REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pół miliona seniorów ma problem: Co zrobić z majątkiem? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pół miliona seniorów ma duży problem: Co zrobić z majątkiem? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie?
Pół miliona seniorów ma duży problem: Co zrobić z majątkiem? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pół miliona seniorów w Polsce nie ma spadkobierców, co oznacza, że ich majątek po śmierci może trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Jak temu zapobiec? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie to rozwiązania, które pozwalają samodzielnie zdecydować o losach dorobku życia. Sprawdź, jakie masz opcje.

Seniorzy w Polsce coraz częściej stają przed bardzo poważnym dylematem, co stanie się z ich majątkiem po śmierci. Ponad pół miliona osób nie ma komu przekazać dorobku życia, a brak testamentu oznacza, że ich oszczędności, nieruchomości i pamiątki rodzinne mogą trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Mimo to tylko co szósty senior decyduje się na sporządzenie testamentu, a większość nie zabezpiecza prawnie swojej własności. Jakie mają możliwości? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie pozwalają samodzielnie zdecydować o losie zgromadzonego majątku. Sprawdź, które rozwiązanie będzie najlepsze.

REKLAMA

Ważne

Z badania Związku Przedsiębiorstw Finansowych wynika, że 4,7 proc. Polaków nie ma komu zostawić swojego majątku. Z danych GUS wynika, że w Polsce jest obecnie blisko 10 mln seniorów, a to oznacza, że temat dotyczy około 0,5 mln rodaków.

Co może się stać z majątkiem seniora, który nie ma żadnych spadkobierców?

REKLAMA

Tylko co szósty senior w Polsce zdecydował się na sporządzenie testamentu, co pokazuje, że wciąż brakuje świadomości na temat planowania spadkowego. Wyniki badania przeprowadzonego przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych oraz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej wskazują, że jedynie 10 proc. Polaków posiada testament, a wśród osób powyżej 64. roku życia odsetek ten wynosi 16,2 proc.. Oznacza to, że aż dziewięciu na dziesięciu seniorów nie zabezpieczyło prawnie przyszłości swojego majątku.

Główną przyczyną braku testamentu jest przekonanie, że nie ma takiej potrzeby – taką odpowiedź wskazało 47 proc. respondentów biorących udział w badaniu ZPF i IRG SGH. Ponad jedna piąta (22,3 proc.) uznała, że nie posiada wystarczających aktywów, by spisywać ostatnią wolę. Co ważne, 4,7 proc. badanych stwierdziło, że nie ma komu zostawić swojego majątku, co oznacza, że temat ten dotyczy ponad pół miliona osób.

Brak testamentu: Dorobek życia seniora przejdzie na państwo

Tymczasem jeśli senior nie pozostawi testamentu, a nie ma ustawowych spadkobierców, to cały jego majątek przechodzi na własność gminy ostatniego miejsca zamieszkania. W przypadku, gdy nie można ustalić takiej gminy, spadek trafia do Skarbu Państwa. Oznacza to, że cały dorobek życia seniora – nieruchomości, oszczędności, przedmioty codziennego użytku, a także wartościowe pamiątki – stają się własnością instytucji państwowych.

Proces ten nie następuje od razu. Najpierw sąd przeprowadza postępowanie spadkowe, by upewnić się, że nie istnieją inni uprawnieni do dziedziczenia krewni. Jeśli ich nie ma, gmina lub państwo przejmuje nieruchomości, oszczędności, przedmioty codziennego użytku, a nawet wartościowe pamiątki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak senior może sam zdecydować o swoim majątku? Jest kilka opcji

Emeryci mają do wyboru kilka rozwiązań. Najprostszą i najczęściej stosowaną formą jest sporządzenie testamentu – można go napisać własnoręcznie lub skorzystać z pomocy notariusza.

Alternatywą jest przekazanie majątku jeszcze za życia w formie darowizny – senior może obdarować wybraną osobę nieruchomością, oszczędnościami czy innymi wartościowymi przedmiotami.

Seniorzy, którzy nie mają spadkobierców, mogą również zdecydować się na zapisanie swojego majątku fundacji lub organizacji charytatywnej, np. hospicjum, domowi dziecka, schronisku dla zwierząt czy instytucji historycznej.

Inną możliwością jest umowa o dożywocie – w jej ramach senior przekazuje nieruchomość w zamian za dożywotnią opiekę lub świadczenia pieniężne.

Co zrobić z pamiątkami i przedmiotami osobistymi? Jak przekazać?

Jeśli senior nie ma spadkobierców, a jego osobiste rzeczy takie jak fotografie, dokumenty, pamiątki rodzinne nie zostały wcześniej przekazane konkretnym osobom, zazwyczaj trafiają wraz z całym majątkiem do gminy lub Skarbu Państwa.

