REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Procedura wyjawiania przedmiotów spadkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Eugenia  Jabłokow
Radca prawny- ekspert w dziedzinie postępowania spadkowego
Procedura wyjawienia przedmiotów spadkowych obejmuje sporządzenie spisu inwentarza i przeprowadzenie postępowania.
Procedura wyjawienia przedmiotów spadkowych obejmuje sporządzenie spisu inwentarza i przeprowadzenie postępowania.

REKLAMA

REKLAMA

Sporządzenie spisu inwentarza to pierwszy etap procedury wyjawiania przedmiotów spadkowych. Jeśli któryś ze spadkobierców lub wierzyciel spadku ma wątpliwości co do spisu inwentarza – powinien zobowiązać sporządzającego inwentarz do złożenia odpowiedniego oświadczenia.

Najpierw spis inwentarza

REKLAMA

REKLAMA

Procedurę wyjawienia przedmiotów spadkowych regulują przepisy art. 655 – 660 Kodeksu postępowania cywilnego, zwanego dalej kpc. Aby zażądać wyjawienia przedmiotów spadkowych w pierwszej kolejności należy sporządzić spis inwentarza.

Jeśli:

  • jeden ze spadkobierców,
  • wykonawca testamentu,
  • wierzyciel spadku (ten tylko wtedy, gdy uprawdopodobni, że podany w spisie inwentarza stan czynny spadku nie wystarczy na zaspokojenie długów spadkowych),
  • lub właściwy urząd skarbowy

ma wątpliwości, czy spis inwentarza ujawnia wszystkie przedmioty należące do spadku lub czy wpisane do spisu długi istnieją, ma prawo wystąpić z wnioskiem do sądu spadku o nakazanie spadkobiercy złożenia oświadczenia, że żadnego przedmiotu spadkowego nie zataił i nie usunął oraz, że nie podał do spisu inwentarza nieistniejących długów.

REKLAMA

Jeśli jednak, okaże się że spis inwentarza faktycznie zawiera błędy (celowe, bądź nie) spadkobierca zobowiązany jest do:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • złożenia wykazu przedmiotów spadkowych nie ujawnionych w spisie inwentarza, jeżeli mu są wiadome,
  • podania miejsca przechowywania ruchomości i dokumentów dot. praw majątkowych,
  • wyjaśnienia podstawy prawnej tych praw oraz zapewnienia, że złożone oświadczenie lub wykaz są prawidłowe i zupełne.

Jeżeli wniosek został złożony przez innego współspadkobiercę, to adresat wniosku może żądać złożenia takiego samego oświadczenia od wnioskodawcy, ale nie później niż na rozprawie.

Sąd spadku może działać w powyższym zakresie również z urzędu.

Sąd spadku – właściwy do rozpoznania sprawy

Sąd spadku to sąd rejonowy właściwy dla miejsca ostatniego zamieszkania spadkodawcy. Zasada ta ulega jednak zmianom w zależności od okoliczności, jeśli więc:

  • spadkodawca nie mieszkał w Polsce, właściwym będzie sąd, gdzie znajduje się majątek spadkowy lub jego część.
    • jeśli majątek znajdował się w okręgu kilku sądów, wnioskodawca ma prawo wyboru sądu.
  • spadkodawca w chwili śmierci nie mieszkał w Polsce, lecz miał obywatelstwo polskie a majątek spadkowy znajduje się za granicą, sądem spadku jest sąd rejonowy dla m. St. Warszawy.

Przebieg postępowania

Sprawa o wyjawienie przedmiotów spadkowych toczy się zawsze na rozprawie, o której, zawiadamiani są wszyscy (potencjalnie) byliby uprawnieni do złożenia wniosku. o wyjawienie (jeśli są sądowi znani). 

Sąd spadku nakazując spadkobiercy złożenie oświadczenia wydaje postanowienie, od którego przysługuje odwołanie do sądu wyższej instancji (apelacja). Apelacja przysługuje też wnioskodawcy na wypadek, gdyby sąd spadku odmówił nakazania spadkobiercy wyjawienia przedmiotów spadku. Skarga kasacyjna nie przysługuje.

Po uprawomocnieniu się postanowienia, o którym mowa wyżej, sąd, na wniosek każdego, kto był uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o wyjawienie, wzywa spadkobiercę do wykonania obowiązku nałożonego wydanym postanowieniem i oznacza mu termin. Samo postanowienie sądu nie jest bowiem wystarczającą podstawą do żądania złożenia oświadczenia.

