REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Procedura wyjawiania przedmiotów spadkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Eugenia  Jabłokow
Radca prawny- ekspert w dziedzinie postępowania spadkowego
Procedura wyjawienia przedmiotów spadkowych obejmuje sporządzenie spisu inwentarza i przeprowadzenie postępowania.
Procedura wyjawienia przedmiotów spadkowych obejmuje sporządzenie spisu inwentarza i przeprowadzenie postępowania.

REKLAMA

REKLAMA

Sporządzenie spisu inwentarza to pierwszy etap procedury wyjawiania przedmiotów spadkowych. Jeśli któryś ze spadkobierców lub wierzyciel spadku ma wątpliwości co do spisu inwentarza – powinien zobowiązać sporządzającego inwentarz do złożenia odpowiedniego oświadczenia.

Najpierw spis inwentarza

REKLAMA

Procedurę wyjawienia przedmiotów spadkowych regulują przepisy art. 655 – 660 Kodeksu postępowania cywilnego, zwanego dalej kpc. Aby zażądać wyjawienia przedmiotów spadkowych w pierwszej kolejności należy sporządzić spis inwentarza.

Jeśli:

  • jeden ze spadkobierców,
  • wykonawca testamentu,
  • wierzyciel spadku (ten tylko wtedy, gdy uprawdopodobni, że podany w spisie inwentarza stan czynny spadku nie wystarczy na zaspokojenie długów spadkowych),
  • lub właściwy urząd skarbowy

ma wątpliwości, czy spis inwentarza ujawnia wszystkie przedmioty należące do spadku lub czy wpisane do spisu długi istnieją, ma prawo wystąpić z wnioskiem do sądu spadku o nakazanie spadkobiercy złożenia oświadczenia, że żadnego przedmiotu spadkowego nie zataił i nie usunął oraz, że nie podał do spisu inwentarza nieistniejących długów.

Jeśli jednak, okaże się że spis inwentarza faktycznie zawiera błędy (celowe, bądź nie) spadkobierca zobowiązany jest do:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • złożenia wykazu przedmiotów spadkowych nie ujawnionych w spisie inwentarza, jeżeli mu są wiadome,
  • podania miejsca przechowywania ruchomości i dokumentów dot. praw majątkowych,
  • wyjaśnienia podstawy prawnej tych praw oraz zapewnienia, że złożone oświadczenie lub wykaz są prawidłowe i zupełne.

Jeżeli wniosek został złożony przez innego współspadkobiercę, to adresat wniosku może żądać złożenia takiego samego oświadczenia od wnioskodawcy, ale nie później niż na rozprawie.

Sąd spadku może działać w powyższym zakresie również z urzędu.

Sąd spadku – właściwy do rozpoznania sprawy

Sąd spadku to sąd rejonowy właściwy dla miejsca ostatniego zamieszkania spadkodawcy. Zasada ta ulega jednak zmianom w zależności od okoliczności, jeśli więc:

  • spadkodawca nie mieszkał w Polsce, właściwym będzie sąd, gdzie znajduje się majątek spadkowy lub jego część.
    • jeśli majątek znajdował się w okręgu kilku sądów, wnioskodawca ma prawo wyboru sądu.
  • spadkodawca w chwili śmierci nie mieszkał w Polsce, lecz miał obywatelstwo polskie a majątek spadkowy znajduje się za granicą, sądem spadku jest sąd rejonowy dla m. St. Warszawy.

Przebieg postępowania

Sprawa o wyjawienie przedmiotów spadkowych toczy się zawsze na rozprawie, o której, zawiadamiani są wszyscy (potencjalnie) byliby uprawnieni do złożenia wniosku. o wyjawienie (jeśli są sądowi znani). 

REKLAMA

Sąd spadku nakazując spadkobiercy złożenie oświadczenia wydaje postanowienie, od którego przysługuje odwołanie do sądu wyższej instancji (apelacja). Apelacja przysługuje też wnioskodawcy na wypadek, gdyby sąd spadku odmówił nakazania spadkobiercy wyjawienia przedmiotów spadku. Skarga kasacyjna nie przysługuje.

