Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwód z winy obu stron: alimenty, koszty procesu

Agnieszka Beczkalska
aplikant radcowska
O rozwodzie orzeka sąd. Nie jest możliwe rozwiązanie małżeństwa za pomocą porozumienia stron ani w trybie administracyjnym./Fot. Shutterstock
O rozwodzie orzeka sąd. Nie jest możliwe rozwiązanie małżeństwa za pomocą porozumienia stron ani w trybie administracyjnym./Fot. Shutterstock
Rozwód z winy obu stron to taki, w którym każde z małżonków przyczyniło się swoim zachowaniem do rozkładu pożycia a w konsekwencji, do rozpadu małżeństwa. Ustalenie winy rozkładu pożycia ma wpływ na dopuszczalność orzeczenia rozwodu, a także istnienie, zakres oraz czas trwania obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami.

Orzeczenie rozwodu w sądzie

Artykuł 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej k.r.o.), wskazuje na ogólne zasady dotyczące możliwości orzeczenia rozwodu:

§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.

§ 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

§ 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Zgodnie z powyższym, małżeństwo może zostać rozwiązane przez rozwód. O rozwodzie orzeka sąd. Nie jest możliwe rozwiązanie małżeństwa za pomocą porozumienia stron ani w trybie administracyjnym. Aby Sąd mógł orzec rozwód, musi nastąpić zupełny i trwały rozkład pożycia małżonków. Zupełny rozkład pożycia polega na ustaniu wspólnego życia małżonków na wszelkich jego płaszczyznach. Najczęściej przejawia się zerwaniem małżeńskiej więzi duchowej (uczuciowej), fizycznej (intymnej) oraz gospodarczej. Rozkład pożycia jest trwały wtedy, gdy nie ma możliwości na powrót małżonków do wspólnego życia. W sytuacji, gdy małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci Sąd weryfikuje także, czy dobro dzieci nie sprzeciwia się orzeczeniu rozwodu.

Orzeczenie o winie rozkładu pożycia

Orzeczenie o winie rozkładu pożycia sąd zamieszcza w sentencji wyroku rozwodowego. W świetle utrwalonego orzecznictwa, może mieć ono wyłącznie jedną z trzech postaci: oboje małżonkowie ponoszą winę rozkładu pożycia; albo jeden z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia (tzw. wyłącznie winny rozkładu pożycia) albo żaden z małżonków nie ponosi winy rozkładu pożycia.

Sąd także może zaniechać orzekania o winie tylko na zgodne żądanie małżonków (art. 57 § 2 zd. 1 k.r.o.) i jest związany tym żądaniem. Żądanie lub zgoda na zaniechanie orzekania o winie mogą być zgłoszone lub cofnięte aż do chwili zamknięcia rozprawy w II instancji. Jeżeli Sąd na zgodne żądanie małżonków zaniechał orzekania o winie następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy (art. 57 § 2 zd. 2 k.r.o.). W orzecznictwie ugruntowane jest, że winę w świetle art. 57 k.r.o. należy rozumieć tak, jak na gruncie KC. Za zawinione uznaje się działanie lub zaniechanie, będące wyrazem woli małżonka, które – na skutek naruszenia wynikających z przepisów prawa lub zasad współżycia społecznego obowiązków małżeńskich – doprowadziło do rozkładu pożycia małżeńskiego. W konsekwencji dla orzeczenia winy sąd powinien stwierdzić łącznie wystąpienie:

  • po pierwsze, zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego;
  • po drugie, zawinionego zachowania małżonka;
  • po trzecie, związku przyczynowego między tym zachowaniem a rozkładem pożycia.

Ustalenie winy rozkładu pożycia ma wpływ na dopuszczalność orzeczenia rozwodu (art. 56 § 3 k.r.o.), a także istnienie, zakres oraz czas trwania obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami (art. 60 k.r.o.).

Dla doprecyzowania: rozwód z winy obu stron to taki, w którym każde z małżonków przyczyniło się swoim zachowaniem do rozkładu pożycia a w konsekwencji, do rozpadu małżeństwa. Należy pamiętać, że w takim orzeczeniu nie chodzi o to, czyje zachowanie bardziej doprowadziło do rozwodu. W praktyce sytuacja wygląda tak, że jeden z małżonków rzeczywiście dopuścił się nieodpowiedniego zachowania względem drugiego małżonka, ale ten nie pozostał mu dłużny. Jego zachowanie było także nieodpowiednie. Nie poczynił żadnych kroków, aby ratować małżeństwo.

Rozwód jest skutkiem ustania małżeństwa. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód małżeństwo ulega rozwiązaniu. Sąd nie określa chwili ustania małżeństwa. Dotyczy to również sytuacji, w której sąd uznaje orzeczenie rozwodowe wydane za granicą (zob. B. Czech, w: Piasecki, Komentarz KRO, 2011, art. 56, Nb 165). Sąd nie może rozwiązać małżeństwa z mocą wsteczną.

Władza rodzicielska, alimenty, kontakty z dziećmi

Co do władzy rodzicielskiej, alimentów na dzieci, kontaktów z dziećmi czy podziału majątku nie ma wpływu wskazanie obu małżonków jako winnych rozkładu. Jedynym odmiennym skutkiem prawnym, jakie niesie ze sobą rozwód z winy obu stron, jest fakt koniecznego niedostatku warunkującego prawo do przyznania alimentów na rzecz drugiego z małżonków. Jest to o tyle lepsze rozwiązanie, że czas trwania obowiązku alimentacyjnego nie jest tu ograniczony w czasie, jak ma to miejsce w przypadku rozwodu bez orzekania o winie (5 lat). Obowiązek alimentacyjny ustaje całkowicie z chwilą ponownego małżeństwa małżonka cierpiącego niedostatek. Albowiem, w sytuacji, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd może orzec obowiązek przyczyniania się do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, nawet jeśli ten nie znajduje się w niedostatku – w tym przypadku wystarczającym jest bowiem samo pogorszenie sytuacji materialnej wskutek rozwodu.

Rozwód z orzeczeniem o winie obu stron jest korzystny w sytuacji, gdy małżonkowie nie mają szans na uzasadnienie wyłącznej winy drugiego. Co więcej, rozwód ten warto brać pod uwagę na niedostatek, który będzie nieuchronny w chwili rozstania. Jeśli kłopoty z utrzymaniem są realne, a dodatkowo pojawia się na przykład problem zdrowotny uniemożliwiający podjęcie pracy, rozwód z winy obu stron jest najlepszym orzeczeniem, o jakie warto zabiegać.

Wskazanie jednego, czy obu małżonków jako winnych rozwodu lub też niewskazanie małżonka winnego, nie ma żadnego wpływu na orzeczenie sądu co do władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi, alimentów na rzecz dzieci stron, sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania po rozwodzie, czy podziału majątku.

Składając pozew o rozwód należy sobie również odpowiedzieć na pytanie, czy chcemy, aby w wyroku rozwodowym sąd orzekał, który z małżonków ponosi winę za rozpad pożycia.

Należy mieć na uwadze, że na gruncie obowiązujących przepisów w postępowaniu rozwodowym sąd jednak nie miarkuje winy, a zatem nie bada, który z małżonków przyczynił się bardziej, a który mniej do rozpadu małżeństwa – jeżeli drugi z małżonków choć trochę przyczynił się do rozpadu pożycia, sąd orzeka winę obydwojga małżonków.

Warto pamiętać, iż choć w większości przypadków fakt orzeczenia o winie ma charakter głównie ambicjonalny, to jednak z rozstrzygnięciem, który z małżonków ponosi winę w rozpadzie małżeństwa wiążą się także konsekwencje finansowe, o których zostało wspomniane powyżej.

Koszty rozwodu

Na koszty postępowania rozwodowego składa się opłata od pozwu (600 zł), oraz jeżeli korzystamy z pomocy profesjonalnego pełnomocnika opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) i koszt wynagrodzenia pełnomocnika (zazwyczaj indywidualnie uzgadniany z wybranym przez nas adwokatem lub radcą prawnym). Opłata od pozwu rozwodowego jest ustalana na podstawie art. Art. 26 pkt. 1 ustęp 1, oraz pkt. 2 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Oczywiście, tak jak w większości spraw, tak i w tej sprawie, każda ze stron procesu, z uwagi na trudną sytuację materialną, rodzinną i ekonomiczną, może złożyć do sądu uzasadniony wniosek o zwolnienie z kosztów, załączając oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (link). Zwolnienie może dotyczyć całości opłaty lub jej części, niemniej jednak, kiedy sytuacja jest naprawdę trudna – warto skorzystać z możliwości, jakie dają nam przepisy prawa.

Źródła oraz więcej informacji:

  1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz.U. z 2017 r. poz. 682 z późn. zm.);
  2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.);
  3. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 785 z późn. zm.);
  4. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 408);
  5. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 948);
  6. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie określenia wzoru oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby fizycznej ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym (j. t. Dz. U. z 2015 r., poz. 574);
  7. https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym;
  8. wzor-oswiadczenia-o-stanie-rodzinnym-majatku-dochodach-i-zrodlach-utrzymania-osoby-fizycznej-ubiegajacej-sie-o-zwolnienie-od-kosztow-sadowych.pdf;

Polecamy serwis: Rozwody

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Bilet na darmowe przejazdy kolejami po Europie przez miesiąc. Dla kogo?

    Trwa kolejna edycja konkursu DiscoverEU organizowanego przez Komisję Europejską i skierowanego do osiemnastolatków z Unii Europejskiej.

    Centralna Informacja Emerytalna. Projekt ustawy przyjęty przez rząd

    Rząd chce utworzyć Centralną Informację Emerytalną. System będzie zawierał kompleksową informację o świadczeniach emerytalnych, bez względu na ich źródło.

    Wycinka drzew. Jakie są aktualne przepisy?

    Jak złożyć wniosek o zezwolenie na wycinkę drzewa i czy zawsze jest on konieczny? Jakie zmiany weszły w życie w 2023 r.? Co z okresem lęgowym ptaków? 

    Rząd przyjął stanowisko w obronie polskich lasów

    Rząd przyjął stanowisko w obronie polskich lasów; lasy to nasze dobro narodowe i to leśnicy wiedzą, jak o nie zadbać - przekazała w mediach społeczniościowych minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.

    Sąd zdecyduje o usunięciu materiału lub profilu z mediów społecznościowych a nie moderator?

    To sąd zdecyduje o usunięciu z mediów społecznościowych materiału lub profilu, a nie moderator? Czy rząd pracuje nad wprowadzeniem takich rozwiązań prawnych?

    ZUS: większość emerytów dostała zwaloryzowane świadczenia

    Od 1 marca świadczenia wzrosły o 14,8 proc. W tym roku waloryzacja jest kwotowo-procentowa z zastosowaniem gwarantowanej kwoty podwyżki w wysokości 250 zł brutto. Jakie są terminy wypłat rent i emerytur?

    KNF ostrzega: Sześć podmiotów działa bez zezwolenia

    Komisja Nadzoru Finansowego wpisała na listę ostrzeżeń publicznych kolejnych sześć podmiotów. Komisja zgłosiła do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez te firmy.

    Co z e-zwolnieniem, jeśli pracodawca nie założył profilu na (PUE) ZUS?

    Od 24 marca 2023 r. elektroniczne zaświadczenia lekarskie (e-ZLA) będą przekazywane na profile na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS płatników składek. Co jeśli nasz pracodawca nie założył takiego profilu?

    Jak zapewnić bezpieczeństwo na placu zabaw?

    Co zrobić, by nasze dziecko było bezpieczne na placu zabaw? Zabawa to spontaniczność, kreatywność, przyjemność i beztroska, dlatego rodzice i opiekunowie powinni być szczególnie czujni, aby zapewnić bezpieczne harce. Na co zwrócić uwagę przed wejściem na plac zabaw?

    Banki chcą ugód z frankowiczami, kredytobiorcy wolą iść do sądu

    Jak wynika z najnowszego badania, co ósmy frankowicz niebędący w sporze sądowym zainicjował ostatnio kontakt ze swoim bankiem w sprawie zaproponowania mu ugody. Dokładnie rok wcześniej, takich osób było nieznacznie więcej. Natomiast z blisko 14% do ponad 21% rdr. wzrosła grupa respondentów, z którymi bank z własnej inicjatywy skontaktował się w celu zawarcia ugody. Frankowiczów, którzy chcą polubownie załatwić sprawę, głównie interesuje przewalutowanie po uzgodnionym kursie lub unieważnienie umowy ze wzajemnym rozliczeniem.

    Krajowe Centrum Przetwarzania Danych już za trzy lata

    Krajowe Centrum Przetwarzania Danych ma powstać dzięki inwestycjom zaplanowanym na lata 2024-2026. Ma ono zapewnić ciągłość usług publicznych nawet podczas prób cyberataków. Rząd przyjął 21 marca projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie KCPD. Centrum ma być realizowane w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności

    Zadłużenie Polaków rośnie. Ile jesteśmy winni?

    Polacy zadłużeni są na prawie 79 mld zł. W 2022 r. zadłużenie wzrosło o 6,4 mld zł, głównie z powodu zaległych alimentów i rat kredytów – wynika z raportu InfoDług. Najwięcej nierzetelnych dłużników i nieuregulowanych zobowiązań mają mieszkańcy Mazowsza.

    Straż Graniczna szuka muzyków. Muzyk to także funkcjonariusz

    Saksofoniści, klarneciści, waltorniści, sakshorniści oraz trębacze – takich muzyków poszukuje Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej z siedzibą w Karpackim Oddziale w Nowym Sączu. Kandydaci, oprócz muzycznego talentu, muszą się także wykazać tężyzną fizyczną. Będą występować z takimi instrumentami jak góralskie trombity czy dzwonki pasterskie. W procesie rekrutacji czeka ich m.in. badania wariografem.

    Prywatne pogotowie ratunkowe. Czy odciąży system państwowy?

    Prywatne pogotowie ratunkowe. Czy to nowa jakość medycyny? Pierwsze takie pogotowie funkcjonuje na razie na terenie Warszawy i okolic. Dlaczego powstało prywatne pogotowie i czym różni się od państwowego? 

    Rząd szykuje jedno konto dla naszych oszczędności! ZUS, KRUS, PPK, PPE, IKE, IKZE, OFE w jednym miejscu

    Centralna Informacja Emerytalna (CIE). Rząd ma zająć się już jutro projektem ustawy - wynika z porządku obrad Rady Ministrów. Ma powstać jedno konto dla oszczędności ZUS, KRUS, PPK, PPE, IKE, IKZE, OFE, tj. zagregowane informacje o uczestnictwie w systemie emerytalnym opartym na trzech filarach.

    Ulgi dla seniora 2023. Oto lista!

    Ulgi dla seniora to temat obejmujący swym zasięgiem dużą część naszego społeczeństwa. Niestety wielu seniorów nie zna swoich praw. Poniżej przedstawiamy listę, która umożliwi zachowanie w portfelu większej sumy pieniędzy. 

    Ceny paliw na stacjach Orlenu. Co z prawami konsumentów?

    Ceny paliw na stacjach Orlenu to temat interwencji rzecznika praw obywatelskich. PKN Orlen pod koniec ubiegłego roku utrzymywał ceny paliw, pomimo spadających notowań ropy i umacniającego się złotego. Marcin Wiącek zwrócił się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wyjaśnienie sprawy.

    Zmiany w Kodeksie wyborczym. Ankietowani nie wierzą, że chodzi tylko o podniesienie frekwencji

    Większość ankietowanych w sondażu SW Research nie wierzy, że ostatnie zmiany w Kodeksie wyborczym mają na celu wyłącznie zwiększenie frekwencji. Jedna czwarta respondentów jest przeciwnego zdania. Prawie 15 proc. badanych w ogóle nie wie o zmianach Kodeksu.

    Bony turystyczne. Na Pomorzu 39 tysięcy bonów czeka na aktywację

    39 tysięcy bonów turystycznych wciąż nie zostało aktywowanych w województwie pomorskim. Ponad 102 tysiące nie zostało w regionie wykorzystanych w całości. Na skorzystanie z bonu turystycznego jest czas tylko do końca marca.

    Straż Graniczna. Land Cruisery będą strzec wschodniej granicy

    56 nowych samochodów terenowych Toyota Land Cruiser odbiorą funkcjonariusze Straży Granicznej. Nowoczesne auta trafią do wszystkich placówek wschodniej granicy, z czego najwięcej do Podlaskiego Oddziału SG – 19 sztuk i Nadburzańskiego Oddziału SG – 18 sztuk.

    L4 na dziecko i opiekę nad członkiem rodziny. Komu i kiedy przysługuje?

    L4 na dziecko i opiekę nad członkiem rodziny – komu przysługuje? Zwolnienie lekarskie otrzymamy nie tylko na opiekę nad dzieckiem. Opiekować podczas choroby można się także m.in. małżonkiem, dziadkami, teściami czy wnukami – warunkiem jest pozostawanie przez ten czas we wspólnym gospodarstwie domowym. Co należy wiedzieć, gdy opiekujesz się chorym członkiem rodziny? Jakie dokumenty powinny być wystawione i jaki wniosek należy złożyć, by móc skorzystać z prawa do zasiłku? 

    Ulga dla pracujących seniorów od 2022 r.
    Ulga dla pracujących seniorów weszła w życie 1 stycznia 2022 roku. Zerowy PIT dotyczy osób pracujących po osiągnięciu wieku emerytalnego. Jakie warunki należy spełnić, aby móc skorzystać z ulgi dla seniorów?
    Ulga na leki 2023 – dla kogo i ile można odliczyć wydatków na lekarstwa

    W rocznym zeznaniu podatkowym PIT niektórzy podatnicy mogą odliczyć ponoszone w zeszłym roku wydatki na lekarstwa. Kto może skorzystać z tego odliczenia? Jakie są zasady i limity tej ulgi?

    PIT-0 dla seniora - zwolnienie z PIT pracujących emerytów. Wzór oświadczenia
    Ministerstwo Finansów przygotowało wyjaśnienia dotyczące obowiązujących od 2022 roku przepisów zwalniających z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) niektórych przychodów (np. z pracy, zlecenia, działalności gospodarczej) podatników, którzy – pomimo osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego – będą nadal aktywni zawodowo a nie będą otrzymywać emerytury lub renty rodzinnej. Zwolnienie to jest też potocznie (a także przez resort finansów) zwane "PIT-0 dla seniorów", czy "ulga dla pracujących seniorów"). Zwolnienie dotyczy dochodów uzyskanych od początku 2022 roku. Jakie oświadczenie powinien złożyć senior?
    Ulga dla seniora a odprawa emerytalna i nagroda jubileuszowa
    Ulga dla seniora. Kiedy odprawa emerytalna i nagroda jubileuszowa korzystają ze zwolnienia z podatku PIT?