwem cywilnym a wnioskiem o naprawienie szkody.
Poszkodowany ma wybór pomiędzy powództwem cywilnym a wnioskiem o naprawienie szkody.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pokrzywdzony ma prawo wyboru do wystąpienie z wnioskiem o naprawienie szkody albo ewentualnie wytoczenia powództwa cywilnego. Nie może skorzystać z obu środków na raz, bowiem wystąpienie z wnioskiem o naprawienie szkody eliminuje dopuszczalność powództwa cywilnego. 

Powództwo cywilne w postępowaniu karnym może zostać wytoczone w przypadku popełnienia każdego z przestępstw opisanych w Kodeksie karnym, o ile skutkiem popełnienia danego przestępstwa jest szkoda majątkowa.

REKLAMA

Natomiast złożenie przez pokrzywdzonego wniosku o naprawienie szkody dopuszczalne jest wyłącznie w przypadku popełnienia na jego szkodę wymienionych w art. 46§1 Kodeksu postępowania karnego konkretnych przestępstw tj:

  • spowodowania śmierci (tzn. gdy skutkiem czynu sprawcy jest śmierć człowieka,. art. 148-151, 154, 155, 156 § 3, art. 158 § 3 k.k.),
  • ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia (art. 156, 158 § 2 k.k.),
  • przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji (np. art. 173-180 k.k.),
  • przeciwko środowisku (np. art. 181-188 k.k.),
  • przeciwko mieniu (np. art. 278-294 k.k.),
  • przeciwko obrotowi gospodarczemu (np. art. 296-301 k.k.),
  • przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową ( art. 218-221 k.k.).

W przypadku złożenia wniosku o naprawienie szkody sąd jest zobowiązany do jego rozpoznania i w przypadku stwierdzenia winy oskarżonego winien wniosek uwzględnić w całości bądź w części.

Zobacz: Pokrzywdzony

Osoby najbliższe

Osoby najbliższe mogą dochodzić w trybie art. 46§ 1kk naprawienia szkody powstałej wskutek spowodowania śmierci. Nie mogą jednak dochodzić w tym trybie renty.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W trybie powództwa cywilnego po śmierci pokrzywdzonego, osoby najbliższe dla zmarłego mogą natomiast dochodzić wszelkich roszczeń majątkowych im przysługujących, a bezpośrednio wynikających z owego przestępstwa.

Orzeczenie

REKLAMA

Sąd uwzględnia albo oddala powództwo cywilne w całości lub części tylko w razie skazania oskarżonego albo warunkowego umorzenia postępowania. W przypadku uwzględniania powództwa cywilnego sąd zasądza na rzecz powoda określoną kwotę pieniężną. W przypadku innego rozstrzygnięcia (np. umorzenia, uniewinnienia) sąd pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania.

Sąd orzeka także o pozostawieniu powództwa cywilnego bez rozpoznania, jeżeli materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego, a uzupełnienie tego materiału spowodowałoby znaczną przewlekłość postępowania.

Jeżeli zasądzone odszkodowanie nie pokrywa całej szkody, lub nie stanowi pełnego zadośćuczynienia za krzywdę, pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w odrębnym postępowaniu przed sądem cywilnym(art. 415 kpk).

W wypadku uwzględniania wniosku o zobowiązanie do naprawienia szkody, (także tylko w wyroku skazującym), może ono przybrać postać:

  • nakazu restytucji (np. przy czynach przeciwko mieniu czy środowisku)
  • zapłaty określonej kwoty pieniężnej (np. przy czynach przeciwko zdrowiu).

Tryb i koszty

REKLAMA

Powód cywilny ponosi koszty procesu na zasadach wynikających z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego., z tym że zwolniony jest tymczasowo od uiszczenia wpisu ( art. 642 k.p.k.), występujący zaś z żądaniem nałożenia na sprawcę obowiązku naprawienia szkody kosztów procesu w ogóle nie ponosi.

Powództwo cywilne można wytoczyć do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej natomiast wniosek, o którym mowa w art. 46 § 1 k.k., może być zgłoszony najpóźniej do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na tej rozprawie ( art. 49a).

Przy rozpoznawaniu wniosku określonego w art. 46 § 1 nie stosuje się przepisów o powództwie cywilnym, a pokrzywdzony przez złożenie takiego wniosku nie zyskuje uprawnień strony w postępowaniu karnym.

Zobacz serwis: Postępowanie karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy to w porządku? Ministerstwo odmówiło ochrony osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) przed opłatami. Bo to działka innego ministerstwa

O jakie opłaty ponoszone przez osoby niepełnosprawne chodzi? To opłaty, które płacą za pomoc w sporządzaniu wniosków o świadczenie wspierające. Jego maksymalna wysokość 4134 zł (w 2025 r.). Za pomoc w jego przyznaniu firmy pośredniczące i kancelarie życzą sobie wielokrotność świadczenia. Może to być nawet 6-krotność wartości przyznanego świadczenia (czyli prawie 25 000 zł z: 6 x 4134 zł). To są wygórowane opłaty. Od kilku miesięcy posłowie alarmują rząd o tym procederze, który dotyka osoby niepełnosprawne w najpoważniejszym stopniu niepełnosprawności (często starsze). Rząd odmówił interwencji. Na dziś.