Aby doprowadzić do złożenia stosownego oświadczenia niezbędny jest wniosek uprawnionej osoby

Sąd wzywa spadkobiercę, na którego nałożył obowiązki wyżej opisywanym postanowieniem, do jego wykonania w określonym terminie. Poucza go również, iż w razie niedopełnienia obowiązku lub odmowy odpowiedzi na stawiane pytania sąd zastosuje środki przymusu wg przepisów o egzekucji świadczeń niepieniężnych.

Zobacz również: Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie ogranicza wierzyciela hipotecznego

Posiedzenie (rozprawa)

Jednocześnie wyznacza termin posiedzenia, przypadający co najmniej dwa tygodnie po upływie tego terminu. Na posiedzenie wzywa się wszystkich uczestników sprawy, czyli wszystkich tych, którzy do tej pory byli zawiadamiani o toczącej się sprawie.

Spadkobierca składa stosowne zapewnienie na posiedzeniu zwoływanym przez sąd. Nawet jeśli spadkobierca złoży przedmiotowe oświadczenia lub wykaz przed terminem posiedzenia, odbędzie się ono, ponieważ spadkobierca może złożyć stosowne zapewnienie tylko na takim posiedzeniu. Ponadto na posiedzeniu sąd i uczestnicy maja prawo zadawać spadkobiercy pytania, zaś uczestnicy mogą odnieść się sami do rzetelności złożonego przez spadkobiercę oświadczenia.

Skutki odmowy

Jeśli spadkobierca uchyli się od nałożonego obowiązku w zakresie wyjawienia przedmiotów spadkowych, a był pouczony o skutkach z tym związanych, sąd stosuje środki przymusu (art. 1052 – 1059 kpc). 

Sąd może przymusić spadkobiercę do wyjawienia przedmiotów spadkowych wymierzając jednorazowo grzywnę nie wyższą niż 1.000 zł. (jednak łącznie nie więcej niż 100.000zł w jednej sprawie). Jeśli przymuszany spadkobierca wykona czynność albo postępowanie zostanie umorzone, wówczas wymierzone grzywny, które nie zostały zapłacone do tego czasu, ulegają umorzeniu.

Należy podkreślić, że w przypadku odmowy wpłacenia grzywny kwota należna nie podlega egzekucji, ale jest zamieniana na areszt (jeden dzień aresztu odpowiada kwocie od 5 zł do 150 zł- w zależności od ustalonej stawki dziennej). Sąd spadku już w postanowieniu nakładającym grzywnę określa hipotetyczną ilość dni aresztu odpowiadającą wysokości grzywny. W jednej sprawie okres aresztu w związku z niezapłaconą grzywną nie może być dłuższy niż 6 miesięcy.

Jeśli dłużnikiem jest osoba prawna lub inna organizacja to środkom przymusu podlega jej pracownik odpowiedzialny za niezastosowanie się do wezwania, a gdy jego ustalenie jest utrudnione to środkom przymusu podlegają osoby uprawnione do reprezentowania tej osoby prawnej czy organizacji.

Podsumowując, postępowanie o wyjawienie przedmiotów spadkowych jest postępowaniem wysoce sformalizowanym, a spadkobierca zobowiązany przez sąd spadku do wyjawienia przedmiotów spadku może zostać przymuszony do spełnienia tej czynności za pomocą grzywny albo aresztu, jeśli grzywna nie zostanie zapłacona.

Zobacz serwis: Postępowanie spadkowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Aż 3 miesiące wolnego co 7 lat. Z takiego uprawnienia mieliby skorzystać wszyscy pracownicy. Urlop regeneracyjny byłby rozwiązaniem na kształt urlopu zdrowotnego przysługującego nauczycielom, sędziom, czy policjantom.

Nowe świadczenie: 500 plus dla małżeństw. Wypłaty od 5000 do 8000 zł, w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat

Czy małżeństwa z co najmniej 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają właśnie prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Senacka Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł, zależnie od liczby wspólnie przeżytych lat.

Mieszkanie senioralne. Przyszłość bez barier. Bezpieczeństwo, komfort, niezależność

W obliczu starzejącego się społeczeństwa, mieszkania senioralne stają siękluczowym elementem nowoczesnej polityki mieszkaniowej. Według prognoz GUS, do 2050 roku osoby powyżej 60 roku życia będą stanowiły 40% populacji.

