REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Problem wyłączenia sędziego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wyłączenie sędziego./ Fot. Fotolia
Wyłączenie sędziego./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy karnoprocesowe wprowadzają instytucję wyłączenia sędziego. Sędzia może zostać wyłączony z orzekania w dwóch przypadkach.

Gdy zachodzi pierwszy z nich, sędzia jest od udziału w sprawie wyłączony z mocy prawa i staje się w ogóle niezdatnym do orzekania, tzw. iudex inhabilis. Ma to miejsce kiedy zachodzą okoliczności wymienione w art. 40 Kodeksu postępowania karnego:

REKLAMA

  • sprawa dotyczy tego sędziego bezpośrednio,
  • jest małżonkiem strony lub pokrzywdzonego albo ich obrońcy, pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego albo pozostaje we wspólnym pożyciu z jedną
  • z tych osób,
  • jest krewnym lub powinowatym w linii prostej, a w linii bocznej aż do stopnia pomiędzy dziećmi rodzeństwa osób wymienionych w pkt 2 albo jest związany
  • z jedną z tych osób węzłem przysposobienia, opieki lub kurateli,
  • był świadkiem czynu, o który sprawa się toczy, albo w tej samej sprawie był przesłuchany w charakterze świadka lub występował jako biegły,
  • brał udział w sprawie jako prokurator, obrońca, pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy strony, albo prowadził postępowanie przygotowawcze,
  • brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia lub wydał zaskarżone zarządzenie,
  • brał udział w wydaniu orzeczenia, które zostało uchylone,
  • brał udział w wydaniu orzeczenia, co do którego wniesiono sprzeciw,
  • prowadził mediację,
  • jeżeli brał udział w wydaniu orzeczenia objętego wnioskiem o wznowienie lub zaskarżonego w trybie kasacji, to nie może orzekać co do tego wniosku lub tej kasacji.

Zobacz również: Zwolnienie z kosztów sądowych w sprawach karnych

REKLAMA

Sędzia powinien wówczas wyłączyć się własną decyzją, nie czekając na złożenie wniosków w tej kwestii. Jeżeli mimo nastąpienia wyżej wymienionych okoliczności sędzia brał udział w wydaniu orzeczenia, staje się ono bezwzględnie wadliwe, a okoliczność ta stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 1 k.p.k. oraz bezwzględną przyczynę kasacyjną w rozumieniu art. 523 § 1 k.p.k. Jeśli dojdzie do uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w takiej sytuacji, postępowanie podlega wznowieniu z urzędu. Wyliczenie przyczyn wyłączenia sędziego z urzędy jest enumeratywne i wyczerpujące, nie można rozszerzać w żaden sposób zakresu zastosowania art. 40 k.p.k.

Drugi z przypadków, kiedy sędzia podlega wyłączeniu polega na tym, że zachodzi okoliczność, która mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie – iudex suspectus, o czym mowa jest w art. 41 k.p.k. Wyłączenie następuje po złożeniu wniosku przez sędziego czy stronę, złożonego najpóźniej do rozpoczęcia przewodu sądowego, chyba że okoliczności wyłączenia powstały lub stały się wiadome dopiero po jego rozpoczęciu. Niewyłączenie sędziego w tym wypadku stanowi tylko względną przyczynę odwoławczą w rozumieniu art. 438 pkt 2 k.p.k. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że instytucja wyłączenia sędziego stanowi podstawową gwarancję i wyraz zasady obiektywizmu. Jej realizacja ma chronić strony przed stronniczością sędziów. Rzecz jednak w tym, że przy wyłączeniu z mocy prawa – na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. – ustawa wymaga ustalenia obiektywnych ocen i wniosków w kontekście stosunków, w ogólnym tego słowa znaczeniu, łączących stronę z sędzią wyznaczonym do rozpoznania sprawy.

Zobacz również serwis: Sprawy karne

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Coraz więcej firm znika z rynku? Zaskakujące dane z CEIDG za pierwsze półrocze 2025

Miało być lepiej, a statystyki mówią co innego. Choć sytuacja przedsiębiorców nie pogarsza się dramatycznie, w sześciu województwach więcej firm się zamyka niż powstaje. Co stoi za tym trendem? Eksperci tłumaczą zaskakujące liczby.

Rozwód pozasądowy, czyli zmiany, które mogą wiele uprościć albo jeszcze bardziej skomplikować

Aktualnie sprawa rozwodowa nierozerwalnie wiąże się z postępowaniem przed sądem, formalnym procesem, koniecznością udziału w rozprawach, przeprowadzaniem dowodów oraz niejednokrotnie znacznym stresem i długim oczekiwaniem na rozstrzygnięcie.
W kwietniu 2025 r. Ministerstwo Sprawiedliwości w ramach działań deregulacyjnych przedstawiło propozycję nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw (dalej k.r.o.), mającą na celu wprowadzenie alternatywnej drogi rozwiązania małżeństwa – tzw. rozwodu pozasądowego. Model ten miałby polegać na umożliwieniu uzyskania rozwodu przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w wybranej przez małżonków gminie, bez udziału sądu. Nowa procedura miałaby opierać się na zgodnych oświadczeniach małżonków, a jej szczegółowy przebieg miałby być określony w zmienionych przepisach ustawy z 28 listopada 2024 r. Prawo o aktach stanu cywilnego.

