REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwód z winy obu stron: alimenty, koszty procesu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Beczkalska
aplikant radcowska
O rozwodzie orzeka sąd. Nie jest możliwe rozwiązanie małżeństwa za pomocą porozumienia stron ani w trybie administracyjnym./Fot. Shutterstock
O rozwodzie orzeka sąd. Nie jest możliwe rozwiązanie małżeństwa za pomocą porozumienia stron ani w trybie administracyjnym./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Rozwód z winy obu stron to taki, w którym każde z małżonków przyczyniło się swoim zachowaniem do rozkładu pożycia a w konsekwencji, do rozpadu małżeństwa. Ustalenie winy rozkładu pożycia ma wpływ na dopuszczalność orzeczenia rozwodu, a także istnienie, zakres oraz czas trwania obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami.

Orzeczenie rozwodu w sądzie

Artykuł 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej k.r.o.), wskazuje na ogólne zasady dotyczące możliwości orzeczenia rozwodu:

REKLAMA

REKLAMA

§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.

§ 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

§ 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

REKLAMA

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z powyższym, małżeństwo może zostać rozwiązane przez rozwód. O rozwodzie orzeka sąd. Nie jest możliwe rozwiązanie małżeństwa za pomocą porozumienia stron ani w trybie administracyjnym. Aby Sąd mógł orzec rozwód, musi nastąpić zupełny i trwały rozkład pożycia małżonków. Zupełny rozkład pożycia polega na ustaniu wspólnego życia małżonków na wszelkich jego płaszczyznach. Najczęściej przejawia się zerwaniem małżeńskiej więzi duchowej (uczuciowej), fizycznej (intymnej) oraz gospodarczej. Rozkład pożycia jest trwały wtedy, gdy nie ma możliwości na powrót małżonków do wspólnego życia. W sytuacji, gdy małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci Sąd weryfikuje także, czy dobro dzieci nie sprzeciwia się orzeczeniu rozwodu.

Orzeczenie o winie rozkładu pożycia

Orzeczenie o winie rozkładu pożycia sąd zamieszcza w sentencji wyroku rozwodowego. W świetle utrwalonego orzecznictwa, może mieć ono wyłącznie jedną z trzech postaci: oboje małżonkowie ponoszą winę rozkładu pożycia; albo jeden z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia (tzw. wyłącznie winny rozkładu pożycia) albo żaden z małżonków nie ponosi winy rozkładu pożycia.

Sąd także może zaniechać orzekania o winie tylko na zgodne żądanie małżonków (art. 57 § 2 zd. 1 k.r.o.) i jest związany tym żądaniem. Żądanie lub zgoda na zaniechanie orzekania o winie mogą być zgłoszone lub cofnięte aż do chwili zamknięcia rozprawy w II instancji. Jeżeli Sąd na zgodne żądanie małżonków zaniechał orzekania o winie następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy (art. 57 § 2 zd. 2 k.r.o.). W orzecznictwie ugruntowane jest, że winę w świetle art. 57 k.r.o. należy rozumieć tak, jak na gruncie KC. Za zawinione uznaje się działanie lub zaniechanie, będące wyrazem woli małżonka, które – na skutek naruszenia wynikających z przepisów prawa lub zasad współżycia społecznego obowiązków małżeńskich – doprowadziło do rozkładu pożycia małżeńskiego. W konsekwencji dla orzeczenia winy sąd powinien stwierdzić łącznie wystąpienie:

  • po pierwsze, zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego;
  • po drugie, zawinionego zachowania małżonka;
  • po trzecie, związku przyczynowego między tym zachowaniem a rozkładem pożycia.

Ustalenie winy rozkładu pożycia ma wpływ na dopuszczalność orzeczenia rozwodu (art. 56 § 3 k.r.o.), a także istnienie, zakres oraz czas trwania obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami (art. 60 k.r.o.).

Dla doprecyzowania: rozwód z winy obu stron to taki, w którym każde z małżonków przyczyniło się swoim zachowaniem do rozkładu pożycia a w konsekwencji, do rozpadu małżeństwa. Należy pamiętać, że w takim orzeczeniu nie chodzi o to, czyje zachowanie bardziej doprowadziło do rozwodu. W praktyce sytuacja wygląda tak, że jeden z małżonków rzeczywiście dopuścił się nieodpowiedniego zachowania względem drugiego małżonka, ale ten nie pozostał mu dłużny. Jego zachowanie było także nieodpowiednie. Nie poczynił żadnych kroków, aby ratować małżeństwo.

Rozwód jest skutkiem ustania małżeństwa. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód małżeństwo ulega rozwiązaniu. Sąd nie określa chwili ustania małżeństwa. Dotyczy to również sytuacji, w której sąd uznaje orzeczenie rozwodowe wydane za granicą (zob. B. Czech, w: Piasecki, Komentarz KRO, 2011, art. 56, Nb 165). Sąd nie może rozwiązać małżeństwa z mocą wsteczną.

Władza rodzicielska, alimenty, kontakty z dziećmi

Co do władzy rodzicielskiej, alimentów na dzieci, kontaktów z dziećmi czy podziału majątku nie ma wpływu wskazanie obu małżonków jako winnych rozkładu. Jedynym odmiennym skutkiem prawnym, jakie niesie ze sobą rozwód z winy obu stron, jest fakt koniecznego niedostatku warunkującego prawo do przyznania alimentów na rzecz drugiego z małżonków. Jest to o tyle lepsze rozwiązanie, że czas trwania obowiązku alimentacyjnego nie jest tu ograniczony w czasie, jak ma to miejsce w przypadku rozwodu bez orzekania o winie (5 lat). Obowiązek alimentacyjny ustaje całkowicie z chwilą ponownego małżeństwa małżonka cierpiącego niedostatek. Albowiem, w sytuacji, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd może orzec obowiązek przyczyniania się do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, nawet jeśli ten nie znajduje się w niedostatku – w tym przypadku wystarczającym jest bowiem samo pogorszenie sytuacji materialnej wskutek rozwodu.

Rozwód z orzeczeniem o winie obu stron jest korzystny w sytuacji, gdy małżonkowie nie mają szans na uzasadnienie wyłącznej winy drugiego. Co więcej, rozwód ten warto brać pod uwagę na niedostatek, który będzie nieuchronny w chwili rozstania. Jeśli kłopoty z utrzymaniem są realne, a dodatkowo pojawia się na przykład problem zdrowotny uniemożliwiający podjęcie pracy, rozwód z winy obu stron jest najlepszym orzeczeniem, o jakie warto zabiegać.

Wskazanie jednego, czy obu małżonków jako winnych rozwodu lub też niewskazanie małżonka winnego, nie ma żadnego wpływu na orzeczenie sądu co do władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi, alimentów na rzecz dzieci stron, sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania po rozwodzie, czy podziału majątku.

Składając pozew o rozwód należy sobie również odpowiedzieć na pytanie, czy chcemy, aby w wyroku rozwodowym sąd orzekał, który z małżonków ponosi winę za rozpad pożycia.

Należy mieć na uwadze, że na gruncie obowiązujących przepisów w postępowaniu rozwodowym sąd jednak nie miarkuje winy, a zatem nie bada, który z małżonków przyczynił się bardziej, a który mniej do rozpadu małżeństwa – jeżeli drugi z małżonków choć trochę przyczynił się do rozpadu pożycia, sąd orzeka winę obydwojga małżonków.

Warto pamiętać, iż choć w większości przypadków fakt orzeczenia o winie ma charakter głównie ambicjonalny, to jednak z rozstrzygnięciem, który z małżonków ponosi winę w rozpadzie małżeństwa wiążą się także konsekwencje finansowe, o których zostało wspomniane powyżej.

