REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Środki karne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Kret
Środki karne mają służyć resocjalizacji sprawcy.
Środki karne mają służyć resocjalizacji sprawcy.

REKLAMA

REKLAMA

Sąd co do zasady może orzec wobec skazanego karę grzywny, ograniczenia i pozbawienia wolności. Oprócz tego, dysponuje również innymi środkami, które mają służyć resocjalizacji sprawcy, lub ewentualnie zabezpieczeniu społeczeństwa, czy naprawienia szkody poniesionej przez poszkodowanych.

1. Pozbawienie praw publicznych

Kiedy można orzec ?

REKLAMA

Sąd może orzec pozbawienie praw publicznych w razie skazania na karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Przestępstwo musi być popełnione z motywacji zasługującej na SZCZEGÓLNE POTĘPIENIE. (za taką uważa się np. morderstwo na tle rabunkowym).

Skutki pozbawienia praw publicznych:

Pozbawienie praw publicznych obejmuje utratę:

  • czynnego i biernego prawa wyborczego do organu władzy publicznej, organu samorządu zawodowego lub gospodarczego,
  • prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości
  • prawa do pełnienia funkcji w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego lub zawodowego,
  • posiadanego stopnia wojskowego i powrót do stopnia szeregowego; pozbawienie
  • orderów, odznaczeń i tytułów honorowych oraz utratę zdolności do ich uzyskania w okresie trwania pozbawienia praw.

Czas trwania : Od 1 do 10 lat.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Kary i środki karne

2. Zakaz zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu, lub prowadzenie działalności gospodarczej.

Kiedy można orzec?

Sąd może orzec zakaz zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Podobnie sprawa wygląda w przypadku prowadzenie działalności gospodarczej.

Skutki orzeczenia zakazów

Skutkiem orzeczenia ww. środków karnych – jest konieczność opuszczenia zajmowanego stanowiska, lub zaprzestanie określonej w wyroku działalności gospodarczej. Skazany nie również możliwości podjęcia nowej działalności, lub objęcia nowego stanowiska objętego zakazem – w trakcie obowiązywania środka karnego. Złamanie zakazu podlega odpowiedzialności karnej- i karze do 3 lat pozbawienia wolności.

Czas trwania zakazu: od 1 roku, do 10 lat.

3. zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi (pedofilia).

Kiedy można orzec?

Zakaz powyższy jest niejako kwalifikowanym zakazem opisanym w punkcie 2. Dotyczy sprawców przestępstw pedofilskich (przeciwko wolności seksualnej i obyczajności małoletnich).

Skutki

Środek karny obejmuje : zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności- związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi.

Czas trwania :

a. 1-15 lat (podstawowy wymiar)

b. Dożywotnio – fakultatywnie (możliwe orzeczenie) – jeśli sąd uzna że terminowe ograniczenie prawa wykonywania ww. zawodów, lub sprawowania funkcji jest niecelowe.

c. Dożywotnio – obligatoryjnie (konieczne orzeczenie o dożywotnim zakazie) – w razie powtórnego skazania za przestępstwo pedofilskie.

Przestępstwa pedofilskie nie ulegają zatarciu.

Zobacz: Łączenie kar

4. obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu,

Kiedy można orzec?

Sąd może orzec o powyższym obowiązki – w razie skazania sprawcy za przestępstwo :

  • przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego oraz
  • w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliższej;

Jaki jest skutek orzeczenia?

Skutek – Osoba skazana w ww. warunkach nie może złamać wskazanego w wyroku zakazu, lub obowiązku. Może on być połączony z obowiązkiem stawiania się na komisariacie, w określonych odstępach czasu. W razie nie zastosowania się do orzeczonego środka karnego – sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Czas trwania zakazu :

a. od 1-15 lat (fakultatywnie) – zawsze gdy spełniona jest któraś z przesłanek wskazanych powyżej.

b. 1-15 lat (obligatoryjnie)– jeśli zakaz wynika ze skazania za przestępstwo pedofilskie.

c. Dożywotnio (fakultatywnie)– jeśli sprawca ponownie został skazany za przestępstwo pedofilskie.

5. Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych

Kiedy można orzec?

Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

Sąd musi orzec zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na określony czas, jeśli sprawca przestępstwa wskazanego powyżej

  • jeżeli sprawca był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego
  • lub zbiegł z miejsca zdarzenia

Sąd może orzec dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów jeśli:

  • w przestępstwie wywołania katastrofy w ruchu komunikacyjnym, lub sprowadzenia zagrożenia takiej katastrofy- ofiary zginęły, lub poniosły ciężki uszczerbek na zdrowiu.
  • w wyniku wypadku samochodowego ofiara zmarła, lub poniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu, a sprawca był nietrzeźwy, lub uciekł z miejsca zdarzenia.

W przypadku ponownego skazania w powyższych warunkach – sąd musi orzec dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów.

Skutki:

Skutkiem orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów – jest konieczność oddania prawa jazdy – i uniemożliwienie kierowania pojazdami na czas trwania zakazu. Termin zakazu biegnie dopiero od czas zdania dokumentu. Za złamanie zakazu sprawcy grozi kara 3 lat więzienia.

Czas zakazów :

- 1-10 lat, kiedy sąd nie może orzec dożywotniego zakazu

- dożywotnio

Zobacz: Wymierzanie kar

6. Przepadek mienia

Sąd zawsze orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa, może także orzec, przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa.

Jeżeli jednak orzeczenie przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa, byłoby niewspółmierne do wagi popełnionego czynu, sąd zamiast przepadku może orzec nawiązkę na rzecz Skarbu Państwa.

Przepadek pieniędzy

Jeżeli orzeczenie przepadku ww. przedmiotów nie jest możliwe, sąd może orzec przepadek równowartości przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa lub przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa.

Przepadku przedmiotów nie orzeka się, jeżeli podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi.

Współwłasność

Jeżeli przedmioty wymienione stanowią współwłasność, orzeka się przepadek udziału należącego do sprawcy lub przepadek równowartości tego udziału.

Osoba 3-a

Jeżeli okoliczności sprawy wskazują na duże prawdopodobieństwo, że sprawca, przeniósł na inną osobę, lub podmiot stanowiące korzyść uzyskaną z popełnienia przestępstwa, uważa się, że rzeczy będące w samoistnym posiadaniu tej osoby lub jednostki oraz przysługujące jej prawa majątkowe należą do sprawcy.

7.Obowiązek naprawienia szkody

W razie skazania za przestępstwo:

  • spowodowania śmierci,
  • ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
  • naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia,
  • przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
  • przestępstwo przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu
  • lub przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową,

Sąd, na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części;

Zamiast naprawienia szkody – sąd może orzec nawiązkę (w wysokości do 100.000zł – na rzecz pokrzywdzonego).

Zobacz: Odpowiedzialność karna

8. Nawiązka

Co do zasady nawiązkę świadczy się na rzecz skarbu państwa, lub organizacji społecznej – nie na rzecz pokrzywdzonego.

Nawiązka może być orzeczona :

  • W razie skazania sprawcy za umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu albo za inne przestępstwo umyślne, którego skutkiem jest śmierć człowieka, ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, , której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z ochroną zdrowia, z przeznaczeniem na ten cel.
  • W razie skazania sprawcy za przestępstwo przeciwko środowisku, na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z ochroną środowiska, z przeznaczeniem na ten cel.
  • W razie skazania sprawcy za przestępstwo w ruchu komunikacyjnym, oraz prowadzącego pojazd mechaniczny, jeżeli był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo zbiegł z miejsca zdarzenia, na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, i, której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych, z przeznaczeniem na ten cel.

9. Świadczenie pieniężne

Co do zasady może być zasądzone, kiedy sąd odstępuje od wymierzenia kary. Świadczenie pieniężne może być przyznane na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, (wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości). Jej podstawowym zadaniem lub celem statutowym musi być spełnianie świadczeń na określony cel społeczny, bezpośrednio związany z ochroną dobra naruszonego lub zagrożonego przestępstwem,

Świadczenie to nie może przekroczyć 20 000 złotych.

Świadczenie pieniężna w przypadku prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu, może sięgnąć 60.000 zł.

10. Podanie wyroku do wiadomości publicznej

Sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w określony sposób, jeżeli uzna to za celowe, w szczególności ze względu na społeczne oddziaływanie skazania, o ile nie narusza to interesu pokrzywdzonego.

