REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. /Fot. Fotolia
Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Poza nagannością moralną, uchylanie się od obowiązku płacenia alimentów stanowi przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.

Jeżeli pokrzywdzonemu przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, ściganie odbywa się z urzędu. Wniosek o ściganie można złożyć w najbliższej jednostce prokuratury lub na komendzie policji. Przestępstwo niealimentacji popełnia nie tylko osoba, która uchyla się od płacenia alimentów na rzecz np. swojego dziecka lub małżonka, ale także osoba, która nie wywiązuje się np. z obowiązku wypłaty renty przyznanej w zamian za dożywocie, czy też renty stałej przyznanej jako odszkodowanie za dokonanie trwałego uszkodzenie ciała uprawnionego.

REKLAMA

REKLAMA

Należy jednak pamiętać, iż postępowanie karne w sprawie uporczywej niealimentacji, nie jest skierowane na wyegzekwowanie świadczeń alimentacyjnych, a jedynie na ukaranie sprawcy. Przedmiotowe przestępstwo zagrożone jest karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Fakt skazania sprawcy nie daje nam żadnej gwarancji, iż zacznie się on wywiązywać z ciążącego na nim obowiązku. Dla pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej za przestępstwo niealimentacji, konieczne jest stwierdzenie wystąpienia łącznie trzech elementów, a mianowicie:

  1. wykazanie, iż sprawca był zobowiązany do obowiązku opieki bądź to z mocy ustawy, bądź też orzeczenia sądowego,
  2. uchylanie się sprawcy od obowiązku przybrało formę uporczywości,
  3. w wyniku zaniechania sprawcy, osoba uprawniona narażona została na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zobacz serwis: Sprawy karne

  1. Źródłem obowiązku alimentacyjnego może być ustawa bądź orzeczenie sądowe. Treść i zakres obowiązku alimentacyjnego regulują przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej (np. rodziców, dziadków, wnuki, dzieci) oraz rodzeństwo. Obowiązek ten powstaje także między małżonkami oraz osobami związanymi stosunkiem przysposobienia. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie innej osoby wynikający już z samej ustawy, to do skazania takiej osoby, nie jest konieczne uzyskanie prawomocnego orzeczenia sądu potwierdzającego ten obowiązek. Orzeczeniem mogącym stanowić podstawę do pociągnięcia do odpowiedzialności sprawcy przestępstwa uporczywej niealimentacji, jest każde orzeczenie zobowiązujące do świadczeń polegających na dostarczaniu osobie uprawnionej środków utrzymania w tym orzeczenie o zabezpieczeniu roszczeń alimentacyjnych na czas trwania postępowania.
     
  2. Do pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej nie jest wystarczające stwierdzenie, iż uchyla się on od wypełnienia ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, lecz konieczne jest wykazanie, że to uchylanie się przybrało formę działania uporczywego. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy- Izba Karna w orzeczeniu z dnia 14 października 2002 roku (sygn. akt II KKN 409/00) zawarte w przepisie art. 209 § 1 KK znamię podmiotowo - przedmiotowe "uporczywości" oznacza, że musi wystąpić wielokrotność zaniechań na przestrzeni pewnego czasu, a ponadto znamię to wyraża psychiczne nastawienie sprawcy, który uchyla się od obowiązku wykonania świadczeń alimentacyjnych, pomimo realnej możliwości ich spełnienia. Istotne jest zatem wykazanie, iż sprawca ma obiektywną możliwość wywiązania się z ciążącego na nim obowiązku, jednakże nie robi tego wyłącznie ze swojej złej woli. W sytuacji, w której przyczyną uchylania się sprawcy od wypełnienia obowiązku jest dramatyczna sytuacja finansowa, w której się znajduje, nie może być mowy o wypełnieniu znamion czynu zabronionego stypizowanego w art. 209 § 1 kodeksu karnego. Jeśli jednak ktoś wprawdzie płaci alimenty ale w wysokości mniejszej niż jest zobowiązany, to jego działanie wypełnia już znamiona przedmiotowego przestępstwa.
     
  3. Obiektywnym rezultatem zaniechania sprawcy jest narażenie na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych osoby, względem której sprawca był zobowiązany. Jako podstawowe potrzeby życiowe należy w szczególności traktować: wyżywienie, stosowną do wieku osoby uprawnionej oraz pory roku odzieży, zapewnienie odpowiedniej ochrony zdrowia oraz kształcenia w zakresie podstawowym i zawodowym. Fakt, iż potrzeby uprawnionego zaspakajane są przez inną osobę, nie wyklucza pociągnięcia do odpowiedzialności karnej samego zobowiązanego. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji w której osoba współzobowiązana do alimentacji zaspokaja te potrzeby kosztem swojego znacznego wysiłku. Jeżeli natomiast jest ona w tak dobrej sytuacji finansowej, iż zaspokojenie potrzeb uprawnionego nie stanowi dla niej większego obciążenia, to trudno jest w takich okolicznościach dopatrywać się wypełnienia przez zobowiązanego znamion czynu zabronionego z art. 209 § 1 kodeksu karnego.