50 tys. zł grzywny i brak możliwości uczęszczania do publicznej placówki przez niezaszczepione dziecko – 17 października 2025 r. wchodzą w życie nowe zasady dotyczące szczepień ochronnych

Chociaż poddawanie dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnych – co do zasady – nie może nastąpić pod przymusem bezpośrednim, nie oznacza to jednak, że rodzicom, którzy nie wywiązują się z powyższego obowiązku (wobec dziecka, u którego nie występują przeciwwskazania do wykonania szczepienia) – nie grożą żadne konsekwencje. Mogą oni bowiem zostać ukarani grzywnami w łącznej wysokości sięgającej przeszło 50 tys. zł, ograniczeniem władzy rodzicielskiej, a już niebawem – w jednym z miast w Polsce, niezaszczepione dzieci nie będą również przyjmowane do publicznych żłobków.

REKLAMA

688,00 złotych – co najmniej tyle podatku zapłaci pracownik, który dostanie od pracodawcy prezent. O jakie przypadki chodzi?

Pracownicy i pracodawcy długo starali się o to, by organy podatkowe przyznały, że nie każde nieodpłatne świadczenie, które pojawia się w ich relacji jest przychodem ze stosunku pracy. Dziś już jest jasne kiedy nie trzeba w takich przypadkach płacić PIT. Ale to nie koniec podatków.

Zastrzyk finansowy dla rodziców: dodatkowo dla uczniów od 4200 do 7200 zł na rok szkolny 2025/2026. Wnioski do 22 października 2025 r.

W wybranych województwach obowiązują regionalne programy wsparcia finansowego dla uczniów. Można uzyskać dodatkowo dla uczniów od 4200 do 7200 zł na rok szkolny 2025/2026. Wnioski można składać tylko do 22 października 2025 r. Warto jednak zauważyć, że to nie tylko zastrzyk środków finansowych, lecz także kompleksowe podejście: rozwój utalentowanych dzieci, w trudnej sytuacji. To również wsparcie warsztatowe, pomoc psychologiczna, pomoc pedagogiczna i działania wzmacniające motywację uczniów. W praktyce stypendium ma otworzyć drzwi dla młodych talentów, które bez dodatkowego wsparcia mogą pozostać nieodkryte. To ważne, aby JST inwestowały w edukację i uczniów, bo to stanowi o przyszłości i rozwoju naszego kraju.

Rząd: Bez rewolucji w pomocy społecznej. Zmiany będą, ale nie te oczekiwane

Osoby niepełnosprawne, osoby starsze i osoby w niedostatku korzystające ze świadczeń w MOPS liczyły na korzystne dla nich zmiany w polskim prawie. Najnowsza propozycja rządu w mojej ocenie rozmija się z tymi oczekiwaniami. Zapowiadana nowelizacja ustawy o pomocy społecznej ma charakter porządkujący, a jedyna interesująca dla szerokiego grona klientów MOPS zmiana dotyczy rodzinnych wywiadów środowiskowych - obowiązek ograniczą oświadczenia zamiast rodzinnego wywiadu środowiskowego (przy kierowaniu do niektórych form wsparcia). W nowelizacji nie ma zaszytych podwyżek starych świadczeń oraz wprowadzenia nowych. Osoby korzystające ze świadczeń z MOPS oczekują dostosowania wsparcia z MOPS do problemów 2025 roku (np. były oczekiwane urealnione zasady ustalania progów dochodowych, ich coroczna waloryzacja, nowego typu dodatki rekompensujące wysokie czynsze, opłaty za centralne ogrzewanie, opłaty za prąd).

Co nowego dla osób z niepełnosprawnościami? Plany na 2026, 2027 i 2028 r. [FAQ]

Trwają prace legislacyjne nad nowymi rozwiązaniami dla osób starszych i niepełnosprawnych. Co już wiemy o ustawowej asystencji osobistej? Kto będzie mógł skorzystać z bonu senioralnego? Czy wsparciem zostaną również objęte osoby pobierające świadczenie wspierające? Prezentujemy odpowiedzi na ważne pytania. Warto też pamiętać, iż planowane zmiany są w fazie projektów, a zatem ich kształt może jeszcze ulec zmianie.

REKLAMA

Zagraniczna emerytura. Jak otrzymać świadczenie z kilku różnych państw?

Jeśli pracowałeś w innym kraju lub kilku innych krajach UE, Twoje składki emerytalne nie przepadają. Gwarantują Ci to przepisy unijne, które określają też sposób, w jaki należy złożyć wniosek o zagraniczną emeryturę. Nie uwierzysz, jakie to proste.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z deklaracjami Prezydenta Karola Nawrockiego, jakie padły podczas jego kampanii prezydenckiej odnośnie jego stosunku do złagodzenia zakazu handlu w niedziele – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

REKLAMA