Zobacz serwis: Kodeks karny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Więcej i lepiej dla Ukraińców? Jest projekt zmian ustawy [dot. pobytu, 800 plus, świadczeń, zakwaterowania, pracy]

Więcej i lepiej dla Ukraińców? Jest projekt zmian ustawy w zakresie pobytu, świadczeń, zakwaterowania i pracy Ukraińców na terytorium Polski. Najważniejszym uprawnieniem jest przedłużenie tymczasowej ochrony i związanych z nią uprawnień dla uchodźców do 4 marca 2026 roku. Jednocześnie planowane są zmiany w procedurach pobytowych, rejestracji PESEL, a także w funkcjonowaniu ośrodków zbiorowego zakwaterowania.

Jednorazowo 7000 zł z ZUS: łatwiej, szybciej, bez decyzji

Jednorazowo 7000 zł z ZUS: łatwiej, szybciej, bez decyzji. A wszystko to za sprawą rozporządzenia, które ma się zmienić, aby ułatwić świadczeniobiorcom sprawne uzyskanie pieniędzy i uniknięcie zbędnych procedur i biurokracji. Co zatem się zmieni?

Wygrana bez rekompensaty: Firma pokonała ZUS na całej linii, ale kosztów nie odzyskała

Firma pokonała ZUS, ale nie uzyskała rekompensaty. „Ponad 871 decyzji ZUS, 150 tys. stron dokumentacji, tysiące godzin pracy. Wszystkie sprawy wygrane przez przedsiębiorcę przed sądami w I i II instancji. W teorii - spektakularny sukces. W praktyce ekonomiczna porażka" - pisze dzisiejszy „Dziennik Gazeta Prawna".

Abonament RTV: drożej w 2026 roku. Jakie zniżki za zapłatę z góry? Jakie kary za niepłacenie abonamentu i brak rejestracji odbiornika?

W 2026 roku obowiązywać będą wyższe stawki abonamentu RTV niż w 2025 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 27 czerwca 2025 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2026 r. 

REKLAMA

22 lipca 2025 r.: rekonstrukcja rządu

Rekonstrukcja rządu odbędzie się we wtorek 22 lipca 2025 roku. Została opóźniona o tydzień na wniosek marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Czym zostało podyktowane opóźnienie zmian w rządzie?

Co daje niepełnosprawność sprzężona?

Co daje niepełnosprawność sprzężona? Chociaż większość osób, które cierpi na różnego rodzaju zaburzenia powiedziałoby raczej: co odbiera niepełnosprawność sprzężona? (sic!). Odbiera zdrowie i jakość życia, a czasami nawet samo życie. W artykule skupimy się omówieniu podstawowych pojęć i uprawnień, szczególnie dla dzieci, związanych z niepełnosprawnością sprzężoną. Zatem: co to jest niepełnosprawność sprzężona? Jakie to są niepełnosprawności sprzężone? Czy autyzm to niepełnosprawność sprzężoną? Kto orzeka o niepełnosprawności sprzężonej?

Rada Unii Europejskiej uruchomiła klauzulę wyjścia dla 15 krajów członkowskich, w tym Polski

Rada Unii Europejskiej uruchomiła klauzulę wyjścia dla 15 krajów członkowskich, w tym Polski. Decyzja ta pozwala na wyłączenie wydatków obronnych z unijnych reguł budżetowych, umożliwiając tym krajom zwiększenie wydatków na wojsko bez łamania zasad fiskalnych.

Rząd wyrównuje „emerytury czerwcowe” – nowe przepisy obejmą świadczenia z lat 2009–2019

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który rozwiązuje wieloletni problem tzw. emerytur czerwcowych. Emerytury i renty rodzinne przyznane w czerwcu w latach 2009–2019 zostaną przeliczone na nowo według korzystniejszych zasad. ZUS zrobi to automatycznie, bez potrzeby składania wniosków.

REKLAMA

Twój blok przekształci się w areszt dla potencjalnych przestępców. Ministerstwo Sprawiedliwości wprowadza nową formę izolacji

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego. Zakłada on wprowadzenie nowego środka zapobiegawczego – aresztu elektronicznego. Osoby oskarżone za popełnienie przestępstwa mogłyby odbywać areszt nie w zakładzie karnym, lecz w swoim miejscu zamieszkania.

Co daje legitymacja strażaka w aplikacji mObywatel? Zmiany z podpisem Prezydenta

Świadczenie ratownicze i zmiany w legitymacji z podpisem Prezydenta RP - tak. Analizujemy nową ustawę z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych – podpisaną przez Prezydenta RP dnia 3 lipca 2025 r. Nowe zmiany przyniosą wiele ułatwień i praktycznych rozwiązań.

REKLAMA