REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. /Fot. Fotolia
Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Poza nagannością moralną, uchylanie się od obowiązku płacenia alimentów stanowi przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.

REKLAMA

Jeżeli pokrzywdzonemu przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, ściganie odbywa się z urzędu. Wniosek o ściganie można złożyć w najbliższej jednostce prokuratury lub na komendzie policji. Przestępstwo niealimentacji popełnia nie tylko osoba, która uchyla się od płacenia alimentów na rzecz np. swojego dziecka lub małżonka, ale także osoba, która nie wywiązuje się np. z obowiązku wypłaty renty przyznanej w zamian za dożywocie, czy też renty stałej przyznanej jako odszkodowanie za dokonanie trwałego uszkodzenie ciała uprawnionego.

REKLAMA

Należy jednak pamiętać, iż postępowanie karne w sprawie uporczywej niealimentacji, nie jest skierowane na wyegzekwowanie świadczeń alimentacyjnych, a jedynie na ukaranie sprawcy. Przedmiotowe przestępstwo zagrożone jest karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Fakt skazania sprawcy nie daje nam żadnej gwarancji, iż zacznie się on wywiązywać z ciążącego na nim obowiązku. Dla pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej za przestępstwo niealimentacji, konieczne jest stwierdzenie wystąpienia łącznie trzech elementów, a mianowicie:

  1. wykazanie, iż sprawca był zobowiązany do obowiązku opieki bądź to z mocy ustawy, bądź też orzeczenia sądowego,
  2. uchylanie się sprawcy od obowiązku przybrało formę uporczywości,
  3. w wyniku zaniechania sprawcy, osoba uprawniona narażona została na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zobacz serwis: Sprawy karne

  1. Źródłem obowiązku alimentacyjnego może być ustawa bądź orzeczenie sądowe. Treść i zakres obowiązku alimentacyjnego regulują przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej (np. rodziców, dziadków, wnuki, dzieci) oraz rodzeństwo. Obowiązek ten powstaje także między małżonkami oraz osobami związanymi stosunkiem przysposobienia. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie innej osoby wynikający już z samej ustawy, to do skazania takiej osoby, nie jest konieczne uzyskanie prawomocnego orzeczenia sądu potwierdzającego ten obowiązek. Orzeczeniem mogącym stanowić podstawę do pociągnięcia do odpowiedzialności sprawcy przestępstwa uporczywej niealimentacji, jest każde orzeczenie zobowiązujące do świadczeń polegających na dostarczaniu osobie uprawnionej środków utrzymania w tym orzeczenie o zabezpieczeniu roszczeń alimentacyjnych na czas trwania postępowania.
     
  2. Do pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej nie jest wystarczające stwierdzenie, iż uchyla się on od wypełnienia ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, lecz konieczne jest wykazanie, że to uchylanie się przybrało formę działania uporczywego. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy- Izba Karna w orzeczeniu z dnia 14 października 2002 roku (sygn. akt II KKN 409/00) zawarte w przepisie art. 209 § 1 KK znamię podmiotowo - przedmiotowe "uporczywości" oznacza, że musi wystąpić wielokrotność zaniechań na przestrzeni pewnego czasu, a ponadto znamię to wyraża psychiczne nastawienie sprawcy, który uchyla się od obowiązku wykonania świadczeń alimentacyjnych, pomimo realnej możliwości ich spełnienia. Istotne jest zatem wykazanie, iż sprawca ma obiektywną możliwość wywiązania się z ciążącego na nim obowiązku, jednakże nie robi tego wyłącznie ze swojej złej woli. W sytuacji, w której przyczyną uchylania się sprawcy od wypełnienia obowiązku jest dramatyczna sytuacja finansowa, w której się znajduje, nie może być mowy o wypełnieniu znamion czynu zabronionego stypizowanego w art. 209 § 1 kodeksu karnego. Jeśli jednak ktoś wprawdzie płaci alimenty ale w wysokości mniejszej niż jest zobowiązany, to jego działanie wypełnia już znamiona przedmiotowego przestępstwa.
     
  3. Obiektywnym rezultatem zaniechania sprawcy jest narażenie na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych osoby, względem której sprawca był zobowiązany. Jako podstawowe potrzeby życiowe należy w szczególności traktować: wyżywienie, stosowną do wieku osoby uprawnionej oraz pory roku odzieży, zapewnienie odpowiedniej ochrony zdrowia oraz kształcenia w zakresie podstawowym i zawodowym. Fakt, iż potrzeby uprawnionego zaspakajane są przez inną osobę, nie wyklucza pociągnięcia do odpowiedzialności karnej samego zobowiązanego. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji w której osoba współzobowiązana do alimentacji zaspokaja te potrzeby kosztem swojego znacznego wysiłku. Jeżeli natomiast jest ona w tak dobrej sytuacji finansowej, iż zaspokojenie potrzeb uprawnionego nie stanowi dla niej większego obciążenia, to trudno jest w takich okolicznościach dopatrywać się wypełnienia przez zobowiązanego znamion czynu zabronionego z art. 209 § 1 kodeksu karnego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą! Kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA