REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czym są znamiona czynu zabronionego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Znamiona czynu zabronionego to elementy przepisu karnego, które opisują konstrukcję danego przestępstwa.
Znamiona czynu zabronionego to elementy przepisu karnego, które opisują konstrukcję danego przestępstwa.

REKLAMA

REKLAMA

W języku prawniczym i w odniesieniu do spraw karnych bardzo często pojawia się zwrot o tym, iż sprawca spełnił bądź nie tzw. znamion czynu zabronionego. Należy wyjaśnić znaczenie tego pojęcia.

Czym są znamiona czynu zabronionego?

Znamiona czynu zabronionego to elementy przepisu karnego, które opisują konstrukcję danego przestępstwa, wskazują, jakie dokładnie zachowania danej osoby oraz jakie okoliczności zdarzenia powodują, iż można mówić o popełnieniu przestępstwa (lub nie).

REKLAMA

Przykładowo konstrukcja przestępstwa tzw. niealimentacji (art. 209 § 1 Kodeks karny) zawiera się w określeniu, iż popełnia je ten, kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

W treści wskazanego przepisu można wyróżnić cztery znamiona czynu zabronionego:

  • uchylanie się od wykonania ciążącego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby;
  • obowiązek opieki musi ciążyć na sprawcy z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego;
  • uchylanie się od płatności musi być uporczywe;
  • osoba, wobec której nie są wykonywane obowiązki alimentacyjne jest narażona na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zobacz: Odpowiedzialność karna

REKLAMA

Z uwagi na literalną konstrukcję wskazanego przepisu (braku wyrazów oznaczających alternatywę - „lub”, „albo”) należy przyjąć, iż wszystkie 4 opisane przesłanki muszą zachodzić razem (kumulatywnie), aby uznać, iż dana osoba popełnia przestępstwo niealimentacji. Oznacza to, iż przykładowo, jeżeli brak zapłaty był incydentalny (Np. był to tylko jeden okres płatności po i przed którym dana osoba płaciła dalej) to osoba ta nie popełniła przestępstwa.

Na podstawie powyższego przykładu należy zauważyć, iż jedno przestępstwo może zawierać wiele znamion (w opisanym przypadku aż cztery) a ponadto, iż mogą one zachodzić w relacji takiej, iż wszystkie muszą być spełnione razem (naraz – kumulatywnie) lub w takiej relacji, gdy znamiona są określone alternatywnie tzn., gdy wystarczy zajście tylko jednego z wielu znamion czynu, aby mówić o tym, iż został on popełniony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładem przepisu, którego znamiona są zbudowane alternatywnie jest przestępstwo naruszenia miru domowego, gdzie ustawodawca penalizuje zachowanie polegające na wdarciu się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo zachowanie polegające na tym, iż po wejściu do lokalu dana osoba wbrew żądaniu osoby uprawnionej, (Np. domowników) miejsca takiego nie opuszcza. Zarówno sam fakt wdarcia się do cudzego mieszkania, jak i samodzielny fakt braku jego opuszczenia (nawet mimo legalnego wejścia do niego) stanowią o tym, iż sprawca popełnia przestępstwo naruszenia miru domowego (art. 193 § 1 Kodeksu karnego).

Procesowe znaczenie znamion czynu zabronionego

Fakt spełniania przez czyn danej osoby znamion czynu zabronionego ma kluczowe znaczenie dla kwestii jej odpowiedzialności karnej. Chodzi o to, że stwierdzenie braku znamion czynu zabronionego w postępowaniu przygotowawczym z mocy prawa ma skutkować albo odmową wszczęcia postępowania przygotowawczego (śledztwa lub dochodzenia) albo umorzeniem tego postępowania (jeśli zostało ono już wszczęte).

Z kolei na etapie postępowania sądowego stwierdzenie oczywistego braku znamion czynu może również skutkować umorzeniem postępowania w fazie kontroli merytorycznej aktu oskarżenia.

W razie wszczęcie przewodu sądowego ustalenie, iż czyn danej osoby nie wypełnił znamion czynu zabronionego powoduje konieczność jej uniewinnienia od danego zarzutu.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Zasiłek dla tracących świadczenie pielęgnacyjne (stare). Opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) z problemem

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stare) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Trzy słabe punkty świadczenia wspierającego: 1) świadczenie pielęgnacyjne, 2) składki dla opiekunka i 3) zasiłek dla byłego opiekuna

Prawie 1,5 roku obowiązywania ustawy o świadczeniu wspierających pokazało trzy słabe punkty tej ustawy. Są to 1) zwroty świadczenia pielęgnacyjnego 2) składki ubezpieczeniowe (zdrowotna i emerytalna) na rzecz opiekuna 3) zasiłek dla bezrobotnych dla opiekuna (daje czas na dostosowanie się do rynku pracy po utracie świadczenia pielęgnacyjnego.

REKLAMA

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

REKLAMA

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

REKLAMA