Po uprawomocnieniu się postanowienia, o którym mowa wyżej, sąd, na wniosek każdego, kto był uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o wyjawienie, wzywa spadkobiercę do wykonania obowiązku nałożonego wydanym postanowieniem i oznacza mu termin. Samo postanowienie sądu nie jest bowiem wystarczającą podstawą do żądania złożenia oświadczenia.

Aby doprowadzić do złożenia stosownego oświadczenia niezbędny jest wniosek uprawnionej osoby

Sąd wzywa spadkobiercę, na którego nałożył obowiązki wyżej opisywanym postanowieniem, do jego wykonania w określonym terminie. Poucza go również, iż w razie niedopełnienia obowiązku lub odmowy odpowiedzi na stawiane pytania sąd zastosuje środki przymusu wg przepisów o egzekucji świadczeń niepieniężnych.

Zobacz również: Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie ogranicza wierzyciela hipotecznego

Posiedzenie (rozprawa)

REKLAMA

Jednocześnie wyznacza termin posiedzenia, przypadający co najmniej dwa tygodnie po upływie tego terminu. Na posiedzenie wzywa się wszystkich uczestników sprawy, czyli wszystkich tych, którzy do tej pory byli zawiadamiani o toczącej się sprawie.

Spadkobierca składa stosowne zapewnienie na posiedzeniu zwoływanym przez sąd. Nawet jeśli spadkobierca złoży przedmiotowe oświadczenia lub wykaz przed terminem posiedzenia, odbędzie się ono, ponieważ spadkobierca może złożyć stosowne zapewnienie tylko na takim posiedzeniu. Ponadto na posiedzeniu sąd i uczestnicy maja prawo zadawać spadkobiercy pytania, zaś uczestnicy mogą odnieść się sami do rzetelności złożonego przez spadkobiercę oświadczenia.

Skutki odmowy

Jeśli spadkobierca uchyli się od nałożonego obowiązku w zakresie wyjawienia przedmiotów spadkowych, a był pouczony o skutkach z tym związanych, sąd stosuje środki przymusu (art. 1052 – 1059 kpc). 

Sąd może przymusić spadkobiercę do wyjawienia przedmiotów spadkowych wymierzając jednorazowo grzywnę nie wyższą niż 1.000 zł. (jednak łącznie nie więcej niż 100.000zł w jednej sprawie). Jeśli przymuszany spadkobierca wykona czynność albo postępowanie zostanie umorzone, wówczas wymierzone grzywny, które nie zostały zapłacone do tego czasu, ulegają umorzeniu.

Należy podkreślić, że w przypadku odmowy wpłacenia grzywny kwota należna nie podlega egzekucji, ale jest zamieniana na areszt (jeden dzień aresztu odpowiada kwocie od 5 zł do 150 zł- w zależności od ustalonej stawki dziennej). Sąd spadku już w postanowieniu nakładającym grzywnę określa hipotetyczną ilość dni aresztu odpowiadającą wysokości grzywny. W jednej sprawie okres aresztu w związku z niezapłaconą grzywną nie może być dłuższy niż 6 miesięcy.

Jeśli dłużnikiem jest osoba prawna lub inna organizacja to środkom przymusu podlega jej pracownik odpowiedzialny za niezastosowanie się do wezwania, a gdy jego ustalenie jest utrudnione to środkom przymusu podlegają osoby uprawnione do reprezentowania tej osoby prawnej czy organizacji.

Podsumowując, postępowanie o wyjawienie przedmiotów spadkowych jest postępowaniem wysoce sformalizowanym, a spadkobierca zobowiązany przez sąd spadku do wyjawienia przedmiotów spadku może zostać przymuszony do spełnienia tej czynności za pomocą grzywny albo aresztu, jeśli grzywna nie zostanie zapłacona.

Zobacz serwis: Postępowanie spadkowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy zachowek po rodzicach przepada?

Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!

Rozprawa przed TSUE ws. WIBOR-u. Nie będzie przełomu?

W dniu 11 czerwca 2025 r. w Luksemburgu odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-471/24. Jest to wynik pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, dotyczących interpretacji przepisów prawa unijnego w kontekście kredytów opartych na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Pierwsza sprawa w TSUE dotycząca WIBOR-u budzi zrozumiałe zainteresowanie kredytobiorców, prawników i sektora bankowego. Warto jednak rozróżnić realny zakres tej sprawy od medialnych uproszczeń. Nadchodząca rozprawa nie przyniesie jeszcze żadnego rozstrzygnięcia.

Kiedy ostatnia wielka debata prezydencka 2025? Druga tura pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim

Zapowiadana jest ostatnia wielka debata prezydencka przed drugą turą wyborów w 2025 roku. Kiedy odbędzie się debata Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego? Gdzie będzie można obejrzeć debatę?

Biejat i Hołownia popierają Trzaskowskiego [Druga tura]

Magdalena Biejat i Szymon Hołownia popierają Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 r. Na ile procent może liczyć kandydat na Prezydenta RP?

REKLAMA

[Boże Ciało] Długi czerwcowy weekend 2025. Gdzie dojedziesz tanio pociągiem prosto z Polski? W czerwcu rusza nowy zagraniczny kierunek

Planując zagraniczny wyjazd na czerwcowy długi weekend, warto rozważyć podróż koleją. Z Polski kursują bezpośrednie pociągi m.in. do Czech, Austrii, Niemiec, Słowacji, Węgier oraz na Litwę. Nowością w letnim rozkładzie będzie również bezpośrednie połączenie do Chorwacji, dostępne już od czerwca.

Kogo poprze Mentzen? [Druga tura]

Od tego, kogo poprze Mentzen może zależeć wynik drugiej tury wyborów prezydenckich 2025 r. Dlatego wszyscy tak czekają na informację od Sławomira Mentzena: Trzaskowski czy Nawrocki?

Grozi Ci grzywna 81 tys. zł lub 10% obrotu. Nowe unijne prawo uderzy w tysiące polskich firm

Już za chwilę tysiące firm w Polsce mogą stanąć przed poważnym zagrożeniem – nowa unijna dyrektywa EAA oznacza obowiązkowe zmiany, których zignorowanie może skończyć się katastrofą finansową. Kary sięgają nawet 10% rocznego obrotu lub ponad 81 tys. zł. Wystarczy jedna skarga klienta, by urzędnicy wszczęli kontrolę i nałożyli sankcje. Masz czas tylko do 28 czerwca 2025 r. Potem może być za późno.

Czternasta emerytura w 2025 r. Jaka kwota brutto - netto: najniższa emerytura, czy Rada Ministrów da więcej? Kiedy wypłata?

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane czternastą emeryturą, będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r., opublikowanych 20 maja 2025 r. Najprawdopodobniej "czternastka" wyniesie w 2025 roku 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 złotych netto), a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. Choć ustawa daje Radzie Ministrów prawo podwyższenia tej kwoty.

REKLAMA

Jeśli Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, co z prezydenturą Warszawy?

Jeżeli Rafał Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, nie może być jednocześnie prezydentem Warszawy. Zakazuje tego Konstytucja RP. Co z prezydenturą stolicy? Mieliśmy już taki przypadek w historii.

Resort zdrowia: kamery w gabinetach lekarskich, przebieralniach, na sali operacyjnej - nawet bez zgody pacjenta

Przepisy dotyczące monitoringu w placówkach medycznych wywołały gorącą dyskusję, która wciąż trwa, ponieważ wciąż Rzecznik Praw Obywatelskich broni praw pacjentów, a Ministerstwo Zdrowia powołuje się na konieczność ich bezpieczeństwa i nie chce zmian. Z jednej strony celem przepisów jest rzeczywiście zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów, a z drugiej – pojawiają się poważne obawy o naruszenie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Ten problem wraca, szczególnie mając na uwadze ostatnie okoliczności i śmierć lekarza w jednym z krakowskich szpitali, po ataku pacjenta.

REKLAMA