Koszty rozwodu

Na koszty postępowania rozwodowego składa się opłata od pozwu (600 zł), oraz jeżeli korzystamy z pomocy profesjonalnego pełnomocnika opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) i koszt wynagrodzenia pełnomocnika (zazwyczaj indywidualnie uzgadniany z wybranym przez nas adwokatem lub radcą prawnym). Opłata od pozwu rozwodowego jest ustalana na podstawie art. Art. 26 pkt. 1 ustęp 1, oraz pkt. 2 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Oczywiście, tak jak w większości spraw, tak i w tej sprawie, każda ze stron procesu, z uwagi na trudną sytuację materialną, rodzinną i ekonomiczną, może złożyć do sądu uzasadniony wniosek o zwolnienie z kosztów, załączając oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (link). Zwolnienie może dotyczyć całości opłaty lub jej części, niemniej jednak, kiedy sytuacja jest naprawdę trudna – warto skorzystać z możliwości, jakie dają nam przepisy prawa.

Źródła oraz więcej informacji:

  1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz.U. z 2017 r. poz. 682 z późn. zm.);
  2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.);
  3. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 785 z późn. zm.);
  4. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 408);
  5. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 948);
  6. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie określenia wzoru oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby fizycznej ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym (j. t. Dz. U. z 2015 r., poz. 574);
  7. https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym;
  8. wzor-oswiadczenia-o-stanie-rodzinnym-majatku-dochodach-i-zrodlach-utrzymania-osoby-fizycznej-ubiegajacej-sie-o-zwolnienie-od-kosztow-sadowych.pdf;

Polecamy serwis: Rozwody

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zasady na cmentarzach, a za naruszenie grożą kary do nawet 5000 zł. Uwaga na te pułapki we Wszystkich Świętych, łatwo się pomylić

Zbliża się 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych oraz 2 listopada – zaduszki. To czas pamięci o tych, którzy odeszli, szczególnie osobach bliskich. W tym czasie masowo ruszymy odwiedzać groby, a niektórzy już teraz je porządkują przed 1 listopada. Jednak czas ten nie zwalnia nas od przestrzegania przepisów. Także na cmentarzach obowiązują zasady segregacji, a w tym roku w niektórych miejscach czeka na nas nowość - jaka?

Przedłużenie okresu przedawnienia w podatku od spadków ukryte w nowelizacji. Fikcyjna deregulacja niekorzystna dla spadkobierców

Najnowszy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn nałoży na podatników (spadkobierców) obowiązek złożenia zeznania podatkowego po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia (APD). Jeżeli ta nowelizacja wejdzie w życie, to faktycznie termin przedawnienia wyniesie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie 3 lata, jak obecnie, co wynika z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie realizuje się w tym wypadku deklarowanego celu w postaci „uproszczenia procedur oraz ochrony spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych.”, lecz w istocie przedkłada się projekt ustawy niekorzystnej dla podatników – pisze adwokat Konrad Giedrojć.

103 średnie pensje na mieszkanie w Warszawie (50 m2). A w innych miastach? Ceny mieszkań w III kwartale 2025 r. [raport]

W III kwartale 2025 r. w większości z 17 największych polskich miast ceny mieszkań spadły w porównaniu z poprzednim kwartałem. W segmencie mieszkań średniej wielkości (35–60 m²) największy spadek odnotowano w Gdyni – o prawie 5%. Po obniżkach przeciętna ofertowa cena mieszkania o powierzchni 50 m² w tym mieście wynosi 585 tys. zł. Dla porównania, w najtańszej Częstochowie to 350 tys. zł, a w najdroższej z zestawienia Warszawie – prawie 837 tys. zł. W stolicy w ostatnim kwartale ceny mieszkań wzrosły o 2%. Warszawa należy też do najdroższych stolic Europy pod względem dostępności mieszkań. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 50 m² poza centrum, potrzeba 103 średnich pensji. Tak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych w szoku – zmiany od 2026 r. mogą uderzyć w tysiące rodzin

Od 2026 r. opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą stanąć przed rewolucją w systemie wsparcia. Ustawa o asystencji osobistej wprowadza nowe zasady, ogranicza budżet osobisty i skraca okresy decyzji. Równocześnie rząd zapowiada zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym i nową emeryturę opiekuńczą. Czy rodziny są gotowe na te zmiany?

