REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Monika Studzińska
Prawnik, Mediator Stały przy Sądzie Okręgowym w Rzeszowie
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Co to jest mediacja?

Kodeks postępowania karnego (dalej jako: k.p.k.) 1 nie zawiera legalnej definicji mediacji. Licznych definicji mediacji można doszukać się w doktrynie. Czym zatem jest owa mediacja?

REKLAMA

Mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego załatwienia sprawy, satysfakcjonującego obie strony konfliktu, w drodze negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, czyli mediatora, który czuwa nad przebiegiem negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga w opracowaniu porozumienia 2.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Mediacja to dobrowolne porozumienie pomiędzy pokrzywdzonym i sprawcą w celu naprawienia wyrządzonych szkód materialnych i moralnych przy pomo­cy bezstronnej i neutralnej osoby, jaką jest mediator 3.

Przyjąć należy, że mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym) konfliktu przy obecności neutralnej i bezstronnej osoby trzeciej zwanej mediatorem, której celem jest zawarcie pomiędzy stronami ugody a następnie jej wykonanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Cechą charakterystyczną mediacji jest jej dobrowolność.

Oznacza to, że każda ze stron musi samodzielnie wyrazić zgodę na mediację .Udział w mediacji ma być jej dobrowolną zgodą. Jednakże pomimo udzielonej zgody na mediację w każdej chwili i na każdym etapie postępowania każda ze stron może taką zgodę cofnąć .

Zasady mediacji karnej

Zasady mediacji to wartości jakimi winien kierować się mediator prowadząc postępowanie mediacyjne. Do zasad mediacji zaliczamy:

  1. Zasadę dobrowolności. Zasada ta stanowi naczelną zasadę postępowania mediacyjnego. Wynika ona z treści art. 23 a § 4 k.p.k. Każde postępowania mediacyjne jest dobrowolne. Zgoda na mediację powinna być wyrażona jeszcze we wstępnym etapie mediacji. Nikt nie może zmusić stron do udziału w mediacji. To musi być dobrowolnie wyrażona zgoda, bez żadnego przymusu. Pomimo wyrażonej zgody na mediację strona na każdym etapie postępowania może z niej zrezygnować bez żadnych konsekwencji.
  2. Zasadę poufności, która została wymieniona w art. 23 a § 7 Kodeksu postępowania karnego. Z zasady tej wynika, że wszystko co dzieje się podczas mediacji na każdym z jej etapów jest poufne i nie może zostać nikomu ujawnione, ani przekazane. Cały przebieg postępowania mediacyjnego winien pozostać tylko i wyłącznie do wiadomości stron mediacji. Całe postępowanie mediacyjne jest niejawne.
  3. Zasadę bezstronności. Zasada ta podobnie jak zasada poufności została wskazana w art. 23 a § 7 k.p.k. Mediator jest osobą bezstronną, nie może faworyzować żadnej ze stron postępowania . Każda ze stron ma takie same prawa i powinna być tak samo traktowana. Jeżeli zdarzy się, że mediator jest spokrewniony z jedną ze stron mediacji lub zna jedną z nich, albo pozostaje z jedną z nich w jakichkolwiek stosunkach winien o tym drugą poinformować i wyłączyć się z prowadzenia tej mediacji. W takiej sytuacji mediację powinien poprowadzić inny bezstronny mediator.
  4. Zasadę fachowości. Cechą tej zasady jest posiadanie przez mediatora odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji. Każdy mediator powinien być odpowiednio przeszkolony i znać techniki prowadzenia mediacji.
  5. Zasadę neutralności. Mediator nie może sugerować stronom sposobu rozwiązania zaistniałego sporu.
  6. Zasadę akceptowalności. Żeby postępowanie mediacyjne mogło się odbyć, na początku postępowania obie strony muszą zaakceptować mediatora. Gdyby chociaż jedna ze stron nie zgodziła się na udział w postępowaniu przy obecności danego mediatora, postępowanie nie może się odbyć z udziałem tego mediatora. Postępowanie musi poprowadzić inny zaakceptowany przez strony mediator.
  7. Zasada bezinteresowności. Mediator nie może uzyskać żadnych osobistych korzyści wynikających czy to z kontaktu ze stronami, czy z zawarcia ugody.
  8. Zasadę szacunku. Podczas postępowania mediacyjnego mediator powinien zadbać o zapewnienie bezpiecznych warunków postępowania. Ponadto winien odnoście się do każdej ze stron z szacunkiem, a także dbać aby podczas postępowania każda ze stron odnosiła się do siebie z szacunkiem.
  9. Zasadę szybkości postępowania mediacyjnego. Zasada ta pozwala przyspieszyć postępowanie karne. Zgodnie z art. 23 a § 2 k.p.k. postępowanie mediacyjne nie może trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego.
  10. Zasadę ekonomiki postępowania. Przeprowadzenie mediacji, zawarcie ugody, a w konsekwencji jej wykonanie prowadzi do obniżenia kosztów postępowania karnego.

