REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. /Fot. Fotolia
Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Poza nagannością moralną, uchylanie się od obowiązku płacenia alimentów stanowi przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.

Jeżeli pokrzywdzonemu przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, ściganie odbywa się z urzędu. Wniosek o ściganie można złożyć w najbliższej jednostce prokuratury lub na komendzie policji. Przestępstwo niealimentacji popełnia nie tylko osoba, która uchyla się od płacenia alimentów na rzecz np. swojego dziecka lub małżonka, ale także osoba, która nie wywiązuje się np. z obowiązku wypłaty renty przyznanej w zamian za dożywocie, czy też renty stałej przyznanej jako odszkodowanie za dokonanie trwałego uszkodzenie ciała uprawnionego.

REKLAMA

REKLAMA

Należy jednak pamiętać, iż postępowanie karne w sprawie uporczywej niealimentacji, nie jest skierowane na wyegzekwowanie świadczeń alimentacyjnych, a jedynie na ukaranie sprawcy. Przedmiotowe przestępstwo zagrożone jest karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Fakt skazania sprawcy nie daje nam żadnej gwarancji, iż zacznie się on wywiązywać z ciążącego na nim obowiązku. Dla pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej za przestępstwo niealimentacji, konieczne jest stwierdzenie wystąpienia łącznie trzech elementów, a mianowicie:

  1. wykazanie, iż sprawca był zobowiązany do obowiązku opieki bądź to z mocy ustawy, bądź też orzeczenia sądowego,
  2. uchylanie się sprawcy od obowiązku przybrało formę uporczywości,
  3. w wyniku zaniechania sprawcy, osoba uprawniona narażona została na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zobacz serwis: Sprawy karne

  1. Źródłem obowiązku alimentacyjnego może być ustawa bądź orzeczenie sądowe. Treść i zakres obowiązku alimentacyjnego regulują przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej (np. rodziców, dziadków, wnuki, dzieci) oraz rodzeństwo. Obowiązek ten powstaje także między małżonkami oraz osobami związanymi stosunkiem przysposobienia. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie innej osoby wynikający już z samej ustawy, to do skazania takiej osoby, nie jest konieczne uzyskanie prawomocnego orzeczenia sądu potwierdzającego ten obowiązek. Orzeczeniem mogącym stanowić podstawę do pociągnięcia do odpowiedzialności sprawcy przestępstwa uporczywej niealimentacji, jest każde orzeczenie zobowiązujące do świadczeń polegających na dostarczaniu osobie uprawnionej środków utrzymania w tym orzeczenie o zabezpieczeniu roszczeń alimentacyjnych na czas trwania postępowania.
     
  2. Do pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej nie jest wystarczające stwierdzenie, iż uchyla się on od wypełnienia ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, lecz konieczne jest wykazanie, że to uchylanie się przybrało formę działania uporczywego. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy- Izba Karna w orzeczeniu z dnia 14 października 2002 roku (sygn. akt II KKN 409/00) zawarte w przepisie art. 209 § 1 KK znamię podmiotowo - przedmiotowe "uporczywości" oznacza, że musi wystąpić wielokrotność zaniechań na przestrzeni pewnego czasu, a ponadto znamię to wyraża psychiczne nastawienie sprawcy, który uchyla się od obowiązku wykonania świadczeń alimentacyjnych, pomimo realnej możliwości ich spełnienia. Istotne jest zatem wykazanie, iż sprawca ma obiektywną możliwość wywiązania się z ciążącego na nim obowiązku, jednakże nie robi tego wyłącznie ze swojej złej woli. W sytuacji, w której przyczyną uchylania się sprawcy od wypełnienia obowiązku jest dramatyczna sytuacja finansowa, w której się znajduje, nie może być mowy o wypełnieniu znamion czynu zabronionego stypizowanego w art. 209 § 1 kodeksu karnego. Jeśli jednak ktoś wprawdzie płaci alimenty ale w wysokości mniejszej niż jest zobowiązany, to jego działanie wypełnia już znamiona przedmiotowego przestępstwa.
     
  3. Obiektywnym rezultatem zaniechania sprawcy jest narażenie na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych osoby, względem której sprawca był zobowiązany. Jako podstawowe potrzeby życiowe należy w szczególności traktować: wyżywienie, stosowną do wieku osoby uprawnionej oraz pory roku odzieży, zapewnienie odpowiedniej ochrony zdrowia oraz kształcenia w zakresie podstawowym i zawodowym. Fakt, iż potrzeby uprawnionego zaspakajane są przez inną osobę, nie wyklucza pociągnięcia do odpowiedzialności karnej samego zobowiązanego. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji w której osoba współzobowiązana do alimentacji zaspokaja te potrzeby kosztem swojego znacznego wysiłku. Jeżeli natomiast jest ona w tak dobrej sytuacji finansowej, iż zaspokojenie potrzeb uprawnionego nie stanowi dla niej większego obciążenia, to trudno jest w takich okolicznościach dopatrywać się wypełnienia przez zobowiązanego znamion czynu zabronionego z art. 209 § 1 kodeksu karnego.