REKLAMA

Większość Polaków nie ma testamentu. Co to oznacza dla ich rodzin? W takiej sytuacji majątek jest dziedziczony ustawowo, zgodnie z hierarchią opisaną w Kodeksie cywilnym

Badania pokazują, że większość osób w Polsce nie spisało testamentu. W praktyce oznacza to, że majątek po śmierci dziedziczony jest ustawowo – nie zawsze zgodnie z wolą zmarłego. Sprawdź, jak prosto uregulować sprawy spadkowe i ochronić najbliższych.

Tym seniorom ZUS wypłaci emeryturę lub rentę wcześniej w październiku i listopadzie 2025 r.

Emeryci i renciści otrzymują swoje świadczenia z ZUS-u w ustalonych terminach płatności. W październiku i listopadzie 2025 r. niektórzy z nich mogą jednak spodziewać się przelewu bankowego lub wizyty listonosza nieco wcześniej niż zwykle.

Oszczędności warunkiem poczucia bezpieczeństwa Polaków: jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają? [RAPORT]

Jak wynika z badania SW Research na zlecenie Job Impulse, rośnie odsetek osób, które nie potrzebują dodatkowych funduszy, aby czuć stabilność finansową (17% w 2025 r. i 13% w 2023 r.). Jednocześnie ponad połowa badanych (55%) wskazuje, że dla osiągnięcia poczucia bezpieczeństwa finansowego ich gospodarstwa domowe wymagają co najmniej tysiąca złotych miesięcznie więcej. Najnowsze badanie pokazuje, jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają.

Dłużnik nie ukryje się za hipoteką. Sąd Najwyższy zmienia reguły gry

Koniec z unikaniem spłaty długów pod pozorem obciążonych nieruchomości. Sąd Najwyższy definitywnie uciął wieloletni spór: dłużnik nie obroni się już przed skargą pauliańską tłumacząc, że jego majątek był bezwartościowy. Ta uchwała zmienia zasady gry w polskim prawie zobowiązań.

REKLAMA

To koniec brązowych worków na odpady - kolejne miasta z nich rezygnują

Przez lata panowania zasad segregacji śmieci można było się przyzwyczaić do tego, że odpady biodegradowalne (np. liście, skoszona trawa, obierki, resztki warzyw i owoców etc.) wyrzucamy do brązowych worków na odpady. Takie zasady panowały i jeszcze panują w zdecydowanej większości gmin w Polsce – jednak pojawiają się kolejne miasta, które z tego rezygnują.

Nowa instytucja koronera w Polsce. Dlaczego jest potrzebna i na jakim etapie są prace legislacyjne?

Czy w Polsce jest instytucja koronera? Formalno-prawnie nie ma i co więcej okazuje się, że problem braku urzędnika medyczno-prawnego, który mógłby stwierdzać zgon i nadzorować czynności z tym związane - narasta od lat i dotyka rodzin, służb ratunkowych oraz systemu statystyki przyczyn zgonów. Czy czas to zmienić? Wydaje się, że tak, tym bardziej, że Rzecznik Praw Obywatelskich konsekwentnie wskazuje na luki w obowiązującym prawie i wielokrotnie apelował o systemowe rozwiązanie tej materii. Dobra wiadomość jest taka, że Ministerstwo Zdrowia pracuje nad projektem a planowany termin wejścia w życie 1 lutego 2027 r.

REKLAMA