Jednolity plik ubezpieczeniowy (JPU) i kilkadziesiąt innych zmian w relacjach z ZUS-em. MRPiPS chce uproszczenia procedur dla płatników. Co wynika z założeń projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

W dniu 26 sierpnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Celem tej nowelizacji jest ograniczenie obowiązków płatników składek, w tym przedsiębiorców, względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz uproszczenie procedur dla płatników składek związanych ze sporządzaniem i przekazywaniem do ZUS dokumentów ubezpieczeniowych oraz eliminacja powielania danych, które są już dostępne w systemie informatycznym ZUS. Głównym założeniem przygotowywanych w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmian jest, aby zakres danych, które płatnik składek musiałby udostępnić ZUS był ograniczony do niezbędnego minimum. ZUS opierałby się na danych już zgromadzonych na kontach oraz w wewnętrznych systemach (np. zasiłkowych), jak również zaciągałby dane z systemów zewnętrznych (np. z MF). Rząd planuje przyjąć i skierować do Sejmu tę nowelizację w I kwartale 2026 roku.

Czym jest oskarżenie prywatne

Nie każde przestępstwo ścigane jest z urzędu. W polskim prawie karnym istnieje grupa czynów, w których to sam pokrzywdzony musi wystąpić w roli oskarżyciela – składając do sądu prywatny akt oskarżenia. Jakie to przestępstwa? Jak wygląda procedura?

Małżeńskie jubileusze w Polsce – czy państwo powinno płacić za wierność? Dlaczego potrzebne są regulacje, które umożliwią uhonorowanie par z długim stażem?

Małżeńskie jubileusze w Polsce, czyli uhonorowanie par, które wspólnie przeżyły 50, 60 czy 70 lat, stało się pięknym zwyczajem kultywowanym przez samorządy w całym kraju. W wielu gminach jubilaci otrzymują nie tylko medale „Za długoletnie pożycie małżeńskie”, ale także listy gratulacyjne, nagrody rzeczowe czy nawet świadczenia pieniężne. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy wkracza prawo – Regionalne Izby Obrachunkowe i sądy administracyjne wskazują, że brak jest jednoznacznej podstawy ustawowej do finansowania takich gratyfikacji ze środków publicznych. Pojawia się więc pytanie: czy państwo powinno płacić za wierność i wspólne życie małżonków? Dyskusja wokół jubileuszy małżeńskich dotyka nie tylko kwestii tradycji i wartości rodzinnych, ale także zasady legalizmu, konstytucyjnej równości obywateli i ograniczeń prawa finansów publicznych. Spór o to, jak uregulować świadczenia dla małżeńskich jubilatów, trafił już do Senatu – i może zadecydować o przyszłości tego wyjątkowego zwyczaju.

REKLAMA

Reklama aptek wraca? Przełomowy projekt ustawy po wyroku TSUE

Rząd planuje uchylenie całkowitego zakazu reklamy aptek. Zmiana jest konsekwencją wyroku TSUE, który uznał polskie przepisy za zbyt restrykcyjne i sprzeczne z prawem unijnym. Nowa ustawa ma pozwolić aptekom na reklamę, ale w ściśle określonych ramach i z wyższymi karami za nadużycia.

14. emerytura z KRUS - ile i dla kogo w 2025 roku. Kiedy wypłata?

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego poinformowała w komunikacie, że dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane "czternastą emeryturą", będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Kto ma prawo do tego świadczenia, ile wyniesie w tym roku?

Rachunki uśpione wreszcie dostępne dla spadkobierców! Prezydent podpisał nowelę Prawa bankowego

Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację Prawa bankowego, która umożliwia szybkie zamknięcie tzw. „rachunków uśpionych” i ułatwia spadkobiercom dostęp do środków po zmarłych. Równocześnie przyjął ustawę wydłużającą terminy na przechowywanie nawozów naturalnych w gospodarstwach rolnych, a zdecydowanie zawetował przepisy obniżające kary za przestępstwa skarbowe.

Umowa szkoleniowa (tzw. „Lojalka”) – zasady, terminy, plusy i minusy. Kiedy trzeba dać pracownikowi urlop szkoleniowy?

Sfinansowanie przez pracodawcę kosztownego szkolenia czy studiów pracownika to inwestycja. W naturalny sposób rodzi się pytanie: co jeśli pracownik po zakończeniu nauki szybko odejdzie z firmy? Jednym z narzędzi, które mają chronić pracodawcę przed stratą takiej inwestycji, jest umowa szkoleniowa, potocznie nazywana lojalką.

REKLAMA

Świadczenia alimentacyjne. MRPiPS zapowiada ważną zmianę

Wprawdzie kryterium dochodowe pozostanie, ale ma podlegać corocznej waloryzacji. Aktualnie próg dochodowy dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego zmienia się raz na trzy lata.

Nawet 6,3 tys. zł miesięcznie dla studentów tych uczelni. MON już uszczelnia przepisy!

Studia wojskowe kuszą wysokim uposażeniem już od pierwszego roku, jednak atrakcyjny system sprzyja nadużyciom. MON wprowadza zmiany i uszczelnia przepisy, by ograniczyć rezygnacje studentów-żołnierzy oraz straty dla budżetu państwa.

REKLAMA