Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

• Orzecznictwo w KRUS. Jakie były zasady?
• Po zmianach orzeczenia w KRUS głównie zaocznie
• Kto skorzysta na zmianach?
• Do czego uprawnia orzeczenie KRUS?

Orzecznictwo w KRUS. Jakie były zasady?

Wcześniej zasadą było wydawanie orzeczenia na podstawie bezpośredniego badania osoby oraz analizy posiadanej dokumentacji z dotychczasowego leczenia. Tak wynikało z rozporządzenia w sprawie orzecznictwa lekarskiego w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Wydanie orzeczenia bez badania było możliwe tylko w sytuacji, gdy wystarczało do tego posiadana dokumentacja, a stan zdrowia rolnika uniemożliwiał mu osobiste stawienie się na badanie.

Po zmianach orzeczenia w KRUS głównie zaocznie

To właśnie całkowicie się zmieniło począwszy od 10 października 2025 r.

Zgodnie z przepisami po zmianach, lekarz rzeczoznawca oraz komisja lekarska KRUS wydają orzeczenie na podstawie zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej, bez badania bezpośredniego danej osoby. W ten sposób powinna zostać zatem rozstrzygana większość spraw.

Jednak gdy dokumentacja medyczna jest niewystarczająca, lekarz może skierować rolnika na badanie osobiste lub (jeśli ten nie może się stawić) odwiedzić go w domu.

Orzeczenie po przeprowadzeniu bezpośredniego badania rolnika wydaje się bowiem, jeżeli zgromadzona w sprawie dokumentacja medyczna nie jest wystarczająca do wydania orzeczenia bez takiego badania. Co ważne, badanie bezpośrednie można przeprowadzić w miejscu stałego lub okresowego pobytu pacjenta w sytuacji, gdy stawienie się na badania jest niemożliwe ze względu na stan zdrowia potwierdzony odpowiednim zaświadczeniem lekarskim.

W przypadku, gdy zgromadzona w sprawie dokumentacja medyczna oraz przeprowadzone badanie bezpośrednie osoby nie są wystarczające do wydania orzeczenia, lekarz rzeczoznawca komisja lekarska KRUS przed wydaniem orzeczenia kierują osobę na:

• badania dodatkowe, określając ich rodzaj;

• obserwację szpitalną, określając jej cel.

Warto pamiętać, iż do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem 10 października 2025 r. stosuje się wcześniej obowiązujące, a więc „stare” przepisy. Ponadto, nowelizacja rozporządzenia nie zmienia zasad przyznawania świadczeń rolnikom.

Kto skorzysta na zmianach?

Przepisy wprowadzające możliwość orzekania na podstawie zgromadzonej dokumentacji medycznej mają skrócić czas rozpatrzenia wniosku o świadczenia dla rolników i ich rodzin. Obowiązkowe stawiennictwo na badaniu wiązało się z dojazdami i dodatkowymi trudnościami, a także z długim oczekiwaniem w kolejkach. Sprawę komplikowała też rejonizacja, która utrudniała dostęp do lekarzy specjalistów, zwłaszcza w przypadku chorób rzadkich.

Jak podkreśla KRUS w swoim komunikacie, dzięki digitalizacji i standaryzacji procesów ma też zostać ujednolicona linia orzecznicza i standardy w orzecznictwie lekarskim. „A to ważny element systemu, ponieważ rozproszone orzecznictwo oznaczało czasem różne decyzje w różnych regionach kraju w odniesieniu do tych samych schorzeń, co budziło poczucie niesprawiedliwości i dezorientację wśród ubezpieczonych” – podkreśla KRUS.

Do czego uprawnia orzeczenie KRUS?

Przypomnijmy, iż prawomocne orzeczenie lekarza rzeczoznawcy KRUS lub orzeczenie komisji lekarskiej KRUS stanowi podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia:

• stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, lub

• trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, lub

• niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Są to m.in. renty rolnicze z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, zasiłki chorobowe czy świadczenia wypadkowe.