Płatna protekcja bez korzyści dla siebie samego?

Nawet zatem jeśli to nie my mamy być beneficjentem korzyści majątkowej, w zamian za którą podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy, możemy ponieść odpowiedzialność karną z tytuły płatnej protekcji.

Pomocnictwo do czynu płatnej protekcji

W miejscu tym warto się jeszcze odnieść do zakresu grożącej odpowiedzialności karnej. W zależności mianowicie od tego, czy będzie nam można przypisać status sprawcy (współsprawcy) czy tylko pomocnika, płatna protekcja wiązać się może z innymi konsekwencji prawnokarnymi. Choć zagrożenie karne jest tożsame, w przypadku pomocnictwa zachodzi samoistna podstawa do złagodzenia kary. Na czym polega natomiast sprawstwo, a na czym pomocnictwo? Mówiąc oględnie, sprawcą jest ten, kto uczestniczy w przestępstwie, traktując go jak swój własny czyn. Pomocnikiem będzie ten, kto tylko ułatwia popełnienie przestępstwa innej osobie. W praktyce granica jest bardzo cienka. Za sprawcę uznana zostanie zwłaszcza osoba, która osiągnęła (mogła osiągnąć) jakąś korzyść z przestępstwa.

W wyżej opisanym stanie faktycznym byłyby tym samym podstawy do przypisania przedsiębiorcy odpowiedzialności za sprawstwo (współsprawstwo). Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego była wszak warunkiem transakcji, na której mu zależało. Gdyby przedsiębiorca tylko skontaktował klienta, który nabył działkę niezależnie od prawa zabudowy, z kolegą z urzędu, wówczas uznać by go należało za pomocnika. Tak, czy inaczej – można mu przypisać odpowiedzialność za płatną protekcję.

Uwagi końcowe

Powyższe uwagi stanowią oczywiście pewną generalizację. Każdy przypadek wymaga dogłębnej analizy, zwłaszcza z punktu widzenia nastawienia psychicznego sprawy do czynu. Jeśli znajdziemy się jednak w sytuacji, nazwijmy to, „korupcjogennej”, pamiętajmy, że płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego. Okoliczność, iż podjęcie się pośrednictwa w załatwieniu sprawy nie miało nam przysporzyć bezpośredniej korzyści majątkowej, nie wyłącza odpowiedzialności karnej.

Polecamy serwis: Prawo karne