REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czym są znamiona czynu zabronionego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Znamiona czynu zabronionego to elementy przepisu karnego, które opisują konstrukcję danego przestępstwa.
Znamiona czynu zabronionego to elementy przepisu karnego, które opisują konstrukcję danego przestępstwa.

REKLAMA

REKLAMA

W języku prawniczym i w odniesieniu do spraw karnych bardzo często pojawia się zwrot o tym, iż sprawca spełnił bądź nie tzw. znamion czynu zabronionego. Należy wyjaśnić znaczenie tego pojęcia.

Czym są znamiona czynu zabronionego?

Znamiona czynu zabronionego to elementy przepisu karnego, które opisują konstrukcję danego przestępstwa, wskazują, jakie dokładnie zachowania danej osoby oraz jakie okoliczności zdarzenia powodują, iż można mówić o popełnieniu przestępstwa (lub nie).

REKLAMA

Przykładowo konstrukcja przestępstwa tzw. niealimentacji (art. 209 § 1 Kodeks karny) zawiera się w określeniu, iż popełnia je ten, kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

W treści wskazanego przepisu można wyróżnić cztery znamiona czynu zabronionego:

  • uchylanie się od wykonania ciążącego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby;
  • obowiązek opieki musi ciążyć na sprawcy z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego;
  • uchylanie się od płatności musi być uporczywe;
  • osoba, wobec której nie są wykonywane obowiązki alimentacyjne jest narażona na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zobacz: Odpowiedzialność karna

REKLAMA

Z uwagi na literalną konstrukcję wskazanego przepisu (braku wyrazów oznaczających alternatywę - „lub”, „albo”) należy przyjąć, iż wszystkie 4 opisane przesłanki muszą zachodzić razem (kumulatywnie), aby uznać, iż dana osoba popełnia przestępstwo niealimentacji. Oznacza to, iż przykładowo, jeżeli brak zapłaty był incydentalny (Np. był to tylko jeden okres płatności po i przed którym dana osoba płaciła dalej) to osoba ta nie popełniła przestępstwa.

Na podstawie powyższego przykładu należy zauważyć, iż jedno przestępstwo może zawierać wiele znamion (w opisanym przypadku aż cztery) a ponadto, iż mogą one zachodzić w relacji takiej, iż wszystkie muszą być spełnione razem (naraz – kumulatywnie) lub w takiej relacji, gdy znamiona są określone alternatywnie tzn., gdy wystarczy zajście tylko jednego z wielu znamion czynu, aby mówić o tym, iż został on popełniony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładem przepisu, którego znamiona są zbudowane alternatywnie jest przestępstwo naruszenia miru domowego, gdzie ustawodawca penalizuje zachowanie polegające na wdarciu się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo zachowanie polegające na tym, iż po wejściu do lokalu dana osoba wbrew żądaniu osoby uprawnionej, (Np. domowników) miejsca takiego nie opuszcza. Zarówno sam fakt wdarcia się do cudzego mieszkania, jak i samodzielny fakt braku jego opuszczenia (nawet mimo legalnego wejścia do niego) stanowią o tym, iż sprawca popełnia przestępstwo naruszenia miru domowego (art. 193 § 1 Kodeksu karnego).

Procesowe znaczenie znamion czynu zabronionego

Fakt spełniania przez czyn danej osoby znamion czynu zabronionego ma kluczowe znaczenie dla kwestii jej odpowiedzialności karnej. Chodzi o to, że stwierdzenie braku znamion czynu zabronionego w postępowaniu przygotowawczym z mocy prawa ma skutkować albo odmową wszczęcia postępowania przygotowawczego (śledztwa lub dochodzenia) albo umorzeniem tego postępowania (jeśli zostało ono już wszczęte).

Z kolei na etapie postępowania sądowego stwierdzenie oczywistego braku znamion czynu może również skutkować umorzeniem postępowania w fazie kontroli merytorycznej aktu oskarżenia.

W razie wszczęcie przewodu sądowego ustalenie, iż czyn danej osoby nie wypełnił znamion czynu zabronionego powoduje konieczność jej uniewinnienia od danego zarzutu.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

Wielka zmiana w polskiej polityce! Premier Donald Tusk ogłosił nowy rząd: mniej ministrów, więcej odpowiedzialności, nowa jakość zarządzania państwem

„Porządek, bezpieczeństwo i przyszłość” – to trzy filary, które mają kierować nowym gabinetem Donalda Tuska. Premier ogłosił zmniejszenie liczby ministrów konstytucyjnych z 26 do 21, utworzenie nowych superministerstw, powołanie kontrolingu pracy ministrów i całkowicie nowe podejście do energetyki, finansów i relacji międzynarodowych.

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje - dlaczego? Chodzi o osiemnaste urodziny i rentę rodzinną. Mówi się, że 18-stka to symboliczny próg dorosłości, czas nowych praw, ale też i obowiązków. Chociaż dla większości młodych ludzi to radosny moment, to istnieje jednak grupa, dla której ten dzień, zamiast otwierać nowe możliwości, przynosi pewne bolesne finansowe rozczarowanie. Chodzi o rentę rodzinną, która dla niektórych nie jest już tak wysoka, jak przed ukończeniem 18. roku życia.

REKLAMA

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności, chociaż sektor sztucznej inteligencji woła o nowych specjalistów, ale kobiet wciąż jest w nim jak na lekarstwo. Choć to one częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe, rzadziej wybierają karierę w branży technologicznej. Jaki będzie miało to wpływ na sytuację kobiet na rynku pracy?

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac. Jak to możliwe? A no tak, że dzieci często dorabiają w wakacje a ich zarobki mają wpływ na sytuację finansową rodziców i przekroczenie pewnych progów podatkowych, które wpływają na utratę różnych ulg.

Rekonstrukcja rządu. 23 lipca 2025 r. premier przedstawi nową Radę Ministrów

Premier ogłosi skład nowej Rady Ministrów w środę o godz. 10:00. Zgodnie z deklaracjami rządu celem rekonstrukcji ma być efektywniejsza i skuteczniejsza praca Rady Ministrów.

Hołownia chce badać posłów alkomatem. Projekt ustawy po incydentach w Sejmie

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia przygotował projekt ustawy, który umożliwi marszałkowi zlecenie badania alkomatem posła podejrzewanego o nietrzeźwość w czasie obrad. "Kończymy tolerowanie pijanych posłów" – zapowiedział. Projekt ma być odpowiedzią na incydenty, do których dochodziło już kilkukrotnie.

REKLAMA

Jak wspierać naukę i zaangażowanie pracowników?

Dla 70 proc. pracowników z pokolenia Z cotygodniowe zdobywanie nowych umiejętności jest jednym z podstawowych oczekiwań wobec pracodawcy. Młode pokolenie coraz częściej poszukuje w pracy sensu, wyzwań i realnych możliwości rozwoju. Dlatego firmy oferują coraz więcej różnorodnych inicjatyw wspierających naukę i zaangażowanie.

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwód pozasądowy. Opinia RPO do projektu

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwody pozasądowe. Być może tak - jest projekt, a RPO właśnie wydał o nim opinię. Główne założenie jest takie, że ma dojść do stworzenia alternatywnej, szybszej i mniej sformalizowanej ścieżki do rozwiązania małżeństwa, omijającej sale sądowe. Ma to być odpowiedź na potrzeby tych par, które rozstają się w pełnej zgodzie i nie chcą przechodzić przez często długotrwały i stresujący proces sądowy. A wszystko to za sprawą projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (nr UDER24, wersja z 17 czerwca 2025 r.).

REKLAMA