Czym jest cyberprzestępstwo?

Należy zacząć przedmiotową analizę od stwierdzenia, iż w istocie cyberprzestępczość jest zjawiskiem narastającym, niebezpiecznym i niewątpliwie przynoszącym przestępcom duże dochody. Należy tu zasygnalizować, że już w 2004 r. specjaliści cyberprzestępczości sygnalizowali, iż po raz pierwszy w historii dochody z cyberprzestępstw przerosły dochody większe niż handel bronią oraz większe niż handel narkotykami.

W polskim prawie nie ma legalnej, czyli jednolitej przyjętej przez prawo definicji cyberprzestępczości. Można więc posługiwać się tym pojęciem intuicyjnie (rozumując, iż są to przestępstwa popełniane za pomocą komputerów oraz internetu), albo pomocniczo posłużyć się definicjami, które formułują inne podmioty np. ONZ, Rada Europy, Unia Europejska, czy też INTERPOL.

Definicja INTERPOLU

 Definicja sformułowane przez Interpol jest bardzo praktyczna i rozpatruje cyberprzestępczość w 2 ujęciach tzw. wertykalnym oraz horyzontalnym.

Ujęcie wertykalne dotyczy przestępstw specyficznych dla cyberprzestrzeni, czyli takich które tylko tam mogą być dokonane np. hacking, sabotaż komputerowy.

Z kolei ujęcie horyzontalne zakłada popełnianie przestępstw przy pomocy technik komputerowych (np. oszustwa komputerowe, fałszowanie pieniędzy, pranie brudnych pieniędzy, etc.)

Zobacz serwis: Kodeks karny

Cyberprzestępczość według Rady Europy

W przedmiocie cyberprzestępczości Rada Europy przyjęła konwencję z dnia 23 listopada 2001 r.  Konwencja ta rozróżnia następujące rodzaje przestępstw:

• a) fałszerstwo komputerowe
• b) oszustwo komputerowe
• c) przestępstwo związane z charakterem informacji zawartych w systemie informatycznym (np. z treściami pedofilskimi)
• d) przestępstwa związane z naruszaniem praw autorskich i praw pokrewnych

Definicja cyberprzestępczości wg. Unii Europejskiej

Definicja ta została ujęta w komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady oraz Komitetu Regionów z 2007 r. pt. “W kierunku ogólnej strategii zwalczania cyberprzestępczości”). Przyjęta definicja zakłada, że cyberprzestępstwa składają się z 4 rodzajów przestępstw:

- wymierzonych przeciwko poufności, integralności danych (tzw. przestępstwa CIA) np. hacking, nielegalny podsłuch, szpiegostwo komputerowe, sabotaż komputerowych:

• przestępstwa “klasycznych” czy też “tradycyjnych” popełnianych przy użyciu komputera np. oszustwa komputerowe, fałszerstwo dokumentów, wyłudzenia towarów lub usług,
• przestępstwa “contentowe” (dotyczące zawartości komputerów, serwerów etc.) np. dziecięca pornografia, dostarczanie instrukcji przestępczych (typu “jak zbudować bombę”), zakazane treści rasistowskie, faszystowskie etc.,
• przestępstwa powiązane z naruszeniem praw autorskich i praw pokrewnych.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Definicja cyberprzestępczości wg. ONZ

Definicję taką przyjął X Kongres ONZ w Sprawie Zapobieżania Przestępczości i Traktowania Przestępców. Zgodnie z tą definicją wyróżniamy cyberprzestępstwo w ujęciu wąskim oraz w ujęciu szerokim.

Cyberprzestępstwo w wąskim sensie oznacza wszelkie nielegalne działanie, wykonywane w postaci operacji elektronicznych, wymierzone przeciw bezpieczeństwu systemów komputerowych lub procesowanych przez te systemy danych.

Cyberprzestępstwo w szerokim sensie jest rozumiane jako przestępstwo dotyczące komputerów, czyli chodzi o wszelkie nielegalne działania popełnione za pomocą lub dotyczące systemów lub sieci komputerowych, włączając w to między innymi nielegalne posiadanie i udostępnianie lub rozpowszechnianie informacji przy użyciu systemów lub sieci komputerowych.

Reasumując, wszystkie powyższe definicje chociaż literalnie różne, w istocie dotyczą i opisuję tę samą problematykę: przestępstw popełnianych w internecie oraz za pomocą internetu oraz przestępstw popełnianych za pomocą komputera.