Podsumowując, mediacja to alternatywna metoda rozwiązywania konfliktów pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym), która charakteryzuje się m.in. dobrowolnością, bezstronnością , poufnością i szybkością postępowania. Zatem może warto rozważyć skorzystanie z mediacji.

Przypisy:

  1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r., Kodeks postępowania karnego, (Dz.U. z 2018 r., poz. 1987 ze zm.)
  2. A. Tombek- Knigawka, Dlaczego kieruję sprawy do postępowania mediacyjnego? Prokuratura i Prawo 2011, s. 120.
  3. Agnieszka Rękas, Mediacja w polskim prawie karnym, Warszawa 2004, s. 3.

Polecamy serwis: Postępowanie karne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasiłek pogrzebowy: jednorazowe świadczenie w wysokości 7000 zł. Od kiedy?

Zasiłek pogrzebowy: jednorazowe świadczenie w wysokości 7000 zł. Od kiedy? W dalszym ciągu trwają uzgodnienia na Stałym Komitecie Rady Ministrów. Ile będzie wynosić zasiłek pogrzebowy? Czy będzie corocznie waloryzowany? Co z zasiłkiem celowym?

Od 1 października 2024 roku zapłacimy więcej w aptece. Wzrosną ceny, a kwoty dopłat spadną. Do tego koniec refundacji leku na cukrzycę i odchudzanie.

Od 1 października 2024 roku zapłacimy więcej w aptece. Wzrosną ceny, a kwoty dopłat spadną. To również koniec refundacji leku na cukrzycę i odchudzanie. Znamy nową listę refundacyjną, która podlega aktualizacji co 2 miesiące.

Rekomendacje MSWiA i MRPiPS: Uproszczenie procedury o zasiłki dla poszkodowanych w powodzi

Wnioski o zasiłek powodziowy oraz zasiłek z pomocy społecznej będą przyjmowane zgodnie z zasadą „jednego okienka”. Minister spraw wewnętrznych oraz minister rodziny i pracy wydali wspólnie rekomendacje upraszczające procedury.

735 tys. bezpłatnych laptopów lub tabletów dla uczniów w roku 2025. Na jakich zasadach zostaną rozdysponowane?

Nowe laptopy lub tablety dla uczniów, to jeden z punktów „Polityki Cyfrowej Transformacji Edukacji” – strategicznego dokumentu, który wyznacza ramy polityki państwa i działań dla dalszego rozwoju edukacji cyfrowej w Polsce. Kiedy i na jakich zasadach laptopy mają trafić do uczniów?  

REKLAMA

Cyfrowa rewolucja w edukacji: To już koniec papierowych podręczników i zbyt ciężkich tornistrów. Wszystkie podręczniki szkolne w wersji cyfrowej

Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, która ma uzależnić dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego, od tego czy będzie on posiadał swój odpowiednik cyfrowy i to niezależnie od daty, w której to dopuszczenie do użytku nastąpiło. Cyfryzacja ma zatem objąć wszystkie podręczniki szkolne, tym samym – istotnie odciążając tornistry uczniów. Pozostaje jednak pytanie – czy podręczniki te będą dostosowane również do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami? 

Sąd: 120 tys. zł dla sąsiadów za smród z chlewni - tyle musi zapłacić pewien rolnik. Minister: to podważa sens rolnictwa, konieczne nowe przepisy

Rolnik, hodowca trzody chlewnej z Grodziska k. Łodzi ma zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom, którzy przed sądem poskarżyli się na przykre zapachy docierające do ich posesji z jego chlewni. Taki wyrok wydał we wrześniu br. Sąd Apelacyjny w Łodzi, o czym pierwszy poinformował portal farmer.pl. Wieś jest miejscem produkcji rolnej i rolnik, który hoduje zwierzęta, nie może płacić odszkodowania za nieprzyjemne zapachy - ocenił minister rolnictwa Czesław Siekierski komentując ten wyrok. Zapowiedział przygotowanie przepisów prawnych "na szczeblu krajowym", które zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.

Prace w Sejmie: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko z zaświadczeniem. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu na podstawie zaświadczenia przedstawionego przez osobę niepełnosprawną.

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

REKLAMA

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

REKLAMA