Wyłączenie sędziego w sprawie karnej – przepisy, zasady, orzecznictwo

Sąd orzekający w sprawie powinien być niezawisły. Sędzia musi być zatem niezależny, neutralny, obiektywny. Jest to wymogiem wymiaru sprawiedliwości. Nie zawsze jednak będą spełnione warunki ku temu by każdy sędzia w każdej sprawie mógł pozostać bezstronny. Prawo przewiduje stosowne rozwiązania w takich sytuacjach.

Kwota wolna od podatku 60 tys. zł? Donald Tusk zabrał głos: Nie sądzę, żeby to było możliwe już w 2027 roku

Kwota wolna od podatku miała wzrosnąć do 60 tys. zł – to jedna z głównych obietnic Koalicji Obywatelskiej. Premier Donald Tusk studzi jednak nadzieje: zmiana nie nastąpi ani w 2026, ani najpewniej w 2027 roku. Prezydent elekt zapowiada: jeśli Sejm nie zadziała, zrobi to sam.

REKLAMA

Opłaty za dodatkowe obligatoryjne usługi związane z umową kredytową są częścią całkowitego kosztu kredytu i muszą być ujęte w ramach RRSO – Wyrok TUSE z 13 lutego 2025 r.

W dniu 13 lutego 2025 r. na wokandzie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) znalazła się nie tylko polska sprawa kredytu konsumenckiego, C-472/23, ale w tym samym dniu zostało również wydane rozstrzygnięcie w sprawie C-337/23 z wniosku prejudycjalnego sądu bułgarskiego, którego przedmiotem także były kwestie dotyczące kredytu konsumenckiego, a tym samym dotyczyły wykładni Dyrektywy 2008/48/WE.

Tak długo jeszcze nie żyliśmy! Nowy raport GUS ujawnia zaskakujące dane

Przeciętne trwanie życia w Polsce osiągnęło najwyższy poziom w historii. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wynika, że w ubiegłym roku mężczyźni żyli przeciętnie 74,93 roku, a kobiety 82,26 roku. To niezwykle istotny sygnał powrotu do pozytywnych trendów po gwałtownym spadku długości życia w czasie pandemii COVID-19.

Bitcoin ETF bez podatku? Jak działa inwestowanie przez IKE/IKZE i co naprawdę daje zwolnienie z podatku Belki

Inwestowanie w aktywa cyfrowe jeszcze pewien czas temu wydawało się ciekawostką Dzisiaj jest to standard z perspektywy dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Jeszcze kilka lat temu lokowanie kapitału w Bitcoinie bez podatku wydawało się marzeniem. Ale w 2024 roku, po zatwierdzeniu pierwszych ETF-ów spot na Bitcoina w Stanach Zjednoczonych, temat wrócił z nową siłą. Co ważniejsze, zaczęto go łączyć z polskimi kontami emerytalnymi IKE i IKZE. Brzmi jak luka w systemie? Niekoniecznie. W praktyce możliwość inwestowania w Bitcoina bez podatku Belki naprawdę istnieje – ale nie dla każdego i nie w każdej formie. Co to oznacza? Dowiedz się nieco więcej właśnie w tym artykule.

Nowelizacja kodeksu pracy i ustawy o zfśs w II poł. 2025 r. Zmiany w rozliczaniu ekwiwalentu za urlop i inne nowości. Rada Ministrów przyjęła projekt

W dniu 29 lipca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (projekt deregulacyjny), przedłożony przez Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Zmiany zawarte w tym projekcie dotyczą rozliczenia ekwiwalentu za urlop przy rozwiązywaniu umowy o pracę.

REKLAMA

NIK: oceny maturalne nie zawsze obiektywne i sprawiedliwe. 40 proc. wniosków o weryfikację wyniku egzaminu było zasadnych. Wyniki kontroli za lata 2021-2024

W latach 2021-2024 system sprawdzania i oceniania egzaminów maturalnych oraz weryfikacji wyników nie funkcjonował w pełni skutecznie, w konsekwencji oceny nie zawsze były obiektywne i sprawiedliwe - poinformowała 29 lipca 2025 r. dyrektor delegatury NIK w Poznaniu Karolina Wirszyc-Sitkowska. Kontrola NIK wykazała liczne błędy egzaminatorów przy ocenianiu egzaminów maturalnych.

Ustawa o asystencji osobistej to nie luksus. To prawo. Czas, by Sejm je w końcu zagwarantował

Ustawa o asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami wciąż nie trafia do Sejmu. Polska 2050 i Lewica apelują o szybkie działania i zapowiadają własny projekt, jeśli rząd nie zareaguje do września. To test dla polityków i sprawdzian z człowieczeństwa.

REKLAMA