REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Monika Studzińska
Prawnik, Mediator Stały przy Sądzie Okręgowym w Rzeszowie
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Co to jest mediacja?

Kodeks postępowania karnego (dalej jako: k.p.k.) 1 nie zawiera legalnej definicji mediacji. Licznych definicji mediacji można doszukać się w doktrynie. Czym zatem jest owa mediacja?

REKLAMA

Mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego załatwienia sprawy, satysfakcjonującego obie strony konfliktu, w drodze negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, czyli mediatora, który czuwa nad przebiegiem negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga w opracowaniu porozumienia 2.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Mediacja to dobrowolne porozumienie pomiędzy pokrzywdzonym i sprawcą w celu naprawienia wyrządzonych szkód materialnych i moralnych przy pomo­cy bezstronnej i neutralnej osoby, jaką jest mediator 3.

Przyjąć należy, że mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym) konfliktu przy obecności neutralnej i bezstronnej osoby trzeciej zwanej mediatorem, której celem jest zawarcie pomiędzy stronami ugody a następnie jej wykonanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Cechą charakterystyczną mediacji jest jej dobrowolność.

Oznacza to, że każda ze stron musi samodzielnie wyrazić zgodę na mediację .Udział w mediacji ma być jej dobrowolną zgodą. Jednakże pomimo udzielonej zgody na mediację w każdej chwili i na każdym etapie postępowania każda ze stron może taką zgodę cofnąć .

Zasady mediacji karnej

Zasady mediacji to wartości jakimi winien kierować się mediator prowadząc postępowanie mediacyjne. Do zasad mediacji zaliczamy:

  1. Zasadę dobrowolności. Zasada ta stanowi naczelną zasadę postępowania mediacyjnego. Wynika ona z treści art. 23 a § 4 k.p.k. Każde postępowania mediacyjne jest dobrowolne. Zgoda na mediację powinna być wyrażona jeszcze we wstępnym etapie mediacji. Nikt nie może zmusić stron do udziału w mediacji. To musi być dobrowolnie wyrażona zgoda, bez żadnego przymusu. Pomimo wyrażonej zgody na mediację strona na każdym etapie postępowania może z niej zrezygnować bez żadnych konsekwencji.
  2. Zasadę poufności, która została wymieniona w art. 23 a § 7 Kodeksu postępowania karnego. Z zasady tej wynika, że wszystko co dzieje się podczas mediacji na każdym z jej etapów jest poufne i nie może zostać nikomu ujawnione, ani przekazane. Cały przebieg postępowania mediacyjnego winien pozostać tylko i wyłącznie do wiadomości stron mediacji. Całe postępowanie mediacyjne jest niejawne.
  3. Zasadę bezstronności. Zasada ta podobnie jak zasada poufności została wskazana w art. 23 a § 7 k.p.k. Mediator jest osobą bezstronną, nie może faworyzować żadnej ze stron postępowania . Każda ze stron ma takie same prawa i powinna być tak samo traktowana. Jeżeli zdarzy się, że mediator jest spokrewniony z jedną ze stron mediacji lub zna jedną z nich, albo pozostaje z jedną z nich w jakichkolwiek stosunkach winien o tym drugą poinformować i wyłączyć się z prowadzenia tej mediacji. W takiej sytuacji mediację powinien poprowadzić inny bezstronny mediator.
  4. Zasadę fachowości. Cechą tej zasady jest posiadanie przez mediatora odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji. Każdy mediator powinien być odpowiednio przeszkolony i znać techniki prowadzenia mediacji.
  5. Zasadę neutralności. Mediator nie może sugerować stronom sposobu rozwiązania zaistniałego sporu.
  6. Zasadę akceptowalności. Żeby postępowanie mediacyjne mogło się odbyć, na początku postępowania obie strony muszą zaakceptować mediatora. Gdyby chociaż jedna ze stron nie zgodziła się na udział w postępowaniu przy obecności danego mediatora, postępowanie nie może się odbyć z udziałem tego mediatora. Postępowanie musi poprowadzić inny zaakceptowany przez strony mediator.
  7. Zasada bezinteresowności. Mediator nie może uzyskać żadnych osobistych korzyści wynikających czy to z kontaktu ze stronami, czy z zawarcia ugody.
  8. Zasadę szacunku. Podczas postępowania mediacyjnego mediator powinien zadbać o zapewnienie bezpiecznych warunków postępowania. Ponadto winien odnoście się do każdej ze stron z szacunkiem, a także dbać aby podczas postępowania każda ze stron odnosiła się do siebie z szacunkiem.
  9. Zasadę szybkości postępowania mediacyjnego. Zasada ta pozwala przyspieszyć postępowanie karne. Zgodnie z art. 23 a § 2 k.p.k. postępowanie mediacyjne nie może trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego.
  10. Zasadę ekonomiki postępowania. Przeprowadzenie mediacji, zawarcie ugody, a w konsekwencji jej wykonanie prowadzi do obniżenia kosztów postępowania karnego.

Podsumowując, mediacja to alternatywna metoda rozwiązywania konfliktów pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym), która charakteryzuje się m.in. dobrowolnością, bezstronnością , poufnością i szybkością postępowania. Zatem może warto rozważyć skorzystanie z mediacji.

Przypisy:

  1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r., Kodeks postępowania karnego, (Dz.U. z 2018 r., poz. 1987 ze zm.)
  2. A. Tombek- Knigawka, Dlaczego kieruję sprawy do postępowania mediacyjnego? Prokuratura i Prawo 2011, s. 120.
  3. Agnieszka Rękas, Mediacja w polskim prawie karnym, Warszawa 2004, s. 3.

Polecamy serwis: Postępowanie karne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MEN i MON: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

REKLAMA

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

REKLAMA

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

15 tys. zł kary za unikanie opłat. Wyższa stawka za marnowanie żywności

Do 15 tys. zł ma wzrosnąć kara za niewniesienie opłaty za marnowanie żywności. Natomiast sama opłata wzrośnie do 50 groszy za kilogram. Będzie także nowa definicja "marnowania żywności". Tak wynika z złożeń projektu przygotowanego przez ministerstwo rolnictwa.

REKLAMA