REKLAMA

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne

Od początku 2026 roku wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia nowelizacji oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Chcesz mieć byle jaką emeryturę? Wypłacaj pieniądze z PPK na bieżące wydatki

Polska się starzeje, a pracowników ubywa. Co to oznacza dla przyszłych emerytów? Raport GUS nie pozostawia złudzeń - obciążenie systemu emerytalnego będzie coraz większe. W obliczu tych wyzwań Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stają się kluczem do finansowej stabilności na jesień życia. Tomasz Orlik, Członek Zarządu ds. Operacyjnych, PFR TFI wyjaśnia dlaczego PPK to nie tylko oszczędności, ale i inwestycja w Twoją przyszłość, którą warto potraktować długoterminowo.

Nieobowiązkowe prace domowe - krzywda liczona w miliardach złotych. Kto poniesie odpowiedzialność za decyzje w edukacji?

Jeśli każde dziecko w Polsce straciło jeden rok edukacji przez wadliwe decyzje resortu, to nie mówimy o reformie, lecz o krzywdzie narodowej – wartej ponad 15 miliardów złotych. Waldemar Żurek zapowiada pozwy wobec sędziów, którzy – jego zdaniem – „nie są sędziami” i powinni odpowiadać własnym majątkiem. Wreszcie ktoś głośno mówi o osobistej odpowiedzialności za decyzje publiczne. Problem w tym, że pan Żurek patrzy jedynie tam, gdzie politycznie wygodnie. Jeśli naprawdę chcemy rozmawiać o odpowiedzialności za wyrządzanie krzywdy, to nie w sądach, lecz w Ministerstwie Edukacji trzeba jej szukać - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA

Jest limit kontroli – mogą trwać tyle i ani dnia dłużej. NSA potwierdza – wtedy można kazać kontrolerom pocałować klamkę

Przedsiębiorcy, także działający w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, mogą być kontrolowani przez szereg państwowych instytucji. Czas trwania kontroli to nie tylko stres co do tego, czy kontroler nie będzie dokonywał innej, mniej korzystnej interpretacji przepisów, niż przedsiębiorca stosował, ale też uciążliwość. W toku kontroli urzędnicy żądają masy dokumentów, a także wyjaśnień, odpowiedzi na pytania. Jednak czas kontroli jest limitowany.

Wniosek o zasiłek pogrzebowy – duże zmiany od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady składania wniosku o zasiłek pogrzebowy. Wynika to zarówno z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i zmienionych przepisów rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie. Przypomnijmy, że od przyszłego roku wzrośnie też kwota zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł.

Odpowiedzialność solidarna przy delegowaniu pracowników do Niemiec. Obowiązki pracodawcy i pracodawcy użytkownika

W przypadku delegowania pracowników do Niemiec - zarówno w modelu pracy tymczasowej, jak i świadczenia usług - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie odpowiedzialności solidarnej. Choć temat ten nie zawsze znajduje się w centrum uwagi przedsiębiorców, jego praktyczne skutki mogą być bardzo poważne. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przez instytucje kontrolne, zarówno agencja delegująca pracowników do Niemiec, jak i klient końcowy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności - również finansowej.Podstawą prawną dla agencji pracy jest Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG) – niemiecka ustawa o zatrudnieniu tymczasowym, natomiast w przypadku firm podwykonawczych zastosowanie ma § 631 niemieckiego Kodeksu cywilnego (BGB). W artykule eksperckim przygotowanym przez Euro-lohn odpowiadamy na pytania: Kto odpowiada za wynagrodzenie, składki i podatki - pracodawca czy użytkownik? Jaka jest rola dokumentów: PIT-4, PIT-28, Lohnsteuerbeschanigung, o czym należy wiedzieć podczas rozliczeń podatkowych i jakie są obowiązki księgowe przy delegowaniu pracowników do Niemiec.

Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co może zrobić pracownik, gdy wizyta w rodzinnych stronach nie pójdzie zgodnie z planem?

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercach Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy.

REKLAMA

Listopad to ostatni miesiąc na skorzystanie z tego uprawnienia. Aby zaoszczędzić w grudniu, trzeba szybko złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2025 roku, trzeba złożyć wniosek w listopadzie. Oznacza to, że czas na porządki na koncie ubezpieczonego i zawnioskowanie o ulgę, dobiega końca. Zainteresowani przedsiębiorcy powinni więc przystąpić do działania.

Sąd ogłosił upadłość znanej spółki finansowej. Co powinni zrobić wierzyciele?

W dniu 27 października 2025 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (Wydział Gospodarczy) wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki Cinkciarz.pl Sp. z o.o. Sąd wezwał wierzycieli do zgłoszenia roszczeń, powołano także sędziego komisarza i wyznaczono syndyka. Jak poinformował PAP rzecznik Sądu Okręgowego w Zielonej Górze sędzia Bogumił Hoszowski - wszystkie postępowania o charakterze cywilnym, zarówno przed wydziałami cywilnymi, jak też przed wydziałami gospodarczymi z mocy prawa ulegają zawieszeniu.

REKLAMA