W praktyce jednak często są sprzedawane, niszczone lub trafiają do magazynów urzędowych, jeśli nie mają wartości rynkowej.

Jeśli senior chce, by jego pamiątki przetrwały i trafiły w dobre ręce, warto sporządzić listę przedmiotów i wskazać osoby lub instytucje, które powinny je otrzymać, np. muzeum, archiwum, bibliotekę czy organizację historyczną.

Można też za życia podzielić pamiątki i wręczyć je osobom lub instytucjom, które je docenią. Albo wskazać w testamencie, co ma się stać z osobistymi przedmiotami.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Umowa o dożywocie – jak to działa w praktyce? Czy warto?

REKLAMA

Umowa o dożywocie, której zapisy opierają się na Kodeksie cywilnym, zwłaszcza w artykule 908 (i kolejnych), daje seniorowi możliwość przekazania własności nieruchomości osobie prywatnej albo instytucji (np. funduszowi hipotecznemu) w zamian za opiekę lub dożywotnie świadczenia pieniężne.

Po podpisaniu takiej umowy nabywca nieruchomości (np. fundusz hipoteczny) zobowiązuje się do zapewnienia seniorowi dożywotniego prawa zamieszkiwania, które jest zabezpieczone poprzez ustanowienie służebności osobistej mieszkania. To prawo jest wpisywane do księgi wieczystej nieruchomości, co oznacza, że jest wiążące także dla jej przyszłych właścicieli.

Na mocy umowy o dożywocie senior otrzymuje dożywotnio comiesięczną rentę. Może otrzymać też jednorazową kwotę pieniężną.

Zaletą hipoteki odwróconejdodatkowe pieniądze, które senior może dostać, by podreperować swój domowy budżet. Plusem jest też to, że senior, który zawarł umowę z funduszem hipotecznym, nie musi płacić już co miesiąc czynszu za mieszkanie (w tym jego podwyżek) ani regulować innych opłat (np. podatku od nieruchomości, opłat przekształceniowych), bo te koszty są po stronie świadczeniodawcy.

Dla niektórych emerytów, zwłaszcza tych, którzy mają spadkobierców i chcą zostawić im mieszkanie lub dom, minusem może być to, że w przypadku renty dożywotniej nie ma możliwości dziedziczenia nieruchomości. W chwili zawarcia umowy z funduszem hipotecznym to właśnie na fundusz przechodzi prawo własności do takiej nieruchomości.

Seniorzy bez spadkobierców nie muszą godzić się na to, by ich majątek trafił do urzędu. Dzięki testamentowi, darowiźnie czy umowie o dożywocie mogą sami zdecydować o losach swojego dorobku.

Warto również rozważyć hipotekę odwróconą – pozwala ona uzyskać dodatkowe środki na godne życie, zamiast zostawiać nieruchomość państwu.

Tabela: Możliwości dysponowania majątkiem przez seniorów

Seniorzy mają do wyboru testament, darowiznę i umowę o dożywocie. Dzięki tym rozwiązaniom mogą sami zdecydować o losie swojego dorobku, unikając sytuacji, w której ich majątek przejdzie na własność państwa. Oto tabelka, które zawiera najważniejsze informacje o wadach i zaletach tych rozwiązań.

OpcjaOpisZaletyWady

Testament

Dokument określający, kto po śmierci otrzyma majątek seniora. Może być napisany własnoręcznie lub u notariusza.

- Pełna kontrola nad podziałem majątku

- Możliwość przekazania majątku osobom spoza rodziny

- Może być zmieniany w dowolnym momencie

- Może być podważony w sądzie

- Nie zabezpiecza seniora na starość

Darowizna

Przekazanie majątku za życia seniora. Można darować nieruchomości, oszczędności lub przedmioty wartościowe.

- Majątek trafia do wybranej osoby natychmiast

- Możliwość uniknięcia postępowania spadkowego

- Senior traci prawo własności

- Może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku

Umowa o dożywocie

Przekazanie nieruchomości w zamian za dożywotnią opiekę lub świadczenia pieniężne.

- Senior ma zapewnione utrzymanie do końca życia

- Możliwość zamieszkania w przekazanej nieruchomości

- Brak możliwości przekazania nieruchomości spadkobiercom

- Wymaga formalnego aktu notarialnego

Źródła:

Źródło: Tekst na podstawie informacji prasowej FH Dom

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MOPS: To ZUS rozlicza 17 800 zł zasiłku pielęgnacyjnego. Poprzez emeryturę

Nie wolno łączyć dodatku pielęgnacyjnego i zasiłku pielęgnacyjnego (wypłacany automatycznie od 75 roku życia przez ZUS). Staruszkowie, którzy nie dostrzegli, że nie wolno im łączyć obu świadczeń bronią się w sądach, że zasiłek pielęgnacyjny był świadczeniem nienależnym bo emeryt (75+) nie wiedział, że trzeba to podwojone oddać. Ta argumentacja w ogóle nie ma znaczenia bo zasiłek pielęgnacyjny w kolizji z dodatkiem pielęgnacyjnym nie jest świadczeniem nienależnym – Państwo odzyskuje te pieniądze pomniejszając wypłaty emerytur a nie zwrot gotówkowy do MOPS od emeryta.

Nieudane operacje oczu – jak uniknąć tragedii? Sprawdź, zanim podpiszesz zgodę

W ostatnich latach coraz więcej osób decyduje się na zabiegi okulistyczne – laserowe korekcje wzroku, operacje zaćmy, implanty soczewek. Niestety, rośnie też liczba nieudanych zabiegów, które kończą się powikłaniami, a czasem trwałym pogorszeniem wzroku. Dlaczego tak się dzieje? Czy można się przed tym uchronić?

Legalna praca cudzoziemców w Polsce 2025 [przewodnik dla pracodawców]: procedury, zmiany prawa, obowiązki kadrowe

W 2025 roku legalizacja pracy cudzoziemców w Polsce zyskała nowy wymiar – nie tylko z powodu zwiększonego napływu pracowników spoza Unii Europejskiej, lecz przede wszystkim przez istotne zmiany legislacyjne oraz cyfryzację kluczowych procesów administracyjnych.

Podział mandatów w Sejmie. Wybory 2025

Jaki będzie prawdopodobny podział mandatów w Sejmie po wyborach 2025 roku? Jakie mogą być ewentualne koalicje? Potrzeba większości kwalifikowanej 3/5 do obalania weta prezydenckiego.

REKLAMA

Drugi dodatek do renty. Osoby pracujące czują się oszukane. Mogły zostać na rencie socjalnej

Koleni czytelnicy piszą do nas listy o swoim pokrzywdzeniu w sprawie dodatku do renty. Mają go renciści otrzymujący rentę socjalną. Mają obiecaną podobną rentę osoby otrzymujące rentę z tytułu niezdolności od pracy. Obie kategorie rencistów to często tak samo ciężko poszkodowane osoby z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ale rentę socjalną otrzymuje się często w młodym wieku, natomiast rentę z tytułu niezdolności do pracy w sytuacji gdy niepełnosprawność powstała po 18 albo 25 roku życia (to dla uczących się). Są też przypadki rezygnacji z renty socjalnej na trochę wyższą chorobową. I o tym przypadku jest list naszego czytelnika

Od której godziny można głosować? [Wybory]

Od której godziny można głosować czyli o której otwierają lokale wyborcze w niedzielę 1 czerwca 2025 roku? Godziny te obowiązują w wyborach prezydenckich w kraju. Za granicą godziny otwarcia lokali wyborczych mogą się różnić.

Alimenty, których nie ma: Ponad milion dzieci w Polsce bez wsparcia od jednego z rodziców

Zaległości alimentacyjne w Polsce przekroczyły już 16 miliardów złotych, a problem niealimentacji dotyka ponad milion dzieci. To nie tylko rodzinne dramaty – to także systemowe zaniedbania, finansowe wykluczenie i rosnące obciążenie dla państwa. Mimo istnienia Funduszu Alimentacyjnego, wielu samotnych rodziców nadal pozostaje bez realnego wsparcia.

Kiedy wyniki drugiej tury wyborów prezydenckich? Szef PKW o możliwym terminie

„Mam nadzieję, że te wyniki uda się ogłosić równie szybko jak po pierwszej turze, czyli w poniedziałek rano czy wczesnym popołudniem” – powiedział podczas piątkowej konferencji prasowej Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Sylwester Marciniak.

REKLAMA

Darowizna pieniężna od siostry, w kwocie 50 000 zł. Co decyduje o zwolnieniu z podatku?

Otrzymałeś darowiznę 50 000 zł od siostry? W określonych sytuacjach nie musisz płacić podatku. Kluczowe są terminy, formalności i pokrewieństwo. Sprawdź, co dokładnie decyduje o zwolnieniu z obowiązku podatkowego w takiej transakcji.

Spadły stopy procentowe – sprawdź, czy nie przepłacasz za kredyt. Po przeniesieniu kredytu do innego banku można zaoszczędzić pokaźne tysiące złotych

Obniżki stóp procentowych to okazja, aby poszukać korzystniejszej oferty i przenieść swój kredyt do innego banku. Dla wielu Polaków może to oznaczać oszczędność sięgającą nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych – mimo to niewielu kredytobiorców korzysta z tej możliwości.

REKLAMA