REKLAMA

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy można zignorować system kaucyjny i dalej wyrzucać puszki, plastikowe i szklane butelki do odpadów segregowanych tak jak dotychczas? Czy grożą za to kary?

O systemie kaucyjnym, polegającym na selektywnym recyklingu butelek szklanych, plastikowych oraz puszek aluminiowych o określonej pojemności w ostatnim czasie było głośno i napisano już prawie wszystko. Co jednak w przypadku, gdy ktoś nie chce lub nie ma możliwości i warunków, aby kolekcjonować niezgniecione butelki i puszki oraz oddawać je w punktach zbiorczych (np. automatach lub zobowiązanych do tego sklepach)? Czy zgodne z przepisami będzie wyrzucanie takich opakowań jak dotąd do odpadów segregowanych, to jest butelki szklane do zielonych, a butelki plastikowe oraz puszki aluminiowe do żółtych pojemników?

Prawa samotnego rodzica. Zasiłki, ulgi, alimenty i uprawnienia pracownicze. Oto, co Ci się należy!

Samotne rodzicielstwo stawia przed rodzicami wiele wyzwań, zarówno emocjonalnych, jak i finansowych. W Polsce system prawny oferuje szereg narzędzi i wsparcia, które mają ułatwić funkcjonowanie samotnego rodzica. Wiedza na temat przysługujących uprawnień jest kluczowa, aby w pełni korzystać z ochrony, jaką zapewniają przepisy. Dotyczy to zarówno aspektów socjalnych, jak i kwestii zatrudnienia.

Wyłączenie od dziedziczenia a wydziedziczenie. Co z zachowkiem?

Chociaż nazwy te brzmią podobnie, to w praktyce wyłączenie od dziedziczenia i wydziedziczenie są różnymi instytucjami prawa spadkowego. Na czym polega wyłączenie od dziedziczenia? Czy testament negatywny pozbawi niedoszłego spadkobiercę zachowku? Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Opłata Śmieciowa 2026. Nowe zasady i podwyżki w segregacji bioodpadów

Właściciele domów i mieszkań muszą przygotować się na kolejne obciążenie budżetu. W 2026 roku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wielu miastach i gminach wzrosną, a jednocześnie wejdą w życie nowe, bardziej restrykcyjne zasady segregacji, zwłaszcza w zakresie bioodpadów i systemu kaucyjnego.

REKLAMA

Budżet państwa zapłaci składki za nianię (np. za babcię). Dla emerytki to szansa na wyższą emeryturę. Trzeba tylko podpisać tę umowę

Znalezienie odpowiedzialnej osoby, która z troską zajmie się dzieckiem, to dla wielu rodziców ogromne wyzwanie. Nianią może być zarówno młoda osoba wchodząca na rynek pracy, jak i babcia, która chce dorobić do emerytury. ZUS informuje, że zatrudnienie opiekunki (także np. babci) na podstawie umowy uaktywniającej to rozwiązanie proste, bezpieczne i korzystne finansowo dla obu stron.

Tyle dla emerytów, tyle dla rodziców. Sejm bierze się za budżet na 2026 rok

Sejm rozpoczął prace nad budżetem państwa na 2026 rok, który przewiduje zarówno rekordowe wydatki na obronę i ochronę zdrowia, jak i konkretne wsparcie dla emerytów, rencistów oraz rodziców. Projekt ustawy kładzie nacisk na stabilność finansów państwa, rozwój infrastruktury, inwestycje strategiczne i politykę prorodzinną, a jednocześnie przewiduje kontynuację popularnych programów społecznych, takich jak 13. i 14. emerytura czy „Rodzina 800+”.

Polski sąd pyta TSUE o WIBOR w umowach kredytu sprzed 2018 roku. Czy to będzie „orzecznicza bomba”?

Zapamiętajmy datę 25 września 2025 roku, gdyż może ona być jedynym z kamieni milowych spraw dotyczących kredytów ze zmienną stopą procentową opartą na WIBOR. Tego dnia Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznający sprawę o sygn. akt XXVIII C 22943/22, postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które mogą okazać się przełomowe dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2018 roku.

Czy to koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis? Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Wszystko zaczęło się od alkotubek, a teraz całkiem możliwe, że już w 2026 r. będzie koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis. Nie wiadomo natomiast co ze sprzedażą alkoholu na stacjach benzynowych. Wciąż trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - propozycji jest dużo, stanowiska są zróżnicowane a resort zdrowia próbuje wypracować najbardziej optymalne rozwiązanie dla konsumentów ale i przedsiębiorców.

REKLAMA

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

REKLAMA